Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Βήματα έγιναν, αλλά...

Εποχή, 2006-05-21


ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΣΤΑΜΑΤΗ ΣΑΚΚΕΛΙΩΝΑ, ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ

ΤΟΥ «ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗ ΘΡΑΚΗΣ», ΜΕΛΕΤΗΤΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

Είναι απολύτως λυπηρό αλλά καθόλου απρόβλεπτο. Η υποψηφιότητα της κας Γκιουλμπεγιάζ Καρά Χασάν, ενός νέου γυναικείου στελέχους του ΠΑΣΟΚ, προκάλεσε αντιδράσεις που δε λένε να σταματήσουν. Παραδόξως όχι τόσο στη Θράκη, όπως θα ανέμενε κανείς, αλλά στο κέντρο και ιδίως στα ηλεκτρονικά ΜΜΕ. Αυτό είναι ευχάριστο αλλά δείχνει συγχρόνως και την επιπολαιότητα των κυρίαρχων πολιτικών δυνάμεων που τόσο δύσκολα, όπως αποδείχτηκε, αποκόβονται από τον εθνικισμό. Έτσι, πρότεινε μεν το ΠΑΣΟΚ τη μειονοτική υποψήφια, αλλά ήταν ο υπεύθυνός του για την εξωτερική πολιτική κ. Παπουτσής που στηλίτευσε, ενδυόμενος το αρμόζον εθνικό φρόνημα, τον βουλευτή της ΝΔ Ιλχάν Αχμέτ γιατί υπέγραψε κείμενο ομοεθνών του με αιτήματα για αυτονόητα δικαιώματα. Και ήταν από την ΝΔ που στην αρχή ερωτοτροπούσαν με την ιδέα να «στριμώξουν εθνικά» το ΠΑΣΟΚ. Και όλοι μαζί ένιωσαν αμηχανία όταν η υποψήφια δήλωνε το εύλογο: ότι ο μουφτής πρέπει να εκλέγεται. Ακόμα και το ΔΗΚΚΙ έσπευσε να ρίξει τον λίθο του εθνικιστικού αναθέματός του, διατυπωμένο σε ελάσσονα τόνο τόσο που να μην το δημοσιεύει ούτε να το σχολιάσει ο «Ριζοσπάστης» – παρά το ότι τα πανθ’ ορά. Υπάρχει βέβαια και η άμετρη βαναυσότητα των καναλιών κι ο αγοραίος εθνικισμός τους. Ή και ο ρατσισμός τους, π.χ. κοπής Μ. Τριανταφυλλόπουλου, που συμπέρανε ότι η υποψήφια, με τα ελληνικά της, μόνο αγγουράκια και ντομάτες στην λαϊκή μπορεί να πουλά.

Η «Εποχή» σήμερα δίνει τον λόγο σε τρεις αξιόπιστους ανθρώπους της Θράκης για να σχολιάσουν το γεγονός. Ο αναγνώστης θα πεισθεί ότι υπάρχει εκεί ένα κόσμος ψύχραιμος, μαχητικός, πραγματικά δημοκρατικός, αριστερός, με απόψεις και δράση που δημιουργούν αισιοδοξία. Το μειονοτικό έχει δρόμο ακόμη, ιδίως όταν θα συζητηθεί – και πρέπει – ό,τι ισχύει στην περιοχή που υπάρχουν σλαβομακεδόνες. Οι δηλώσεις Τσεβερνκόφσκι και οι αμήχανες ή λάθος αντιδράσεις της εδώ πλευράς είναι χαρακτηριστικές.

Π. Κλαυδιανός

Μία θετική πρωτοβουλία από ένα – μεγάλο μάλιστα – κόμμα προκάλεσε αναταράξεις. Γιατί;

Όντως η επιλογή αυτή, σε επίπεδο συμβολισμού, είναι θετική. Επομένως, δεν μπορώ να καταλάβω όλη αυτή τη φασαρία. Διογκώθηκε πολύ το θέμα εν Αθήναις και εξ αντανακλάσεως επηρεάζει και την περιοχή μας.

Ήταν εξ αντανακλάσεως μόνο στη Θράκη;

Υπάρχει μια διαφωνία, απ’ ό,τι γνωρίζουμε, στο ΠΑΣΟΚ σε τοπικό επίπεδο. Μειονοτικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ στην Ξάνθη, όπως ο κ. Μπαράν, υποψήφιος βουλευτής, ο κ. Μουτζαφέρ Καμζά υποψήφιος ευρωβουλευτής, ο κ. Χασάν Καμζά μέλος της Περιφερειακής επιτροπής του ΠΑΣΟΚ, με ανακοίνωσή τους στην εφημερίδα «Εμπρός», υποστήριξαν ότι δεν ρωτήθηκαν.

