Το σχέδιο Marfin αλλάζει το ελληνικό τοπίο
Ελίζα, Παπαδάκη
Αυγή της Κυριακής, 2007-01-14
Αν τελικά πραγματοποιηθούν, τα σχέδια που προωθεί ο αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Marfin Ανδρέας Βγενόπουλος ενδέχεται να αλλάξουν δραστικά το τοπίο όχι μόνο στον τραπεζικό τομέα αλλά σε ολόκληρη την ελληνική οικονομία. Η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 5 δισ. ευρώ που επιδιώκεται, τεράστια με τα ελληνικά μέτρα, η εξαγορά των Τραπεζών Πειραιώς και Κύπρου και οι συγχωνεύσεις εντός του ομίλου, μπορούν να δημιουργήσουν ένα χρηματοοικονομικό κολοσσό, ικανό να προχωρήσει σε εγχώριες εξαγορές και αναδιαρθρώσεις στους δυναμικούς κλάδους που θα επιλέξει - από την υγεία π.χ. μέχρι τις τηλεπικοινωνίες - αλλά προπάντων να επεκταθεί στις αναδυόμενες αγορές των Βαλκανίων και βορειοανατολικότερα...Πηγή των κεφαλαίων είναι το Ντουμπάι, που με τα σημαντικότατα πλεονάσματα που διαθέτει αναπτύσσει μέσω ειδικευμένων εταιρειών μιαν επιθετική επενδυτική στρατηγική σε πολλές χώρες του κόσμου. Η Dubai Financial LLC, που υπάγεται στην Dubai Investment Group, ήδη κατείχε το 36% της Marfin (ένα 6,4% έχει ο κ. Βγενόπουλος με τις υπόλοιπες μετοχές να βρίσκονται στα χέρια θεσμικών επενδυτών και του κοινού). Πρόεδρος του ομίλου Marfin είναι ο διευθύνων σύμβουλος της Dubai Investment Group Σουντ Μπαλάουι, στέλεχος με σοβαρή εμπειρία στις διεθνείς επενδύσεις (προέρχεται αρχικά από τη Citigroup). Mε όχημα τη Marfin το Ντουμπάι φαίνεται να εξετάζει την ανάπτυξη επενδυτικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Τους μεγαλεπήβολους στόχους της εταιρείας, που θα ονομάζεται πλέον Marfin Investment Group (MIG), ανακοίνωσε την Τετάρτη το διοικητικό συμβούλιο: Θα επικεντρώσει τη δραστηριότητά της σε εξαγορές εταιρειών, μετοχικές συμμετοχές και επενδύσεις στην Ελλάδα, την Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η απόκτηση του νοσοκομείου "Υγεία", που είχε αιφνιδιάσει πέρυσι, ίσως να μην ήταν παρά μικρό δείγμα του τί θα επακολουθήσει. Τους πρώτους κραδασμούς δέχθηκε το τραπεζικό σύστημα με την εκδήλωση της πρόθεσης εξαγοράς της Πειραιώς και της Κύπρου. Εύλογες είναι οι ανησυχίες ότι ο ανταγωνισμός θα ενταθεί, αλλά και ότι θα μετατοπισθεί το κέντρο βάρους με αυξημένο το ρόλο της επιχειρηματικής τραπεζικής δραστηριότητας που θα εκπροσωπεί η MIG, αφήνοντας στις παλιές τράπεζες παραδοσιακές δουλειές με πολύ λιγότερη αναπτυξιακή δυναμική. Επιχειρήσεις που θα εξαγορασθούν δεν αποκλείεται να αποσυρθούν από το Χρηματιστήριο, σύμφωνα με την τάση που ακολουθούν διεθνώς ανάλογοι όμιλοι, ώστε να αποφύγουν το καθεστώς διαφάνειας που έχει επιβληθεί και να καταστούν πιο ανεξέλεγκτες. Τα κεφάλαια που θα έρθουν από το Ντουμπάι οπωσδήποτε μπορεί να δώσουν ώθηση σε νέες επενδύσεις, υπαρκτός είναι όμως και ο κίνδυνος εξίσου εύκολα να ξαναφύγουν, πλήττοντας την εγχώρια οικονομία. Θα ήταν λάθος άλλωστε να αντιληφθούμε την όλη παρέμβαση ελληνοκεντρικά. Η ελληνική αγορά είναι πολύ στενή για κεφάλαια τέτοιου μεγέθους, και είναι πιθανό να δούμε τον κύριο όγκο τους να κατευθύνεται πέρα από τα βόρεια σύνορα της χώρας.
