Συνηγορία υπέρ μίας υπεύθυνης παγκοσμιοποίησης
Ζακ, Ντελόρ, Ζεράρ Κολόμπ, Ζαν-Ζακ Κουιράν, Μπερνάρ Μπριν
Le Figaro, ppol.gr, 2006-10-30
Κανείς δεν είναι ανήξερος για τις πλανητικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε.
Είτε πρόκειται για την εξέλιξη του κλίματος, την εξάντληση των αποθεμάτων των ορυκτών καυσίμων, την τραγωδία του υποσιτισμού και της έλλειψης ποσίμου ύδατος, συνεχίζουμε παρόλα αυτά να αγνοούμε τις προειδοποιήσεις των επιστημόνων.
Ποτέ άλλοτε στην ιστορία δεν είχαμε μία οικονομία τόσο καινοτόμα, που να δημιουργεί τόσο πολύ πλούτο.
Και θα είμαστε ευτυχείς αν μπορέσει να παραγάγει ακόμα περισσότερα -και καλύτερα.
Από την άλλη όμως, πώς να αγνοήσουμε πως από αυτήν την οικονομία προκύπτουν τόσο σημαντικές κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανισορροπίες;
Καλούμαστε ταυτόχρονα να διαχειριστούμε το μέλλον αλλά και το παρόν των ανθρώπων.
Η παγκοσμιοποίηση, ένα υποπροϊόν των νέων τεχνολογιών πληροφόρησης κι επικοινωνίας, που φέρνει κοντά τους πολίτες ολόκληρου του πλανήτη, μπορεί να δημιουργεί πλουτισμό στον πλανήτη, αλλά το κάνει άνισα και άδικα.
Πρόκειται για ένα επαμφοτερίζον φαινόμενο.
Θα ήταν πολύ εύκολο να αντιμετωπίσουμε τις υπερβολές της παγκοσμιοποίησης κατηγορώντας τα κράτη ή τους διεθνείς οργανισμούς ή μέσω ισχυρών συμβολικών πολιτικών κινήσεων, που έχουν όμως μόνο περιθωριακά αποτελέσματα.
Θα ήταν επίσης πολύ εύκολο να καταφύγουμε σε έναν διεκδικητικό λόγο.
Ήρθε η ώρα ώστε ο καθένας, όποιος κι αν είναι και όποια κι αν είναι η επιρροή του, να εκτιμήσει, να γνωρίσει και να παίξει επιτέλους το ρόλο του στον αγώνα υπέρ των μελλοντικών γενεών.
Το ζήτημα όμως δεν είναι απλά να υπερασπιστούμε τη μια ή την άλλη «υπόθεση».
Υπάρχουν γι’ αυτό πλήθος διαφορετικών -και συχνά αποτελεσματικών- κινημάτων, που προωθούν τη διατήρηση του περιβάλλοντος ή την υπεράσπιση ανθρώπων και πολιτισμών.
Τώρα όμως χρειάζεται να πάμε μακρύτερα.
Αν και ο κάθε «παίκτης» -ο επιχειρηματίας, ο τραπεζίτης, το συνδικαλιστικό στέλεχος ή ο ενεργός πολίτης, ο πολιτικός υπεύθυνος- έχει ασφαλώς τους στόχους του και λογοδοτεί σε όσους τον τοποθέτησαν στη θέση που κατέχει, δεν θα πρέπει να ξεχνά τις επιπτώσεις της καθημερινής του δράσης στο περιβάλλον και την κοινωνία -τις κοινωνίες.
Όλοι όσοι δραστηριοποιούνται στην οικονομία, την κοινωνία, τον πολιτισμό, το περιβάλλον, στο επίπεδο μιας γεωγραφικής οντότητας -μιας περιφέρειας, μιας πόλης- χρειάζεται να κάτσουν στο ίδιο τραπέζι.
Στο επίπεδο αυτό μπορούν να συζητήσουν, να αποφασίσουν, να επιλύσουν ειρηνικά τις αναπόφευκτες συχνά -κι όχι σπάνια επιθυμητές- συγκρούσεις μεταξύ τους, αλλά και να ξεκινήσουν μακροχρόνιες συνεργασίες και συμπράξεις.
Κάθε δήμαρχος, κάθε περιφερειάρχης, κάθε ηγέτης κράτους χρειάζεται να μετατραπεί σε διευθυντή μιας πολυπρόσωπης ορχήστρας, που να συντονίζει όλους τους μουσικούς που σήμερα παίζουν ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλον, ώστε να πετύχει αυτό που η ελληνική αρχαιότητα ή οι Ασιάτες ονόμαζαν «αρμονική κοινωνία».
Το ζήτημα δεν είναι να συγγράφουμε διατριβές περί της οικονομίας, αλλά να ασχοληθούμε με την απτή πραγματικότητα.
Ας πάρουμε επί παραδείγματι έναν παραγωγικό ή εμπορικό κλάδο: την υφαντουργία (σκεφτόμαστε π.χ. στην κινεζική υφαντουργία, που κατακλύζει τις ευρωπαϊκές αγορές), την διατροφική βιομηχανία -ποιος δεν συγκινήθηκε από την ταινία «ο εφιάλτης του Δαρβίνου»;- τη φαρμακοβιομηχανία -ή από τον «κηπουρό» του Τζον Λε Καρέ (John Le Carré)- τον τουρισμό.
Θα μας άρεσε να βλέπαμε όλους όσοι δραστηριοποιούνται στους κλάδους αυτούς να συσκέπτονται και να δρουν από κοινού στην κατανομή των πλουτοπαραγωγικών πηγών ή στις επιπτώσεις της δραστηριότητάς τους στο περιβάλλον.
