Πικρές αλήθειες για την Κύπρο
Κυριάκος, Πιερίδης
Η Εφημερίδα των Συντακτών, 2021-10-23
Το φάσμα της διεθνούς απαξίωσης του προέδρου Ν. Αναστασιάδη για τα Pandora Papers κλονίζει ξανά την Κύπρο, τη θέση της στην Ευρώπη και την υπόθεση του Κυπριακού. Το βράδυ της Πέμπτης (21/10), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με συντριπτική πλειοψηφία καταδίκασε τις γκρίζες πρακτικές φοροδιαφυγής δισεκατομμυρίων ευρώ προς όφελος Ρώσων και άλλων ολιγαρχών με τη συνέργεια Ευρωπαίων νυν και πρώην αρχηγών κυβερνήσεων. Στο ψήφισμα που ενέκρινε, περιέλαβε ονομαστικά τον Τσέχο πρωθυπουργό Αντρέι Μπάμπις και τον Κύπριο πρόεδρο Ν. Αναστασιάδη.
Στη Λευκωσία για ημέρες οι ζυμώσεις ανάμεσα στις πολιτικές ομάδες είχαν αποκρυβεί από τις πλείστες ειδήσεις και το κυβερνητικό κόμμα ΔΗΣΥ έκοψε κάθε συζήτηση στη Βουλή των Αντιπροσώπων για τις αποκαλύψεις. Ομως, η πίεση της μεγάλης πλειοψηφίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αλλά και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κλιμακώθηκε γιατί οι δημοσιογραφικές αποκαλύψεις στηρίζονται σε τεκμήρια που συνιστούν σοβαρό πλήγμα στο κράτος δικαίου και τις ευρωπαϊκές αξίες. Ετσι το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας ήταν σαρωτικό και επιτακτικό για το τι πρέπει να γίνει για την περαιτέρω διερεύνηση του σκανδάλου.
Το μητρώο του Ν. Αναστασιάδη είναι ήδη βεβαρημένο από την εν εξελίξει προσφυγή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο Δικαστήριο της Ε.Ε. για τα «χρυσά διαβατήρια». Η εικόνα του στις Βρυξέλλες είναι σήμερα ανάμεσα στις χειρότερες δυνατές για εν ενεργεία ηγέτη, μέλος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Με το ψήφισμά τους οι ευρωβουλευτές δεν περιορίζονται μόνο στην καταδίκη, αλλά απαιτούν από τις αρμόδιες εθνικές αρχές των κρατών-μελών να διερευνήσουν την ανάμιξη των πολιτικών για τη φοροδιαφυγή δισεκατομμυρίων ευρώ.
Αυτό συνιστά ευθεία πρόκληση προς το κυπριακό κράτος δικαίου, τους ανεξάρτητους θεσμούς και την αποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης. Το βράδυ της Πέμπτης κατέρρευσε στη Λευκωσία το προστατευτικό κάλυμμα που έβαλαν επί σειρά ημερών στον Ν. Αναστασιάδη ο μηχανισμός εξουσίας και ο ΔΗΣΥ. Η δικαιολογία του Κύπριου προέδρου ότι δεν είχε σχέση με το δικηγορικό γραφείο που φέρει το όνομά του και ανήκει στις θυγατέρες του δεν πείθει κανέναν στον ευρωπαϊκό χώρο. Αντιθέτως, οι πάντες εκλαμβάνουν την προσφορά υπηρεσιών σε ολιγάρχες για φοροδιαφυγή και «χρυσά διαβατήρια» ως χαρακτηριστικό δείγμα «σύγκρουσης συμφερόντων».
Υπό κανονικές συνθήκες θα σήμαινε μέχρι και την αποπομπή του Κύπριου προέδρου. Τα Pandora Papers περνούν μέσα από τη σιωπηρή αντίδραση της κυπριακής κοινής γνώμης που παρακολουθεί και έχει βγάλει ορισμένα συμπεράσματα για τον Ν. Αναστασιάδη. Πολλά, όμως, δεν αγγίζουν ακόμα τη ρίζα του προβλήματος για να προκαλέσουν ανοιχτή ρήξη με την εξουσία και τον μηχανισμό πίσω της που τον στηρίζει με νύχια και με δόντια.
Αν κανείς θέλει να αντιληφθεί τι πραγματικά συμβαίνει, δεν πρέπει ποτέ να περιοριστεί σε όσα διοχετεύουν κυβερνητικές πηγές και αναμεταδίδουν τα κυπριακά και ελλαδικά κανάλια. Η διαφθορά σκεπάζεται από πυκνή ομίχλη γιατί τα πάντα που αφορούν τον στενό κύκλο του Προεδρικού φιλτράρονται με σκοπό να προσπεραστούν και να ξεχαστούν.
Αυτός ο μηχανισμός λειτουργεί επίμονα στον χώρο των ΜΜΕ για να περιστείλει όσο γίνεται τη δημοσιογραφική έρευνα και κριτική. Οπου δεν είναι εφικτό –αφού τα γεγονότα βοούν– το σύστημα επιχειρεί συνεχώς να αλλάζει την ατζέντα. Ετσι, το βράδυ της Πέμπτης, το Προεδρικό ξέμεινε από επιλογές και κατέφυγε στην ύστατη και πιο δραστική: η είδηση από το Ευρωκοινοβούλιο εξαφανίστηκε από τα κεντρικά δελτία ειδήσεων των καναλιών. Εμεινε να ακούγεται αμυδρά μια προέκτασή της, η αντιπαράθεση ανάμεσα στο Προεδρικό και το ΑΚΕΛ.