Αν με τη σημερινή πληροφόρηση δεν μπορούμε να κάνουμε παρά εικασίες για το τι μπορεί να συμβεί, ένα πράγμα ωστόσο φαίνεται βέβαιο: στην ελληνική οικονομία των υψηλών σχετικά ρυθμών μεγέθυνσης επί μια δεκαετία, αλλά χωρίς σαφή αναπτυξιακό προσανατολισμό, το σχέδιο Marfin, είτε υλοποιηθεί τελικά είτε όχι, σηματοδοτεί πλέον την κατεύθυνση. Από τα τέλη της δεκαετίας του 80, όταν εγκαταλείπονταν οι τότε προσπάθειες να αναπτυχθεί η τεχνολογία, η καινοτομία σε νέους κλάδους, σε συνδυασμό με την παιδεία και την έρευνα, κάποια κυβερνητικά στελέχη ονειρεύονταν να γίνουμε ο νέος "Λίβανος", κέντρο χρηματοοικονομικό και διαμετακομιστικού εμπορίου. Έκτοτε η ιδέα διαρκώς επανερχόταν και σήμερα πια δρομολογείται.
Αντιδράσεις στην Ελλάδα και στην Κύπρο
Στο υπουργείο Οικονομίας δεν έκρυβαν την ικανοποίησή τους για την προοπτική που διαγράφεται. Απέφυγαν να την εκφράσουν επίσημα σ αυτήν την προκαταρκτική φάση, αλλά ο υπουργός Γιώργος Αλογοσκούφης ήταν πλήρως ενημερωμένος για τις προθέσεις των Ντουμπαϊανών. Πρόσφατα τον είχε επισκεφθεί ο κ. Μπαλάουι και την Πέμπτη, ακριβώς την παραμονή που επρόκειτο να ανακοινώσει τις δημόσιες προσφορές εξαγοράς των μετοχών των Τραπεζών Πειραιώς και Κύπρου, ο κ. Βγενόπουλος.
Στην πρόθεση εξαγοράς αντέδρασαν έντονα αρνητικά και οι δύο διοικήσεις των ενδιαφερομένων τραπεζών. Πρώτος ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς Μιχάλης Σάλλας, ο οποίος μόλις ενημερώθηκε (προσωπικά από τον κ. Βγενόπουλο) για τη σχεδιαζόμενη κίνηση, έσπευσε σε αντιπερισπασμό να ανακοινώσει το ίδιο βράδυ της Πέμπτης μια δική του πρόθεση εξαγοράς της Marfin Popular Bank, της κυπριακής τράπεζας του ομίλου η οποία υπέβαλε προχθές Παρασκευή, όπως είχε προγραμματισθεί, τη δημόσια πρόταση εξαγοράς της Τράπεζας Κύπρου. Η πρόταση Σάλλα δεν είχε πραγματικό αντίκρυσμα, συνέβαλε όμως στην άμυνα της Πειραιώς, αφού η ισχύουσα νομοθεσία εμποδίζει την εξαγορά μιας εταιρείας όταν η ίδια προωθεί μιαν άλλη εξαγορά. Η δεύτερη πρόθεση εξαγοράς της Marfin Popular για την Τράπεζα Πειραιώς, που αναμενόταν και αυτή προχθές, δεν υποβλήθηκε.
