Η ανασύνθεση της αριστεράς δεν γίνεται με κόλπα
Μιχάλης, Παπαγιαννάκης
Συνένευξη στον Π. Λάμπρου, Εποχή, 2007-03-18
Ποιο είναι το διακύβευμα του συνεδρίου; Τι παίζεται στην πραγματικότητα;Συνήθως, το Διαρκές Συνέδριο παίρνει πανηγυρικό χαρακτήρα. Αυτή τη φορά δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Το Διαρκές Συνέδριο δεν δικαιούται να αλλάξει τη γενική στρατηγική του κόμματος. Εργάζεται στη γραμμή του Τακτικού Συνεδρίου. Τα ζητήματα, όμως, της εκλογικής τακτικής είναι ανοιχτά. Είπε το Τακτικό Συνέδριο, ότι εμείς τασσόμαστε υπέρ της αναζωογόνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό, σήμερα, δεν μπορείς να το αμφισβητήσεις. Ωστόσο, τώρα συζητάμε και για τις εκλογές. Κάποιοι από το κόμμα υποστηρίζουν ότι ένα τέτοιο σχήμα δεν έχει αποτελεσματικότητα. Αυτό μπορείς να το συζητήσεις.
Αν όμως πει το Διαρκές Συνέδριο, ότι δεν συμφωνούμε με την εκλογική κάθοδο του ΣΥΡΙΖΑ, δεν ανατρέπει 100% τις αποφάσεις του τακτικού συνεδρίου;
Όλο αυτό το διάστημα δεν είδα αναζωογόνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Ξαφνικά τώρα στις εκλογές συζητάμε για ΣΥΡΙΖΑ. Να κάνω μια ερώτηση; Ποιος ΣΥΡΙΖΑ; Αυτός που υπάρχει σήμερα τι σχέση με αυτόν που συζήταγε το συνέδριο; Αν δεν κάνω λάθος ΚΕΔΑ και ΚΟΕ έχουν φύγει από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Όσο γνωρίζω, ούτε η ΚΕΔΑ ούτε η ΚΟΕ έχουν αποχωρήσει από την Πρωτοβουλία.
Και αν δεν έχουν φύγει υπάρχει η δημόσια ανακοίνωση της ΚΟΕ που σημειώνει ότι δεν έχει υπογράψει το σχέδιο διακήρυξης. Και προκύπτει ζήτημα καθώς στο συνέδριο εμείς θα συζητήσουμε μια διακήρυξη που υποτίθεται ότι έχει εγκριθεί από τις οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή τη στιγμή ξέρουμε ότι τουλάχιστον δύο οργανώσεις δεν το υπογράφουν.
Είναι ένα σχέδιο, το οποίο είναι σε διαδικασία διαβούλευσης. Και όπως ο Συνασπισμός θέλει να πάρει μέσα από συλλογικές διαδικασίες αποφάσεις, το ίδιο θα συμβεί και με τις άλλες συλλογικότητες.
Αυτό είναι απολύτως σωστό. Εμείς συζητήσαμε το σχέδιο στα όργανα του κόμματος και κατά πλειοψηφία το εγκρίναμε. Θα το συζητήσουμε και στο συνέδριο. Τώρα ακούμε ότι δύο από τις οργανώσεις δεν το υπογράφουν.
Είπαν ότι δεν το έχουν υπογράψει, διότι δεν έχουν ολοκληρώσει τις δικές τους διαδικασίες, όπως άλλωστε συμβαίνει και με τον Συνασπισμό.
Ναι, αλλά σε μένα έρχεται ως υπογεγραμμένο.
Αυτό είναι διαδικαστικό, παρά ουσιαστικό.
Όχι άλλά πρέπει να γνωρίζουμε τι εγκρίνουμε. Τώρα μας λένε ότι αυτό είναι σχέδιο το οποίο θα πάει στις συνιστώσες.
