Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Μια ανάσα από τα 80 δολάρια

Ελίζα, Παπαδάκη

Κυριακάτικη Αυγή, 2006-07-16


Αφού η τιμή του πετρελαίου ξεπέρασε και τα 78 δολάρια το βαρέλι, η κατάρριψη ενός ακόμα "στρογγυλού" ορίου, αυτού των 80 δολαρίων, μοιάζει να απέχει μιαν ανάσα μόλις. Την τελευταία ώθηση έδωσε η επιδείνωση της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή, και, πιθανολογώντας ότι θα ενταθεί, χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι ανά την υφήλιο παίζουν πλέον με την ιδέα να πάει και στα 100 δολάρια σε μερικούς μήνες.

Προχθές Παρασκευή το αμερικανικό αργό έφθασε προς στιγμήν τα 78,40 δολάρια, για να προσγειωθεί κατόπιν στα 77,03 δολάρια, 4% πάνω από την Παρασκευή 7 Ιουλίου. Και το βρετανικό Brent έπιασε τα 78,03 δολάρια, υποχωρώντας αργότερα στα 77,27 δολάρια, 5% ακριβότερα από την τελική τιμή της προηγούμενης Παρασκευής. Όμως η διαπραγμάτευση μελλοντικών συμβολαίων (Δεκέμβριος 2006 - Αύγουστος 2007) γινόταν σε τιμές άνω των 80 δολαρίων.

Σε μιαν απόπειρα να καθησυχάσει τις αγορές, ο ΟΠΕΚ επέμενε στην επάρκεια της προσφοράς. Οι ανατιμήσεις, προσέθετε, οφείλονται σε γεωπολιτικούς παράγοντες, τους οποίους δεν μπορεί να επηρεάσει. Πράγματι, τις τιμές φαίνεται να ανεβάζουν οι κερδοσκόποι μέσα στο κλίμα ανησυχίας για το μελλοντικό εφοδιασμό των οικονομιών με πετρέλαιο που εντείνει η κλιμάκωση της επίθεσης του Ισραήλ κατά των ανταρτών της Χετζμπολάχ στο έδαφος του Λιβάνου και ο κίνδυνος επέκτασης της σύρραξης. Ο πρόεδρος του Ιράν Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ προειδοποίησε την Πέμπτη ότι ενδεχόμενο ισραηλινό πλήγμα και κατά της Συρίας θα εκληφθεί ως επίθεση κατά του ισλαμικού κόσμου συνολικά και θα προκαλέσει "βίαιη απάντηση". Επανέλαβε εξάλλου ότι η χώρα του δεν πρόκειται να παραιτηθεί από το πυρηνικό της πρόγραμμα, την ώρα που οι διαβουλεύσεις για την εξεύρεση ενός συμβιβασμού αποτυγχάνουν και το θέμα επανέρχεται στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Το μόνο που μας λείπει τώρα, έλεγε παράγων της αγοράς του Λονδίνου στο πρακτορείο Reuter’s, είναι ένας μεγάλος τυφώνας στον Κόλπο του Μεξικού.

Η ψυχραιμία που στο προηγούμενο ρεκόρ (των 75,78 δολαρίων της 7ης Ιουλίου) ακόμα διατηρούνταν, πια κλονίζεται. Στις ΗΠΑ οι τιμές των μετοχών σημείωσαν σημαντική πτώση το τελευταίο τριήμερο (σχεδόν 400 μονάδες ο Dow Jones), με τη βοήθεια και των στοιχείων για κάμψη των λιανικών πωλήσεων τον Ιούνιο (κατά 0,1% μόλις, αλλά εκεί, έστω και τόσο λίγο, μετράει) και για υποχώρηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών τον Ιούλιο, που δημοσιεύθηκαν προχθές.

Και στην Ευρώπη όλα τα Χρηματιστήρια έπεφταν. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα παρότρυνε τις επιχειρήσεις να μην υπερβάλουν σε απαισιόδοξες πληθωριστικές προβλέψεις. Όπως αναφέρει στο μηνιαίο δελτίο που δημοσίευσε την Πέμπτη, οι μακροπρόθεσμες προσδοκίες στην Ευρωζώνη τα τελευταία χρόνια είναι καλά στερεωμένες σε ένα επίπεδο συμβατό με τη σταθερότητα των τιμών, παρά την πρόσφατη άνοδο της βραχυχρόνιας προοπτικής του πληθωρισμού.