Μετά από έναν πόλεμο ανακοινώσεων μεταξύ Πειραιώς και Marfin, σε εξίσου υψηλούς τόνους η διοίκηση της Τράπεζας Κύπρου απέρριψε την πρόταση εξαγοράς της Marfin Popular, με πρώτο επιχείρημα ότι "στερείται σοβαρότητας, αφού προέρχεται από έναν οργανισμό ο οποίος μόλις πρόσφατα δημιουργήθηκε από τη συγχώνευση τριών οικονομικών οργανισμών, οι δραστηριότητες των οποίων δεν έχουν ακόμα λειτουργικά ενοποιηθεί". Κάνοντας λόγο για "πρόθεση εχθρικής εξαγοράς" και αμφισβητώντας το προτεινόμενο τίμημα, το Δ.Σ. της Τράπεζας Κύπρου εξέφρασε επίσης την ανησυχία ότι τυχόν συγχώνευση θα δημιουργούσε πολύ μεγάλη συγκέντρωση στον κυπριακό τραπεζικό κλάδο, με αρνητικές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό και στην κυπριακή οικονομία γενικότερα.
Αλλά στη διεθνή πρακτική, αρνητικές αντιδράσεις εκ μέρους των διοικήσεων των προς εξαγορά τραπεζών ή άλλων επιχειρήσεων είναι συνηθισμένες και δεν προδικάζουν την έκβαση, αν η προσφερόμενη τιμή κριθεί ικανοποιητική από τους μετόχους, εφόσον βέβαια η συναλλαγή έχει την έγκριση των αρμοδίων εποπτικών αρχών. Το αν ωστόσο θα υπάρξει αυτή η αναγκαία προϋπόθεση μένει ακόμα να διευκρινισθεί:
Στην Ελλάδα η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας φαίνεται να έχει περάσει μια γραμμή "ευμενούς ουδετερότητας": Ο κ. Αλογοσκούφης δέχθηκε προχθές και τον κ. Σάλλα, και απαντώντας κατόπιν σε ερωτήματα δημοσιογράφων μίλησε για "θέματα που αφορούν τον ιδιωτικό τομέα και τις χρηματιστηριακές αρχές (...) βέβαιος ότι θα αντιμετωπισθούν στο πλαίσιο των νόμων και των κανόνων". Η Τράπεζα της Ελλάδος υπενθύμισε ότι εξετάζει αιτήματα συγχωνεύσεων "αποκλειστικά με κριτήρια εποπτικά", χωρίς διόλου να αναφέρει πώς θα τα εφαρμόσει στη συγκεκριμένη περίπτωση, αλλά για να ψέξει τις διαπληκτιζόμενες τράπεζες ότι δημιουργούν σύγχυση και ενδεχομένως πλήττουν τη φήμη και την αξιοπιστία του συνολικού πιστωτικού συστήματος. Και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ανακοίνωσε ότι δεν θα εξετάσει δημόσια πρόταση της Marfin Popular για την απόκτηση των μετοχών της Πειραιώς, αν δεν αποφανθούν προηγουμένως οι κυπριακές χρηματιστηριακές αρχές για τη νομιμότητά της.
Οι αρχές του Χρηματιστηρίου της Κύπρου δεν έχουν εκδώσει ακόμα καμία σχετική απόφαση (αναμένεται ως αύριο), αλλά ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Χριστόδουλος Χριστοδούλου, που απαιτείται η έγκρισή του, δήλωσε ότι δεν είναι ιδιαίτερα ευτυχής με τις εξελίξεις, τόσο πολύπλοκα που έχουν γίνει τα πράγματα. Θα πρέπει να εξετασθεί κυρίως το συμφέρον των μετόχων, αλλά και η βιωσιμότητα του ενδεχόμενου νέου σχήματος, τόνισε. Κάποιες επιφυλάξεις για τη μείωση του ανταγωνισμού διατύπωσε ο υπουργός Οικονομικών Μιχάλης Σαρρής, ενώ ο πρόεδρος της Κύπρου Τάσσος Παπαδόπουλος παρέπεμψε στις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στους επιχειρηματίες που "ξέρουν αν τους συμφέρει ή δεν τους συμφέρει".
Εκτύπωση στις: 2024-04-18
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=1588