Ο ΣΥΡΙΖΑ–ΠΣ μπροστά στο 3ο Συνέδριο

Η Μαρία Ρεπούση απαντά σε 3 ερωτήματα

Μαρία, Ρεπούση

Εποχή, 2022-03-06


Υπό τον ήχο των σειρήνων του πολέμου στην Ουκρανία, η «Εποχή» θέτει στα πλαίσια του διαλόγου για το κόμμα, το ζήτημα της εξωτερικής πολιτικής της χώρας, τη στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη δυνατότητα ενός μεγάλου φιλειρηνικού κινήματος, με πρωτεργάτρια την Αριστερά. Συγκεκριμένα, τρία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ καλούνται να απαντήσουν στα εξής ερωτήματα:

1. Μετά την απαράδεκτη και απολύτως καταδικαστέα εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, πολλοί κάνουν λόγο για αναβίωση συνθηκών Ψυχρού Πολέμου. Σε αυτή την επικίνδυνη συγκυρία, πώς κρίνετε το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, αντί να αναλάβει έναν αυτόνομο ειρηνευτικό ρόλο στην πολεμική αυτή σύγκρουση, επιλέγει την αύξηση της έντασης με επιθετικές δηλώσεις και πράξεις;

2. Πώς κρίνετε την απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη να αποστείλει –από τους πρώτους μεταξύ των χωρών-μελών της ΕΕ και του ΝΑΤΟ– στρατιωτικό υλικό στην Ουκρανία; Θα βλέπατε, και υπό ποιες προϋποθέσεις, εφικτή τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού και παγκόσμιου φιλειρηνικού κινήματος που θα μπορούσε –μιλώντας για την Ελλάδα– να αποτελέσει την αφορμή για κοινή δράση των δυνάμεων της Αριστεράς; Θεωρείτε ότι οι εξελίξεις στην Ουκρανία, και ενδεχόμενη αλλαγή των εκεί ισορροπιών, μπορούν να επηρεάσουν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και ιδιαιτέρως την επίλυση των διαφορών στο Αιγαίο και την Κύπρο;

3. Καθ’ οδόν προς το 3ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ –και με αφορμή την τραγική συγκυρία και την ανάγκη κινηματικών δράσεων– επανέρχεται στο προσκήνιο το υπαρκτό έλλειμμα συμμετοχής και ενεργοποίησης των μελών τόσο στις εσωκομματικές διαδικασίες, όσο και στις εξωστρεφείς δράσεις. Πιστεύετε ότι είναι έλλειμμα που λύνεται με τις αιφνιδιαστικές προτάσεις του Αλέξη Τσίπρα για απευθείας εκλογή προέδρου και ΚΕ από τα μέλη του κόμματος; Μήπως πυροδοτήθηκε έτσι ένα κλίμα εσωστρέφειας που αποπροσανατολίζει από την απαραίτητη συζήτηση επί του πολιτικού σχεδίου;

Μαρία Ρεπούση: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση όφειλε

να είχε πρωταγωνιστήσει

στην επίλυση της κρίσης»