Είναι οι συνηθισμένες ενδοπασοκικές διαφωνίες ή ενδομειονοτικές;

Θα έλεγα ότι ισχύουν και τα δυο. Να προσθέσω ακόμη ότι κάποια από τα στελέχη της μειονότητας, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες δεν είναι τόσο αρνητικά στην υποψηφιότητα της κ. Καρά Χασάν. Τους προβληματίζει πολύ η επιλογή του υποψήφιου Νομάρχη.

Ο τρόπος επιλογής εννοείτε;

Ναι. Ουσιαστικά επρόκειτο για μια διαδικασία που, περίπου, ξεκίνησε από την ηγεσία. Ο ίδιος ο κ. Α. Παπαδόπουλος, συνεννοήθηκε με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ και έτσι προχώρησε η πρόταση. Τώρα έχουμε όμως και μια άλλη εξέλιξη: ένα αυτόνομο μειονοτικό ψηφοδέλτιο θα διεκδικήσει το Δήμο Ξάνθης.

Είναι διαπραγματευτική κίνηση ή πραγματική;

Καλό είναι να κατακάτσει ο κουρνιαχτός, θα λέγαμε, για να απαντήσουμε. Ο κ. Φαΐκογλου, πράγματι, είχε εδώ και μήνες ανακοινώσει την πρόθεσή του αυτή να κατέβει με αυτόνομο μειονοτικό συνδυασμό και να διεκδικήσει το Δήμο. Τότε, το ερμήνευαν ως μέσο πίεσης προς τους άλλους συνδυασμούς για να εκλέξουν και μειονοτικούς συμβούλους. Να σημειωθεί ότι στις προηγούμενες δημοτικές δεν εξελέγη κανένας. Φαίνεται, όμως, ότι τώρα μεταλλάσσεται σε πρόθεση πραγματικής καθόδου. Κατά τη γνώμη μου ο συνδυασμός του κ. Φαΐκογλου, αν τελικά είναι αυτός επικεφαλής, είναι μια κίνηση που μας πάει πίσω. Δεν θα έχουμε ένα μικτό ψηφοδέλτιο, που ασφαλώς μπορεί να είχε επικεφαλής μειονοτικό, αλλά ψηφοδέλτιο περιχαράκωσης.

Σίγουρα, αλλά είναι άμυνα έναντι της τακτικής των πλειονοτικών, που δεν έκαναν ισότιμες συνεργασίες.

Ανοίγει ένα μεγάλο θέμα. Θα έλεγα ότι κυρίως τα κόμματα εξουσίας, να ’μαστε ειλικρινείς χρησιμοποίησαν τη μειονότητα ως εκλογική δεξαμενή και τεράστια ζητήματα που την απασχολούν δεν αγγίχτηκαν και δεν λύθηκαν. Περίμενα και εγώ, όπως και πολλοί πολίτες που ανήκουν στην Αριστερά ή έχουν μια δημοκρατική παιδεία, ότι θα ήταν πιο τολμηρό το ελληνικό κράτος σε τέτοια ζητήματα.

Η επιλογή της κ. Καραχασάν, όμως, αποκόπηκε από αυτά.

Πρέπει να συνοδευτεί από πολιτική για διάφορα προβλήματα. Π.χ., στο Νομό Ροδόπης – και όχι μόνο – 8.500 οικογένειες, όλες σχεδόν μειονοτικών, δηλαδή το 95%, ζουν από τον καπνό. Είναι το 25% του πληθυσμού του Νομού. Φαντάζεται, λοιπόν, κανείς τι θα γίνει όταν αύριο ο καπνός, ως προϊόν, πάψει να υπάρχει ή περιοριστεί. Δεν υπάρχει απολύτως καμία προετοιμασία. Ούτε από τη ΝΔ ούτε από το ΠΑΣΟΚ. Αύριο, φοβάμαι, ότι στα περίχωρα της Κομοτηνής 20.000 - 25.000 απελπισμένοι άνθρωποι θα ζητούν δουλειά. Και τυχαίνει να είναι μειονοτικοί. Τα προβλήματα τα βάζουμε κάτω από το χαλί και στεκόμαστε στο αν η κ. Καρά Χασάν είναι Πομάκα, Τουρκάλα ή Ελληνίδα, αν παρέλασε όταν ήταν παιδί κτλ. Αστεία πράγματα, όχι πολιτική.