Έχετε διατυπώσει τέσσερις βασικές ενστάσεις στο σχέδιο διακήρυξης. Τα θέματα του σοσιαλισμού, η Ευρώπη, οι σχέσεις με το ΚΚΕ και η διακυβέρνηση. Υποστηρίζετε ότι εγκαταλείπονται οι έννοιες της δημοκρατίας και της ελευθερίας. Ωστόσο, το κείμενο με σαφήνεια
Που υπάρχει η διαφωνία;
Υπάρχει ένα κλίμα μέσα σε όλη την ανάλυση που κάνει το κείμενο, η οποία απομακρύνεται ταχύτατα από την ανανεωτική αριστερά και το δημοκρατικό δρόμο. Η αντιπάθεια, έως εχθρότητα προς την κοινοβουλευτική δημοκρατία, οι αναφορές σε προηγούμενο κείμενο στην οκτωβριανή επανάσταση και την κομμούνα –που τώρα έφυγαν και γίνονται αναφορές σε όλες τις επαναστάσεις γενικώς… Δηλαδή συμπεριλαμβάνει και Κιμ Ιλ Σουνγκ;
Αφήνει το κείμενο τέτοιου είδους ζητήματα ανοιχτά; Νομίζω ότι δεν χρειάζεται να κάνουμε δίκη προθέσεων.
Δεν θέλω να κάνω δίκη προθέσεων, κάτι που κάνουν άλλοι. Επειδή είμαστε αριστεροί και έχουμε το παρελθόν μας, είναι απαραίτητο να αποσαφηνίζουμε καταστάσεις. Δεν πρέπει να είμαστε σαφείς στη καταδίκη του σταλινισμού; Γιατί δεν κάνουμε αναφορά στην εξέγερση των εργατών του 1956 στη Βουδαπέστη ή στην Άνοιξη της Πράγας του 1968; Άλλοι θα συμφωνήσουν και άλλοι θα διαφωνήσουν. Ναι, αλλά αν είναι έτσι μη θέτουμε τέτοια ζητήματα. Έχουμε μια πολυσύνθετη αριστερά, με θετικά και αρνητικά, με μεγάλα κατορθώματα και μεγάλα
Μα ακριβώς επειδή μιλάμε για μια πολυσύνθετη αριστερά, για μια αριστερά «μπερδεμένη», και το κείμενο δεν απαντά στο σύνολο των ζητημάτων. Έχει ένα πλαστικό λόγο.
Ναι, αλλά εμένα με βρίσανε όταν είπα για το κοστούμι που πρέπει να μας χωράει όλους. Υπάρχουν αναφορές που δεν λαμβάνουν υπόψη τους την ανάγκη διεύρυνσης της δημοκρατίας και με αυτή την έννοια της σύγκλισής της με την ουσία του σοσιαλισμού, την ελευθερία.
Το κείμενο είναι σαφές, αναφέρει ακριβώς αυτό: σοσιαλισμό με ελευθερία και δημοκρατία.
Δεν είναι μόνο οι λέξεις. Έγινε προσπάθεια να μπουν διάφορες λέξεις δεξιά και αριστερά. Αναφέρομαι στο γενικό κλίμα που αποπνέει το κείμενο και καλό θα είναι ο κόσμος να το διαβάσει. Θα έλεγα ότι διαπνέεται από μια αριστερίστικη αντίληψη για την αριστερά.
Μιλάς, λοιπόν, περισσότερο για το πνεύμα και όχι για το γράμμα. Πιστεύεις ότι το πνεύμα του κειμένου αποκλείει κάποιες δυνάμεις;
Η λέξη μεταρρύθμιση όχι μόνο δεν γράφεται, αλλά καταδικάζεται. Και καταδικάζεται όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για όλη την Ευρώπη. Καταδικάζεται, χωρίς να λέγεται, το κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, ο Μπερτινότι. Όποιος γνωρίζει καταστάσεις μπορεί να το καταλάβει. Εγώ δεν λέω υπέρ ή κατά. Όλα αυτά χρειάζονται μελέτη, αναζήτηση. Μπορεί να πετύχουν ή να αποτύχουν. Αλλά επειδή σωστά είπες ότι η αριστερά είναι πολυσχιδής και μπερδεμένη, δεν χρειάζονται απολυτότητες. Το κείμενο, αποποιείται του ενδιαφέροντος της αριστεράς για τη διακυβέρνηση της χώρας.
Το κείμενο αποκλείει τη δυνατότητα στις σημερινές συνθήκες και όχι γενικώς, να αναλάβει η αριστερά κυβερνητικές ευθύνες. Στέλεχος του δικού σας ρεύματος, πρόσφατα, ανέφερε ότι η σοσιαλδημοκρατία έχει κάνει συντηρητική μετατόπιση.
Προφανώς.
Οι διαφορές είναι τέτοιου μεγέθους που δεν επιτρέπουν την συσπείρωση δυνάμεων της ριζοσπαστικής αριστεράς.
