Το ισχυρό ευρώ, ο αποπληθωρισμός και το Σύμφωνο Σταθερότητας

Γιώργος, Σταθάκης

Τα Νέα, 2020-09-19


Η ύφεση στην ευρωπαϊκή οικονομία ίσως είναι λίγο μικρότερη από την αναμενόμενη (8% αντί για 9%). Εντούτοις η ανάκαμψη, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, θα πάρει δύο χρόνια (θα είναι 5,5% το ʼ21 και 3,2% το ʼ22), χωρίς να συνυπολογιστεί πιθανή κλιμάκωση της πανδημίας.

Εν μέσω της διεθνούς κρίσης, το ευρώ ισχυροποιείται σημαντικά έναντι του δολαρίου τους τελευταίους μήνες και η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται σε φάση αποπληθωρισμού. Οι τιμές τον Αύγουστο κατέγραψαν μισή αρνητική μονάδα σε ετήσια βάση.

Οι λόγοι που συμβαίνει αυτό είναι δύο. Πρώτον, η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ μετέβαλε τον στόχο του 2% από ετήσια βάση σε μέσο όρο μιας σειράς ετών. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα επιδιώξει υψηλότερο πληθωρισμό με περαιτέρω νομισματική χαλάρωση για τα επόμενα ένα-δύο χρόνια, προκειμένου να ενισχύσει την απασχόληση. Αυτό επηρέασε αρνητικά το δολάριο. Δεύτερον, οι καλές εξαγωγικές επιδόσεις της ευρωπαϊκής οικονομίας παρά την κρίση.

Ο συνδυασμός ύφεσης, αποπληθωρισμού και ανατίμησης του ευρώ είναι καταστροφικός. Το ισχυρό ευρώ ενισχύει τις εισαγωγές και τον αποπληθωρισμό, δυσχεραίνει τις εξαγωγές και επιβαρύνει το ιδιωτικό χρέος των επιχειρήσεων. Κινδυνεύει να δημιουργήσει έναν φαύλο κύκλο αποπληθωρισμού και μειωμένης ζήτησης με αποδυνάμωση τελικά της ανάκαμψης.

Η απάντηση βρίσκεται στην άνοδο του πληθωρισμού. Η ΕΚΤ δεν ασχολείται με τις ισοτιμίες των νομισμάτων. Εντούτοις, αν δεν επεκτείνει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων και τίτλων του 1,3 τρισ. ευρώ μετά τον Δεκέμβρη, τότε θα ενισχυθεί ακόμα περισσότερο το ευρώ. Για την ανάκαμψη του πληθωρισμού δεν αρκεί η νομισματική πολιτική. Συνδυάζεται με τη δημοσιονομική. Το δημόσιο χρέος στην Ευρώπη ανέβηκε από το 86% σε πάνω από 100% του ΑΕΠ μέσα σε έναν χρόνο καθώς όλες οι χώρες τρέχουν μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα, της τάξης του 8% του ΑΕΠ.

Το παράδοξο σήμερα είναι σαφές. Χρειαζόμαστε ακόμα μεγαλύτερα ελλείμματα και περισσότερη ποσοτική χαλάρωση για να ενισχυθεί η ζήτηση και να ανέβει ο πληθωρισμός, να ενισχυθεί ο ρυθμός ανάκαμψης της οικονομίας και της απασχόλησης. Χρειαζόμαστε περισσότερο ιδιωτικό και δημόσιο χρέος καθώς και ενθάρρυνση υψηλότερων μισθών.

Η επιστροφή στο παρελθόν είναι πλέον παγίδα. Το Σύμφωνο Σταθερότητας πρέπει να καταργηθεί. Ενα νέο πλαίσιο οφείλει να δημιουργηθεί, εξομαλύνοντας τις υπαρκτές ανισότητες στο ύψος του δημόσιου χρέους, με πιθανή αμοιβαιοποίηση μέρους αυτού. Η εξαίρεση των προγραμμάτων δημοσίων επενδύσεων από το έλλειμμα. Τα κριτήρια της ανεργίας και της ύφεσης που ενσωματώθηκαν στο Ταμείο Ανασυσγκρότησης πρέπει να γενικευτούν. Είμαστε ακόμα στην αρχή βαθύτερων αλλαγών στην Ευρώπη, με πολλές όμως ισχυρές αντιστάσεις από δυνάμεις που είναι προσκολλημένες στο παρελθόν.


Εκτύπωση στις: 2024-04-25
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=11250&export=html