Αυτή τη φορά, όμως, η αντίδραση δεν ήταν ισχυρή. Η επιλογή πέρασε, σχεδόν, ομαλά.

Θα έλεγα ότι ναι μεν η κυβέρνηση, μέσω των εκπροσώπων της, κράτησε αποστάσεις από τις ακραίες φωνές που εκφράστηκαν στο εσωτερικό της αλλά κατά έναν τρόπο τροφοδοτήθηκε, άνευ λόγου και αιτίας, η ένταση από τα ΜΜΕ.

Τα ΜΜΕ παίζουν και τη δική τους πολιτική.

Κάποια δελτία ειδήσεων μου θύμισαν εποχές Ιμίων. Έδειχναν π.χ. την κ. Καρά Χασάν και αμέσως τους Γκρίζους Λύκους εναντίον του Πατριάρχη! Σηκώθηκαν πάλι οι τόνοι και με το βουλευτή της ΝΔ κ. Ιχλάν Αχμέτ. Μα τα οριζόμενα από το Σύνταγμα, είναι ζητούμενο; Έχουμε σηκώσει τα χέρια ψηλά.

Επανερχόμαστε τώρα στην κανονική προεκλογική προετοιμασία ή υπάρχει υπόλοιπο αναταραχής;

Θα έλεγα ότι επικρατεί ηρεμία. Βέβαια, υπάρχουν κάποια δημοσιεύματα, αν και αναμενόμενα, που είναι λίγο επιθετικά. Θέλω να πιστεύω ότι θα απορροφηθούν όλα αυτά. Να σας διαβάσω ένα πρόσφατο δημοσίευμα που αναφέρεται σε δήλωση του μητροπολίτη Μαρώνειας και Κομοτηνής κ. Δαμασκηνού. Αναφέρει ότι θέτει εκτός των ναών το βουλευτή της ΝΔ κ. Ιλχάν Αχμέτ στις επίσημες εκκλησιαστικές τελετές διότι ενεργεί εχθρικά κατά των Χριστιανών όπως συνέβη και με τον Σαδίκ και ότι οι ιεροί κανόνες δεν επιτρέπουν την παρουσία κατά την προσευχή αλλοθρήσκων.

Εισακούστηκε αυτό ή αγνοήθηκε;

Ο βουλευτής παρέστη κατά την επίσημη εκκλησιαστική τελετή κατά την εορτή των Ελευθερίων στις 14 Μαΐου.

Πρόκειται για μάχες οπισθοφυλακών.

Που μπορεί όμως να βλάψουν εμάς εδώ. Μην το ξεχνάτε ποτέ: οι μειονότητες είναι πάντα ανάμεσα σε δύο μυλόπετρες, στην Τουρκία και την Ελλάδα, εν προκειμένω. Μια όξυνση στα ελληνοτουρκικά πολύ φοβάμαι ότι θα έχει μια αντανάκλαση και εδώ. Εκείνο που πάντως απουσιάζει από εδώ είναι η πραγματική πολιτική που θα δίνει λύση στα προβλήματα.

Δυστυχώς, η Θράκη στη σκέψη μας συνδέεται μόνο με το μειονοτικό της ζήτημα.

Είχαμε κάνει μια τολμηρή κίνηση πριν από το Πάσχα, το Κοινωνικό Φόρουμ και άλλοι πολίτες, όταν επισκεφθήκαμε τα γραφεία της τουρκικής νεολαίας και κάναμε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση γι’ αυτό. Είναι, ξέρετε, απαγορευμένη η ονομασία της. Mιλήσαμε, λοιπόν, εκεί γι’ αυτά τα προβλήματα και όσα άλλα απασχολούν τη μειονότητα. Είναι απαράδεκτο, π.χ., να ποινικοποιείται η ονομασία συλλόγων, να υπάρχουν ακόμη άνθρωποι χωρίς ιθαγένεια κ.ά.

Απαράδεκτο, και δυστυχώς, ιδίως η ανιθαγένεια, είναι ελάχιστα γνωστή στους Έλληνες πολίτες.

