Η διαφθορά φέρνει φθορά για Αναστασιάδη

Κυριάκος, Πιερίδης

Η Εφημερίδα των Συντακτών, 2020-12-06


Το σκάνδαλο με τα «χρυσά διαβατήρια», που είχε τεράστιο διεθνή αντίκτυπο, έχει πληγώσει ανεπανόρθωτα την εικόνα του Κύπριου προέδρου, ο οποίος αντιλαμβάνεται ότι η θητεία του στην προεδρία βαίνει προς το τέλος της ● Ιδανικά, ο Νίκος Αναστασιάδης θα ήθελε να παραδώσει την εξουσία στον διάδοχό του εντός του κόμματος, χωρίς δηλαδή να φύγει από την κυβέρνηση ο ΔΗΣΥ

Στιγματισμένος από την εικόνα μιας εκτεταμένης διαφθοράς επί των ημερών της διακυβέρνησής του, ο πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης καταβάλλει έντονη προσπάθεια να ανακτήσει το χαμένο έδαφος, τη δημοφιλία του και την εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης. Πολιτικός με υψηλό ένστικτο αυτοσυντήρησης και δεινός χειριστής του κομματικού συστήματος, ο Κύπριος πρόεδρος συνειδητοποιεί ότι λόγω των «χρυσών διαβατηρίων» η αντίστροφη μέτρηση για την αποχώρησή του έχει αρχίσει.

Αυτό γίνεται μέρα με τη μέρα πιο έντονο, καθώς με την έλευση του 2021 θα βρίσκεται πια στον 9ο χρόνο της προεδρίας του. Ιδίως μετά τις βουλευτικές εκλογές όλη η προσοχή θα στραφεί στη μάχη των προεδρικών του 2023. Αλλωστε η πάταξη της διαφθοράς έχει ήδη μετατραπεί σε κορυφαίο θέμα στη δημόσια αντιπαράθεση. Το «καθαρό μητρώο» θα κρίνει ποιος πραγματικά είναι ικανός και επιλέξιμος για την προεδρία, αν θέλει να έχει πραγματικές πιθανότητες.

Με αυτά τα δεδομένα το 2021 σηματοδοτεί πιθανότατα την αρχή του τέλους της πολιτικής ηγεμονίας του Ν. Αναστασιάδη. Μετά τις αποκαλύψεις του Al Jazeera ο βετεράνος πολιτικός έχει υποστεί την περισσότερη φθορά από ποτέ. Ολα περιστρέφονται γύρω από το ίδιο μοτίβο: την πολιτική διαπλοκή που στήθηκε με το λεγόμενο Επενδυτικό Πρόγραμμα έναντι πολιτογραφήσεων και την εξυπηρέτηση ενός στενού κύκλου οικονομικών συμφερόντων που ακουμπούν και την οικογένεια Αναστασιάδη, πρώην και νυν υπουργούς, βουλευτές και άλλα πολιτικά πρόσωπα.

Η πολιτογράφηση άγνωστης προέλευσης ατόμων (Καμποτζιανοί, Μαλαισιανοί, Σαουδάραβες, Ρώσοι, Κινέζοι κ.ο.κ.) θα επανέρχεται στην επικαιρότητα και θα συσχετίζεται στο μυαλό των πολιτών με μια κάκιστη πρακτική, την οποία χρεώνεται ο ίδιος ο πρόεδρος Αναστασιάδης.

Εκείνος την καθιέρωσε, όσο κι αν η κυβέρνηση καταβάλλει συστηματική προσπάθεια να στρέψει την προσοχή της κοινής γνώμης σε άλλα καθημερινά προβλήματα (πανδημία, οικονομία, Κυπριακό). Εξ ου και η δριμεία αντίδρασή του στην αποκάλυψη νέων επιλήψιμων περιπτώσεων των 18 «χρυσών» διαβατηρίων που μοιράστηκαν στους επενδυτές των καζίνων και η μετωπική ρήξη του με τον Γενικό Ελεγκτή. Κι άλλα θα ακολουθήσουν, καθώς πλησιάζει η ημερομηνία κατά την οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εκδώσει αιτιολογημένη γνώμη για να στείλει τις υποθέσεις μαζικής πολιτογράφησης στο Δικαστήριο της Ε.Ε.

