Η δημιουργία του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας και η τοποθέτηση πολιτικής ηγεσίας σ’ αυτό είναι θετική εξέλιξη. Το ότι έπρεπε να είχε δημιουργηθεί υπουργείο Πολιτικής Προστασίας ήδη από το 2018 είναι επίσης, σήμερα, πασίδηλο. Yπουργείο έπρεπε να υπάρχει, προκειμένου η χώρα να έχει μια αξιόπιστη στρατηγική για την αντιμετώπιση των ανθρωπογενών καταστροφών. Αντί γι’ αυτό, σήμερα, έχουμε διάφορες «στρατηγικές» που εγκρίνονται από πολυμελείς επιτροπές εξ υπουργών και γενικών γραμματέων με μηδενική προστιθέμενη αξία.
Υπουργείο έπρεπε να είχαμε για να μπορούμε να μετρήσουμε, να συγκρίνουμε, να αξιολογήσουμε πολιτικές και πρακτικές, ανθρώπινο δυναμικό. Αντ’ αυτών έχουμε βολονταριστικές συμπεριφορές πολιτικών ηγετών, αυταρχισμό, δολοπλοκία και καταρρακωμένο ηθικό εκείνων που μάχονται στην πρώτη γραμμή. Η χώρα, όμως, συνέχισε να πορεύεται με τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (ΓΓΠΠ) παρά την επέλαση των κινδύνων και των απειλών. Η ΓΓΠΠ αποτελεί μια μικρή μονάδα του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και τα τμήματά της που έχουν (στον τίτλο) επιτελικό χαρακτήρα δεν ξεπερνούν τα πέντε.
Παράλληλα με τη ΓΓΠΠ λειτουργεί ένα ημι-στρατιωτικό σώμα, το Πυροσβεστικό, το οποίο έχει απολέσει τη λειτουργική αυτοδυναμία του και θεωρείται, εσχάτως, μονάδα της Γενικής Γραμματείας. Αρμοδιότητες πολιτικής προστασίας ασκούνται, επίσης, από τον υπουργό Επικρατείας και τον υφυπουργό με χαρτοφυλάκιο την αποζημίωση από τις δασικές πυρκαγιές. Το πρόβλημα της πολιτικής προστασίας είναι, όμως, λειτουργικό και όχι, κυρίως, δομικό.
Σύμφωνα με τον νόμο 4662/20, η ΓΓΠΠ οριοθετεί τους κινδύνους, οργανώνει τον τρόπο με το οποίο αυτοί (πρέπει να) αντιμετωπίζονται, υπεισέρχεται στον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, διαλαμβάνει ακόμη και τρέχοντα υπηρεσιακά ζητήματα των πυροσβεστών.
Το θέμα είναι ότι η εφαρμογή του νόμου αυτού ανεστάλη και, μάλιστα, τα άρθρα εκείνα που θα σηματοδοτούσαν την αναγκαία λειτουργική αλλαγή, δηλαδή τη δημιουργία περιφερειακών και τοπικών σχεδίων δράσης από αντίστοιχες εύρωστες και αποκεντρωμένες δομές, ακυρώθηκαν. Η τυπική αυτή λειτουργία υποκαταστάθηκε από μια άτυπη και μάλιστα συγκεντρωτική λειτουργία.
Εάν λάβει κανείς υπόψη του τέσσερα σημαντικά δεδομένα:
Οτι λόγω των πολύ περιορισμένων κωδικοποιήσεων της νομοθεσίας, οι ρυθμίσεις παραμένουν διάσπαρτες και συχνά δημιουργούν αντί να λύνουν προβλήματα, αφού είναι ακατάλληλες για τον σκοπό που αρχικά δημιουργήθηκαν.
Οτι η επικοινωνία μεταξύ των κρατικών υπηρεσιών είναι ανύπαρκτη. Ο χαρακτηρισμός των ελληνικών δημόσιων οργανώσεων ως silo εξακολουθεί να ισχύει απολύτως.
Οτι στην Ελλάδα δεν ευτύχησαν ποτέ ούτε οι μέθοδοι ούτε τα εργαλεία του δημόσιου μάνατζμεντ υπέρ μιας πελατειακής και ρουσφετολογικής αντίληψη της πολιτικής, ιδίως, στον τομέα των αποζημιώσεων.
Οτι η διοικητική και οργανωτική ένδεια των περιφερειακών μονάδων πολιτικής προστασίας αποτελεί εμπόδιο που μπορεί να ακυρώσει κάθε ευγενική και καλή πρόθεση.
Τότε, είναι προφανές ότι τα προβλήματα δεν μπορούν να λυθούν με by pass, όπως επιχειρήθηκε πρόσφατα και οδήγησε στην καταστροφή του Αυγούστου. Η αποφυγή των μεταρρυθμίσεων έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στην ασφάλεια και την υγεία των πολιτών. Οταν, για παράδειγμα, η διασπορά των αρμοδιοτήτων συναντά την περιρρέουσα επιφυλακτικότητα των εμπλεκομένων σε μη έκθεσή τους σε ακραίο κίνδυνο, τότε δημιουργείται κενό απόφασης και δράσης. Αυτό καλύπτεται είτε με αυτοσχεδιασμούς είτε με πρωτοβουλίες της πολιτικής ηγεσίας που λαμβάνονται υπό την πίεση των γεγονότων. Σχεδόν πάντα, αυτές οι πρωτοβουλίες δεν δικαιώνονται.
Κρίσιμη, λοιπόν, είναι η ταχεία δρομολόγηση των μεταρρυθμίσεων με σκοπό την επίλυση των προβλημάτων που αναφέρθηκαν. Υπάρχουν η γνώση και η εμπειρία που απαιτούνται. Θα μπορέσει το νέο υπουργείο και ο νέος υπουργός να ανταποκριθούν σ’ αυτές τις προκλήσεις; Η χώρα και η πολιτική προστασία χρειάζονται και νέα ηγεσία και νέα πολιτική.
Εκτύπωση στις: 2024-04-25
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=12117