Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Τι σημαίνει Δεξιά;

Γιώργος, Γιαννουλόπουλος

Ελευθεροτυπία, 2006-05-17


Ισως η πρώτη αντίδραση στον τίτλο που διαλέξαμε είναι ότι πρόκειται για ρητορικό ερώτημα, εφόσον ο λαός και ξέρει τι σημαίνει Δεξιά και δεν το ξεχνά. Αυτό τουλάχιστον διαλαλεί το γνωστό σύνθημα, το οποίο επανειλημμένα χρησιμοποιήθηκε από το ΠΑΣΟΚ, κυρίως στην «ηρωική» του εποχή, όχι για να διασώσει την ιστορική μνήμη, αλλά για να μη θυμάται ο λαός τα πεπραγμένα της δικής του διακυβέρνησης και για να τσιμπήσει ψήφους από την Αριστερά. Σήμερα όμως, πώς ορίζουμε τη «Δεξιά»;

Κατ’ αρχάς οι έννοιες της Δεξιάς και της Αριστεράς εξακολουθούν να νοηματοδοτούν την πολιτική ζωή ως θεμελιακές ιδεολογικές ταυτότητες που συγκροτεί η στάση μας απέναντι στην ανισότητα και την εκμετάλλευση, και η επιλογή μας ανάμεσα στο ιδιωτικό και το δημόσιο. Αυτό όμως ισχύει σε γενικές γραμμές, γιατί αν δούμε τα πράγματα από κοντά θα διαπιστώσουμε ότι πολλά έχουν αλλάξει. Πρώτα απ’ όλα, δεξιά είναι πάντα η εκάστοτε κυβέρνηση, η όποια κυβέρνηση, και αριστερή η εκάστοτε αντιπολίτευση. Επιπλέον, τα μονίμως εκτός εξουσίας κόμματα της παραδοσιακής Αριστεράς έχουν πάψει από καιρό να προβάλλουν ως εναλλακτική λύση το σοσιαλισμό, ενώ πολύ συχνά βλέπουμε ένα κομμάτι της παραδοσιακής Δεξιάς να αρθρώνει έναν «αριστερό» λόγο, ο οποίος, επιφανειακά τουλάχιστον, δεν απέχει και πολύ από εκείνον που διακινούν οι υποτιθέμενοι ιδεολογικοί αντίπαλοί της. Πράγμα διόλου περίεργο αν σκεφτεί κανείς ότι ο Π. Ψωμιάδης, κατά δήλωσή του, ανήκει πολιτικά στο χώρο του κέντρου.

Τις τελευταίες δεκαετίες ωστόσο, και κυρίως μετά την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού, έχει προκύψει στη χώρα μας και μια άλλη αντιπαράθεση μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς, η οποία έχει διαφορετική χροιά και δεν αντανακλά τη λεγόμενη «ταξική». Συγκεκριμένα, το πεδίο σύγκρουσης φαίνεται να έχει μετατοπιστεί από τις σχέσεις που αναπαράγουν την οικονομική βάση της κοινωνίας στο χώρο της ιδεολογίας, με ιδιαίτερη έμφαση στον εθνικισμό και κατ’ επέκταση στην εξωτερική πολιτική. Δηλαδή αντιαμερικανισμός, Γιουγκοσλαβία και Ιράκ, τα λεγόμενα «εθνικά θέματα», αντιδράσεις στην παρουσία ξένων κ.λπ. Εδώ το τοπίο είναι πιο θολό και οι συστρατεύσεις που προκύπτουν παράδοξες. Θα έλεγα μάλιστα ότι πριν από δύο δεκαετίες θα ήταν κυριολεκτικά αδιανόητες. Οι παπάδες και ο Γ. Καρατζαφέρης καταριούνται τη νέα τάξη πραγμάτων, η Λιάνα Κανέλλη έχει γίνει η φωνή του ΚΚΕ, ενώ νεοφιλελεύθεροι όπως οι Στ. Μάνος και Ανδρ. Ανδριανόπουλος συμμαχούν με τους αντιεθνικιστές της ανανεωτικής Αριστεράς στο Μακεδονικό και το Κυπριακό.

