Οι μάγισσες στους καθολικούς και στους ορθόδοξους

Τάκης, Καμπύλης

KReport, 2021-12-06

Σε αντίθεση με την ιστορία της καθολικής εκκλησίας , «μάγοι» και «μάγισσες» δεν υπήρξαν στην ορθόδοξη πλευρά του χριστιανισμού.

Το «γιατί» , σύμφωνα με τη σχετική βιβλιογραφία, πρέπει να αναζητηθεί στη σχέση των ευρωπαϊκών μεσαιωνικών πληθυσμών με τον «άλλο».

Στη Δύση ο «άλλος» ήταν ένας εχθρός υπαρκτός αλλά εν πολλοίς άγνωστος αφού ήταν εκτός των συνόρων. Ο φόβος του Ισλάμ, οι εκτεταμένες στρατιωτικές συγκρούσεις μαζί του στα σύνορα της χριστιανικής Ευρώπης, ο τρόμος από την εξάπλωσή του και τη δύναμή του, η πολύχρονη κατοχή εδαφών με καθολικούς πληθυσμούς (Ισπανία κλπ) ήταν μία από τις αιτίες που οδήγησαν στην ανακάλυψη «μάγων» και «μαγισσών». Σαν μια πρώιμη εκδοχή «Πέμπτης φάλαγγας» εντός της θρησκευτικής καθαρότητας του καθολικισμού.

Αντίθετα, στην ορθόδοξη πλευρά ο «άλλος», το Ισλάμ, ήταν ένας καθημερινός γείτονας. Ξένος ναι, αλλού κατακτητής και δυνάστης, αλλά άνθρωπος κι όχι ανθρωπόμορφος. Τα τζαμιά και οι συναγωγές ήταν δίπλα στις εκκλησίες. Η μακραίωνη συμβίωση μαζί του και οι καθημερινές αναγκαστικές ή μη συναλλαγές με αλλόδοξους δεν επέτρεψαν στον φόβο ή στην πίστη να προσλάβει τις διαστάσεις που πήρε στη Δύση. Η ανάγκη για «καθαρότητα» δεν πήρε ποτέ τη διάσταση του πογκρόμ.

Στο γύρισμα του 19ου αιώνα τα πράγματα άλλαξαν. Στις ορθόδοξες περιοχές, οι εθνικές ολοκληρώσεις δημιούργησαν την ανάγκη για πολιτισμική ομοιογένεια και ο «άλλος» διαγράφηκε όχι μόνο ως μέλλον αλλά ακόμη και ως παρελθόν. Οι άγιοι πλέον δεν δολοφονούνταν από Ρωμαίους εκατόνταρχους που πίστευαν στον Μίθρα αλλά, με ιστορικά άλματα, αποκλειστικά από γενίτσαρους και άραβες πειρατές.

Και να που στα γυρίσματα των καιρών ένας λατινοαμερικάνος Ποντίφικας, καλός γνώστης μιας άλλης ιστορίας του καθολικισμού με εγκλήματα που ταρακούνησαν την ισχύ της Καθολικής Εκκλησίας (οδηγώντας ακόμη και στην «θεολογία της απελευθέρωσης» από λατινοαμερικανούς επισκόπους) αναφέρεται στη σημερινή σχέση με τον «άλλο» με διαφορετικά λόγια.

Μαζί του κι ένας ορθόδοξος Ιεράρχης, ο Βαρθολομαίος, που έζησε τη συμμετοχή χιλιάδων μουσουλμάνων στις εκκλησίες όπως του Αγίου Γεωργίου στην Πρίγκηπο, στην Ίμβρο κ.α.

Αυτοί οι δύο ίσως να καταφέρουν περισσότερα πράγματα απ’ όσα αιώνες στρεβλώσεων. Πολιτικοί ηγέτες και οι δύο λόγω των συνθηκών, ωστόσο δεν έχουν το άγχος των ψηφοφόρων που ζουν στην κοινοτοπία του κακού δικαιολογώντας (όπως έγραψε μια Εβραία, η Χάνα Αρέντ) τις πράξεις τους μέσα από την επίκληση του (θρησκευτικού) καθήκοντος.

Ίσως , όπως είπε χτες από τη Λέσβο ο Πάπας Φραγκίσκος, να βρούμε το θάρρος να ντραπούμε…

Εκτύπωση στις: 2024-04-25
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=12435