Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Η Λιβύη δεν είναι ελληνοτουρκικό πρόβλημα

Θόδωρος, Τσίκας

Εποχή, 2021-11-21


Είναι γνωστό ότι στη χώρα μας τείνουμε να πιστεύουμε ότι σχεδόν όλα στον κόσμο περιστρέφονται γύρω από εμάς. Αυτά που γίνονται, έχουν νόημα είτε για να μας «υποστηρίξουν», είτε για να μας «υπονομεύσουν». Δεν θα μπορούσε η περίπτωση της Λιβύης να ξεφύγει από τον κανόνα αυτό.

Η ελληνική κοινωνία, σημαντικό τμήμα του πολιτικού συστήματος, τα περισσότερα Μέσα Ενημέρωσης, αλλά και η ελληνική διπλωματία αδιαφορούσαν κατά βάση για την κατάσταση στην Λιβύη, για το εμφύλιο πόλεμο, τον θάνατο πολλών ανθρώπων, για την περιβαλλοντική καταστροφή από καύση πετρελαιοπηγών, για τα προσφυγικά κύματα κλπ.

Μόνο όταν συμφωνήθηκε το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο για την ΑΟΖ, η ελληνική κυβέρνηση δήλωσε το ενδιαφέρον της. Όμως, άλλες χώρες ήδη προσπαθούσαν επί χρόνια για την επίλυση του προβλήματος.

Οι Διασκέψεις για την Λιβύη

Στις προηγούμενες δύο Διασκέψεις για την Λιβύη, στο Βερολίνο, είχαν υπάρξει πολύ σημαντικά επιτεύγματα. Σταμάτησε ο εμφύλιος πόλεμος, ήρθαν σε επαφή όλες οι αντιμαχόμενες πλευρές, συμφωνήθηκε κυβέρνηση εθνικής ενότητας και ορίστηκε χρονοδιάγραμμα για προεδρικές και βουλευτικές εκλογές για τις 24 Δεκεμβρίου.

Στη Διάσκεψη του Παρισιού, την προηγούμενη εβδομάδα, επιβεβαιώθηκε η ημερομηνία των εκλογών. Υπάρχουν δυνάμεις μέσα στην Λιβύη, που προωθούν αναβολή των εκλογών. Ακόμα και τώρα όμως δεν υπάρχει η υποδομή για τις εκλογές και είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα γίνουν στην ημερομηνία αυτή.

Συζητήθηκαν, επίσης, θέματα ασφάλειας (όπως η αποχώρηση ξένων στρατευμάτων και μισθοφόρων), οικονομίας (όπως η κατοχή πετρελαιοπηγών και η πώληση του πετρελαίου), η θεσμική ανασυγκρότηση του κράτους κ.ά. Γενικά, έγινε προσπάθεια να σταθεροποιηθεί η υπάρχουσα κατάσταση και να προχωρήσει δύο βήματα παρακάτω.

Η συμμετοχή της Ελλάδας

Στη Διαδικασία του Βερολίνου συμμετείχαν, επί μεγάλο διάστημα, λίγες χώρες. Με συγκεκριμένη σύνθεση και ισορροπίες είχαν πετύχει αρκετά πράγματα. Δεν ήταν αποδεκτό να μπει εκ των υστέρων η Ελλάδα και να θέσει θέματα άσχετα με την θεματολογία της, όπως η ΑΟΖ. Στη Διάσκεψη του Παρισιού η σύνθεση ήταν πολύ ευρύτερη. Πάνω από 30 χώρες και οργανισμοί συμμετείχαν. Κι έτσι μπόρεσαν να χωρέσουν η Ελλάδα και η Κύπρος.

Η συμμετοχή της Ελλάδας και της Κύπρου στη Διάσκεψη του Παρισιού ήταν φυσικά θετικό γεγονός. Αλλά χρειάζεται προσοχή στο πώς αντιμετωπίζουμε το θέμα. Η κατάσταση στην Λιβύη δεν είναι ελληνοτουρκικό πρόβλημα. Δεν μπορούμε να πάμε σε μια Διάσκεψη για την Λιβύη, και να την κάνουμε πεδίο ελληνοτουρκικής διαμάχης για την ΑΟΖ. Εξάλλου, το θέμα της ΑΟΖ δεν μπορεί να επιλυθεί, πριν αποκτήσει η Λιβύη εκλεγμένη κυβέρνηση με όλες τις εξουσίες.

Τι θα γίνει με τους ξένους μαχητές

Οι ξένοι μαχητές στην Λιβύη δεν έχουν σχέση μόνο με την Τουρκία. Έχουν σχέση και με την Ρωσία. Υπάρχουν περίπου 20.000 ρώσοι μισθοφόροι. Και παράλληλα υπάρχουν σύροι μισθοφόροι, τους οποίους έχει πάει εκεί η Τουρκία. Δεν συμφωνήθηκε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα αποχώρησης τους. Διαπιστώθηκε η ανάγκη να διαμορφωθεί ένα χρονοδιάγραμμα στο μέλλον.

Από το ανακοινωθέν της Διάσκεψης καταλαβαίνουμε ότι δεν θα αποχωρήσουν όλα μαζί τα ξένα στρατεύματα. Αλλά «συγχρονισμένα, σταδιακά, βαθμιαία και ισορροπημένα». Δηλαδή, λίγες - λίγες, και ταυτόχρονα, δυνάμεις φιλο-ρωσικές και φιλο-τουρκικές. Κι αυτό επειδή η μεν Ρωσία υποστηρίζει τις δυνάμεις της Ανατολικής Λιβύης (τον "στρατάρχη" Χαφτάρ), ενώ η Τουρκία την νόμιμη κυβέρνηση της Τρίπολης. Κανείς δεν επιθυμεί να αλλάξει η ισορροπία του σημερινού συσχετισμού δυνάμεων στο πεδίο.

Η Τουρκία δέχεται να συζητήσει την αποχώρηση σύρων μαχητών, τους οποίους έχει μεταφέρει η ίδια. Αλλά για τους τούρκους στρατιωτικούς δηλώνει ότι αυτοί είναι λίγες δεκάδες, που έχουν πάει εκεί για να εκπαιδεύσουν τα σώματα ασφαλείας της χώρας, μετά από συμφωνία με την προηγούμενη κυβέρνηση της Λιβύης. Κι επομένως για την Τουρκία, αυτό είναι θέμα διμερούς συμφωνίας των δύο χωρών, και όχι τμήμα της συνολικής λύσης.

Στην Χάγη;

Εν κατακλείδι. Είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει λύση, τόσο στο θέμα των ξένων δυνάμεων, όσο και στο θέμα της ΑΟΖ, πριν εγκατασταθεί νέα κυβέρνηση. Ειδικά το θέμα του τουρκο-λιβυκού μνημονίου είναι περίπλοκο. Θα πρέπει η όποια λιβυκή κυβέρνηση να δεχθεί μικρότερη ΑΟΖ από αυτήν που της «δίνει» το Σύμφωνο με την Τουρκία. Μια διέξοδος θα ήταν η προσφυγή Ελλάδας και Λιβύης -είτε μονομερώς είτε από κοινού- στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, καθώς η Λιβύη δέχεται a priori τη δικαιοδοσία του Διεθνούς Δικαστηρίου.


Εκτύπωση στις: 2024-03-29
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=12392