Στον «δρόμο» της Τιενανμέν
Τέτα, Παπαδοπούλου
Ελευθεροτυπία, 2007-05-25
Πριν δέκα επτά χρόνια. Στο Πεκίνο. Στην Πλατεία Τιενανμέν. Από τις αρχές Μαΐου έως τις αρχές Ιουνίου 1989. Η ειρηνική εξέγερση των φοιτητών με αίτημα στοιχειώδεις πολιτικές ελευθερίες. Μεγαλειώδεις διαδηλώσεις που διογκώνονταν μέρα με την ημέρα. Η φοιτητική εξέγερση -πάντα απολύτως ειρηνική- εξαπλωνόταν. Ηταν η «άνοιξη του Πεκίνου». Κράτησε όλο κι όλο έναν μήνα. Στις 4 Ιουνίου, ο στρατός επενέβη. Αγρια καταστολή. Η σφαγή στην Πλατεία Τιενανμέν. Ο αριθμός των θυμάτων παραμένει μέχρι σήμερα άγνωστος και η Πλατεία Τιενανμέν, έκτοτε, κάθε χρόνο στις 4 Ιουνίου μένει κλειστή.
Μια συγκλονιστική φωτογραφία που έκανε τον γύρο του κόσμου και συμβολίζει την τραγωδία -την ανθρώπινη τραγωδία-, την αντίσταση και τη δύναμη της απελπισίας: στην Πλατεία Τιενανμέν ένας νέος Κινέζος, μόνος, προτάσσει το σώμα του προσπαθώντας έτσι να σταματήσει μία φάλαγγα έξι αρμάτων.
Ποιος θυμάται σήμερα την Τιενανμέν; Αστείο πράγμα. Περασμένα ξεχασμένα.
Ποιος θυμάται σήμερα την Τιενανμέν; Η Κίνα συνεχίζει τον πρωταθλητισμό στις θανατικές εκτελέσεις και το εμπόριο οργάνων (στο οποίο συμβάλλουν σημαντικά, χωρίς φυσικά να ερωτηθούν, οι κρατούμενοι οι καταδικασμένοι σε θάνατο). Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας διατηρεί πάντα το μονοπώλιο της εξουσίας και τον ολοκληρωτικό χαρακτήρα του καθεστώτος, πλην όμως τώρα οικοδομεί τον... καπιταλισμό. Τέτοιες καινοτομίες. Και, τέλος, το Πεκίνο ετοιμάζεται να υποδεχτεί τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2008. Ολα πάνε καλά, λοιπόν.
Τιενανμέν, 4 Ιουνίου 1989. Θυμάμαι την Τιενανμέν. Οχι όμως με μνημόσυνα. Αλλο η Μνήμη, άλλο τα μνημόσυνα. Αντ’ αυτών, ο λόγος για έναν Κινέζο που συνεχίζει στον «δρόμο της Τιενανμέν». Το όνομά του είναι Χαν Ντονγκφάνγκ.
Ο χαρισματικός Χαν Ντονγκφάνγκ, 43 ετών σήμερα, γιος αγροτών, αναδείχτηκε -παρότι δεν ήταν φοιτητής- σε μία από τις ηγετικές μορφές της εξέγερσης στην Τιενανμέν. Κι αυτό δεν είναι τίποτα, αν μπορώ να πω, μπροστά σε ό,τι έκανε στη συνέχεια και συνεχίζει να κάνει.
Με τη σειρά όμως. Πρώτα, κάποια στοιχεία της συγκλονιστικής ζωής του, μιας ζωής που την προσδιορίζουν η επινοητικότητα, οι απεριόριστες αντοχές και οι καθόλου αυτονόητες σθεναρές αντιστάσεις.
Ο Χαν Ντονγκφάνγκ γεννήθηκε στο Πεκίνο, το 1963. Στα δεκαεπτά του αρχίζει να δουλεύει στους σιδηροδρόμους (ελεγκτής της θερμοκρασίας στα βαγόνια-ψυγεία). Τον Μάιο του 1989, λίγο πριν από την εξέγερση στην Τιενανμέν, επιχειρεί το αδιανόητο. Ιδρύει την «Αυτόνομη Ενωση Εργατών Πεκίνου». Ιδρύει, δηλαδή, το πρώτο ανεξάρτητο συνδικάτο στην κομμουνιστική Κίνα. Το γεγονός αυτό θα τον κάνει γνωστό στη Δύση.
