Αρνητική η εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Κάκη, Μπαλλή
Αυγή της Κυριακής, 2007-03-24
Πενήντα χρόνια συμπληρώνονται αύριο από την υπογραφή των Συνθηκών της Ρώμης, από την ημέρα που δηλώθηκε στο ληξιαρχείο της Ιστορίας η γέννηση της ενωμένης Ευρώπης. Η γέννα ήταν δύσκολη, τα παιδικά χρόνια πολλά υποσχόμενα, η εφηβεία προβληματική και παρατεταμένη, για την ενηλικίωση ακόμη περιμένουμε. Γι αυτό και το πάρτι των γενεθλίων, που οργανώνεται αύριο στο Βερολίνο, θα είναι μια γιορτή με την λάμψη της να θαμπώνει από προβλήματα, διλήμματα, ακόμη και αδιέξοδα.
Το κλίμα του ενθουσιασμού στα χρόνια των πρώτων βημάτων της ΕΟΚ, της μετεξέλιξης σε Ε.Ε. αλλά και της προετοιμασίας της Μεγάλης Διεύρυνσης έχει εξαφανιστεί, οι Ευρωπαίοι πολίτες αντιμετωπίζουν σήμερα την Ε.Ε. στην καλύτερη περίπτωση με σκεπτικισμό. Ως ένα σημείο, επειδή βιώνουν ως αυτονόητο το μεγαλύτερο επίτευγμά της, την ειρήνη στη γηραιά ήπειρο και δεν τους εντυπωσιάζει πια. Τώρα το ζητούμενο από την Ε.Ε. είναι άλλο -δουλειά, κοινωνική ασφάλεια και δικαιοσύνη. Και η κρίση που διέρχεται η Ε.Ε. μεγάλη.
Βέβαια, καθυστερήσεις, αμφιβολίες και πισωγυρίσματα υπήρχαν πάντοτε σ αυτά τα πενήντα χρόνια. Κάθε βήμα που έκανε η Κοινότητα και κάνει τώρα η Ένωση περνάει πρώτα από σαράντα κύματα. Τα κράτη μέλη έχουν συχνά αντικρουόμενα συμφέροντα. Ενίοτε αδυνατούν να τα συμβιβάσουν. Όταν κοντράρονται σε ζητήματα ζωτικής σημασίας δεν περπατάει τίποτα χωρίς ομοφωνία. Βέτο είναι η μαγική λέξη. Στα υπόλοιπα ζητήματα οι αποφάσεις παίρνονται με πλειοψηφία, με ανταλλάγματα, με υποσημειώσεις. Κι όσο η "οικογένεια" μεγαλώνει τόσο πιο δύσκολοι είναι συμβιβασμοί.
Οι πολίτες
Με αφορμή την 5ή επέτειο από τις συνθήκες της Ρώμης παρουσιάστηκε αυτή την εβδομάδα μια δημοσκόπηση στις πέντε μεγαλύτερες χώρες της Ε.Ε. -που έγινε για λογαριασμό των Financial Times- για το πώς βλέπουν οι πολίτες της την Ευρώπη.
Το αποτέλεσμα είναι αποκαρδιωτικό και μπορεί να περιγραφεί μόνο με το "απ το ολότελα, καλή κι η Παναγιώταινα". Το 44% των πολιτών στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, τη Βρετανία και την Ισπανία θεωρεί την Ε.Ε. υπεύθυνη για τη χειροτέρευση του βιοτικού τους επιπέδου. Την ίδια στιγμή όμως η πλειοψηφία των ερωτηθέντων δηλώνει ότι η ζωή τους θα ήταν ακόμη χειρότερη εάν δεν υπήρχε η Ε.Ε.. Εννοείται ότι στη συντριπτική πλειοψηφία τους οι πολίτες βλέπουν την Ε.Ε. μόνο ως μια κοινή αγορά.
Το ενδιαφέρον είναι ότι οι πολίτες -σε αντίθεση με τους περισσότερους πολιτικούς που πάσχουν από όραμα και αγωνιούν μόνο για την επανεκλογή τους- θεωρούν την Ε.Ε. ικανή να κάνει σπουδαία πράγματα σε κρίσιμους τομείς. Σε ποσοστό 72% πιστεύουν ότι μόνο αυτή μπορεί να παλέψει για να φρενάρει την καταστροφή του κλίματος, να διασφαλίσει την ενεργειακή επάρκεια (69%), να αντιμετωπίσει την εγκληματικότητα (67%). Ταυτόχρονα, όμως, τους δαιμονίζει η αδιαφάνεια της κοινοτικής γραφειοκρατίας και θεωρούν ότι όσα διαδραματίζονται στις Βρυξέλλες είναι αποφάσεις που σε μεγάλο βαθμό λαμβάνονται ερήμην τους. Σ αυτό παίζει μεγάλο ρόλο και η κακή συνήθεια των πολιτικών στα κράτη μέλη να πουλάνε τις ευρωπαϊκές επιτυχίες για δικές τους και να φορτώνουν τις αποτυχίες τους στην Ε.Ε.
