Μετά την Καμπούλ τι;
Γιώργος, Καπόπουλος
Η Εφημερίδα των Συντακτών, 2021-08-28
Απεμπλοκή από την ευρύτερη Μέση Ανατολή και τη Νοτιοδυτική Ασία και μετατόπιση των στρατηγικών προτεραιοτήτων των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή Ασίας-Ειρηνικού ή Ινδοειρηνικού, δηλαδή ανάσχεση της Κίνας.
Αυτή τελικά είναι η διαμόρφωση της γραμμής πλεύσης του Μπάιντεν οκτώ μήνες μετά την αλλαγή φρουράς στον Λευκό Οίκο, μια εξισορρόπηση που επιβεβαιώνει περισσότερο τη συνέχεια και πολύ λιγότερο τη διαφοροποίηση από τη γραμμή Τραμπ.
Η εν εξελίξει ασύντακτη αποχώρηση των ΗΠΑ από το αεροδρόμιο της Καμπούλ εκπέμπει ένα μήνυμα γενικευμένης αποδρομής της χώρας που για δεκαετίες αποκαλούνταν Μόνη Υπερδύναμη, ένα μήνυμα που μάλλον δυσχεραίνει παρά διευκολύνει τη συγκρότηση διευρυμένης συσπείρωσης-συμμαχίας στη βάση ανάσχεσης της ισχυροποίησης του Πεκίνου.
Ατακτη εγκατάλειψη του Αφγανιστάν, προγραμματισμένη μέχρι στιγμής αποχώρηση από το Ιράκ μέχρι το τέλος του χρόνου, είναι δύο δεδομένα που εύλογα θέτουν το ερώτημα για ποιον χρονικό ορίζοντα θα προσδιοριστεί η αποχώρηση της αμερικανικής στρατιωτικής δύναμης από τη Βορειοανατολική Συρία όπου η παρουσία της μέχρι σήμερα συμβολίζει τη συμμαχία της Ουάσινγκτον με το συριακό παρακλάδι του ΡΚΚ PYD-YPG.
Την ώρα που υλοποιείται η απεμπλοκή των ΗΠΑ από την ευρύτερη Μέση Ανατολή, κορυφώνονται οι διπλωματικές διεργασίες για τον Διεθνή Ελεγχο του Πυρηνικού Προγράμματος του Ιράν, με τη βεβαιότητα ότι μετά την επιστροφή της Ουάσινγκτον στη Συμφωνία του 2015 θα δρομολογηθεί η συνολική εξομάλυνση των διμερών σχέσεων με την Τεχεράνη.
Στα παραπάνω πρέπει να προστεθούν οι συνομιλίες της Σαουδικής Αραβίας με το Ιράν που αναζητούν περιφερειακή συγκατοίκηση, με την προσδοκώμενη σταθεροποίηση να προεξοφλείται ότι θα έχει άμεσες επιπτώσεις στην Υεμένη και στη Συρία.
Το 2003, τις παραμονές της εισβολής των ΗΠΑ του Μπους υιού στο Ιράκ, οι θεωρητικοί των Νεοσυντηρητικών ήθελαν την ανατροπή του Σαντάμ σαν το πρώτο βήμα προς την επαναχάραξη του περιφερειακού χάρτη, με φιλόδοξο στόχο τη διαμόρφωση στη σκιά μιας συνολικής παγκόσμιας Pax Americana μιας Νέας Μέσης Ανατολής.
Δύο δεκαετίες σχεδόν μετά, η Νέα Μέση Ανατολή που αρχίζει να προβάλλει μοιάζει σαν η απόλυτη αντίστιξη των προσδοκιών, ή καλύτερα των φαντασιώσεων των Νεοσυντηρητικών.
Η Νέα Μέση Ανατολή δεν έχει πλέον πρωτεύουσα θέση στον στρατηγικό σχεδιασμό της Ουάσινγκτον και δεν μπορεί να χειραγωγηθεί ούτε από τις ΗΠΑ ούτε από τα υπόλοιπα κέντρα ισχύος του πλανήτη, παλαιά και νέα.
Η Νέα Μέση Ανατολή και Νοτιοδυτική Ασία που αρχίζει να διαφαίνεται πίσω από τον κουρνιαχτό που καλύπτει το αεροδρόμιο της Καμπούλ είναι ένα πεδίο όπου η περιφερειακή σταθερότητα είναι ένα μακροπρόθεσμο ζητούμενο το οποίο θα διαμορφωθεί μέσα από παλινδρομήσεις ανάμεσα σε εντάσεις και περιόδους ύφεσης μεταξύ των κρατών της περιοχής.
Με άλλα λόγια, κλείνει μια περίοδος δύο και πλέον αιώνων, από την εκστρατεία του Βοναπάρτη στην Αίγυπτο το 1798, που οι συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή είχαν σχέση συγκοινωνούντων δοχείων με τους συσχετισμούς και τις ισορροπίες δυνάμεων στην Ευρώπη.
Το φιάσκο των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν είναι πολύ πιο βαρύ από το άδοξο τέλος της εισβολής της Βρετανίας και της Γαλλίας τον Νοέμβριο του 1956.
Τότε έκλεισε το κεφάλαιο της ευρωπαϊκής ηγεμονίας στη Μέση Ανατολή, με τις ΗΠΑ και την ΕΣΣΔ να διαγκωνίζονται για την κατοχύρωση ερεισμάτων και συμμαχιών.
Σήμερα, η Μέση Ανατολή και η Νοτιοδυτική Ασία μάς εκπέμπουν το μήνυμα ότι έχει ήδη αναδυθεί το πρώτο μετα-αμερικανικό περιφερειακό γεωπολιτικό τοπίο.
Εκτύπωση στις: 2024-04-26
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=12080