Συλλαμβάνεται στην Τιενανμέν. Ανακρίνεται επί δύο χρόνια. Υφίσταται εικονικές εκτελέσεις. Στο τέλος, τον ρίχνουν σε ένα κελί με βαριά φυματικούς κρατουμένους. Μολύνεται. Η καμπάνια στο εξωτερικό για την απελευθέρωσή του φέρνει αποτέλεσμα. Βγαίνει από τη φυλακή ημιθανής, το 1991. Χειρουργείται στις ΗΠΑ (του αφαιρούν τον ένα πνεύμονα) και το κόστος της επέμβασης καλύπτει η Ομοσπονδία Αμερικανικών Συνδικάτων AFL-CIO.
Δεν θα μείνει όμως στις ΗΠΑ. Μόλις συνέρχεται και πατάει στα πόδια του, επιστρέφει πίσω στην Κίνα. Τον απελαύνουν. Επιχειρεί ξανά. Τον εντοπίζουν στα σύνορα και, κυριολεκτικά, τον πετούν από την άλλη πλευρά.
Πού βρίσκεται σήμερα; Ο Χαν Ντονγκφάνγκ είναι εγκατεστημένος από το 1994 στο Χονγκ Κονγκ (ζει με την οικογένειά του σε ένα ταπεινό διαμέρισμα στο νησάκι Λάμα). Με τι ασχολείται στο Χονγκ Κονγκ; Είναι εντελώς αφοσιωμένος σε κάτι μοναδικό, καταπληκτικό.
Ο Χαν Ντονγκφάνγκ έχει ιδρύσει τη μη κυβερνητική οργάνωση «Εργατικό Δελτίο της Κίνας», που επί της ουσίας είναι ένα συνδικάτο! Ενα συνδικάτο που δεν έχει όμοιό του πουθενά στον κόσμο. Ενα συνδικάτο που από το Χονγκ Κονγκ συμβουλεύει και υπερασπίζεται τους εργάτες και τα δικαιώματά τους στην Κίνα (με τη συμβολή και μιας ομάδας περίπου τριάντα Κινέζων δικηγόρων). Ναι, από το Χονγκ Κονγκ στην Κίνα. Υπεράσπιση εξ αποστάσεως. Πώς γίνεται αυτό; Το συνδικάτο λειτουργεί μέσω Διαδικτύου.
Εκτός από το Διαδίκτυο (η ευρεία διάδοσή του στην Κίνα βοηθά πολύ), ο Χαν Ντονγκφάνγκ χρησιμοποιεί και ένα άλλο «όπλο», παλαιότερης τεχνολογίας, αλλά αποτελεσματικό: το ραδιόφωνο. Εχει δική του εκπομπή τρεις φορές την εβδομάδα (στο Radio Free Asia).
Προετοιμάζοντας τις εκπομπές του, προκαλεί προηγουμένως φόρουμ συζητήσεων στο Διαδίκτυο. Διασταυρώνει. Ξεψαχνίζει. Διπλοδιασταυρώνει. Οι ακροατές του στην Κίνα μαθαίνουν όλα όσα τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης δεν λένε ποτέ.
Ο Χαν Ντονγκφάνγκ για το κινεζικό καθεστώς είναι πάντα persona non grata. Δεν πειράζει. Χιλιάδες συμπατριώτες του, εργάτες και όχι μόνον, τον εμπιστεύονται και του ζητούν να τους συμβουλεύσει τι να κάνουν. Εχει κερδίσει την εμπιστοσύνη τους και ας μην τον έχουν εκλέξει. Δεν είναι «πρόεδρος», είναι η ψυχή αυτού του μοναδικού παγκοσμίως συνδικάτου.