Για μήνες ο πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια να ανακάμψει στην εσωτερική κοινή γνώμη, αλλάζοντας την ατζέντα και επενδύοντας σε εκείνες τις δραστηριότητες που θεωρεί ότι τον βολεύουν. Τις τελευταίες ημέρες βρισκόταν σε «εθνική αποστολή», μεταβαίνοντας στην Αθήνα (18/10) για συνάντηση με τον Ελληνα πρωθυπουργό Κυρ. Μητσοτάκη και για ακόμα μία τριμερή με την Αίγυπτο και τον πρόεδρο Σίσι (19/10).
Με μόνιμο αντίδοτο την εύκολη ρητορεία, ο Ν. Αναστασιάδης εμφανίστηκε «φορτισμένος» στην κοινή δημοσιογραφική διάσκεψη των τριών ηγετών, καταγγέλλοντας την προκλητική στάση της Τουρκίας στο Βαρώσι, την έκνομη συμπεριφορά της στις θάλασσες και την περαιτέρω στρατιωτικοποίηση της κατεχόμενης Κύπρου με ναυτική βάση στο ακρωτήριο του Αποστόλου Ανδρέα.
Ακολούθως μετέβη στις Βρυξέλλες προαναγγέλλοντας ότι θα ενημερώσει τους ομολόγους του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τις (μη) εξελίξεις στο Κυπριακό. Τα δελτία ειδήσεων είναι γεμάτα από τέτοιου είδους δραστηριότητες με πλήθος δηλώσεων από την πλευρά του Κύπριου προέδρου, συχνά συνεπικουρούμενου από τον Ελληνα πρωθυπουργό. Τίποτα χειροπιαστό, όμως, για το πώς θα βγει η Κύπρος από το τραγικό αδιέξοδο που βρίσκεται τα τελευταία χρόνια.
Η εθνική αποστολή του Κύπριου προέδρου αυτή τη φορά συνέπεσε με τα Pandora Papers, αλλά και μια άλλη συναφή υπόθεση που ταλανίζει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Πρόκειται για την περιφρονητική στάση της κυβέρνησης της Πολωνίας για το κράτος δικαίου, που επιχειρεί την αμφισβήτηση της υπεροχής του Ενωσιακού Δικαίου έναντι της δικής της «κυριαρχίας». Ολα αυτά συνιστούν κρίσιμο τεστ για τη συνοχή της Ε.Ε.
Τα ερωτήματα για τον Ν. Αναστασιάδη είναι βασανιστικά: Πόσο ικανός είναι ένας ηγέτης μικρής χώρας να εξασφαλίζει αλληλεγγύη για το πολιτικό πρόβλημα της διαίρεσης της Κύπρου, όταν τον ζώνουν οι αποκαλύψεις για τα διεθνή σκάνδαλα, στα οποία συνεχώς φιγουράρει; Αλλά και επί της ουσίας, πόσο πειστικός είναι στην Ε.Ε., όταν εμφανίζεται τόσο ανακόλουθος στον ΟΗΕ σε σχέση με τις προσπάθειες για την επίλυση του Κυπριακού;
Μια σειρά από γεγονότα δείχνουν απώλεια αξιοπιστίας στην εξωτερική πολιτική που ακολουθούν σήμερα η ελληνική και η κυπριακή κυβέρνηση. Η κοινή προσέγγιση που επιχειρούν έναντι της Τουρκίας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, δεν αποδίδει τίποτε παραπάνω από «αντιγραφή και επικόλληση» αναφορών από προηγούμενες αποφάσεις. Κανείς δεν βλέπει αποτέλεσμα μέσα από τη λογική «κυρώσεων και περιοριστικών μέτρων» σε βάρος της Τουρκίας.
Στο άλλο «όχημα», τις τριμερείς συναντήσεις κορυφής –με Αίγυπτο, Ισραήλ και άλλους– πολλοί διαπιστώνουν ότι με την πάροδο του χρόνου έχουν μετατραπεί σε εκδηλώσεις δημοσίων σχέσεων με γενικόλογες πολιτικές διακηρύξεις. Δεν συνοδεύονται με έργα που να έχουν ανιχνεύσιμη ουσιαστική πρόοδο, ιδίως στα ζητήματα του φυσικού αερίου που –υποτίθεται– ήταν προμετωπίδα τους.
Αντίθετα, η Τουρκία ακολουθεί ξεκάθαρη γραμμή επιβολής τετελεσμένων που δεν αναστρέφονται με φραστικές αντιδράσεις, διαβήματα και αντι-NAVTEX. Μια νέα επικίνδυνη κλιμάκωση όπως εκείνη του Αυγούστου του 2020 δεν μπορεί να αποκλειστεί, ιδίως αν η Τουρκία θελήσει να δοκιμάσει ξανά την αντοχή του Ναυτικού της Ελλάδας στο πιο αδύναμο σημείο της (Καστελόριζο). Το ερώτημα δεν είναι τι κάνει η Λευκωσία –ούτως ή άλλως ασκείται μόνο στην ανέξοδη ρητορική– αλλά πώς θα αντιδράσει η ελληνική κυβέρνηση που επέλεξε να παγιδευτεί στην εξωτερική πολιτική των μη οριοθετημένων ΑΟΖ.
Μια πρόγευση τετελεσμένων ήταν αυτό που συνέβη τέλη Σεπτεμβρίου λίγο έξω από τα χωρικά ύδατα των 6 ν.μ. ανατολικά της Κρήτης και λίγες ημέρες μετά δυτικά της Πάφου. Τουρκικά πολεμικά και στις δύο περιπτώσεις παρενόχλησαν το ερευνητικό σκάφος «Nautical Geo» με σημαία Μάλτας από τουρκική φρεγάτα, καθώς προσπαθούσε να ανιχνεύσει πιθανή όδευση του East Med.
Εκτύπωση στις: 2024-04-24
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=12289