Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Ενότητα και Αγώνας!

Μιχάλης, Ψαλιδόπουλος

KReport, 2021-05-15


Η ομιλία του Προέδρου Μπάιντεν για τις πρώτες 100 μέρες της
προεδρίας του επιβεβαίωσε αυτό που δεν ήταν τόσο ξεκάθαρο στην προεκλογική του εκστρατεία και έγινε σαφές από τα πρώτα μέτρα στήριξης της οικονομίας της υπουργού Τζάνετ Γιέλεν. Οι ΗΠΑ πέρα από τομές στην κλιματική αλλαγή και στην αντιμετώπιση της πανδημίας έχουν ξεκινήσει τεράστιας κλίμακας επεκτατική παρέμβαση που σκοπό έχει όχι απλά την επαναφορά της πραγματικής οικονομίας στα προ Covid επίπεδα αλλά τη μετατόπιση της σε ένα νέο επίπεδο σε συνάφεια με τις τεχνολογικές εξελίξεις και τις αμερικανικές κοινωνικές προτεραιότητες .

Στην Ευρώπη η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ παρομοίασε πρόσφατα την ευρωπαϊκή οικονομία με ασθενή που έχει ανάγκη και την πατερίτσα της δημοσιονομικής πολιτικής και εκείνη της νομισματικής πολιτικής όσο καιρό θα βρίσκεται λόγω του σοκ της πανδημίας σε ανάρρωση. Μέχρι την άνοιξη του 2022, όσο θα διαρκεί το σχετικό πρόγραμμα αναχρηματοδότησης της ΕΚΤ, οι πολίτες στην ευρωπαϊκή περιφέρεια μπορούν να κοιμούνται ήσυχοι περιμένοντας και την (ακόμα αβέβαιη/ πιθανά σίγουρη ) εκταμίευση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Παγκόσμιοι οικονομικοί οργανισμοί όπως το ΔΝΤ ενθαρρύνουν τις παραπάνω προσεγγίσεις και το ερώτημα που τίθεται είναι αν αλλάζει κάτι στην παγκόσμια οικονομική διακυβέρνηση. Είμαστε άραγε σε μια φάση επιστροφής σε ένα μείγμα πολιτικής αντικυκλικού χαρακτήρα όπως γινόταν σε παγκόσμια κλίμακα πριν την παγκοσμιοποίηση, πριν την απόθεση της μακροοικονομικής σταθερότητας στα χέρια της ελεύθερης παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής αναζήτησης κερδών; Μήπως δικαιολογείται ο φόβος ότι μετά την πανδημία θα παλινδρομήσουμε πάλι σε πολιτικές διαφορετικού χαρακτήρα από τις σημερινές; Τι πρέπει να γίνει για να αποφευχθεί κάτι τέτοιο;

Η εμπειρία της κρίσης του 2008 συνιστά σε όσους πιστεύουν σε μια νέα προσέγγιση στην παγκόσμια οικονομική πολιτική «ενότητα και αγώνα». Αρκεί να θυμηθούμε ότι τότε και επί 18 μήνες όλες οι χώρες του πλανήτη ήταν περισσότερο η λιγότερο εκτεθειμένες σε τεράστιες ανισορροπίες.Από την τυφλή υπακοή στις απορυθμισμένες αγορές περάσαμε σε πολιτικές ποσοτικής χαλάρωσης και καθόλου αμελητέα δημοσιονομικά πακέτα διάσωσης.

Το ΔΝΤ ζητούσε τότε από τα μέλη του ελλειμματικές δαπάνες ίσες με το 2% της αξίας της παγκόσμιας παραγωγής. Στην Ευρώπη η ΕΚΤ σφύριζε μεν αδιάφορα (μέχρι το 2012), αλλά η Γερμανία παρά τους αρχικούς της δισταγμούς,εφάρμοσε το τρίτο επεκτατικότερο πακέτο διάσωσης παγκοσμίως. Τα όσα
έγιναν στις ΗΠΑ είναι περισσότερο γνωστά και έχουν γίνει και αντικείμενο κινηματογραφικών ταινιών. Συνοπτικά η παγκόσμια οικονομία επανήλθε παρά τις όποιες απώλειες σε ανοδική τροχιά.