1. Δεν συμφωνώ ότι έχουμε αναβίωση συνθηκών ψυχρού πολέμου, εκτός και αν το διατυπώνουμε συμβολικά για να περιγράψουμε μια κατάσταση που διέπεται από ψυχροπολεμικές αντιλήψεις που δυσκολεύουν την επίλυση του προβλήματος. Για να μην μπούμε σε ζητήματα όπως ο χωρισμός του κόσμου σε δύο σφαίρες που στήριζε θεωρητικά το ψυχρό πόλεμο, να αρκεστούμε στο ότι στον ψυχρό πόλεμο υπήρχε συστηματική προσπάθεια για να μην γίνει θερμός. Και δεν είναι τυχαίο ότι δεν έγινε. Στην περίπτωση της ρωσο–ουκρανικής κρίσης και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχουμε ήδη ένα θερμό πόλεμο και τα σύνορα ανάμεσα σε ψυχρό και σε θερμό πόλεμο κινδυνεύουν στο εξής να μείνουν ρευστά αν δεν λυθεί η διένεξη. Η Ρωσία πρέπει να αποχωρήσει πάραυτα από την Ουκρανία και η Ουκρανία να σεβαστεί τα συμφέροντα της ασφάλειας της ρωσικής πλευράς και να αποσύρει την επιθυμία της ένταξής της στο ΝΑΤΟ, επιθυμία που εκλαμβάνεται ως απειλή για τη Ρωσική Ομοσπονδία. Η ένταξή της Ουκρανίας στην ΕΕ θα μπορούσε να είναι μια κοινά αποδεκτή λύση και αυτό, όμως, είναι σήμερα πια θέμα διαπραγμάτευσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση όφειλε να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην επίλυση της κρίσης και την αποκατάσταση της ειρήνης στην περιοχή, προβάλλοντας αν θέλετε και έναν άλλο τρόπο επίλυσης των διαφορών. Αντί γι’ αυτό, μετά από κάποιες αρχικές επιφυλάξεις, ταυτίστηκε με τις ΗΠΑ και τροφοδοτεί και αυτή την ένταση στις σχέσεις Δύσης και Ρωσίας. Από μέρος της λύσης έγινε έτσι μέρος του προβλήματος. Η Ουκρανία γνωρίζουμε ότι δεν θα λύσει το πρόβλημα της ανεξαρτησίας της με τα όπλα. Και η Ευρωπαϊκή Ένωση το γνωρίζει. Και οφείλει να γνωρίζει και κάτι ακόμα: ότι η ενότητα και η ασφάλεια της Ευρώπης δεν μπορεί να έχει απέναντι τη Ρωσική Ομοσπονδία. Η Ρωσία είναι μια μεγάλη πυρηνική δύναμη και οι δίαυλοι επικοινωνίας πρέπει να είναι ορθάνοικτοι.

2. Η απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη να αποστείλει στρατιωτικό υλικό στην Ουκρανία είναι κατά της ειρήνευσης της περιοχής και επιβλαβής για τα ελληνικά συμφέροντα. Ο κ. Μητσοτάκης, όπως ακούσαμε επανειλημμένα από τα στελέχη του στην πρόσφατη συζήτηση για τα εξοπλιστικά, πιστεύει ότι η ειρήνη είναι αποτέλεσμα της στρατιωτικής υπεροχής μιας χώρας πάνω στην άλλη. Σχεδόν ποτέ, όμως, δεν συμβαίνει αυτό. Πάντα μια χώρα είναι στρατιωτικά, οικονομικά ή πληθυσμιακά πιο ισχυρή από μια άλλη. Η διασφάλιση της ειρήνης προκύπτει από μια σταθερή εξωτερική πολιτική που επιλέγει τον διάλογο και τη διαπραγμάτευση για την επίλυση ενδεχόμενων διαφορών. Σε αυτήν την πολιτική μπορεί να συμβάλει ένα φιλειρηνικό κίνημα που όσο πιο πλατύ είναι, τόσο και πιο ισχυρό. Οι δυνάμεις της πληθυντικής Αριστεράς οφείλουν να το στηρίξουν. Ο κ. Μητσοτάκης, όπως και η Δεξιά στην Ελλάδα γενικότερα, σκεπτόμενος το πολιτικό κόστος από ένα εθνικιστικό ακροατήριο που έχει συντηρήσει, αν όχι δημιουργήσει, δεν αγγίζει τα προβλήματα στις σχέσεις της Ελλάδας με τα γειτονικά της κράτη. Το έκανε με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία. Το κάνει και με την Τουρκία. Είναι η εξωτερική πολιτική της απραξίας, της διαιώνισης των προβλημάτων. Και όταν αυτά διαιωνίζονται, όπως έγινε και στην περίπτωση της Ουκρανίας στις σχέσεις της με τη Ρωσία, δεν αποκλείεται να ανάψει η σπίθα. Σχετικά με την επίδραση των εξελίξεων της ρωσο–ουκρανικής κρίσης στις ελληνο–τουρκικές σχέσεις, πιστεύω ότι αυτή είναι μια ευκαιρία για τον Ερντογάν να επανασυσφίξει τις σχέσεις του με τη Δύση και να ενισχύσει τη θέση του απέναντι στην Ελλάδα. Και δεν νομίζω ότι θα την χάσει αυτήν την ευκαιρία. Και η Ελλάδα ενδεχομένως κατανοήσει τότε ότι όταν η ίδια δεν λύνει τα προβλήματά της, κανένας δεν μπορεί να τα λύσει, όσο χατίρια και αν του κάνει.