Σε πραγματικούς όρους, η τιμή του πετρελαίου μπορεί να μη βρίσκεται στο επίπεδο του 1979 μετά την ιρανική επανάσταση, όταν προκάλεσε παγκόσμια ύφεση μαζί με πληθωρισμό. Αλλά δεν απέχει πια πολύ, αφού το επίπεδο εκείνο υπολογίζεται γύρω στα 85 σημερινά δολάρια. Κατά 30% έχει ανέβει από τις αρχές του έτους, ένα 10% λείπει ακόμα...

Οι οκτώ στην Αγ. Πετρούπολη

Ισχνές διαγράφονταν οι ελπίδες ότι σε βελτίωση θα μπορούσε να οδηγήσει η ετήσια σύνοδος του G8, των ηγετών των οκτώ ισχυρότερων οικονομιών το τριήμερο 15-17 Ιουλίου στην Αγία Πετρούπολη (οι πρόεδροι/πρωθυπουργοί των ΗΠΑ, Καναδά, Ιαπωνίας, Βρετανίας, Γαλλίας, Γερμανίας, Ιταλίας και της φιλοξενούσας Ρωσίας, μαζί με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τον προεδρεύοντα στην Ε.Ε. Φινλανδό πρωθυπουργό).

Ο Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόσο χαιρέτισε την πρωτοβουλία του Βλαντιμίρ Πούτιν να προτάξει στην ημερήσια διάταξη την ενεργειακή ασφάλεια, τονίζοντας την ανάγκη να δεσμευθούν οι οκτώ σε ένα νέο πλαίσιο αρχών "βασισμένο στην αμοιβαία εμπιστοσύνη" που θα ενθαρρύνει τις αναγκαίες επενδύσεις και θα διασφαλίζει "διαφάνεια" στις αγορές. Μάλλον για απλές φιλοφρονήσεις πρόκειται όμως, μετά την άρνηση του Ρώσου προέδρου το Μάιο να υπογράψει ενεργειακό χάρτη για την ίση μεταχείριση ευρωπαϊκών και ρωσικών επιχειρήσεων, αλλά και μετά τους έντονους ενδοευρωπαϊκούς ανταγωνισμούς επιχειρηματικών και εθνικών συμφερόντων που απέτρεψαν να αποφασισθεί μια συγκεκριμένη ενιαία ενεργειακή πολιτική στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου. Η Ευρώπη, που εξαρτάται από τις ρωσικές εισαγωγές για το ένα τέταρτο των αναγκών της σε φυσικό αέριο, και για το 18% σε πετρέλαιο, έχει απέναντί της τον κρατικό γίγαντα Gazprom, τον οποίο η ρωσική ηγεσία αξιοποιεί για την ευρύτερη πολιτική ισχύος που ασκεί - όχι μόνο στην Ουκρανία και τη Γεωργία.

Οι συζητήσεις του G8, που περιπλέκονται από μια σειρά διεθνή θέματα - Ιρανικό, Βορειοκορεατικό - επρόκειτο να αρχίσουν χθες το βράδυ. Αλλά προηγήθηκαν αμερικανορωσικές συνομιλίες, καθώς τον πρόεδρο Μπους υποδέχθηκε ήδη από προχθές στη Μόσχα ο πρόεδρος Πούτιν.

Ιδέες: αποχή vs πυρηνικά

Αντιδρώντας στην άνοδο των τιμών, οι Γερμανοί αυτοκινητιστές μείωσαν πέρυσι κατά 4% την κατανάλωσή τους σε βενζίνη και ντήζελ, πλήρωσαν όμως 5% περισσότερα. Την εμπειρία αυτή θέλει να γενικεύσει, ως όπλο κατά των ανατιμήσεων ένας από τους εγκυρότερους αρθρογράφους της Γερμανίας (ο Φριτς Φόρχολτς της ZEIT).

Το ένα τέταρτο της παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαίου, γύρω στα 20 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, το καίνε μόνοι τους όσοι οδηγούν αυτοκίνητα στη Βόρεια Αμερική, τη Δυτική Ευρώπη και την Ιαπωνία, σημειώνει. Αν όλοι αυτοί περιόριζαν τη ζήτησή τους κατά 10% (είναι εύκολο και μόνο με οικονομικότερη οδήγηση!), θα εξοικονομούσαμε αμέσως 2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα πιέζοντας τις τιμές προς τα κάτω, πράγμα που δεν μπορεί να επιτύχει καμμία χώρα μόνη της, υποστηρίζει. Και μια τέτοια πολιτική προτείνει στο G8 - άμεσα ρεαλιστική ίσως για Γερμανούς, Ολλανδούς ή Σκανδιναβούς, που θα απαιτούσε όμως μεγάλη καμπάνια διαπαιδαγώγησης για Αμερικανούς ή Έλληνες, προσθέτουμε εμείς.

