Η ευθύνη για το κλίμα
Έτοιμοι να ανταποκριθούν οι Ευρωπαίοι - και εμείς;
Ελίζα, Παπαδάκη
2006-11-22
Η πρόσφατη έκθεση Στερν, στην οποία περιγράφονται οι καταστροφικές συνέπειες που θα επιφέρει η δρομολογημένη ήδη άνοδος της θερμοκρασίας της Γης σε μερικές δεκαετίες, προβλήθηκε εντυπωσιακά και από τον ελληνικό Τύπο: πλημμύρες και άνοδος της στάθμης των ωκεανών, ξηρασία και ερήμωση μεγάλων εκτάσεων, 200 εκατ. πρόσφυγες από πατρίδες ακατοίκητες πλέον, πτώση του παγκόσμιου ΑΕΠ μέχρι και 20%, εξάλειψη πλήθους μορφών ζωής. Λιγότερο αναλύθηκαν οι πολιτικές που, σύμφωνα με την έκθεση, πρέπει σε διεθνή κλίμακα να αρχίσουν να εφαρμόζονται από τώρα, αν θέλουμε να αμβλύνουμε τις συνέπειες αυτές. Και καμία σοβαρή ανταπόκριση στις προτάσεις Στερν δεν εκδηλώθηκε από την υπεύθυνη πολιτική ηγεσία της χώρας μας, όπου με μετακινήσεις, μεταφορές και ολοένα μεγαλύτερη κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος ανέμελα αυξάνουμε συνεχώς τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, αγνοούμε τις επιταγές για την εξοικονόμηση ενέργειας, αλλά και τις δυνατότητες αξιοποίησης εναλλακτικών πηγών.Πόσο πρόθυμοι θα ήμασταν εμείς εδώ, στην Ελλάδα, να μεταβάλουμε συμπεριφορές και να αρχίσουμε να πληρώνουμε ακριβότερα για αγαθά και υπηρεσίες που η παραγωγή τους επιδεινώνει το κλίμα; Όχι και πολύ, θα υπέθετε κανείς, τουλάχιστον με το σημερινό επίπεδο ενημέρωσης και εκπαίδευσης για τα ζητήματα αυτά. Ευτυχώς, στην υπόλοιπη Ευρώπη η κατάσταση φαίνεται πως είναι διαφορετική. Το 86% των κατοίκων της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Βρετανίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας θεωρεί ότι οι άνθρωποι συμβάλλουν στην αλλαγή του κλίματος, ενώ το 46% πιστεύει ότι θα απειληθούν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους στη διάρκεια της ζωής τους, όπως προκύπτει από έρευνα για λογαριασμό των «Financial Times» που διεξήγαγε η Harris Interactive. Κατόπιν αυτού, σε ποσοστό 68% δήλωσαν ότι θα υποστήριζαν την επιβολή περιορισμών τόσο στις αγορές όσο και στη συμπεριφορά τους για να αμβλυνθεί αυτή η απειλή. Λιγότεροι από τους μισούς (43%) επιθυμούσαν να επιβληθεί ένα τέλος στα αεροπορικά εισιτήρια, για τις επιπτώσεις των πτήσεων στο περιβάλλον (τα χαμηλότερα ποσοστά στην Ιταλία και την Ισπανία μάλλον υποδηλώνουν φόβους για τον τουρισμό τους). Σε ποσοστό 25% μάλιστα δήλωσαν διατεθειμένοι να καταβάλλουν τις αμοιβές μιας εβδομάδας, ή και περισσότερο, σε ετήσια βάση (το 2% του εθνικού εισοδήματος που εισηγείται η έκθεση Στερν στις πλουσιότερες χώρες) για να αντιμετωπισθεί η απειλή της κλιματικής αλλαγής. Μόνον ένα 30% (12% έντονα, 18% ελαφρώς) τάχθηκε υπέρ νέων επενδύσεων στην πυρηνική ενέργεια, έναντι 46% κατά. Στην Ισπανία κατά ήταν το 62%, στη Γερμανία το 53%, ενώ παντού πολύ μεγαλύτερη ήταν η απόρριψη εκ μέρους των γυναικών. Αντίθετα, σε ποσοστό 85% θέλουν οι κυβερνήσεις τους να αυξήσουν τις δαπάνες για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στην Ισπανία και τη Γαλλία μάλιστα πάνω από το 90%.
Αλλά αν οι πολίτες της Ευρώπης φαίνονται ώριμοι να αποδεχθούν θαρραλέα μέτρα για την προστασία του κλίματος και να επωμισθούν το κόστος που τους αναλογεί, στον υπόλοιπο κόσμο τα πράγματα είναι δυσκολότερα. Την Παρασκευή ολοκληρώθηκε στο Ναϊρόμπι η διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών με την απόφαση των 180 κρατών που συμμετείχαν να ανοίξουν το 2008 τις διαπραγματεύσεις για την αναθεώρηση του Πρωτοκόλλου του Κιότο, αλλά χωρίς κανένα χρονοδιάγραμμα. Οι φτωχότερες χώρες του Νότου αρνήθηκαν να αναλάβουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις, υπογραμμίζοντας εύλογα την ιστορική ευθύνη των πλουσίων για την κρίση του κλίματος. Και τη μεγαλύτερη ευθύνη φέρουν προφανώς οι ΗΠΑ, με το 25% των παγκοσμίων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, που ανθίστανται μέχρι σήμερα σε οποιαδήποτε πολιτική για τον περιορισμό τους. Ακόμα και εκεί πάντως κάτι αρχίζει να κινείται. Μετά τη νίκη των Δημοκρατικών στις εκλογές για το Κογκρέσο, γερουσιαστές της νέας πλειοψηφίας γνωστοποίησαν στον πρόεδρο Μπους ότι προτίθενται να ετοιμάσουν νομοθεσία για τη μείωση των εκπομπών.
Ο Κένεθ Ρόγκοφ, πρώην συνάδελφος του Νίκολας Στερν από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και καθηγητής στο Χάρβαρντ σήμερα, εξέφρασε πρόσφατα την ντροπή του ως Αμερικανός για την έλλειψη ηγεσίας στη χώρα του στην αντιμετώπιση της ανόδου της θερμοκρασίας της Γης. Κατά τη γνώμη του, το πρόβλημα δεν είναι απλώς οι Τεξανοί πετρελαιάδες στην κυβέρνηση Μπους, αλλά η ατολμία και η αδράνεια όλων των πολιτικών και διαμορφωτών της κοινής γνώμης απέναντι σε έναν πληθυσμό που δεν θέλει φόρους στα καύσιμα. Ο ίδιος, όπως πολλοί οικονομολόγοι, υποστηρίζει ότι ένας ενιαίος παγκόσμιος φόρος στις εκπομπές θα είναι πολύ αποτελεσματικότερος από το σύνθετο σύστημα ποσοστώσεων και ανταλλαγών που προβλέπει το Πρωτόκολλο του Κιότο.
Το καλό είναι ότι η διεθνής συζήτηση ανοίγει πάλι, με νέα ένταση. Η έκβασή της θα κριθεί από τον κατά πόσον θα πεισθούν εγκαίρως οι κοινωνίες της Γης να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Στη δική μας εθνική κλίμακα, εμείς τι θα κάνουμε;
Εκτύπωση στις: 2024-04-19
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=1500