ΗΠΑ: εθνικισμός έναντι παγκοσμιοποίησης

Θόδωρος, Τσίκας

Ελεύθερος Τύπος, 2020-11-05

Την ώρα που γραφόταν το άρθρο αυτό, δεν ήταν ακόμα σαφές το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ, παρά την υπεροχή του υποψηφίου του Δημοκρατικού Κόμματος, Τζο Μπάϊντεν, στην παναμερικανική ψήφο και στους εκλέκτορες.

Στο ομοσπονδιακό σύστημα των ΗΠΑ, μπαίνει στον Λευκό Οίκο όποιος πάρει την πλειοψηφία στις περισσότερες Πολιτείες, σε κάθε μία ξεχωριστά. Και όχι την πλειοψηφία των ατομικών ψήφων. Στόχος του συστήματος είναι να μην «καπελώνονται» οι μικρότερες Πολιτείες από τις μεγαλύτερες και πολυπληθέστερες.

Ιδεολογικές και κοινωνικές αντιθέσεις

Ο Ρεπουμπλικάνος Ντόναλντ Τραμπ, το 2016, εξέφρασε την διάθεση για ρεβάνς που είχε η συντηρητική λευκή Αμερική, έναντι της προεδρίας του πρώτου έγχρωμου προέδρου, Μπάρακ Ομπάμα. Μιας προεδρίας «ανοιχτής» στον υπόλοιπο κόσμο, με βούληση για συνεργασία με τις άλλες χώρες, με ενδυνάμωση των διεθνών οργανισμών και των πολυμερών Συμφωνιών, αλλά και με έμφαση στα ατομικά δικαιώματα και στην κοινωνική προστασία στο εσωτερικό των ΗΠΑ.

Ο κ. Τραμπ, με το εθνικιστικό σύνθημα «Πρώτα η Αμερική», έδειξε τον δρόμο για μια μοναχική πορεία της Αμερικής, μακριά από τις διεθνείς συμμαχίες της χώρας. Αγνόησε τους Ευρωπαίους, αμφισβήτησε την χρησιμότητα του ΝΑΤΟ, αρνήθηκε τις συνέπειες από την κλιματική αλλαγή, έκλεισε την είσοδο της αμερικανικής αγοράς σε προϊόντα τρίτων χωρών, με κίνδυνο την έναρξη ενός εμπορικού πολέμου, ειδικά με την Κίνα. Με την εμπρηστική ρητορική του δημιούργησε έναν βαθύ διχασμό στην αμερικανική κοινωνία.

Τα αποτελέσματα των εκλογών δείχνουν ότι οι μεγάλες πόλεις, με κοινωνικά στρώματα ανοιχτά στην παγκοσμιοποίηση, με σύγχρονες κοινωνικές αντιλήψεις, πιο μορφωμένα, με καλύτερη θέση γυναικών και μειονοτήτων, ψηφίζουν κυρίως τον Μπάϊντεν. Αντιθέτως οι επαρχίες, πιο συντηρητικές και πιο απομονωμένες, στηρίζουν Τραμπ.

Διεθνής πολιτική

Εδώ και χρόνια, οι ΗΠΑ αποσύρονται σταδιακά από την διεθνή σκηνή. Την περίοδο προεδρίας Τραμπ αυτή η πορεία εντάθηκε και επιταχύνθηκε. Αυτό έδωσε την δυνατότητα σε άλλους παίκτες να σπεύσουν να καλύψουν το κενό. Στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου αυτό προσπαθούν να κάνουν η Ρωσία του Πούτιν και η ερντογανική Τουρκία. Και πιο πρόσφατα η Γαλλία με τον Μακρόν. Αυτό προκαλεί πολλές από τις εντάσεις που βλέπουμε.

Αν επανεκλεγεί ο κ. Τραμπ, θα προσπαθήσει να απομακρύνει πρόσωπα που δεν ταυτίζονται μαζί του και να αποδυναμώσει θεσμούς που πιθανόν να τον ελέγξουν. Αυτό μπορεί να συμβεί και με παράγοντες της εξωτερικής πολιτικής, άμυνας και ασφάλειας των ΗΠΑ, που δεν βλέπουν με καλό μάτι την στενή προσωπική σχέση του κ. Τραμπ με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν, και επιθυμούν μια πιο ισορροπημένη σχέση των ΗΠΑ με την Τουρκία. Η απουσία συγκεκριμένων πρωτοβουλιών των ΗΠΑ κατά την πολύμηνη ελληνοτουρκική κρίση ήταν κάτι παραπάνω από εμφανής.

Από την άλλη, ο κ. Μπάϊντεν είναι καλός γνώστης της εξωτερικής και διεθνούς πολιτικής. Αν εκλεγεί, θα ενισχύσει την συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα στηρίξει τον ΟΗΕ και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, θα επαναφέρει τις ΗΠΑ στην παγκόσμια Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα. Και θα είναι πολύ πιο πρόθυμος να παρέμβει στην κρίση της Ανατολικής Μεσογείου, για την επίλυση του Κυπριακού και για την επανέναρξη του ελληνο-τουρκικού διαλόγου.

Εκτύπωση στις: 2024-04-19
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=11383