Ξανανοίγει η συζήτηση για το Ευρωσύνταγμα
Ελίζα, Παπαδάκη
Αυγή της Κυριακής, 2007-01-07
Θα μπορέσει το 2007 να τεθεί ξανά σε κίνηση η τελματωμένη ευρωπαϊκή οικοδόμηση; Το πρόγραμμα που έχει γνωστοποιήσει η Άγγελα Μέρκελ, η καγκελάριος της Γερμανίας που την Πρωτοχρονιά ανέλαβε την προεδρία της Ένωσης για αυτό το εξάμηνο, περιλαμβάνει σημαντικούς στόχους: θέλει να επαναδρομολογήσει τη συνταγματική συνθήκη, να προωθήσει κοινές πολιτικές για την ενέργεια και για το κλίμα, να αναπτύξει το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο.Οι δυσκολίες για την επίτευξη συμφωνιών μεταξύ 27 διαφορετικών κυβερνήσεων, και μάλιστα μεταξύ των ισχυρότερων χωρών, παραμένουν βέβαια. Από τη Βρετανία η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη βομβαρδίζεται με συστάσεις να μετριασθούν οι φιλοδοξίες: "Περισσότερη πρόζα, λιγότερη ποίηση" (δηλαδή πιο ανεμπόδιστες αγορές αλλά λιγότερους θεσμούς και δικαιώματα), ζητούσε χαρακτηριστικά στη Le Monde ο πρώην υπουργός για την Ευρώπη του Τόνι Μπλερ Ντένις Μακσέιν, φρονώντας ότι "η διαπραγμάτευση μιας νέας συνθήκης θα ήταν πραγματικός εφιάλτης".
Η συγκυρία εντούτοις είναι καλή: Μετά από μια μακρά περίοδο στασιμότητας η ευρωπαϊκή οικονομία από πέρυσι έχει μπει σαφώς σε ανάκαμψη. Με ελαφρά χαμηλότερους ρυθμούς ενδεχομένως, η μεγέθυνση αναμένεται πάντως ότι θα συνεχισθεί και φέτος, σύμφωνα με όλες τις προβλέψεις. Η ανεργία υποχωρεί αισθητά, η απασχόληση αυξάνεται, ακόμα και στην πιο βραδυπορούσα Γαλλία. Αλλά πιο αισιόδοξες διαγράφονται οι προοπτικές ιδίως στην παλιά ατμομηχανή της ευρωπαϊκής οικονομίας, τη Γερμανία, όπου για πρώτη φορά μετά από μια δεκαετία φαίνεται ότι θα αυξηθούν πλέον οι πραγματικοί μισθοί, όπως διεκδικούν τα μεγάλα συνδικάτα των εργαζομένων. Οπότε η καταναλωτική ζήτηση θα ενισχυθεί, αντισταθμίζοντας την επίπτωση από την αύξηση του ΦΠΑ κατά τρεις μονάδες που επιβλήθηκε φέτος, και είχε τρομάξει αρκετούς οικονομικούς αναλυτές όταν την αποφάσιζε η γερμανική κυβέρνηση στα τέλη του 2005. Ούτε άλλωστε κάποια περαιτέρω άνοδος των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας εντός του έτους, ούτε η ανατιμητική τάση του ευρώ έναντι του δολαρίου μοιάζουν μέχρι στιγμής να προκαλούν σοβαρές ανησυχίες.