Δεν έχω αντίρρηση να είναι όλες αυτές οι δυνάμεις, υπό τον όρο να προχωρήσουμε, όπως άλλωστε θέλουν κάποιες οργανώσεις και του ΣΥΡΙΖΑ. Η ΚΟΕ, σε κείμενό της, μιλάει για εκλογική σύμπραξη. Εγώ δεν έχω αντίρρηση σε αυτό. Μια τέτοια συνεργασία χρειάζεται. Αν, λοιπόν, μιλάμε για αυτό να βάλουμε πέντε στόχους και να προχωρήσουμε.
Άρα, δεν θέτεις ζήτημα με κάποιες δυνάμεις που μετέχουν στην Πρωτοβουλία;
Αν δεν θέλουν να μου περάσουν διαφορετικές αντιλήψεις από τις δικές μου, ναι. Όπως εγώ δεν επιδιώκω να περάσω στις άλλες δυνάμεις την αντίληψή μου για μια μεταρρυθμιστική, δημοκρατική, οικολογική, ευρωπαϊστική αριστερά. Αλλά μην διεκδικούν να λέω και τα αντίθετα. Αν κάνουμε εκλογική συνεργασία θα μιλήσουμε για τον εργατικό μισθό, για την ανεργία…
Δεν μιλάμε, όμως, για εκλογική συνεργασία. Ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί μια μονιμότερου χαρακτήρα πολιτική συνεργασία και συσπείρωση.
Εκεί είναι η διαφορά μας. Και λέω εντάξει. Είναι θεμιτό να επιδιώκεις συνεργασία μονιμότερου χαρακτήρα. Εγώ σου λέω –και ας μην το λεει κανένας- και ενιαίο κόμμα. Είναι θεμιτό, αλλά δεν θα μου το περάσεις μέσω μια εκλογικής συνεργασίας. Δεν γίνονται αυτά με κόλπα. Αν αυτό έχεις στο μυαλό σου θα το πεις και θα το δικαιολογήσεις πολιτικά. Ε… υπάρχουν διαδικασίες και θα το συζητήσεις. Σε μας υπάρχει το τακτικό συνέδριο.
Το τακτικό συνέδριο του Συνασπισμού μιλάει για αναζωογόνηση του ΣΥΡΙΖΑ, για πολιτική συμμαχία και όχι ευκαιριακού τύπου σύμπραξη.
Κάθε εκλογική συνεργασία έχει πολιτικό χαρακτήρα. Δεν διαχωρίζουμε τις εκλογές από την πολιτική. Άλλο αυτό και άλλο να μιλήσεις για σύγκλιση μονιμότερου χαρακτήρα, ενδεχομένως και με ευρύτερες στοχεύσεις. Δεν το είπε το συνέδριο μας και δεν ξέρω αν το λεει και κάποια άλλη συνιστώσα.
Το λέει σίγουρα η ΑΚΟΑ.
Αν είναι να το κάνουμε να το πούμε, να το συζητήσουμε οργανωμένα. Ο πρόεδρος του Συνασπισμού μίλησε για μετασχηματισμό και μέλος της Πολιτικής Γραμματείας για ανασύνθεση. Αυτά δεν τα έχουμε ψηφίσει, δεν είναι αποφάσεις του κόμματος. Αν τα πιστεύουν να βγουν να το πουν σε συλλογικές διαδικασίες. Κάποιος σε συνεδρίαση της πολιτικής Γραμματείας, μας είπε και πως θα γίνει. Να κάνουμε ένα συνέδριο όπου θα κληθούν να συμμετάσχουν όλα τα αιρετά όργανα των συνιστωσών.
Δεν θα μπορούσε προοπτικά να γίνει;
Βεβαίως, αλλά δεν μπορεί να περάσει με κόλπο. Να έρθει η πλατφόρμα, να μας πουν πως θα γίνει, ποιο είναι το σκεφτικό, να το συζητήσουμε και εκεί θα προκύψει ποιοι συμφωνούν και ποιοι διαφωνούν. Αν το πιστεύουν, -προσωπικά δεν το πιστεύω- ας καταθέσουν τις σκέψεις τους. Ας κάνουμε την εκλογική συνεργασία με τους όρους που επιβάλλει μια τέτοια συνεργασία, πολιτική προφανώς, και απλώς αναβάλλεται το όποιο σχέδιο έχετε αν έχετε για μερικούς μήνες. Να γίνει το τακτικό συνέδριο σε συνεννόηση και με τις άλλες συνιστώσες που ενδεχομένως έχουν αντίστοιχες σκέψεις, και ας διατυπωθεί το σχέδιο π.χ. για ενιαίο κόμμα.