Αυτό φάνηκε αρκετά καθαρά όταν το ΠΑΣΟΚ ανακοίνωσε την υποψηφιότητα της Ελληνίδας μουσουλμάνας Γκιουλμπεγιάζ Καρά Χασάν για την υπερνομαρχία. Σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσίευσε η «Ε» στις 10/5, το ένα τρίτο των ψηφοφόρων του ΚΚΕ αποδοκίμασαν την επιλογή της! (τα στοιχεία έχουν ως εξής: αρνητικά αντέδρασαν στη Ν.Δ. οι διπλάσιοι, δηλαδή το 69% -έτσι, για να μην ξεχνιόμαστε-το 22,8% του ΠΑΣΟΚ, και μόνον οι ψηφοφόροι του Συνασπισμού έμειναν στο αξιοπρεπές 16,6%).

Και τίθεται το ερώτημα: το ένα τρίτο των οπαδών του ΚΚΕ που συμφώνησαν με το 69% των Νεοδημοκρατών στο θέμα της Καρά Χασάν, είναι δεξιοί ή αριστεροί; Από τη μια, σίγουρα πιστεύουν ότι «νόμος είναι το δίκιο του εργάτη» και καταγγέλλουν τους Αμερικάνους ως «φονιάδες των λαών». Από την άλλη όμως συντάχθηκαν -και δεν είναι η πρώτη φορά- με ό,τι χειρότερο, ό,τι πιο δεξιό και αντιδραστικό έχει να επιδείξει η εν συγχύσει τελούσα κοινωνία μας: συντάχθηκαν με το γαλανόλευκο εθνικισμό, που υπερασπίζεται το εξ ορισμού δίκιο του «Ελληνισμού» σε οποιαδήποτε κόντρα με οποιουσδήποτε μη Ελληνες με την πρόφαση ότι κάνει αντιιμπεριαλιστικό αγώνα, ενώ παράλληλα επικαλείται την περιβόητη ιδιοπροσωπεία μας και την αδιάλειπτη «συνέχεια» του έθνους μας λόγω κληρονομικότητας, παράδοσης, φωτός ή λόγω γλώσσας, όπως ισχυρίζονται κάποιοι με τη σιγουριά και την έπαρση του αδαούς. (Η διευκρίνιση «είμαι πατριώτης, όχι εθνικιστής» μού θυμίζει τη Νότια Αφρική όπου ουδείς λευκός δήλωνε ρατσιστής -όλοι ήταν υπέρ της «χωριστής ανάπτυξης»).

Τι σημαίνει Δεξιά και τι σημαίνει Αριστερά μέσα σ’ αυτό τον αχταρμά; Κάποιοι έχουν σπεύσει να συμπεράνουν ότι οι εν λόγω έννοιες στερούνται νοήματος στις μέρες μας. Νομίζω ότι κάνουν μεγάλο λάθος. Η Δεξιά και η Αριστερά όχι μόνο υπάρχουν αλλά παραμένουν βασικές κατηγορίες της πολιτικής. Μόνο που έχουν γίνει λιγότερο μονολιθικές, πιο περίπλοκες, πολυδιάστατες, και σίγουρα πιο αντιφατικές από ό,τι στο παρελθόν.

Και για να εξηγήσω τι εννοώ, σας υπενθυμίζω ένα πρόσφατο γεγονός: ενώ οι διάφοροι Ελληναράδες ζητούσαν από τη νεαρή μουσουλμάνα να κάνει δήλωση εθνικοφροσύνης, ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής παρέστη στην παρουσίαση βιβλίου του Μ. Γλέζου με θέμα την εθνική αντίσταση και έσταζε μέλι μιλώντας για την Αριστερά. Από την εκδήλωση απουσίαζε, όχι τυχαία, το ΚΚΕ. Βγάλτε συμπέρασμα!

Εκτύπωση στις: 2024-04-26
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=1161