Η επέτειος της Τιενανμέν πλησιάζει. Εχουν περάσει δεκαεπτά χρόνια από τότε. Ο Χαν Ντονγκφάνγκ με το διαδικτυακό συνδικάτο του δεν χρειάζεται να θυμάται την επέτειο. Δεν πρόκειται καν για θέμα Μνήμης. Γι’ αυτόν η Τιενανμέν είναι ζωή και «δρόμος» του.
ΥΓ. Αναθέρμανση του θέματος για το όνομα της γειτονικής χώρας που όλοι, πλην ημών, τη λένε Μακεδονία και έτσι έχει αναγνωριστεί από πάρα πολλές χώρες (Δημοκρατία της Μακεδονίας). Δεν βρισκόμαστε όμως στο 1991. Κάποιοι θέλουν να αυταπατώνται ότι είναι 16 χρόνια νεότεροι.
________________________________________
Ενημέρωση αξιώσεων στο Διαδίκτυο
***Στο Παρίσι, στις 6 Μαΐου, δηλαδή την ημέρα ακριβώς του δεύτερου γύρου των προεδρικών εκλογών, εγκαινιάστηκε μία πολύ ενδιαφέρουσα νέα ιστοσελίδα ενημέρωσης που φιλοδοξεί να κάνει τη διαφορά. Παρά το ελάχιστο διάστημα που μεσολάβησε από τη λειτουργία της -μόλις τρεις εβδομάδες- η παρουσία της, αν κρίνω από τα σχόλια και τα δημοσιεύματα στον γαλλικό Τύπο, έχει γίνει ήδη αισθητή. Το όνομά της; rue89.com.
***Τη rue89.com τη δημιούργησαν τέσσερις δημοσιογράφοι της εφημερίδας «Liberation», από την οποία αποχώρησαν όλοι τους στις αρχές του έτους. Στην ομάδα των τεσσάρων ιδρυτικών μελών κινητήριος μοχλός είναι ο έγκυρος και έμπειρος Πιέρ Ασκί, διευθυντικό στέλεχος της «Liberation»• εργάστηκε εκεί συνολικά είκοσι έξι χρόνια.
***Η rue89.com λειτουργεί με επαγγελματίες δημοσιογράφους, με ειδικούς (στην ευρύτερη δυνατή έννοια του όρου) και με την «κοινότητα των χρηστών του Διαδικτύου». Τριπλός συνδυασμός, λοιπόν. Η ιστοσελίδα προς το παρόν είναι δωρεάν, στηρίζεται αποκλειστικά σε εθελοντική εργασία και τα γραφεία της βρίσκονται στο... διαμέρισμα του Πιέρ Ασκί.
***Η ιστοσελίδα rue89.com θέλει να συνδέσει την επαγγελματική δημοσιογραφία με αυτό που ονομάζεται «συμμετοχική κουλτούρα του Διαδικτύου». Είναι, συνεπώς, σαφές ότι κινείται έξω από το πλαίσιο των παραδοσιακών ιστοσελίδων ενημέρωσης, αλλά επίσης έξω και από την μπλογκόσφαιρα. Ο Πιέρ Ασκί θέλει η rue89.com να μπορέσει να γίνει το εργαστήρι μιας καινούργιας δημοσιογραφικής γλώσσας πολυμέσων. Πολύ φιλόδοξα όλα αυτά και μακάρι να πετύχει το εγχείρημα.
***Ως προς το οικονομικό μέρος; Από τον Σεπτέμβριο και μετά, η ιστοσελίδα θα χρηματοδοτείται με τα έσοδα της διαφήμισης. Εως τότε; Συμβάλλουν όσο μπορούν οι τέσσερις συνιδρυτές και οι φίλοι τους. Εχει πολύ ενθουσιασμό και φρεσκάδα αυτή η ιστορία. Σημειώστε, επίσης, ότι ούτε ο Πιέρ Ασκί ούτε οι υπόλοιποι δημοσιογράφοι-συνιδρυτές της ιστοσελίδας είναι είκοσι χρόνων• αντιλαμβάνεστε, τι εννοώ.
