«Να αξιολογούν οι φοιτητές τους καθηγητές τους»
Πανεπιστημιακοί της Αριστεράς ζητούν ριζική μεταρρύθμιση στα ΑΕΙ
Τα Νέα, 2006-10-27
Ολοκληρωμένη πρόταση μεταρρύθμισης στα ΑΕΙ υπέβαλε πρόσφατα ο όμιλος προβληματισμού «Αριστερά Σήμερα» (ΑΡΣΗ). Την πρόταση παρουσίασε ο καθηγητής του ΕΜΠ κ. Λ. Παπαγιαννάκης, ενώ συμμετοχή είχαν μεταξύ άλλων ο αντιπρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου κ. Λ. Λουλούδης και οι καθηγητές κ.κ. Μαρία Ρεπούση, Βάσω Κιντή, Δ. Κυρτάτας, Δ. Λουκάς και άλλοι. Η κίνηση αυτή συμφωνεί με τη μεταρρύθμιση, προτείνοντας υποστηρικτική αξιολόγηση, αποσύνδεση του Λυκείου από τις εξετάσεις, ένταξη των ΤΕΙ στα ΑΕΙ κ.ά., δεν συμφωνεί όμως με το προσχέδιο του υπουργείου Παιδείας.
1.Για ένα νέο συμβόλαιο ανάμεσα στην Πολιτεία και τα Πανεπιστήμια
Άμεσες προϋποθέσεις
- Η Πολιτεία να εγγυηθεί: (α) την πλήρη θεσμική αυτοτέλεια των Πανεπιστημίων, την οικονομική τους στήριξη (υποδομές: κατά περίπτωση, λειτουργικές δαπάνες στο επίπεδο τουλάχιστον του μέσου όρου της Ε.Ε.) και την (άμεση και έμμεση) προώθηση της έρευνας, (β) την ελευθερία της επιστημονικής σκέψης και έρευνας και το ακαδημαϊκό άσυλο σε όλους τους χώρους των ΑΕΙ.
- Τα Πανεπιστήμια να εγγυηθούν: (α) την πλήρη διαφάνεια για το έργο των Ιδρυμάτων και του επιστημονικού προσωπικού τους (υποχρεωτική χρήση του διαδικτύου, άμεση πρόσβαση σε όλους, ειδική μέριμνα για τους μαθητές του Λυκείου), (β) την ποιότητα του έργου τους και την πιστοποίησή της με περιοδική αυτοαξιολόγηση και εξωτερική αξιολόγηση της πορείας και του έργου των Ιδρυμάτων και του προσωπικού τους.
Μεσοπρόθεσμοι στόχοι
- Να ιδρυθεί υπουργείο Παιδείας και Έρευνας, με ευθύνη την ενιαία συγκρότηση και πολιτική διεύθυνση του ενιαίου χώρου ανώτατης εκπαίδευσης και έρευνας.
- Να συσταθεί Εθνικό Συμβούλιο Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας - από μέλη ΔΕΠ και ερευνητές που προτείνονται από τα Ιδρύματα - για την καλύτερη οργάνωση συστηματικής διαβούλευσης και της διαδικασίας με στόχο την υλοποίηση αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, όπως:
- Η ένταξη των Ερευνητικών Κέντρων στο ενιαίο θεσμικό πλαίσιο, για να απελευθερωθούν όλες οι θετικές συνέργειες (συμμετοχή ερευνητών στη διδασκαλία και σε προπτυχιακό αλλά κυρίως σε μεταπτυχιακό επίπεδο, στα δίκτυα των Ερευνητικών Κέντρων να συμμετέχουν και ερευνητικές ομάδες ή εργαστήρια των ΑΕΙ) και
- Η σταδιακή αναβάθμιση των ΤΕΙ και η βαθμιαία ενσωμάτωσή τους σε πλήρες πανεπιστημιακό καθεστώς.
2. Για τη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια
- Να μετατοπιστεί δραστικά το κέντρο βάρους του κανονιστικού πλαισίου στον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας κάθε Ιδρύματος. Οι Εσωτερικοί Κανονισμοί προσαρμόζονται στη γενικώς ισχύουσα νομοθεσία, συνεκτιμώντας τις ιδιομορφίες του κάθε Ιδρύματος. Όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται από τα συλλογικά όργανα και εκτελούνται από τη διοίκηση των Ιδρυμάτων. Το Υπουργείο επεμβαίνει μόνο ύστερα από καταγγελίες όσων έχουν έννομο συμφέρον ή αυτεπαγγέλτως όταν υπάρχουν αποχρώσες ενδείξεις για παρατυπίες.