Τη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, που θα έφερνε η γερμανική πρόταση, θέλει να πετύχει από τον πολύ πιο επικίνδυνο δρόμο των πυρηνικών ο Βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ. Σε έκθεση που παρουσίασε την Τρίτη προτείνει, παράλληλα με την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αιολικής κυρίως, και την αντικατάσταση εννέα παλαιών πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, που προβλεπόταν να κλείσουν ως το 2015, με αντιδραστήρες νέας γενεάς. Στο σχέδιο αυτό δεν αντιτάσσονται μόνον οικολογικές οργανώσεις, αλλά και αρκετοί Εργατικοί βουλευτές, μιλώντας για ισχυρά επιχειρηματικά συμφέροντα που το προωθούν.

Χωρίς πολιτική η ελληνική κυβέρνηση

Το ακριβότερο πετρέλαιο θα επιβαρύνει την ελληνική οικονομία, αλλά η κυβέρνηση κατά το συνήθειό της δεν λέει πώς προτίθεται να το αντιμετωπίσει, όχι γιατί το κρύβει αλλά επειδή δεν φαίνεται κάτι να σχεδιάζει. Το μόνο που διαρρέει είναι κάποιες εσωτερικές διαφωνίες για το αν ο πρωθυπουργός στη Θεσσαλονίκη θα πρέπει να αναγγείλει ένα επίδομα θέρμανσης, όπου ο Γιώργος Αλογοσκούφης φέρεται να εξακολουθεί να προβάλλει βέτο. Ο ίδιος ο υπουργός Οικονομίας κάνει διάφορες καθησυχαστικές δηλώσεις για τις ΔΕΚΟ, ότι θα εξυγιανθούν με καλύτερη λειτουργία και όχι με αύξηση τιμολογίων, οι οποίες σύντομα αναμένεται να διαψευσθούν, στις συγκοινωνίες, πιθανώς και στη ΔΕΗ.

Στοιχεία που ανακοίνωσε προχθές η Eurostat δείχνουν την Ελλάδα να έχει τις χαμηλότερες τιμές στο ηλεκτρικό ρεύμα για οικιακή κατανάλωση μεταξύ των 25: 7,01 ευρώ ανά 100kWh, έναντι 14,16 ευρώ του μέσου όρου, με πρώτη τη Δανία, 23,62 ευρώ. Μόνον η Εσθονία και η Λιθουανία έχουν τιμές λίγο πάνω από τα 7 ευρώ όπως εμείς. Και υπολογισμένες σε μονάδες αγοραστικής δύναμης έχουμε τις φθηνότερες τιμές, ενώ έχουμε επίσης την τέταρτη χαμηλότερη φορολογία, 8,3%, με πρώτη πάλι τη Δανία, 57,8% (εμ, πώς θα πλήρωνε το κοινωνικό της μοντέλο αν δεν έβαζε φόρους;) Στην Πορτογαλία, το ρεύμα κοστίζει το διπλάσιο, 14,10 ευρώ, με φόρο μόνο 5%, αλλά η Κύπρος βάζει φόρο 14,4%, η Ισπανία 18%, η Ιταλία 26,6%. Με τόσο φθηνό ρεύμα δεν εκπλήσσει ότι έχουμε τα κλιματιστικά συνεχώς αναμμένα.

Τη μικρή μας στεναχώρια στην Ελλάδα για την αύξηση της τιμής του πετρελαίου υποδηλώνει και μια άλλη προχθεσινή στατιστική, των Ευρωπαίων Κατασκευαστών Οχημάτων (ACEA). Ενώ στην Ευρώπη τον Ιούνιο πωλήθηκαν 4,1% λιγότερα καινούργια αυτοκίνητα από τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι, σε μας πωλήθηκαν 4,1% περισσότερα, 26.652! (Διαφορά που δεν επαληθεύεται πάντως για όλο το εξάμηνο.)

Απόλυτα ψύχραιμος, σα να τηρούσε τις συστάσεις της ΕΚΤ, απαντούσε την Τετάρτη σε επίμονα ερωτήματα δημοσιογράφων για τις επιπτώσεις του πετρελαίου ο πρόεδρος του ΣΕΒ Δημήτρης Δασκαλόπουλος. Επί δύο χρόνια ανεβαίνουν οι τιμές και ο πληθωρισμός μας δεν ξεπέρασε το 3,5%, είπε. Εδώ οπωσδήποτε συνέβαλε ότι, κατά τη Eurostat, το ηλεκτρικό ρεύμα για την εγχώρια βιομηχανία αυξήθηκε φέτος κατά 3,6% - έναντι 15,5% στην Ε.Ε. των 25.

Εκτύπωση στις: 2024-03-28
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=1271