Σήμερα, καλώς ή κακώς, είναι γεγονός ότι διεθνώς αρκετοί δημοσιογράφοι στρέφονται από τον γραπτό Τύπο στο Διαδίκτυο. Πρόσφατο παράδειγμα, η ιστοσελίδα thepolitico.com που δημιούργησαν στις ΗΠΑ τρεις δημοσιογράφοι, ένας του «Time» και δύο της «Washington Post».
rue89.com, δηλαδή οδός 89. Γιατί διάλεξαν αυτό το όνομα; Πρόκειται για διακριτική αναφορά στο 1789 και τις οικουμενικές αξίες της Γαλλικής Επανάστασης. Και ποιο είναι το μότο αυτής της διαφορετικής, πολύ φιλικής, αισθητικά άρτιας και με άποψη (κυρίως αυτό) ιστοσελίδας; «Ενημέρωση με τρεις φωνές: δημοσιογράφοι, ειδικοί, χρήστες του Διαδικτύου». Καλή επιτυχία στη rue89.com, δηλαδή καλό δρόμο.
________________________________________
ΜΙΚΡΟ ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙΟ
Π και Σ, όπως «Πρεσβεία στη Σελήνη»
Στο Πεκίνο. Πρόσφατα, η κινεζική Βουλή πήρε με 2.299 ψήφους υπέρ και 57 κατά μιαν ιστορική απόφαση: επέτρεψε την ακίνητη ατομική ιδιοκτησία. Τα τελευταία χρόνια, ένας Κινέζος μπορούσε μεν να είναι εκατομμυριούχος ή και πολυεκατομμυριούχος, πλην όμως δεν μπορούσε να έχει ακίνητη περιουσία. Εκείνο, ωστόσο, που συνεχίζει και σήμερα να απαγορεύεται ρητά και κατηγορηματικά στην Κίνα είναι να έχει κανείς δική του γη. Τίποτε απολύτως. Ούτε ένα τόσο δα μικρό κομμάτι. Ούτε τετραγωνικό εκατοστό. Το ίδιο διάστημα, και η κινεζική Δικαιοσύνη προχώρησε επίσης σε μια πολύ ενδιαφέρουσα απόφαση. Σύμφωνα, λοιπόν, με αυτήν: οι Κινέζοι απαγορεύεται να έχουν οπουδήποτε, μα οπουδήποτε, δική τους γη, ακόμη και εάν πρόκειται για ένα οικόπεδο στη... Σελήνη. Τι συνέβη; Ενας Κινέζος, κάποιος κύριος ή σύντροφος ονόματι Λι Τζι, σκάρωσε μιαν εταιρεία που την ονόμασε «Πρεσβεία στη Σελήνη». Και άρχισε να πωλεί οικόπεδα στο γειτονικό μας φεγγαράκι! Η τιμή του εκταρίου; Μεταξύ πενήντα και ενενήντα ευρώ, ανάλογα με τη θέση του οικοπέδου! Ιδιαίτερα συμφέρουσα τιμή. Ο αθεόφοβος κύριος Λι Τζι έδινε μάλιστα και τίτλους ιδιοκτησίας στους αγοραστές. Η επιχείρησή του φαινόταν ότι θα έχει μέλλον. Ομως δεν πρόλαβε να λειτουργήσει παρά μόνον τρεις ημέρες. Οσοι αγόρασαν, αγόρασαν. Η αστυνομία έβαλε λουκέτο στην εταιρεία. Ο πωλητής σεληνιακών οικοπέδων δικάστηκε και, ακολούθως, βρέθηκε πίσω από τα σίδερα. Για το δικαστήριο το πρόβλημα ήταν ότι ο κύριος Λι Τζι πωλούσε οικόπεδα (η περιοχή στην οποία αυτά βρίσκοντανείχε δευτερεύουσα σημασία). Η υπόθεση όμως έχει συνέχεια. Οι ψευδο-τίτλοι ιδιοκτησίας των ανύπαρκτων οικοπέδων, επειδή ακριβώς είναι ολιγάριθμοι, απέκτησαν λόγω σπανιότητας αξία και πωλούνται σε συλλέκτες! Οι τρελές business συνεχίζονται. Στην Κίνα, εκτός από τον άγριο υπάρχει και ο σαλταρισμένος καπιταλισμός.
Εκτύπωση στις: 2024-04-26
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=1839