- Να καθιερωθεί ο δεσμευτικός 4ετής προγραμματισμός «βάσει στόχων». Να εξασφαλιστεί η ευέλικτη και διαφανής διαχείριση των πόρων των ΑΕΙ, με την καλύτερη οργάνωση των οικονομικών υπηρεσιών, με την προκήρυξη των θέσεων των προϊσταμένων, με τη σύσταση Ειδικών Λογαριασμών Δαπανών για τις τρέχουσες δαπάνες εκπαίδευσης και έρευνας, με τον έλεγχο της νομιμότητας των δαπανών από το Ελεγκτικό Συνέδριο και Ορκωτούς Λογιστές που ορίζει το υπουργείο, με την περιορισμένη χρονική θητεία προϊσταμένων και ελεγκτών.
3. Για τη δημοκρατική διακυβέρνηση των Ιδρυμάτων
- Να κατοχυρωθεί η καθολική ψηφοφορία των μελών κάθε ομάδας ψηφοφόρων. Για την εκλογή των οργάνων διοίκησης να συνεκτιμάται ο συντελεστής βαρύτητας της κάθε ομάδας και η συμμετοχή των μελών της στην ψηφοφορία.
- Το άσυλο να τεθεί υπό την εποπτεία της Συγκλήτου και να περιφρουρείται από προσωπικό του κάθε Ιδρύματος. Σε απολύτως έκτακτες περιπτώσεις, το Πρυτανικό Συμβούλιο αναλαμβάνει την ευθύνη των αποφάσεων οι οποίες επικυρώνονται ή μη από τη Σύγκλητο (ψήφος εμπιστοσύνης) τις αμέσως προσεχείς ημέρες.
4. Για τη βελτίωση της ποιότητας των σπουδών
- Να βελτιωθεί το σύστημα εισαγωγής των φοιτητών στα ΑΕΙ, με την εισαγωγή σε Σχολές και με τον περιορισμό του συστήματος στις Σχολές ή Τμήματα υψηλής ζήτησης. Η διενέργεια εξετάσεων - όπου είναι αναγκαίες - να γίνεται με κριτήρια των Ιδρυμάτων αλλά υπό την εποπτεία του υπουργείου. Να μελετηθεί η δυνατότητα λειτουργίας προπαρασκευαστικού έτους, με στόχο να καταργηθούν πλήρως οι εισαγωγικές εξετάσεις. Να περιοριστεί δραστικά η εισαγωγή φοιτητών από το «παράθυρο».
- Να ενισχυθούν οι υποδομές που συνδέονται με το κόστος ζωής (στέγαση, σίτιση, κίνηση κ.λπ.) των φοιτητών και με τις εκτός σπουδών παράλληλες δραστηριότητές τους (χώροι άθλησης, αναψυχής, καλλιτεχνικής δημιουργίας κ.λπ.). Να οργανωθούν ειδικά γραφεία ενημέρωσης και υποστήριξης των φοιτητών κατά τη διάρκεια των σπουδών τους και την ένταξή τους στην αγορά εργασίας. Να ενισχυθούν οι οικονομικά ασθενείς φοιτητές με αντισταθμιστικές υποτροφίες και με μακροπρόθεσμα άτοκα εκπαιδευτικά δάνεια.
- Να αναγνωριστεί θεσμικά το επικουρικό έργο των υποψηφίων διδακτόρων και να δημιουργηθούν θέσεις για επιστημονικούς συνεργάτες μερικής απασχόλησης και αμοιβής.
- Να αποκατασταθούν οι κανόνες και οι βασικές λειτουργίες που εγγυώνται την κανονική ροή των προγραμμάτων και την ποιότητα των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών.
- Να ενισχυθεί η μάθηση αντί της παθητικής παρακολούθησης, με την κατάργηση του ενός και μοναδικού συγγράμματος (χωρίς να καταργηθεί η οικονομική ενίσχυση για την αγορά συγγραμμάτων), με τη χρήση πολλαπλής βιβλιογραφίας και της δανειστικής βιβλιοθήκης, με τη σύνταξη οδηγών μελέτης και βοηθημάτων, με την ενεργό συμμετοχή των φοιτητών και τη μερική ή συνολική αντικατάσταση των εξετάσεων από ασκήσεις και ατομικές ή συλλογικές εργασίες, με τη χρήση του διαδικτύου και της ιστοσελίδας του μαθήματος ως συμπληρωματικού μέσου για την ενημέρωση και την άσκηση των φοιτητών, με τη βοήθεια του διδάσκοντος από υποψήφιους διδάκτορες, μεταπτυχιακούς, τελειόφοιτους φοιτητές και άλλα στελέχη των Ιδρυμάτων που έχουν τα προσόντα.