Η οικοδέσποινα
Μέσα σ αυτό το κλίμα η οικοδέσποινα Άγγελα Μέρκελ θα υποδεχθεί μάλλον αμήχανα τους ηγέτες των κρατών μελών αύριο στο Βερολίνο. Ναι μεν ο τόπος του πάρτι είναι έξυπνα επιλεγμένος, καθώς το Βερολίνο συμβολίζει όσο καμιά άλλη πόλη την επανένωση της Ευρώπης μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, αλλά ο συμβολισμός περιορίζεται στις δάφνες του παρελθόντος. Στο μήνυμά της η Γερμανίδα καγκελάριος και προεδρεύουσα της Ε.Ε. το τρέχον εξάμηνο θα είναι λιγόλογη και γενικόλογη: "την ξεχωριστή αυτή επέτειο θέλουμε να καταθέσουμε τις βασικές αρχές και τους μελλοντικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη μορφή της Διακήρυξης του Βερολίνου", αναγράφεται στον αυριανό της χαιρετισμό. "Η Ε.Ε. συμβολίζει τη διατήρηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, την ειρήνη και την ελευθερία, την ανεκτικότητα και την αλληλεγγύη, και φυσικά τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου. Οι αξίες αυτές μας ενώνουν. Αποτελούν ισχυρό θεμέλιο για την κοινή μας δραστηριότητα που σκοπό έχει να καταστήσουμε την Ευρώπη ικανή να αντεπεξέλθει και σε νέες προκλήσεις. Έτσι εμείς οι Ευρωπαίες και οι Ευρωπαίοι, θέλουμε να ανταποκριθούμε ενωμένοι στην ευθύνη μας απέναντι σ έναν κόσμο που μικραίνει όλο και περισσότερο".
Οι κόντρες
Αυτό το "ενωμένοι" από το μήνυμα της Μέρκελ αποδεικνύεται όλο και πιο δύσκολο. Δεν είναι μόνο οι θεμελιώδεις διαφωνίες μεταξύ των κυβερνήσεων για το "ποια Ευρώπη θέλουμε", είναι και η άρνηση των λαών στις χώρες που έγινε δημοψήφισμα για το Ευρωσύνταγμα.
Σήμερα δεν έχουν αναδειχθεί οι πολιτικοί που θα καταφέρουν να εμπνεύσουν και πάλι τους λαούς για το επόμενο βήμα της ενωμένης Ευρώπης, η κοινοτική καθημερινότητα αναλώνεται σε μεγάλο βαθμό σε καυγάδες για τη χρηματοδότηση, για ενίοτε ανόητες ή και απαράδεκτες οδηγίες- που προσπαθούν να ρυθμίσουν ακόμη και το πόσο στραβά μπορούν να είναι τα αγγούρια στο εμπόριο. Επιπλέον, εντείνονται αντί να αμβλύνονται οι διαφωνίες για τη στάση της Ε.Ε. στον έξω κόσμο. Ανοιχτή είναι η κόντρα για την αντιπυραυλική ασπίδα που θέλουν να στήσουν οι ΗΠΑ σε Πολωνία και Τσεχία, διαφορετικές οι προσεγγίσεις των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων έναντι του πολέμου στο Ιράκ, της περαιτέρω "δραστηριοποίησης" στο Αφγανιστάν, της Ρωσίας, της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας, των Δυτικών Βαλκανίων και του Κοσόβου και πάει λέγοντας.
Πάντως, παρά τη θλιβερή εικόνα του σήμερα, η Ευρώπη έχει αποδείξει τα τελευταία 50 χρόνια ότι ξέρει να κάνει το "θαύμα" και να ξεπερνά τις κρίσεις της, συνήθως με μια φυγή προς τα εμπρός. Μπορεί, λοιπόν, τα εξηκοστά γενέθλια της Ε.Ε. να γιορταστούν με περισσότερο ενθουσιασμό.
Εκτύπωση στις: 2024-04-18
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=1714