Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Η περίπλοκη κληρονομιά της Μέρκελ

Γκάμπριελ, Ζίγκμαρ

Τα Νέα, 2021-09-18


Προκειμένου να ανανεωθεί η εικόνα της φιλελεύθερης δημοκρατίας σε μια εποχή εντεινόμενου αυταρχισμού, η Ευρώπη οφείλει επιτέλους να υπερβεί τα πολιτικά εμπόδια που υπάρχουν στον δρόμο προς τη βαθύτερη οικονομική ολοκλήρωση. Ομως, δεν είναι δουλειά του Εμανουέλ Μακρόν ή του Μάριο Ντράγκι να πείσουν τους Γερμανούς ότι η επένδυση στην Ευρώπη θα τους φέρει μεγάλα κέρδη. Σε τελική ανάλυση, δεν ισχύει ότι η Γερμανία είναι ένας «καθαρός αιμοδότης» της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ναι μεν συνεισφέρουμε μεγαλύτερα ποσά σε σύγκριση με αυτά που λαμβάνουμε με τη μορφή εισφορών, όμως αυτό είναι μόνο η μία πλευρά του νομίσματος. Διότι ως ένα έθνος προσανατολισμένο σε μεγάλο βαθμό στις εξαγωγές, αντλούμε τη μεγαλύτερη υπεραξία από το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Στην πράξη, μόνο το 10% των γερμανικών εξαγωγών κατευθύνεται προς τις ΗΠΑ ή την Κίνα, ενώ το 40% αφορά την Ευρώπη. Κατά συνέπεια, η οικονομική επιτυχία, η ανάπτυξη και η κοινωνική σταθερότητα στις ευρωπαϊκές χώρες είναι προς το συμφέρον της Γερμανίας. Μόνο εάν αυτές τα πάνε καλά μπορούν να αγοράζουν τα προϊόντα μας και μόνο εάν αγοράζουν τα προϊόντα μας μπορούμε εμείς να έχουμε θέσεις εργασίας.

Σε σχέση με την Κίνα, δεν πιστεύω ότι μια χώρα με 1,4 δισ. κατοίκους θα έπρεπε να «κρατείται όμηρος». Η ιδέα της «αποδέσμευσης» ασφαλώς δεν θα αποδώσει - ούτε για την Κίνα, ούτε για τις ΗΠΑ, ούτε για την Ευρώπη. Πιστεύω πως θα υπάρξουν τομείς στους οποίους εμείς οι Ευρωπαίοι, μαζί με τις ΗΠΑ, θα έρθουμε σε σύγκρουση με την Κίνα - κυρίως όσον αφορά στην ασφάλεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Θα υπάρξουν και τομείς στους οποίους θα ανταγωνιζόμαστε ο ένας τον άλλο, όπως η οικονομία. Θα υπάρξουν, όμως, και πεδία συνεργασίας, επειδή στον 21ο αιώνα προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή, οι πανδημίες, η πείνα και η φτώχεια, καθώς και η διάδοση των πυρηνικών όπλων, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν χωρίς την Κίνα. Ετσι, δεν μπορεί να υπάρξει μονοδιάστατη αντιμετώπισή της - και οι τρεις παραπάνω πλευρές είναι καίριας σημασίας.

Σε κάθε περίπτωση, το πιο σημαντικό μέτρο για να ελαχιστοποιήσουμε τους κινδύνους για τη γερμανική οικονομία είναι, αναμφίβολα, να προασπίσουμε και να προωθήσουμε μια ανταγωνιστική, ευημερούσα και ικανή σε όλα τα επίπεδα Ευρώπη. Μια διαιρεμένη Ευρώπη, η οποία θα μένει πίσω τόσο οικονομικά όσο και τεχνολογικά, είναι πιθανό μακροπρόθεσμα να έχει μικρή σημασία και για τις ΗΠΑ.

Ασφαλώς, βλέπω να υπάρχουν τομείς για διατλαντική συνεργασία σε βιομηχανικό επίπεδο. Η πρόσφατη επίσκεψη της καγκελαρίου Μέρκελ στον Λευκό Οίκο, όπου η ίδια και ο Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσαν τη συγκρότηση μιας «ενεργειακής και κλιματικής εταιρικής σχέσης», αποτελεί ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.

Ειδικά στο θέμα του ρυθμιστικού πλαισίου για τους γίγαντες της τεχνολογίας, είναι κάτι που ήδη κυριαρχεί στην ατζέντα των διατλαντικών σχέσεων. Ομως, μια διατλαντική τεχνολογική συνεργασία δεν μπορεί να επικεντρώνεται αποκλειστικά στον έλεγχο των ψηφιακών μέσων και του ιδιωτικού τομέα. Πρέπει, επίσης, να έχει στόχο να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητα και την ελκυστικότητα στους τομείς της υψηλής τεχνολογίας. Εκεί βρισκόμαστε σε ανταγωνισμό με την Κίνα και δεν θα θέλαμε να ηττηθούμε.

Σε επίπεδο γεωπολιτικής, η Γερμανία οφείλει να αναλάβει περισσότερες ευθύνες. Αυτό δεν είναι εύκολο για μια χώρα με τόσο τρομακτική ιστορία, η οποία έχει αποτυπωθεί στη συλλογική μνήμη των πολιτών της, με αποτέλεσμα να μεταθέτουν σε άλλους την ευθύνη για την ασφάλεια. Οικονομικά, η Γερμανία είναι αναμφίβολα η ατμομηχανή της ΕΕ. Πολιτικά και, ακόμη περισσότερο στρατιωτικά, όμως, η χώρα δεν επιθυμεί να αναλάβει τον ηγετικό της ρόλο. Αντιθέτως, οι Γερμανοί θα προτιμούσαν να είναι σαν τους Ελβετούς: Οικονομικά επιτυχημένοι και πολιτικά ουδέτεροι.

Για μια χώρα 80 εκατομμυρίων που βρίσκεται στο κέντρο της Ευρώπης, όμως, η αποφυγή της παγκόσμιας γεωπολιτικής δεν αποτελεί επιλογή. Κάτι τέτοιο θα άφηνε την Ευρώπη ανίκανη να δράσει και, κατά συνέπεια, θα την καθιστούσε εξαιρετικά ευάλωτη - και για τις αυταρχικές δυνάμεις που επιδιώκουν να τη διχάσουν. Η Γερμανία, όμως, δεν πρέπει να χρησιμοποιήσει τη θέση της για να προβάλει οποιεσδήποτε ηγεμονικές διαθέσεις προς τους γείτονές της. Η λύση θα ήταν να προσπαθήσουμε να ηγηθούμε μαζί με τη Γαλλία, την Ιταλία και την Πολωνία. Εάν πράγματι θέλουμε να υπερασπίσουμε την ΕΕ και να διευρύνουμε την κυριαρχία της, είναι αναγκαίο να το καταφέρουμε.


Εκτύπωση στις: 2024-03-28
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=12147