Ε.Ε. όπως Κοινοπολιτεία και Γιουγκοσλαβία;
Γιώργος, Καπόπουλος
Η Εφημερίδα των Συντακτών, 2021-10-23
Χθες και προχθές, στη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, οι 27 κατέγραψαν τις διαφωνίες τους και παρέπεμψαν στις ελληνικές καλένδες και τα τρία κρίσιμα θέματα της συνάντησης, δηλαδή το Ενεργειακό, το Μεταναστευτικό και την αντιμετώπιση της ευρωπαϊκής ανταρσίας της Πολωνίας.
Πριν από λίγες μέρες στη σύνοδο κορυφής για τα Δυτικά Βαλκάνια, στη Σλοβενία, καταγράφηκε η μηδενική πρόοδος ως προς την προοπτική πλήρους ένταξης των έξι υποψηφίων προς ένταξη χωρών.
Πρόκειται για τη συνέχεια μιας κρίσης που πυροδοτήθηκε το 2008 - 2010, όταν την επαύριον της έναρξης της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης η Ε.Ε., αντί να επιταχύνει την εμβάθυνση της ενοποίησης, επέλεξε με ιστορική ευθύνη της Γερμανίας τον δρόμο της εθνικής περιχαράκωσης.
Ομως, η δυναμική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης είναι σαν το ποδήλατο, δηλαδή ή συνεχίζει την πορεία προς τα εμπρός ή, αν δεν προλάβει ο ποδηλάτης να κατέβει, πέφτει και τον συμπαρασύρει στην πτώση του.
Ετσι, η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση δεν είναι σε καμιά περίπτωση αυτονόητο ότι διατηρεί τη δυναμική που είχε μέχρι την υιοθέτηση της μινιμαλιστικής συνθήκης της Λισαβόνας αλλά και την έναρξη της κρίσης τον Σεπτέμβριο του 2008, αμέσως μετά τη χρεοκοπία της LehmanBrothers.
Δεκατρία χρόνια αργότερα, η χρόνια ακινησία ή, στην καλύτερη περίπτωση, το βήμα σημειωτόν έχει οδηγήσει σε μια σταδιακή αποσάθρωση της δυναμικής της ενοποίησης σε σημείο, που να απειλεί τα κεκτημένα 64 χρόνων ευρωπαϊκής συνεργασίας από την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης το 1957 μέχρι και σήμερα.
Αργά αλλά σταθερά, η Ε.Ε., είκοσι ακριβώς χρόνια μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ στα τέλη του 1991, έχει περιέλθει σε μια κατάσταση πολλαπλού ταυτόχρονου βραχυκυκλώματος, που παραπέμπει σε τρία πρόσφατα ιστορικά παραδείγματα που νομιμοποιούν σοβαρές ανησυχίες για το μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Παράδειγμα πρώτο, η Βρετανική Κοινοπολιτεία και, στη συνέχεια, απλά Κοινοπολιτεία, που ξεκίνησε γύρω στο 1930 ως στενή συνεργασία κυρίαρχων κρατών που ανήκαν στη Βρετανική Αυτοκρατορία, για να χάσει σταδιακά κάθε ουσιαστική υπόσταση, χωρίς όμως ποτέ να διαλυθεί και επισήμως.
Παράδειγμα δεύτερο, η Γιουγκοσλαβία, που ήταν Ομοσπονδιακό Κράτος, το οποίο μετά τη συνταγματική μεταρρύθμιση του 1974 και κυρίως μετά τον θάνατο του Τίτο, το 1980, άρχισε να μεταλλάσσεται σε χαλαρή συνομοσπονδία με τις τοπικές ηγεσίες της Σερβίας και της Κροατίας να έχουν υιοθετήσει στρατηγικές πλήρους αποδυνάμωσης των κεντρικών ομοσπονδιακών θεσμικών οργάνων.
Παράδειγμα τρίτο, η θνησιγενής -αμέσως μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ- στις αρχές Δεκεμβρίου του 1991 Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών, η οποία πολύ γρήγορα αποδείχθηκε ότι δεν μπορούσε να αποκτήσει ουσιαστική υπόσταση.
Ποιο είναι το κοινό σημείο της Βρετανικής Κοινοπολιτείας, της Γιουγκοσλαβίας και της Κοινοπολιτείας Ανεξαρτήτων Κρατών με τη σημερινή Ε.Ε. των 27;
Δίχως αμφιβολία είναι η σταδιακή α λα καρτ συμμετοχή των πιο ισχυρών κρατών - μελών, η συσσώρευση στρατηγικών εκκρεμοτήτων και η σταδιακή αποδυνάμωση των κεντρικών θεσμικών οργάνων.
Τα παραπάνω σχήματα ήταν και είναι η έμπρακτη διάψευση ότι το παράδειγμα της συνεχούς ενίσχυσης του ομοσπονδιακού κέντρου στις ΗΠΑ δεν προεξοφλεί σε καμιά περίπτωση τη βέβαιη επανέκδοσή του στη Γηραιά Ηπειρο.
Τυπικά, τόσο η Βρετανική όσο και η Μετασοβιετική Κοινοπολιτεία εξακολουθούν να υπάρχουν, ενώ η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Γιουγκοσλαβίας έσβησε σιγά σιγά, ξεχασμένη, το φθινόπωρο του 1991, και αγνοημένη και από τη Σερβία και την Κροατία.
Εκτύπωση στις: 2024-04-20
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=12290