Υπάρχουν πολλά παραδείγματα όπου παρόμοιες προσεγγίσεις κατέληξαν έμπρακτα σε μεγαλύτερη δικαιοσύνη και αποτελεσματικότητα.
Μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι συμμετέχουν σε αυτές.
’Αλλοι παράγοντες, λιγότερο σημαντικοί, υπερασπίζονται το «δίκαιο εμπόριο» ή τους αγρότες-έμπορους.
Μένει ακόμα να γίνονται γνωστές και να διευκολύνονται παρόμοιες δράσεις.
Χρειάζεται να συντονίσουμε τις διάσπαρτες αυτές δράσεις και να επιτρέψουμε σε όλους τους παράγοντες να συναντιούνται και να μοιράζονται τις εμπειρίες τους, τις επιτυχίες και -γιατί όχι- και τις αποτυχίες τους.
Για να χρησιμοποιήσουμε έναν όρο της μόδας, όλα τα παραπάνω αντιπροσωπεύουν ένα πρόβλημα διακυβέρνησης.
Ποιος παίρνει τις αποφάσεις; Ποιος οργανώνει; Τι κάνουν -ή τι θα ’πρεπε να κάνουν- τα συνδικάτα, οι μη-κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ), οι πολιτικοί, οι βιομηχανικοί όμιλοι, οι εθνικές κυβερνήσεις, η ευρωπαϊκή ένωση;
Παρά τα ελλείμματά τους, οι μεγάλοι διεθνείς οργανισμοί απέδειξαν πως είναι δυνατό να διευθετήσουμε ειρηνικά ακόμα και τις σκληρότερες συγκρούσεις.
Εκτός από τους πολέμους, υπάρχουν πολλές ακόμα παράλληλες και διακριτικές συγκρούσεις, ανοικτές ή υπόγειες, μεταξύ των παραγωγών και των κλάδων εμπορίας ή μεταποίησης, μεταξύ των βιομηχάνων και των υπερασπιστών του φυσικού περιβάλλοντος, μεταξύ μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων και τοπικών κοινωνιών.
Μπορούν κι αυτές να διευθετηθούν, να ρυθμιστούν, να αντιμετωπιστούν προς όφελος μιας γεωγραφικής οντότητας, μίας κοινότητας, προς όφελος του μέλλοντος μιας ακρούλας του πλανήτη που δεν πρέπει να θυσιαστεί στο βωμό του γρήγορου κέρδους ή της επικράτησης ενός μόνο από τους «παίκτες» της περιοχής.
Αυτό το πρόβλημα διακυβέρνησης θεωρούμε πως μπορεί καλύτερα να αντιμετωπισθεί στο επίπεδο της τοπικής αυτοδιοίκησης -ένα επίπεδο όπου οι «παίκτες» γνωρίζονται, μιλάνε μεταξύ τους, διαπραγματεύονται, ένα επίπεδο με το οποίο όλοι οι εμπλεκόμενοι είναι δεμένοι, φυσικά και ηθικά.
Οφείλουμε να δώσουμε το παράδειγμα, να αποδείξουμε, πως είναι δυνατό -πως είναι αναγκαίο- να λειτουργούμε στο τοπικό επίπεδο λαμβάνοντας υπόψη όλον τον κόσμο, ολόκληρο τον πλανήτη.
Αυτός είναι ο λόγος που η πόλη της Λιόν και η περιφέρεια «Ρον Αλπ» αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα «φόρουμ για την υπεύθυνη παγκοσμιοποίηση».
Στόχος του φόρουμ είναι ασφαλώς να προσδιορίσει τις κοινές μας αξίες, αλλά κυρίως να τις υλοποιήσει στην καθημερινή πραγματικότητα.
Πρώτο στάδιο: ένα μεγάλο συνέδριο στη διεθνή «σιτέ» της Λιόν, στις 26 και 27 Οκτωβρίου: 1,500 συμμετέχοντες, 130 εισηγητές, εκ των οποίων το 1/3 προέρχεται από τη Γαλλία, το 1/4 από την υπόλοιπη Ευρώπη και σχεδόν οι μισοί από τον υπόλοιπο κόσμο, επιχειρηματίες, συνδικαλιστές, ΜΚΟ, εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών, ερευνητές.
Αυτή η πρώτη ενέργεια, που δεν θέλει να είναι ούτε ένα νέο Νταβός, ούτε ένα Πόρτο Αλέγκρε, είναι μάλλον το πρώτο βήμα μιας μακράς πορείας που η πόλη της Λιόν και η περιφέρεια Ρον-Αλπ επιθυμούν να διανύσουν με όλους όσοι μοιράζονται παρόμοιες πεποιθήσεις.
Είναι μία ευκαιρία διαλόγου, ένα σημάδι που στέλνεται σε όλους τους υπευθύνους, ακόμα και τους πλέον ταπεινούς, πως κοινωνικές και οικονομικές αποφάσεις χρειάζεται να είναι συμβατές με το μέλλον του πλανήτη και την ευζωία των υφιστάμενων ανθρωπίνων κοινοτήτων.
Ο Jacques Delors είναι πρόεδρος του «συμβουλίου για την απασχόληση, τα εισοδήματα και την κοινωνική συνοχή» (CERC), πρώην πρόεδρος της ευρωπαϊκής επιτροπής• ο Gérard Collomb είναι γερουσιαστής, δήμαρχος της Λιόν, και πρόεδρος της μητροπολιτικής περιοχής της Λιόν• ο Jean-Jack Queyranne είναι περιφερειάρχης της Ρον-Αλπ και πρώην υπουργός• ο Bernard Brunhes είναι αντιπρόεδρος του ομίλου BPI
Εκτύπωση στις: 2024-04-20
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=1456