Αν μιλήσουμε με νούμερα, πρέπει να υπάρχουν σήμερα γύρω στους 300 – 400 ανιθαγενείς αλλά σε ένα βάθος 40 χρόνων έχουν αφαιρεθεί, εν συνόλω, ιθαγένειες από πάνω από 40.000 άτομα.

Αδιανόητο νούμερο. Επανακτάται μετά όμως;

Δεν ξαναδόθηκε η ιθαγένεια. Παραμένουν ανιθαγενείς. Αυτοί, το 90% περίπου, μένουν πλέον, μένουν στην Τουρκία και προφανώς θα έχουν αποκτήσει τουρκική υπηκοότητα.

Είναι και τώρα αυτό πολιτική ή συνιστά υπόλοιπο του παρελθόντος;

Θα έλεγα ότι μετά την κατάργηση του άρθρου 19 του κώδικα ιθαγένειας δεν έχουμε αφαιρέσεις, περίπου 10 χρόνια τώρα. Υπάρχει, όμως, ένα πρόβλημα: υποχρεώνουν τους πολίτες που την έχασαν να την ξαναζητήσουν μέσω αίτησης πολιτογράφησης, λες και είναι, π.χ., Γερμανοί ή Γάλλοι που ήλθαν να μείνουν στην Ελλάδα! Το κράτος αρνείται να κάνει διορθωτικές κινήσεις, π.χ. ανάκληση με ένα απλό προεδρικό διάταγμα. Και τους βάζει, ανθρώπους που γεννήθηκαν και έζησαν εδώ, φτωχούς αγρότες, να μπουν σε μια διαδικασία χρονοβόρα και οικονομικά δυσβάστακτη καθώς χρειάζονται να καταβάλουν περίπου 1.500 ευρώ.

Υπάρχει και η εκκρεμότητα του νόμου περί μειονοτήτων.

Πρόκειται για μια διεθνή συνθήκη – πλαίσιο για την προστασία των εθνικών μειονοτήτων και η οποία δεν έχει ακόμη κυρωθεί με νόμο από την Ελλάδα.

Η δήλωση των 606 μειονοτικών;

Εδώ είναι και οι μάχες των φαντασμάτων και των σκιών και από τις δύο πλευρές. Διάβασα ή άκουσα περί «εξεγέρσεων». Είναι αστεία πράγματα αυτά. Δεν είναι τυχαίο ότι από τη δήλωση αυτή απουσιάζει η υπογραφή του πρώην βουλευτή του Συνασπισμού Μουσταφά Μουσταφά.

Και όταν λέμε φαντάσματα;

Να ξαναγυρίσουμε στα πραγματικά προβλήματα: Π.χ. η εκπαίδευση. Κάποια στιγμή από τα 200 και πλέον μειονοτικά σχολεία που υπάρχουν, πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, πολλά από τα οποία είναι συμβολικά καθώς δεν μπορούν να λειτουργήσουν με 3 παιδιά, θα πρέπει να πάμε σε λιγότερα αλλά καλά οργανωμένα, ισχυρά σχολεία, δωδεκαθέσια. Η ίδια η μειονότητα, βέβαια, πρέπει να το αποφασίσει αυτό και να τα ορίσει. Ακόμη, από το 1980 υπάρχει νόμος που προβλέπει την εκλογή των διαχειριστικών επιτροπών της περιουσίας της μειονότητας. Είναι ανενεργός για 26 χρόνια. Γιατί;

Ενεργοποίησή του τι θα σήμαινε για τους αγρότες;

Πρόκειται για μια διαρκή ομηρία. Γιατί να μην μπορούν να διαχειριστούν την περιουσία τους; Υπάρχει, ακόμη, το μέγα κοινωνικό ζήτημα του καπνού, που θα δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα αργότερα αν δεν δοθούν από τώρα απαντήσεις. Ήδη έχουμε αργήσει πάρα πολύ. Επίσης, είναι η υψηλή ανεργία στην περιοχή. Δεν υπάρχει πολιτική απασχόλησης, τεράστιο πρόβλημα. Από την άλλη μεριά, αν μείνουμε σε κάποια καθαρά μειονοτικά προβλήματα –εν τέλει, προβλήματα δημοκρατίας μην το ξεχνάμε αυτό– πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι μειονότητες θέλουν πάντοτε να πάρουν κάτι παραπάνω και για τα χρόνια που δεν είχαν τίποτε...

Εκτύπωση στις: 2024-04-20
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=1168