Παράπλευρες ενεργειακές και μη παρεμβάσεις
Στάθης, Λουκάς
Αυγή, 2006-06-24
Την περασμένη εβδομάδα συνήλθε στη Σαγκάη, βιομηχανική πρωτεύουσα της σύγχρονης Κίνας, «το Γκρουπ ή Ομάδα της Σαγκάης». Για μερικούς από τους αναγνώστες ένα τέτοιο όνομα, σε άλλες εποχές, θα συνδέονταν με κάποια ομάδα του ΚΚΚ που αγωνίζονταν ενάντια των «ρεβιζιονιστών, λικβινταριστών, εκσυγχρονιστών κλπ» της συγκεκριμένης χρονικής συγκυρίας .
Βέβαια δεν πρόκειται για κάτι τέτοιο, αλλά αντίθετα για μια πρωτοβουλία που ξεπερνά τα στενά – τρόπος του λέγειν – όρια της Κίνας και επεκτείνεται σε όλη την Κεντρική Ασία, μέχρι τη Βαλτική θάλασσα και ενδιαφέρει την Νοτιοανατολική Ασία και μερικώς τη Μέση Ανατολή.
Πρόκειται για τη S.C.O ( Shanghai Cooperation Organization = Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης ή Γκρούπ της Σαγκάης), μια πρωτοβουλία, στα πλαίσια του πολυσύνθετου διπλωματικού παιχνιδιού, που προωθούν, βασικά, η Κίνα και η Ρωσία για να αντιμετωπισθούν :
-α. Οι αρνητικές επιπτώσεις στην περιοχή από την επικίνδυνη και αποτυχημένη πολιτική των ΗΠΑ
-β. Οι αρνητικές επιπτώσεις από την καινούργια φάση, με δομικά χαρακτηριστικά, της ενεργειακής κρίσης, στα πλαίσια της οποίας η Κίνα είναι ένας από τους μεγαλύτερους καταναλωτές – με έντονη την μελλοντική ένταση αυτού του ρόλου- και η Ρωσία ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτές.
Η Ομάδα της Σαγκάης μορφοποιήθηκε για πρώτη φορά, με τη σημερινή της μορφή και τούς σκοπούς της το 2001 και τα ιδρυτικά της μέλη είναι η Κίνα, η Ρωσία, το Καζακστάν, η Κιργισία, το Τατζικιστάν και το Ουζμπεκιστάν με την μορφή παρατηρητών έλαβαν μέρος η Ινδία, το Πακιστάν, η Μογγολία και το Ιράν. Οι συναντήσεις των ιδρυτικών μελών ξεκίνησαν για πρώτη φορά το 1996 για να αντιμετωπίσουν τα συνοριακά, κυρίως προβλήματα, που προέκυψαν από την διάλυση της ΕΣΣΔ, έλαβε δε την σημερινή μορφή της εδώ και πέντε χρόνια.
Συνέρχονταν κάθε χρόνο μέσα στη γενική αδιαφορία, της διεθνούς κοινής γνώμης, ακριβώς μέχρι πέρυσι, οπότε τα μέλη της τάραξαν τα «λιμνάζοντα νερά» με την προειδοποίηση στις ΗΠΑ να ξηλώσουν τις στρατιωτικές βάσεις που είχαν εγκαταστήσει στην Κεντρική Ασία μετά το Σεπτέμβρη του 2001. Πράγματι αμέσως σχεδόν μετά την συνάντηση το Ουζμπεκιστάν έκλεισε την βάση των ΗΠΑ που ήταν στο έδαφος του.
Στη συνάντηση της περασμένης εβδομάδας έλαβε μέρος και το «μαύρο πρόβατο » της διεθνούς πολιτικής σκηνής, ο πρόεδρος του Ιράν Αχμαντινεντζάντ, ο οποίος ζήτησε να γίνει τακτικό μέλος το Ιράν. Του οποίου το αίτημα θα πραγματοποιηθεί ίσως τον προσεχή χρόνο, μια και ο Πούτιν, όπως διαφαίνεται, δεν ήθελε να έχει πρόσθετα προβλήματα στην συνάντηση του G8 που θα πραγματοποιηθεί, για πρώτη φορά στην Αγία Πετρούπολη , τις 15 Αυγούστου. Η σημασία, που αποκτούν οι συναντήσεις «της ομάδας της Σαγκάης» είναι τέτοια, που οι ίδιες οι ΗΠΑ ζήτησαν να συμμετάσχουν σαν παρατηρητές αλλά το αίτημα τους απορρίφθηκε. Φυσικά δεν γίνεται λόγος για παρόμοιο αίτημα από τη μεριά της Ε.Ε γιατί η ίδια δεν έχει μια εξωτερική και μια διεθνή ενεργειακή πολιτική. Φαίνεται ότι η εξέλιξη και διαμόρφωση της διεθνούς πραγματικότητας δεν περιμένει στην γωνία, την πολιτική ολοκλήρωση της Ε.Ε, αναγκαία συνθήκη για την ύπαρξη μιας εξωτερικής και μιας διεθνούς ενεργειακής πολιτικής..
