Θυμωμένος με την Ε.Ε. που «δεν έχει πολιτική»
Δυστυχώς, το διεθνές δίκαιο δεν προβλέπει ισχυρό σύστημα κυρώσεων για τους ισχυρούς
Μιχάλης, Παπαγιαννάκης
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον ΓΡΗΓΟΡΗ ΡΟΥΜΠΑΝΗ, Ελευθεροτυπία, 2006-07-29
Θυμωμένος αλλά όχι έκπληκτος από τη στάση της Ε.Ε. στο Μεσανατολικό δηλώνει ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης και επικρίνει όσους κατά καιρούς προβάλλουν την ανάγκη διατύπωσης κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής, αλλά εμποδίζουν σε κάθε ευκαιρία τη θεσμική και πολιτική οικοδόμηση κοινής πολιτικής.Ηγετικό στέλεχος του ΣΥΝ και επί σειρά ετών ευρωβουλευτής, ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης επισημαίνει επίσης ότι, μολονότι το Διεθνές Δίκαιο είναι σαφές στο τι είναι σωστό και τι όχι, «δεν προβλέπει ένα σύστημα κυρώσεων αρκετά ισχυρό ώστε να επιβάλλονται και στους ισχυρούς».
«Θυμός, όχι έκπληξη»
- Ενας ευρωπαϊστής πολιτικός, και μάλιστα με μακρά θητεία στο Ευρωκοινοβούλιο, πώς βλέπει τη στάση της Ε.Ε. απέναντι στην ισραηλινή εισβολή στη Γάζα και στο Λίβανο;
«Με θυμό αλλά χωρίς έκπληξη. Η Ε.Ε., ως ξεχωριστή από τα κράτη-μέλη πολιτική οντότητα στερείται συστηματικά κοινής πολιτικής παρουσίας στον κόσμο, κοινής εξωτερικής πολιτικής και κοινής άμυνας. Θα μπορούσε κανείς να διαφωνήσει, και μάλιστα έντονα, με την πολιτική της σε τούτο ή το άλλο ζήτημα, αλλά θα μπορούσε κιόλας να δράσει πολιτικά για να την αλλάξει, όπως γίνεται και σε κάθε χώρα-μέλος της. Αλλά δεν έχει, και αυτό σημαίνει πολύ συγκεκριμένα πράγματα: δεν έχει κοινούς ορισμούς στόχων και μέσων, κοινό σχεδιασμό, κοινά μέσα (διπλωματία, ενιαία εκπροσώπηση π.χ. στον ΟΗΕ...) και επομένως από κοινού άσκηση της πολιτικής. Εξωτερική πολιτική ασκεί το κάθε κράτος ή πρόσκαιρες συσπειρώσεις κρατών. Το απαράδεκτο είναι να γίνονται κατά καιρούς απόπειρες να προβληθεί μια δήθεν κοινή πολιτική, ιδιαίτερα δε από εκείνους που εμπόδισαν με κάθε τρόπο και σε κάθε ευκαιρία τη θεσμική και πολιτική οικοδόμηση κοινής πολιτικής με μονιμότητα και συνέχεια... Οσο για τους υπόλοιπους που κατηγορούν λάβροι την "πολιτική της Ε.Ε.", έχουν βρει βολικό και εύκολο αντίπαλο, εύκολους αγώνες και εύκολες... νίκες».
«Μόνο με μεγάλη συσπείρωση»
- Θεωρείτε ότι η στάση της ελληνικής κυβέρνησης, μια και η χώρα την περίοδο αυτή είναι μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, είναι επαρκής;
«Οσο το παιχνίδι γίνεται με τη στρατιωτική βία και τη ρητή άρνηση του διαλόγου και της διπλωματίας, και όσο μ’ αυτήν την αντίληψη οι ΗΠΑ διαχειρίζονται την κρίση, που πιθανότατα προκάλεσαν σε συμφωνία με το Ισραήλ, κανείς δεν μπορεί να κάνει πολλά πράγματα, μην κοροϊδευόμαστε. Πολιτική αντιπαράθεση σε τέτοιες συνθήκες θα μπορούσε να έχει κάποια αποτελέσματα μόνο από πολύ μεγάλη συσπείρωση και κοινή πίεση με επιχειρήματα έξω από το γήπεδο του πολέμου. Αλλά σας παραπέμπω στα πιο πάνω για το πώς κάτι τέτοιο δεν υπάρχει σήμερα. Η Ελλάδα και όλοι οι υπόλοιποι για την ώρα μόνο κάποιες αποχρώσεις λόγου μπορούν να εισαγάγουν στον πίνακα ή κάποιες προδιαγραφές για το μέλλον, όπως έκανε ο Νταλέμα στην Ιταλία... Εξάλλου, έστω και ήσσονες συσπειρώσεις δεν υπάρχουν ούτε καν στον αραβικό κόσμο, ούτε καν στην "οικογένεια" του Ισλάμ».