Αν δεν μεσολαβούσε ο Al Jazeera, πιθανόν ο Ν. Αναστασιάδης να μην είχε αφομοιώσει πλήρως την ιδέα αποχώρησης. Με τα σημερινά δεδομένα όμως η απουσία προοπτικής κάνει τον Ν. Αναστασιάδη να στρέφει πλέον την προσοχή του στη ρύθμιση του πολιτικού σκηνικού μετά την αποχώρησή του σε 2 χρόνια. Η προτεραιότητά του άλλαξε, αλλά το πολιτικό σκηνικό αγριεύει αφού έχει να κάνει με την αντιπολίτευση που καραδοκεί και την κόπωση της κοινής γνώμης.

Γι’ αυτό αναζητεί αντίδοτο στην αποδυνάμωση αντιπάλων του που είναι ικανοί να τον αμφισβητήσουν. Ο Ν. Αναστασιάδης θα ήθελε ιδανικά να παραδώσει την πολιτική σκυτάλη σε μια νέα διακυβέρνηση, όπου ο ΔΗΣΥ θα διατηρηθεί στην εξουσία. Το γεγονός αυτό επί του παρόντος διατηρεί τη συνεκτικότητα του κυβερνώντος κόμματος, παρά το γεγονός ότι πίσω από τις πλάτες του προέδρου πολλοί εκφράζουν τη διαφωνία και τη δυσαρέσκειά τους για την κατάσταση παρακμής που βυθίζει τη χώρα. Τους ενώνει ωστόσο η μάχη της εξουσίας, η κομματική αφοσίωση και η επικείμενη αναμέτρηση των βουλευτικών.

Η διαχρονική αντιπαράθεση με το ΑΚΕΛ, η αντίδραση του ΔΗΚΟ με την πρόθεσή του να καταψηφίσει τον προϋπολογισμό και η έντονη κριτική των Οικολόγων στα θέματα διαφθοράς είναι δείγματα γραφής για την κατεύθυνση που θα πάρουν οι εξελίξεις. Ετσι εξηγείται και το γεγονός ότι ενέργειες του Προεδρικού εμφανίζουν πιο έντονα στοιχεία τοξικότητας και συγκεντρωτικού πολιτικού ελέγχου του κράτους.

Περιβαλλόμενος από έναν στενό κύκλο έμπιστων συμβούλων ο Ν. Αναστασιάδης επιχειρεί να αξιοποιήσει στο μέγιστο τις (σχεδόν) απεριόριστες εκτελεστικές εξουσίες. Πιο χαρακτηριστική ήταν προ μηνών η απόφασή του να διορίσει δύο υπουργούς στα ανεξάρτητα αξιώματα του Γενικού Εισαγγελέα και του Βοηθού. Η κίνηση τότε, προτού κορυφωθεί το σκάνδαλο των «χρυσών» διαβατηρίων, υποβαθμίστηκε από την αντιπολίτευση. Σήμερα προκαλεί σε πολλούς βάσιμες υποψίες ότι δεν ήταν παρά προϊόν στοχευμένου υπολογισμού για τα όσα ακολούθησαν.

Στην ουσία ο πρόεδρος Αναστασιάδης είναι οχυρωμένος στο Προεδρικό και περιβάλλεται από πρόσωπα που ασκούν εξουσία, άρρηκτα συνδεδεμένα με τη δική του πολιτική διαδρομή. Η στελέχωση του υπουργικού συμβουλίου παρουσιάζει επίσης ανάλογα χαρακτηριστικά. Δεν υπάρχουν πλέον τα πολιτικά στελέχη της «κληριδικής» σχολής, όπως στην πρώτη θητεία του (Κασουλίδης, Στυλιανίδης, Χάσικος, Μητσόπουλος κ.ά.) κι αυτό δεν αφορά μόνο την ακολουθούμενη πολιτική στο Κυπριακό αλλά και μια γενικότερα μετριοπαθή στάση.

