Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Στους αυτοκινητόδρομους δοκιμάζεται η Ευρώπη

Ελίζα, Παπαδάκη

Αυγή της Κυριακής, 2007-02-11


Έντονες αντιδράσεις στην ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία προκάλεσε η πρόταση της Επιτροπής οι μέσες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα για τα νέα αυτοκίνητα να περιορισθούν ως το 2012 στα 120 γραμμάρια ανά χιλιόμετρο, από 163 που έφθαναν το 2004. Η πρόταση είναι μετριοπαθής, προϊόν συμβιβασμού με τα συμφέροντα του κλάδου, κάτω από την έκδηλη πίεση της προεδρεύουσας στην Ε.Ε. Γερμανίδας καγκελαρίου Άγγελα Μέρκελ. Ακόμα και έτσι όμως, η εφαρμογή της θα έχει κόστος.

Η άνοδος της θερμοκρασίας της Γης έχει ήδη ξεκινήσει και οφείλεται με βεβαιότητα 90% στην ανθρώπινη δράση, συμφωνούσαν 3.000 περίπου εντεταλμένοι επιστήμονες όλων των κυβερνήσεων στην πρόσφατη έκθεση των Ηνωμένων Εθνών. (Στη βεβαιότητα 99% φαίνεται ότι είχαν αντιρρήσεις, σύμφωνα με διεθνείς ανταποκρίσεις, οι Κινέζοι.) Όπως πάμε, ως το τέλος αυτού του αιώνα μπορεί να φθάσει τους 5 βαθμούς Κελσίου, προκαλώντας τεράστιες φυσικές καταστροφές αλλά και πρωτοφανή μόνιμη απώλεια εισοδήματος για τον πληθυσμό του πλανήτη, της τάξης του 20% του παγκόσμιου ΑΕΠ, υπολόγιζε τρεις μήνες νωρίτερα η \έκθεση Στερν\. Για να αμβλυνθούν οι χειρότερες συνέπειες, η έκθεση Στερν συνιστούσε επιτακτικά την άμεση λήψη μέτρων που θα περιορίσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μέσα στα επόμενα δέκα με είκοσι χρόνια - κατόπιν θα είναι πολύ αργά - κοστολογώντας τα στο 1% του παγκόσμιου ΑΕΠ κάθε χρόνο.

Καθώς η αναγκαία διεθνής συνεργασία για αποτελεσματικά μέτρα δεν έχει ακόμα διόλου ξεκινήσει, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που έκανε κάποια πρώτα βήματα, όλες οι διεθνείς εκθέσεις για το κλίμα αναγνωρίζουν ένα ρόλο πρωτοπορίας. Αν όμως στις συνολικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου η Ε.Ε. των 25 πράγματι πέτυχε μια μείωση 5% σχεδόν μεταξύ 1990 και 2004, η μείωση αυτή ήταν τόσο λίγη διότι τα αυτοκίνητα ακολούθησαν την αντίθετη πορεία, φρενάροντάς την: οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τις οδικές μεταφορές στο ίδιο διάστημα αυξήθηκαν κατά 26%! Και αυτό συνέβη επειδή αυξήθηκε ο αριθμός, η κυκλοφορία, αλλά και ο μέσος κυβισμός των αυτοκινήτων. Μόνο τα ιδιωτικά αυτοκίνητα ευθύνονται έτσι πλέον για το 12% των συνολικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην Ε.Ε.

Εδώ επομένως απαιτούνται μέτρα, έκρινε η Επιτροπή, εφόσον η έως τώρα στρατηγική, που βασιζόταν σε εθελοντικές αυτοδεσμεύσεις των αυτοκινητοβιομηχανιών, πληροφόρηση των καταναλωτών και φορολογικά κίνητρα, αποδείχθηκε ανεπαρκής: αν σε μια δεκαετία (1995-2004) οι μέσες εκπομπές ανά χιλιόμετρο μειώθηκαν στα νέα αυτοκίνητα από 186 σε 163 γραμμάρια, κατά 12,4%, η διπλάσια μείωση 25%, που συνεπάγεται ο στόχος των 120 γραμμαρίων δεν επρόκειτο να επιτευχθεί ως το 2012.

Συμβιβασμός

Η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στα 120 γραμμάρια ανά χιλιόμετρο στα νέα αυτοκίνητα ως το 2012 επιβάλλεται για να τηρήσει η Ε.Ε. τις υποχρεώσεις της στο πρωτόκολο του Κιότο μειώνοντας τις συνολικές εκπομπές κατά 8% από το επίπεδο του 1990. Θα συμβάλει κατά το ένα δέκατο σε ένα στόχο που σήμερα ξέρουμε ότι δεν συνιστά παρά ένα ελάχιστο πρώτο βήμα στην κατεύθυνση που θα πρέπει να ακολουθήσουμε. Πρόκειται άλλωστε για ένα μέσο όρο, καθώς πολύ υψηλότερες είναι οι εκπομπές των μεγάλων, βαριών αυτοκινήτων υψηλού κυβισμού, ενώ μικρότερα αυτοκίνητα βρίσκονται ήδη κάτω από αυτό το όριο.