3. Ήρθαμε στα εσωκομματικά. Πράγματι, η λειτουργία του κόμματος είναι ελλειμματική. Και δεν θα μπορούσε να μην είναι. Το κόμμα δεν έχει επικαιροποιήσει τις λειτουργίες του. Παραμένει, θα’ λεγε κανείς, εγκλωβισμένο σε έναν τρόπο λειτουργίας που παραπέμπει σε άλλες εποχές. Πυραμιδικά οργανωμένο, ατέρμονες συνεδριάσεις με προκαθορισμένες απόψεις, μονόλογοι και άλλα πολλά. Οι νέοι άνθρωποι είναι δύσκολο να ενταχθούν σε συζητήσεις που παραπέμπουν σε προτεραιότητες του περασμένου αιώνα. Όσοι και όσες δεν ανήκουν σε τάσεις, αισθάνονται παρείσακτοι/ες. Προσωπικά εντάχθηκα στον ΣΥΡΙΖΑ μετά την ήττα του 2019, είμαι δηλαδή παιδί της διεύρυνσης. Πρέπει να σας πω ότι η κομματική γλώσσα ήταν αυτή που άφησα, όταν έφυγα από το ΚΚΕ εσ. μετά τη διάσπασή του. Οι ΟΜ κινδυνεύουν έτσι να γίνουν ΟΜ συνταξιούχων. Οι εξωστρεφείς δράσεις, επίσης, προκύπτουν συνήθως από την κεντρική ατζέντα του κόμματος και όχι από τα κάτω. Δεν ξέρω πώς θα το επιλύσουμε. Στην επιτροπή καταστατικού, στην οποία ήμουν μέλος, προσπαθήσαμε η αλήθεια είναι να προκρίνουμε και θεματικές και οριζόντιες δράσεις, όπως επίσης και να αξιοποιήσουμε την ψηφιακότητα που προσφέρει η εποχή μας. Προσπαθήσαμε επίσης να ενισχύσουμε τον ρόλο των μελών του κόμματος και τις από τα κάτω διαδικασίες. Να αισθάνονται τα μέλη ότι περνάει ο λόγος τους. Δεν είμαι σίγουρη, όμως, ότι θα αντιστρέψουμε την κατάσταση. Σχετικά τώρα με την πρόταση του Αλέξη Τσίπρα για την εκλογή ηγεσίας από τη βάση του κόμματος, δεν θέλω να την αποφύγω –παρόλο που γνωρίζω την ένταση που προκαλεί. Δεν είναι πρόταση της επιτροπής καταστατικού, αλλά είμαι υπέρ της πρότασης. Την εντάσσω στα μέτρα ενίσχυσης του ρόλου των μελών του κόμματος και στις διαδικασίες άμεσης δημοκρατίας. Γιατί τα μέλη του κόμματος που δεν καταφέρνουν να είναι σύνεδροι, να μην έχουν λόγο για την εκλογή των μελών της ΚΕ και του/της προέδρου; Καταλαβαίνω, ωστόσο, και τις ενστάσεις και δεν τις δαιμονοποιώ. Θεωρώ ότι είναι δικαίωμα των μελών του κόμματος να εκφράζουν ελεύθερα την άποψή τους και διαφωνώ με προσωπικές επιθέσεις που δέχονται όταν το επιχειρούν. Ο ΣΥΡΙΖΑ– Προοδευτική Συμμαχία, το κόμμα που υπερασπίζεται τη δημοκρατία, την αξία του διαλόγου και την ελευθερία της έκφρασης, θα πρέπει να το κάνει πράξη και στις εσωτερικές του λειτουργίες. Και εν όψει του Συνεδρίου χρειάζεται ένα συμβόλαιο ενότητας. Μας είναι απαραίτητη για να προσπεράσουμε τον κάβο και να διεκδικήσουμε εκ νέου σοφότεροι/ες και καλύτερα προετοιμασμένοι/ες τη διακυβέρνηση της χώρας.

Η Μαρία Ρεπούση είναι ιστορικός, μέλος ΚΕΑ ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.


Εκτύπωση στις: 2024-03-28
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=12633&export=html