Το 2010 όμως, όταν οι οικονομίες άρχισαν να ανακάμπτουν η
παγκόσμια οικονομική διακυβέρνηση παλινδρόμησε στη λιτότητα. Η κρίση θεωρήθηκε εξαίρεση του κανόνα, μια παροδική κακοκαιρία . Η κρίση της Ευρωζώνης που ενέσκηψε δεν αντιμετωπίστηκε ως καθυστερημένο ξέσπασμα της παγκόσμιας κρίσης, αλλά ως συνέπεια λανθασμένων μακροοικονομικών επιλογών από τους «τεμπέληδες» της περιφέρειας. Και ναι μεν υπήρχαν και τεμπέληδες στην περιφέρεια αλλά ταυτόχρονα παίζονταν στην ΕΕ ευρύτερα
ζητήματα που ως σήμερα δεν έχουν επαρκώς συζητηθεί.

Συνεπώς τα σημερινά δείγματα μιας νέας πολιτικής προσέγγισης δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως ξεκινήματα καινοτόμου μείγματος πολιτικής για το μέλλον, αλλά ως δρόμος που ανοίγει για επιστημονική και πολιτική πίεση για αλλαγές στην παγκόσμια οικονομική αρχιτεκτονική. Χωρίς διαρκή παρουσία στα υπερεθνικά φόρα και τονισμό με επιχειρήματα της ανάγκης μόνιμης σταθεροποιητικής πολιτικής η σημερινή ευφορία μπορεί να δώσει τη θέση της σε δυσάρεστο πισωγύρισμα.

Για παράδειγμα, είναι κακό κάκιστο να συσσωρεύει μια χώρα της ευρωζώνης ελλείμματα, άρα και αποτρεπτέο. Είναι όμως καλό να συσσωρεύει μια άλλη χώρα διαρκή πλεονάσματα και αυτό να θεωρείται παράδειγμα προς μίμηση, και όχι υπονόμευση της σταθερότητας στην Ευρωζώνη; Είναι καλό να
προσφέρουν κάποιες χώρες χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές και να προσελκύουν έτσι επιχειρηματικά κεφάλαια κλείνοντας παράλληλα περιπαικτικά το μάτι στους εταίρους τους, καλώντας τους στην μίμηση, αν
μπορούν, αυτών των πολιτικών; Οδηγούν όλα αυτά σε ενδυνάμωση της Ευρωζώνης η όχι; Τι λέει η Ευρώπη στην πρόταση Γιέλεν για συντονισμό των κρατών όσον αφορά τη φορολόγηση μεγάλων επιχειρήσεων;

Στις ΗΠΑ η πολιτική Μπάιντεν θα κριθεί κοινοβουλευτικά σε μια διετία όταν ανανεωθεί μερικά η θητεία τη Γερουσίας. Αν η οικονομία πάει καλά και το σημερινό 50/50 (με την ψήφο της αντιπροέδρου απαραίτητη) διευρυνθεί υπέρ του προέδρου δεν θα υπάρχουν εκπλήξεις. Αν όχι εμφιλοχωρεί ανησυχία για «αραίωση» του μείγματος πολιτικής. Αν στην Ευρώπη λόγω εκλογών , εθνικών και προεδρικών, ίσως και περιφερειακών, σε Γερμανία, Γαλλία και αλλού, δεν υπάρξει συνέχεια του νέου μείγματος πολιτικής, αλλά υπάρξει δυστοκία και καθυστέρηση στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, τι θα πρέπει να γίνει;

Περιττό να τονίσουμε ότι θα πρέπει να βρισκόμαστε ως Ελλάδα στο πλευρό εκείνων που ζητούν ευελιξία στην πολιτική, μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και θέαση του υφιστάμενου χρέους στην Ευρωζώνη ως μεγέθους που δεν απομειώνεται μέσω λιτότητας, και αν δεν έχει προϋπάρξει ικανοποιητικός ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης.

«Ενότητα και αγώνας», λοιπόν.


Εκτύπωση στις: 2024-03-29
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=11793