Τέτοια μεγάλα αυτοκίνητα κυριαρχούν ιδίως στη γερμανική παραγωγή και αγορά, και κάτω από την πίεση αυτών των συμφερόντων, που εξέφρασε η ένωση των ευρωπαϊκών αυτοκινητοβιομηχανιών ACEA και στήριξε ανοικτά η γερμανική κυβέρνηση, αλλά και ο επίτροπος βιομηχανίας \Γκύντερ Φεχόιγκεν\, τροποποιήθηκε η πιο προωθημένη αρχική πρόταση του επιτρόπου περιβάλλοντος Σταύρου Δήμα στο κείμενο που υιοθέτησε τελικά η Επιτροπή την περασμένη Τετάρτη:

Η ίδια η αυτοκινητοβιομηχανία θα κληθεί να περιορίσει τις μέσες εκπομπές των κινητήρων μόνο στα 130 γραμμάρια ανά χιλιόμετρο, καθώς τα υπόλοιπα 10 γραμμάρια ανατίθενται σε συμπληρωματικά μέτρα για καλύτερα λάστιχα, αποδοτικότερα συστήματα κλιματισμού και βελτίωση της ποιότητας των καυσίμων με αυξημένη χρήση βιοκαυσίμων.

Αλλά ο τρόπος που θα υπολογίζεται αυτός ο μέσος όρος εκπομπών όλων των νέων αυτοκινήτων στους επιμέρους κατασκευαστές και στα μοντέλα, όπως και η συμβολή των "συμπληρωματικών μέτρων", δεν έχει διευκρινισθεί, αφήνοντας περιθώρια για κάποια "παράθυρα". Όπως εξηγούν στην Επιτροπή, θα αποφασισθεί ύστερα από "πλατιά διαβούλευση", η οποία θα διαρκέσει αρκετούς μήνες, ώσπου να διαμορφωθεί στα τέλη του 2007 - ή στα μέσα του 2008 - η τελική πρόταση που θα υποβληθεί για ψήφιση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο των υπουργών.

Απόσυρση αυτοκινήτων με υψηλότερες εκπομπές, που θα έχουν τεθεί σε κυκλοφορία πριν επιβληθούν τα όρια, δεν προβλέπεται. Και προπάντων δεν προτείνεται κανένα όριο ταχύτητας στους αυτοκινητοδρόμους της Ευρώπης (δηλαδή της Γερμανίας, μόνης χώρας που δεν έχει), μολονότι σε ενημερωτικό κείμενό της η Επιτροπή επισημαίνει ότι ένα αυτοκίνητο που τρέχει με 200 χλμ. την ώρα κάνει εκπομπές 2,5 φορές μεγαλύτερες από το ίδιο αυτοκίνητο με ταχύτητα 130 χλμ. την ώρα. Δεν αποκλείει, τέλος, την εισαγωγή του εμπορίου δικαιωμάτων εκπομπών και στον κλάδο του αυτοκινήτου, αν και έως τώρα το εμπόριο αυτό έχει επιδεινώσει την κατάσταση στην Ευρώπη, καθώς διαπιστώνεται π.χ. ότι συνέβαλε σε μεγάλη αύξηση των εισαγωγών άνθρακα.

Αντιδράσεις

Το φόβο ότι θα αυξηθούν οι τιμές των αυτοκινήτων αν ισχύσουν οι νέοι κανόνες, οπότε μπορεί να πληγεί η ζήτηση (υπονοώντας ότι θα κινδυνεύσουν τα 1,9 εκατομμύρια θέσεις εργασίας του κλάδου) προβάλλει η ACEA.

Η Κομισιόν δέχεται ότι οι τιμές θα αυξηθούν "κατά κάποιο ποσοστό", το βλέπει όμως να αντισταθμίζεται με την εξοικονόμηση καυσίμων. Επιφυλάσσεται να δημοσιεύσει σχετική μελέτη, σημειώνει ωστόσο ότι η μείωση των εκπομπών την τελευταία δεκαετία συμβάδισε με αύξηση τιμών χαμηλότερη από τον πληθωρισμό. Για να αντικρούσει αυτή τη σύνδεση κατονομάζει μάλιστα, μάλλον ασυνήθιστα, τέσσερα μοντέλα με χαμηλές εκπομπές: VW Polo (102 γρ/χλμ.), Peugeot 206 (113 γρ/χλμ.), Ford Fiesta (116 γρ/χλμ.), Renault Megane (120 γρ/χλμ.).