Προσωπικά το αποκλείεις;
Πιστεύω ότι δεν μπορεί να γίνει. Αν κάποιοι το αποφάσιζαν, παρά την καταρχήν επιφυλακτική μου στάση, θεωρώ ότι θα ήταν ένα πολύ μεγάλο βήμα, μεγάλης πνοής και έμπνευσης, για το οποίο, όμως, δεν τους έχω ικανούς. Ούτε τους δικούς μου ούτε τους άλλους του ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί τότε, θα μου έκοβαν την αναπνοή. Θα έλεγα, για στάσου, εδώ είναι κάτι μεγάλο, κάτι καινούργιο. Αυτά γίνονται κάθε πενήντα χρόνια. Θα σου φέρω το παράδειγμα του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Είχαν μια πορεία φθίνουσα. Έφτασαν στο σημείο ο υποψήφιός τους, για την προεδρία, να πάρει 5%. Πήραν, λοιπόν, την πρωτοβουλία και μάζεψαν τους πάντες του χώρου αυτού, ομάδες, θεματικές οργανώσεις. Προχώρησαν σε συνέδριο και έφτιαξαν το νέο σοσιαλιστικό κόμμα. Το λέω σαν παράδειγμα επί της διαδικασία και όχι επί της ουσίας. Αν λοιπόν έκαναν μια τέτοια κίνηση, όντως θα ήταν ένα πολύ μεγάλο βήμα και το λιγότερο θα πήγαινα να ακούσω. Και επειδή θα ήταν ιδρυτικό, αν συμφωνούσα θα έμενα, αν όχι θα έφευγα. Αυτό ισχύει για όλους. Αλλά, μια τέτοια σύλληψη και μια τέτοια κουβέντα δεν έχει γίνει. Αυτή τη στιγμή, εφικτό και επιθυμητό, είναι να γίνει εκλογική συνεργασία.
Όλες αυτές οι οργανώσεις που μετέχουν στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και άλλες, όλο αυτό το διάστημα έχουν συλλειτουργήσει σε μια σειρά ζητήματα, όπως είναι το φόρουμ, το κίνημα για τα δικαιώματα, η εκπαίδευση, η αυτοδιοίκηση κ.λ.π.
Εσύ το βλέπεις λίγο πιο αισιόδοξα απ΄ ότι το βλέπω εγώ. Όντως υπήρξαν αυτά τα βήματα, ίσως είναι και σημαντικά. Αλλά ας δούμε και κάποια άλλα. Έχουν μεταφραστεί πραγματικά, τα πολιτικά κείμενα του φόρουμ, για να δούμε τι ακριβώς συζητάνε; Έχουν μεταφραστεί τα κείμενα του Ευρωπαϊκού Κόμματος στα οποία μετέχουν Συνασπισμός και ΑΚΟΑ; Έχουμε μελετήσει τι λένε; Όχι βέβαια. Στην Ελλάδα γίνεται εκστρατεία για τους δύο γερουσιαστές που έριξαν την κυβέρνηση Πρόντι και το κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς λέει μην πειράζετε την κυβέρνηση Πρόντι και ευχόμεθα να συνεχίσει το έργο της γιατί είναι η μόνη ελπίδα για την Ιταλία. Είναι δύο διαφορετικές πολιτικές αντιλήψεις. Προσωπικά είμαι με τη δεύτερη. Να καταλάβω και την άλλη άποψη, αλλά δεν μπορούμε να συνυπάρξουμε στο ίδιο μαγαζί. Εκτός και αν βρούμε μια άλλη, συνθετική πρόταση.
Δεν υπάρχει ανάγκη, όμως, αυτή η «μπερδεμένη» αριστερά, ο κόσμος αυτής της αριστεράς, να κουβεντιάσει, να ζυμωθεί;
Καμία αντίρρηση, που είναι όμως; Και όταν πάει να γίνει κάποια συζήτηση με πρωτοβουλία των πιο μειοψηφικών απόψεων, με το δεύτερο βήμα αναβιώνουν οι χειρότερες πρακτικές του αριστερού παρελθόντος. Για να μην αναφέρω το ανθολόγιο των ύβρεων που άκουσε η πρόταση για το εκπαιδευτικό της ΑΡΣΗ.
Ποια είναι η άποψή σου για το κίνημα της εκπαίδευσης; Με προβλημάτισε η παρέμβαση Κωνσταντόπουλου για το θέμα. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Συνασπισμός και ο ευρύτερος χώρος έχουν διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο.