- Η θέση τής υπό τον Γιώργο Παπανδρέου Σοσιαλιστικής Διεθνούς;
«Θα σας επαναλάμβανα όσα προανέφερα. Ισχύουν και για τη Σοσιαλιστική Διεθνή, που εν προκειμένω δεν έχει και τόσο πολύ υψηλό βαθμό συσπείρωσης στο εσωτερικό της, εννοώ ως προς την ασυλία που διεκδικεί να έχει το Ισραήλ και το διάλογο που ανέχεται μόνο με τις ΗΠΑ».
- Ποιος είναι ο λόγος, κατά τη γνώμη σας, που η διεθνής κοινότητα διστάζει να είναι αποφασιστικά καταδικαστική σε μια συμπεριφορά, που δεν έχει και πολλά σημεία επαφής με το Διεθνές Δίκαιο;
«Μα, η "διεθνής κοινότητα", στο βαθμό που μπορούμε ακόμη να τη χρησιμοποιούμε ως έννοια και ως οντότητα, περιλαμβάνει και τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, και όλους τους υπόλοιπους που αναφέραμε, όπως και τους κανόνες λειτουργίας των διεθνών οργανισμών, όπως ο ΟΗΕ (βέτο των πέντε μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας κ.λπ.). Οσο για το διεθνές δίκαιο, δεν λέει τι είναι "δίκαιο" έτσι γενικά και μεταφυσικά, αλλά τι έχει συμφωνηθεί ότι πρέπει να γίνεται και πώς και υπό ποιες συνθήκες. Ακόμα και έτσι παραβιάζεται φυσικά, αλλά δεν προβλέπει ένα σύστημα κυρώσεων αρκετά ισχυρό ώστε να επιβάλλονται και στους ισχυρούς! Φυσικά πρέπει πάντα να το επικαλείται κανείς και να μην το αφήσουμε να εκφυλιστεί πλήρως, αν είναι δυνατόν. Αποτελεί ακόμα και τώρα κατάκτηση της ανθρωπότητας, και καμιά φορά δυσκολεύει λίγο τη ζωή των ισχυρών που θα πρέπει να τίθενται συνεχώς σε δοκιμασία και να οδηγούνται εκείνοι να παίρνουν την ευθύνη της απαξίωσής του...»
ΠΑΣΟΚ, ΣΥΝ, εκλογές
- Να έρθουμε λίγο και στα δικά μας. Προ ημερών ανακοινώθηκε η διακήρυξη του Ομίλου Προβληματισμού ΑΡΣΗ, στον οποίο συμμετέχετε. Προφανώς διαπιστώνετε ένα μεγάλο κενό στο χώρο της Κεντροαριστεράς. Πιστεύετε ότι αυτό συμβαίνει με ευθύνη της ηγεσίας του ΣΥΝ ή και του ΠΑΣΟΚ;
«Οπως είπατε, συμμετέχω, δεν μπορώ επομένως να μιλάω για λογαριασμό όλων όσοι διαβλέπουν μια τάση αναπαλαίωσης των ανανεωτικών ιδεών και προτάσεων στη δημόσια πολιτική ζωή και δηλώνουν τη διάθεσή τους να αντιδράσουν με νέες αντιπαραθέσεις ιδεών, με πρωτοβουλίες ως προς συγκεκριμένα προγραμματικά σημεία του σύγχρονου πολιτικού λόγου. Πολλοί, κι εγώ, δεν χρησιμοποιούν τον όρο "Κεντροαριστερά", αλλά προσβλέπουν στη σύγκλιση ιδεών και προτάσεων που εμπνέονται από το δημοκρατικό σοσιαλισμό, την οικολογία, τον προοδευτικό εκσυγχρονισμό, τον ευρωπαϊκό φεντεραλισμό. Οσο για τις ευθύνες, ο καθένας τις αναζητεί σε συνάρτηση και με τις δικές του πολιτικές εμπειρίες και διαψεύσεις. Η συμφωνία μας είναι ότι είναι αμοιβαία σεβαστές και οι παλαιότερες και οι σημερινές εμπειρίες του καθενός και της καθεμιάς μας».