Πρόκειται, βέβαια, για αυτοκίνητα μικρού κυβισμού. Αλλά η Επιτροπή φαίνεται να ποντάρει στην αντίθεση συμφερόντων που ήδη έχει εκδηλωθεί μεταξύ των εταιρειών που ειδικεύονται στα μεγάλα αυτοκίνητα, γερμανικών κυρίως, που στρέφονται κατά των μέτρων, και των γαλλικών και ιταλικών που παράγουν περισσότερα μικρά και είναι προθυμότερες να τα συζητήσουν. Το γερμανικό Κέντρο Έρευνας Αυτοκινήτου (στο Γκελσενκίρχεν) έκανε εκτιμήσεις επίπτωσης στις τιμές που κυμαίνονται από 0 για τη Fiat και 150-420 ευρώ για τις Citroen, Renault, Seat, Ford, Skoda, Peugeot, μέχρι τα 4.650 ευρώ για την Porsche, με αυξήσεις από 690 έως 1.110 ευρώ για τις ιαπωνικές και άλλες ασιατικές μάρκες, από 1.170 έως 1.560 ευρώ για τα Audi, Mercedes, BMW, Volvo, και με την αύξηση στο προσφιλές στους εύπορους Αθηναίους Land Rover να φτάνει τα 3.390 ευρώ.

Η ACEA παραπονείται ότι η ζήτηση των Ευρωπαίων για μοντέλα με χαμηλές εκπομπές παρέμεινε, παρά τις διαφημιστικές προσπάθειες, χαμηλή. Αντίθετα, συνεχώς αυξάνεται για μεγαλύτερα και ασφαλέστερα αυτοκίνητα με ολοένα περισσότερους να εγκαθίστανται στην εξοχή και να έχουν αποστάσεις να διανύσουν για να πάνε στη δουλειά τους ή για να μεταφέρουν τα παιδιά τους σε μακρινά σχολεία, ενώ λόγω γήρανσης του πληθυσμού των οδηγών, ζητούνται υψηλότερα, άρα και λιγότερο αεροδυναμικά μοντέλα.

Πέρα από τα συμφέροντα των εταιρειών ρόλο παίζει αναφίβολα και η συνείδηση των καταναλωτών. Αλλά τα επιχειρήματα της αυτοκινητοβιομηχανίας δεν στέκουν. Απογοητευμένος με την υπαναχώρηση των Βρυξελλών και την \κυβέρνηση Μέρκελ\, αλλά και με παράγοντες του κόμματός του που εγκαταλείπουν παλαιότερες οικολογικές θέσεις, ο σοσιαλδημοκράτης \Μάρκο Μπύλοφ\, εκπρόσωπος του SPD για το περιβάλλον, υποστηρίζει ότι η μείωση των εκπομπών είναι στο χέρι των βιομηχανιών. "Όταν φτιάχνουν το μικρό Polo τόσο ακριβό, να μην απορούν που δεν πωλείται αρκετά", τονίζει, και επιμένει και στα οικονομικά πλεονεκτήματα που θα είχε η προώθηση καλύτερων τεχνολογιών και για τις εξαγωγές.

Πιο οξύς, ο εκπρόσωπος των Πρασίνων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ντάνιελ Κον-Μπεντίτ προειδοποιεί ότι εκεί θα πλειοψηφήσουν αυστηρότερες τροπολογίες. "Αυτά τα πίτμπουλ στους δρόμους μας, τα πελώρια αυτοκίνητα που καίνε 30,40 λίτρα, θα έπρεπε να τους βάλουμε έναν τόσο μεγάλο φόρο εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, που κανείς πια να μην τα αγοράζει", λέει.

Οι πιο αμαρτωλοί

Κατάλογο με τις μειώσεις που πέτυχαν από το 1997 και τις σημερινές εκπομπές δημοσίευσε για διάφορες μάρκες το γερμανικό περιοδικό Spiegel:

1VOLKSWAGEN:`-11%`159 γρ/χλμ

`AUDI:`-13%`177 γρ/χλμ

`SEAT:`-8%`150 γρ/χλμ

`SKODA:`-13%`152 γρ/χλμ

`OPEL:`-25%`156 γρ/χλμ

`MERCEDES-BENZ:`-38%`185 γρ/χλμ

`BMW:`-23%,`192 γρ/χλμ

`FIAT:`-30%`139 γρ/χλμ

`CITROEN:`πολύ(;)`144 γρ/χλμ

`RENAULT:`-25%,`149 γρ/χλμ

`FORD:``151 γρ/χλμ

`PEUGEOT:``151 γρ/χλμ

`TOYOTA:`-25%`163 γρ/χλμ

`SUZUKI, HONDA NISSAN, MAZDA, HYUNDAI, KIA:``165-177 γρ/χλμ

`VOLVO:`-25%,`195 γρ/χλμ

Εκτύπωση στις: 2024-03-29
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=1627