Ο Νίκος Κωνσταντόπουλος, με την επιστολή του θέτει με έμμεσο τρόπο θέμα τακτικής. Λέει, προσέξτε γιατί σας φτιάχνουν μια εικόνα που δεν θα έπρεπε να έχουμε ως κόμμα. Αυτό είναι συζητήσιμο. Όλοι βλέπουμε ειδήσεις και καταλαβαίνουμε ότι επιχειρείται να δοθεί μια άλλη εικόνα. Ότι εδώ έχουμε κάποιους τραμπούκους που το μόνο που θέλουν είναι να τα σπάσουν.
Έχω της αίσθηση ότι δεν περνάει αυτό στον κόσμο.
Ελπίζω ότι δεν περνάει. Και φυσικά δεν είναι αλήθεια.
Δεν νομίζεις ότι ο χώρος πάει καλά;
Πάει καλά γιατί υπάρχει ένα μεγάλο κίνημα και το κόμμα παίζει σημαντικό ρόλο. Υπάρχουν όμως δύο ζητήματα. Πρώτον ένα κίνημα δεν ταυτίζεται ποτέ με ένα κόμμα και ένα κόμμα δεν ταυτίζεται με ένα κίνημα. Ένα κίνημα για να έχει συνέχεια και προοπτική είναι απαραίτητο να έχει αποτελέσματα. Διαφορετικά εξαφανίζεται.
Στην προκειμένη είχαμε αποτελέσματα. Άρθρο 16, 24…
Πράγματι, είχε κατακτήσεις, αλλά σε αμυντικό επίπεδο. Αλλά να προσέξουμε και το εξής: Αν μιλάγαμε κάτω από άλλες συνθήκες, το άρθρο 16 θα έπρεπε να αναθεωρηθεί ριζικά. Δεν το θέτουμε γιατί δεν τους έχουμε καμία εμπιστοσύνη και γιατί το λένε και ρητά ότι θέλουν να το αλλάξουν προς κατευθύνσεις εντελώς διαφορετικές από τις δικές μου αντιλήψεις. Αλλά για να μιλήσουμε ουσιαστικά: εμείς υιοθετούμε την αναφορά που γίνεται ότι η ανώτατη παιδεία πρέπει να εμπνέει τις θρησκευτικές πεποιθήσεις των φοιτητών; Προφανώς και όχι. Το σταματάς λοιπόν, αλλά δεν ανοίγεις ένα νέο δρόμο. Έχεις προτάσεις, οι οποίες να γίνουν και επιχειρήματα του κινήματος; Αυτό δεν το κάναμε.
Με την πολιτική που ακολουθεί το ΠΑΣΟΚ, θεωρείς ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για προγραμματική σύγκλιση με το συγκεκριμένο κόμμα. Το αναφέρω γιατί έχεις πει ότι ο Συνασπισμός διαθέτει διεύθυνση και τηλέφωνο.
Καταρχήν δεν έχει γίνει καμία πολιτική και προγραμματική σύγκλιση ουσίας. Δεν εννοώ τα προγράμματα που γίνονται μέσα σε ένα βράδυ. Δεν υπάρχουν λοιπόν προϋποθέσεις. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να το αποκλείσω γενικώς; Ουδέποτε;
Το ουδέποτε το υποστηρίζει κάποιος;
Σε όλες τις διατυπώσεις της πλειοψηφίας, το πνεύμα τους αυτό είναι. Μερικοί μιλάνε μέχρι και για «προδοσία». Και τα περί τηλεφώνου και διεύθυνσης, είναι απάντηση στο ΠΑΣΟΚ και όσους μου λένε γενικώς ότι πρέπει να τα βρούμε. Όταν λοιπόν, με ρωτάνε οι δημοσιογράφοι, τους απαντώ ότι δεν είμαι εγώ συνομιλητής του ΠΑΣΟΚ. Αν θέλει λοιπόν το ΠΑΣΟΚ οποιαδήποτε συζήτηση ας πάρει τηλέφωνο την ηγεσία του Συνασπισμού. Δεν το έκαναν ποτέ.
Για να ξαναγυρίσουμε στο συνέδριό σας, από όσα μου έχετε πει μέχρι τώρα, αντιλαμβάνομαι ότι περίπτωση ρήξης ή και διάσπασης αποκλείεται.
Λέγονται πολλά και διάφορα «τρομολαγνικά». Πρόκειται για υπερβολικά και πολιτικώς ασήμαντα πράγματα.
Εκτύπωση στις: 2024-04-16
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=1693