- Εν όψει των αυτοδιοικητικών εκλογών, μα κυρίως εν όψει των βουλευτικών που αργά ή γρήγορα θα ακολουθήσουν, χρειάζεται να ξανασυζητήσετε στο κόμμα σας επιλογές στρατηγικής και τακτικής;
«Είναι, νομίζω, πολύ μικρά έως και ανύπαρκτα τα περιθώρια αλλαγών στα όσα έως τώρα σχεδιάστηκαν και αποφασίστηκαν εν όψει των αυτοδιοικητικών εκλογών. Μπορούν ίσως να αναθεωρηθούν ή να βελτιωθούν κυρίως προγραμματικά στοιχεία, αιχμές, στιλ εκστρατείας και επικοινωνίας, αλλά έτσι κι αλλιώς αυτά δεν αποφασίζονται τόσο εύκολα κεντρικά, έχουν ευλόγως... αποκεντρωθεί. Οσο για τις μετέπειτα επερχόμενες βουλευτικές εκλογές, όχι μόνο είναι νωρίς να τεθούν τώρα ζητήματα στρατηγικής, αλλά και άσκοπο, μια και σαφώς θα πρέπει μια τέτοια ενδεχόμενη συζήτηση να λάβει υπόψη της τα εκλογικά αυτοδιοικητικά αποτελέσματα και κυρίως τα ποιοτικά χαρακτηριστικά τους».
«Ερζάτς πολιτικού λόγου»
- Και κάτι τελευταίο. Ποιο, εν όψει των εξελίξεων αυτών, είναι το ισχυρό και ποιο το αδύνατο χαρτί σε Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ και ΣΥΝ;
«Το πιο αδύνατο είναι κατά τη γνώμη μου το περιεχόμενο των προτάσεων: Εύκολα διακρίνει κανείς μιαν ουσιαστική αδυναμία αντιμετώπισης των προβλημάτων, τα οποία και γι’ αυτόν το λόγο συχνά θεωρούνται ανύπαρκτα ή πρόωρα ή ακόμη κατασκευάσματα άλλων και τάχα μου "τεχνητά διλήμματα". Πάρτε για παράδειγμα τα όσα (δεν) ακούμε για την ανεργία, το Ασφαλιστικό, την αυτοδιοίκηση, την ευρωπαϊκή πολιτική ενοποίηση και κυρίως το περιβάλλον και την οικολογική διάσταση της πολιτικής. Από αμηχανία έως αναβλητικότητα και στρεψοδικία. Εκεί βασίζεται αυτή η γενικευμένη αίσθηση αδυναμίας της πολιτικής να λύνει προβλήματα και η αδιαφορία των πολιτών που διαβλέπουμε γενικά, και στις δημοσκοπήσεις. Και πού να είχανε την όρεξη και το χρόνο να κάτσουν να αναλύσουν σε βάθος την πραγματική ουσία των τυποποιημένων εκφράσεων που χρησιμοποιούνται ως ερζάτς πολιτικού λόγου στο δημόσιο βίο: "νέα διακυβέρνηση", "μεσαίος χώρος", "άλλη Ελλάδα", "λαϊκή οικονομία", "συμμετοχική δημοκρατία" και πάει λέγοντας... Το πιο ισχυρό σημείο είναι η ιδιότυπη ασυλία της οποίας χαίρει το κρατούν σύστημα σχέσεων και που τείνει να αποκλείει την απομυθοποίηση και την αποδιάρθρωση των αμοιβαία σεβαστών ιδεολογημάτων, πέρα από τις "σκληρές" αντιπαραθέσεις επί γενικοτήτων και τους παράλληλους αυτοεπιβεβαιωτικούς μονολόγους. Οποιος αποπειράται να ξεφύγει απ’ αυτόν τον καθωσπρεπισμό, όπως το κάνει ο ΣΥΝ αλλά όχι όσο συχνά και όσο έντονα θα ήθελα, ωθείται σε κάθε είδους αμφισβήτηση και απειλή περιθωριοποίησης...»
Εκτύπωση στις: 2024-04-25
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=1296