Εφόσον επαληθευθούν οι θετικές εκτιμήσεις για συνεχιζόμενη αύξηση των εισοδημάτων και της απασχόλησης (μια άνοδος του ΑΕΠ λίγο πάνω από 2% ίσως να φαίνεται μικρή με τα δικά μας ελληνικά μέτρα, θεωρείται όμως ουσιαστική στις ανεπτυγμένες μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες), τότε και το κοινωνικό και πολιτικό κλίμα για να ξανανοίξει η συζήτηση για την ευρωπαϊκή προοπτική μπορεί να διαμορφωθεί πιο ευνοϊκό. Το Ευρωσύνταγμα απορρίφθηκε στο γαλλικό δημοψήφισμα, όταν η ανεργία διατηρούνταν επί δύο δεκαετίες γύρω στο 10% χωρίς ορατή προοπτική να μειωθεί. Ούτε το ίδιο το κείμενο, ούτε η συνολικότερη πολιτική καμπάνια απαντούσαν στην εντεινόμενη ανασφάλεια των εργαζομένων μπροστά στη φυγή επενδύσεων προς τις φθηνές ανατολικοευρωπαϊκές οικονομίες, την έλευση φτωχών μεταναστών από εκεί, που πίεζαν προς τα κάτω τους καλύτερους δικούς τους μισθούς και όρους εργασίας, ένα άνοιγμα των αγορών σύμφυτο με την αποδυνάμωση παραδοσιακών μορφών κρατικής προστασίας. Αντίθετα υπερψηφίσθηκε στην Ισπανία, όπου παρά τα μεγάλα προβλήματα (ανισότητες, επισφαλής προσωρινή απασχόληση για το ένα τρίτο των εργαζομένων), η αρχικά πολύ υψηλή ανεργία υποχωρούσε σταθερά και η συνολική πορεία της οικονομίας ήταν ανοδική, ενώ η συντομότερη, εικοσαετής μόλις, ευρωπαϊκή ιστορία της χώρας συνδέθηκε με ουσιαστικές βελτιώσεις κοινωνικών και δημοκρατικών δικαιωμάτων.
Μια τέτοια προσέγγιση θα ήταν ίσως υπερβολικά σχηματική. Οπωσδήποτε η οικονομική ανάκαμψη δεν αρκεί για να προχωρήσει η ευρωπαϊκή οικοδόμηση, όσο και αν βοηθάει. Χρειάζονται αποφασιστικές πολιτικές πρωτοβουλίες, και εδώ θα δοκιμασθεί όχι μόνον η γερμανική προεδρία, αλλά και το σύνολο των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και πολιτικών δυνάμεων.
Μιαν ευκαιρία, σε συμβολικό τουλάχιστον επίπεδο, προσφέρει ο εορτασμός των πενηντάχρονων από την ιδρυτική Συνθήκη της Ρώμης, στις 24-25 Μαρτίου στο Βερολίνο. Η πολιτική διακήρυξη, που θα εκδώσει εκεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των 27 πρωθυπουργών και αρχηγών κρατών, πέρα από το να υπογραμμίσει τα αποφασιστικά βήματα που έγιναν στην εδραίωση της ειρήνης, της ασφάλειας και της ευημερίας στην ήπειρό μας, θα πρέπει να θέσει και τις μεγάλες προκλήσεις για το αύριο: Μόνο μέσα από μιαν ισχυρή Ένωση θα μπορέσουν οι λαοί της Ευρώπης να αντιμετωπίσουν τον εντεινόμενο διεθνή οικονομικό ανταγωνισμό, την ήδη συντελούμενη κλιματική αλλαγή, τις παγκόσμιες ανισότητες και τις απειλητικές ανισορροπίες που γεννούν. Μένει το ερώτημα πόσο συγκεκριμένα θα θελήσουν οι 27 να μιλήσουν για αυτήν την ισχυρή Ένωση.
Απασχόληση, ισότητα, αλλά και αστυνομικά μέτρα στο πρόγραμμα της γερμανικής προεδρίας
Στις 17 Ιανουαρίου η καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ θα παρουσιάσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το πρόγραμμα της γερμανικής προεδρίας, ήδη όμως το έχει δημοσιεύσει κάτω από τον τίτλο: "Ευρώπη: μαζί μπορούμε να πετύχουμε".
Ξεκινά με τη συνθήκη που θεσπίζει ένα Σύνταγμα για την Ευρώπη, για να κάνει απόλυτα σαφή τη βούλησή της να την προχωρήσει. Η συνθήκη, συνοψίζει, προβλέπει σημαντική πρόοδο προς μια κοινωνικά δίκαιη Ευρώπη, περισσότερα πολιτικά δικαιώματα, αυξημένη συνεργασία στους τομείς δικαιοσύνης και εσωτερικών, σαφέστερο καταμερισμό ευθυνών μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών, μεγαλύτερη συμμετοχή των εθνικών κοινοβουλίων, ισχυρότερη εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας. Καθιστά την Ευρωπαϊκή Ένωση πιο δημοκρατική, αποτελεσματική και διαφανή και της δίνει μεγαλύτερα περιθώρια δράσης.
Μετά τον κλονισμό της διαδικασίας της κύρωσης, η γερμανική προεδρία θα διαβουλευθεί σε βάθος με τα κράτη μέλη, ώστε να υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 21 Ιουνίου μιαν έκθεση για το πώς θα μπορέσει να προχωρήσει η μεταρρύθμιση της Ε.Ε.