- Να επιτραπεί η οριζόντια κινητικότητα των φοιτητών και η υπό προϋποθέσεις «δεύτερη ευκαιρία» επιλογής (διαφοροποίηση πτυχίου με μαθήματα από άλλα Τμήματα, διατμηματικό πτυχίο, αλλαγή Τμήματος).
5.Για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των μελών ΔΕΠ & Ερευνητών
- Να καθιερωθεί η πλήρης και αποκλειστική απασχόληση των διδασκόντων, με βελτίωση των αποδοχών τους και περιορισμό της περαιτέρω απασχόλησής τους σε επιχορηγούμενα ερευνητικά έργα και μόνο μέσω των Ειδικών Λογαριασμών Έρευνας του Ιδρύματος στο οποίο υπηρετούν.
- Να εξασφαλιστεί η διαφάνεια και η αξιοκρατία κατά την εκλογή, εξέλιξη και μονιμοποίηση των διδασκόντων και ερευνητών, με το «άνοιγμα» των εκλεκτορικών σωμάτων και των εισηγητικών επιτροπών (τουλάχιστον κατά το 1/3) σε εκλέκτορες από άλλα Ιδρύματα του εσωτερικού ή/και του εξωτερικού. Να εξασφαλιστεί ταυτόχρονα η ολοκλήρωση σε εύλογο χρονικό διάστημα της διαδικασίας εκλογής ή/και εξέλιξης.
- Να ενισχυθεί η ευελιξία και κινητικότητα που διευκολύνει συνεργασίες, ανταλλαγές και διάχυση της γνώσης και της εμπειρίας, με διδάσκοντες μερικής απασχόλησης, με απασχόληση διδασκόντων σε δύο Ιδρύματα, με προσκεκλημένους καθηγητές από άλλα ΑΕΙ αλλά και Ερευνητικά Κέντρα, καθώς και με την απασχόληση ειδικών συνεργατών και επιστημόνων (περιορίζοντας δραστικά την κατάχρηση αυτής της ευελιξίας, όπως γίνεται σήμερα με το Π.Δ. 407/ 87).
- Να προβλεφθεί ρητώς για τα μέλη ΔΕΠ των ΑΕΙ η προϋπόθεση της διδακτικής ικανότητας και συνέπειας, ως πάγια συνθήκη για μια δημιουργική σχέση ανάμεσα σε διδάσκοντες και διδασκόμενους. Ειδικότερα, να καθιερωθεί: (α) η συστηματική αξιολόγηση (με εμπιστευτικά ερωτηματολόγια) από τους φοιτητές της διδακτικής ικανότητας των διδασκόντων αλλά και της συνέπειας και αποτελεσματικότητας με την οποία ασκούν τα καθήκοντά τους, (β) η επεξεργασία των ερωτηματολογίων και η σε βάθος διερεύνηση των «μηνυμάτων» τους από τον «συνήγορο του φοιτητή», που ορίζεται από τη Σύγκλητο, επεξεργάζεται και υποβάλλει κάθε χρόνο έκθεση αξιολόγησης της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου του προσωπικού του Ιδρύματος, (γ) ο υποχρεωτικός δειγματοληπτικός έλεγχος από τα αρμόδια όργανα της φυσικής παρουσίας των διδασκόντων, της ποιότητας και καταλληλότητας του εκπαιδευτικού υλικού και των μέσων που χρησιμοποιούν στα μαθήματα και εργαστήρια.
Να καθιερωθεί η υποχρέωση όλων των συλλογικών οργάνων να αφιερώνουν μία ειδική συνεδρίαση κάθε χρόνο με μοναδικό θέμα ημερήσιας διάταξης την αξιολόγηση του διδακτικού έργου, τα ουσιώδη δεδομένα και συμπεράσματα της οποίας αποτελούν βασικό κριτήριο της αξιολόγησης κάθε Τμήματος και του Ιδρύματος και δημοσιοποιούνται στον διαδικτυακό τόπο του ΑΕΙ και των Τμημάτων.
Εκτύπωση στις: 2024-04-18
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=1442