Η βαρύτητα της «ομάδας της Σαγκάης» γίνεται περισσότερο κατανοητή αν αναλογισθούμε ότι χώρες που έλαβαν μέρος αντιπροσώπευαν:
-α. Την μεγαλύτερη γήινη έκταση του πλανήτη και μάλιστα με γεωγραφική συνέχεια
-β. Το ήμισυ του γήινου πληθυσμού
-γ. Το 20% των παγκοσμίων αποθεμάτων πετρελαίου και το 25% της παραγωγής
-δ. Το 44% των αποθεμάτων φυσικού αερίου και το 32% της παραγωγής
Με την πάροδο του χρόνου οι συναντήσεις γίνονται πιο ενδιαφέρουσες και από οικονομική σκοπιά το σύνολο των συμφωνιών που υπογράφτηκαν και των χρηματοδοτήσεων ξεπερνούν τα 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Κυρίαρχο όμως και κεντρικό θέμα της συνάντησης ήταν η ενεργειακή πολιτική. Δεν είναι τυχαίο ότι ο γενικός υποδιευθυντής της CNPC (Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου της Κίνας), που αγοράζει κοιτάσματα από το Καζακστάν στη Ν. Αμερική και από τον Καναδά στην Αφρική, δήλωσε ότι η εταιρεία του είναι σε θέση να κάνει έρευνες και γεωτρήσεις για υδρογονάνθρακες και «αυτό προς όφελος όλων των κρατών που συμμετέχουν στο S.C.O.»
Η σημαντικότερη ενεργειακή συμφωνία που έγινε είναι εκείνη για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου που θα ξεκινήσει από το Ιράν και περνώντας από το Πακιστάν θα καταλήξει στην Ινδία. Χώρα της οποίας η κατανάλωση ενέργειας αυξάνει με κινέζικούς ρυθμούς. Ενδεικτική είναι από αυτή τη σκοπιά η δήλωση του Πούτιν «Σκεπτόμαστε ότι μπορεί να γίνει.... αφού τον θέλει το Πακιστάν, τον θέλει η Ινδία και η Γκαζπρόμ είναι έτοιμη να δώσει την συμβολή της» Πρόκειται για ένα αγωγό μήκους 2600 χιλιομέτρων που θα εφοδιάζει με ιρανικό φυσικό αέριο την Ινδία και το Πακιστάν και στην κατασκευή του οποίου αντιτίθενται οι ΗΠΑ. Αλλάζει η ενεργειακή γεωγραφία, με όλα τα επακόλουθα, της Ινδική υποηπείρου, ενώ σύγχρονα ο ενεργειακός γίγαντας Γκαζπρόμ απλώνει τα σιδερένια πλοκάμια του συνολικά στην Ευρασιατική υπερήπειρο. Η μελλοντική διαπραγματευτική ικανότητα, απέναντι στην Γκαζπρομ, της ΕΕ χωρίς την διαθεσιμότητα ιρανικού φυσικού αερίου μοιάζει με αυταπάτη. Το Ιράν είναι η δεύτερη, μετά τη Ρωσία, χώρα με το 14,8% των παγκοσμίων αποθεμάτων φυσικού αερίου. Ενώ η κατάσταση γίνεται πιο προβληματική αν σκεφτούμε ότι η Κίνα για τις αρχές της δεκαετίας του δέκα θα απορροφήσει, πέρα από τα 80 δισεκκατομύρια κυβικά μέτρα – το χρόνο- ρωσικού φυσικού αερίου, και σημαντικό μέρος της ιρανικής παραγωγής με τη βοήθεια των σιδερένιων πλοκαμιών της Γκαζπρόμ που θα συνδεθούν με το ιρανικό δίκτυο. Κατά κάποιο τρόπο το ενεργειακό μέλλον της ΕΕ παίζεται στο «Γκρουπ της Σαγκάης», με πλήρη βέβαια απουσία της.
Εκτύπωση στις: 2024-04-26
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=1239