Από το οικονομικό μέρος του προγράμματος ενδιαφέρον παρουσιάζει η έμφαση που δίδεται σε πολιτικές για την ανάπτυξη βιομηχανικών κλάδων (αυτοκινητοβιομηχανία, κλωστοϋφαντουργία, μηχανολογία, κεραμικά, βιοτεχνολογία), αλλά και στην προώθηση ενιαίας φορολογικής βάσης για τις επιχειρήσεις, ώστε η τελική πρόταση να υποβληθεί το 2008.
Προτεραιότητα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου θα είναι η υιοθέτηση ενός σχεδίου δράσης για την ενεργειακή πολιτική, με στόχο τη μείωση της εξάρτησης από τις εισαγωγές με ενίσχυση της εξοικονόμησης και της αποτελεσματικότητας της ενέργειας, ιδίως στα κτήρια, και με μεγαλύτερη αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών. Οι περιβαλλοντικές τεχνολογίες θα προαχθούν ως σημαντικός καταλύτης για την καινοτομία και την απασχόληση.
Μεγάλη έμφαση δίδεται επίσης στην ενίσχυση της έρευνας και ανάπτυξης, ώστε να επιτευχθεί ο κοινοτικός στόχος κάθε χώρα να διαθέτει στον τομέα αυτό το 3% του ΑΕΠ της, με πιο αποτελεσματικό συνδυασμό του δυναμικού που υπάρχει στα πανεπιστήμια, στα ερευνητικά ιδρύματα και στις επιχειρήσεις. Επίσης στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής συνεργασίας στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση, ενώ σχεδιάζεται διάσκεψη για τη δια βίου μάθηση.
Στη συζήτηση του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου θα πρέπει να εισαχθούν συγκεκριμένες προτάσεις, νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες να αξιολογούνται με την επίπτωσή τους στην απασχόληση, και γενικότερα να αναδεικνύεται αλληλεπίδραση ανάμεσα στην οικονομική πολιτική, την απασχόληση και τα κοινωνικά μέτρα. Για τη διευκόλυνση της κινητικότητας των εργαζομένων θα προωθηθεί η οδηγία για τη μεταφορά των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων. Και απέναντι στη δημογραφική αλλαγή θα επιδιωχθεί η ενίσχυση της συμμετοχής των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας στην απασχόληση, καλύτερη ενσωμάτωση των νέων, αλλά και μια διατηρήσιμη πολιτική για τις οικογένειες σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Στο φετεινό "Ευρωπαϊκό έτος ίσων ευκαιριών για όλους" η προεδρία θα υποστηρίξει την ίδρυση ενός Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Ισότητας. Θα συζητηθούν μέτρα για ίσες ευκαιρίες μεταξύ εργαζομένων γυναικών και ανδρών που μεγαλώνουν παιδιά, για την ενσωμάτωση στην απασχόληση και την κατάρτιση γυναικών από οικογένειες μεταναστών, και θα δοθεί έμφαση στην απασχόληση των πληθυσμιακών ομάδων που βρίσκονται σε δυσμενέστερη θέση.
Η Ε.Ε. θα παίξει ηγετικό ρόλο στις διεθνείς προσπάθειες κατά της ρύπανσης του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής. Ιδιαίτερη σημασία θα δοθεί στις διαπραγματεύσεις για να τεθούν στόχοι για τις επιτρεπόμενες εκπομπές, αλλά και στο εμπόριο των εκπομπών.
Ακραία συντηρητική, ωστόσο, εμφανίζεται η γερμανική προεδρία στον τομέα της ασφάλειας: αντιμετωπίζει ως παράλληλες απειλές την τρομοκρατία, τη διεθνή εγκληματικότητα και την παράνομη μετανάστευση, υποστηρίζοντας ισχυρά ενιαία και υπερσυνοριακά αστυνομικά μέτρα για την αποτροπή τους συλλήβδην. Θα επιδιώξει να ενταχθεί στην ευρωπαϊκή νομοθεσία η συνθήκη του Πρυμ (που υπέγραψαν το Μάιο του 2005 επτά χώρες) για αμοιβαία πρόσβαση στα αρχεία DNA, δακτυλικών αποτυπωμάτων και οχημάτων.
Εκτύπωση στις: 2024-04-18
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=1572