Ο Ν. Αναστασιάδης έχει επιλέξει κατά κύριο λόγο νέα πρόσωπα, χωρίς πολιτικό βάθος, που εκτελούν αποφάσεις στο πλαίσιο μιας γενικής, μη επεξεργασμένης κατεύθυνσης η οποία εκπορεύεται από τον πρόεδρο. Ορισμένοι «πολιτικοί» υπουργοί είναι μεν στελέχη από τις τάξεις του ΔΗΣΥ, αλλά δεν πρόκειται για πρόσωπα που θα είχαν ποτέ ένσταση, ούτε καν διαφοροποίηση για επιλογές ή πεποιθήσεις του προέδρου. Ετσι το υπουργικό συμβούλιο δεν προσφέρει διέξοδο για πολιτική ζύμωση σε στρατηγικά ζητήματα (οικονομία, Κυπριακό, μεταρρύθμιση), παρά μόνο για διαχείριση της τρέχουσας κατάστασης και κυνική νομή της εξουσίας.

Η αδυναμία του προέδρου Αναστασιάδη να ανακάμψει στην κοινή γνώμη είναι έκδηλη σε κάθε ενέργειά του που σχετίζεται με τη διαφθορά. Είτε προβεί ο ίδιος σε δημόσια δήλωση, είτε λάβει άλλη συμβουλή από τους επικοινωνιολόγους του, οι εξαγγελίες πέφτουν στο κενό. Την Τετάρτη (2/12) με αφορμή τον διορισμό τεσσάρων νέων μελών του Ανώτατου Δικαστηρίου προανήγγειλε «νέα μέτρα κατά της διαφθοράς (που) θα εξαγγελθούν πριν από το τέλος του χρόνου».

Είναι η πολλοστή φορά που ο πρόεδρος της Δημοκρατίας αναγγέλλει «μέτρα κατά της διαφθοράς». Το έκανε και πριν από έναν μήνα στη Γεροσκήπου λέγοντας: «Δεν πρόκειται να χαριστούμε σε κανέναν, όπου κι αν ανήκει ιδεολογικά…» (30/10). Υποσχέθηκε μέτρα την εβδομάδα που θα ακολουθούσε. Επανήλθε στις 6/11 συγκαλώντας «ευρεία σύσκεψη για τα θέματα της διαφάνειας, λογοδοσίας και καταπολέμησης της διαφθοράς». Στην εξαγγελία της Τετάρτης δικαιολογήθηκε λέγοντας ότι πρέπει να διαβουλευτεί με τους… ενδιαφερομένους.

Το μόνιμο χαρακτηριστικό των προεδρικών ανακοινώσεων είναι οι βαρύγδουπες αναφορές για «πλήρη διαφάνεια», για «κατάθεση νομοσχεδίων που εκκρεμούν» και για «επιτάχυνση των διαδικασιών». Η επικοινωνιακή σκοπιμότητα είναι καθαρή. Εξασφαλίζει μόνο πηχυαίους τίτλους στα βραδινά τηλεοπτικά δελτία των 8 ως ο άνθρωπος της …κάθαρσης: «Μέτρα κατά της διαφθοράς», «αποφασισμένος ο πρόεδρος» κ.ο.κ.

Ο επικοινωνιακός ελιγμός δεν αποδίδει γιατί ελάχιστα από όλα αυτά μετρούν πλέον την επόμενη μέρα στους πολίτες. Η «είδηση» αντέχει όσο ηχεί στα αυτιά των πολιτών σαν μια ανιαρή, αδιάφορη, επαναλαμβανόμενη «ρεκλάμα». Ολες οι σφυγμομετρήσεις δείχνουν ότι η απήχηση του προεδρικού λόγου στα θέματα διαφθοράς είναι μηδενική. Οι πολίτες δεν τον πιστεύουν, απαξιούν γενικώς και διαμαρτύρονται από τα κοινωνικά δίκτυα για τη δυσοσμία της διαφθοράς όσο ποτέ προηγουμένως. Οι πλείστοι προτιμούν να υπομένουν αδρανείς και καθηλωμένοι στην ιδιώτευση, είτε γιατί δεν βρίσκουν χειροπιαστή εναλλακτική επιλογή, είτε για να μην εκτεθούν σε μια μικρή και αλληλοεξαρτώμενη από τον κεντρικό μηχανισμό εξουσίας κοινωνία.

Εκτύπωση στις: 2024-03-29
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=11440&export=html