Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Η Ευρώπη αφυπνίζεται... ακρωτηριασμένη

Χριστίνα, Πουλίδου

Αυγή της Κυριακής, 2007-06-24


Μια συμφωνία που πέρασε από το κόσκινο των 27 το ευρωσύνταγμα κι άφησε σκόρπια τα απομεινάρια του ήταν αυτή που επιτεύχθηκε τα χαράματα χθες στις Βρυξέλλες, έπειτα από μια θυελλώδη διαπραγμάτευση στο επίκεντρο της οποίας ήταν οι δύο δίδυμοι αδελφοί ηγέτες της Πολωνίας. Έπειτα λοιπόν από ένα διήμερο, στη διάρκεια του οποίου η Ευρωπαϊκή Ένωση ξανάζησε όλα τα τραύματα που άφησε πίσω του ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και που υπαγόρευσαν -ακριβώς!- την ανάγκη συγκρότησης της ΕΟΚ, οι 27 ηγέτες συμφώνησαν στο περίγραμμα της εντολής που αναλαμβάνει η Διακυβερνητική Διάσκεψη για να τροποποιήσει το ευρωσύνταγμα.

Η σύνοδος κορυφής που έληξε χθες τα χαράματα ήταν μια θλιβερή σύνοδος, καθώς εν ονόματι του μέλλοντος βούτηξε στο παρελθόν. Τα ναζιστικά θύματα της Πολωνίας ήταν το επιχείρημα των αδελφών Καζίνσκι στην αξίωσή τους να αναθεωρηθεί το σύστημα προσδιορισμού των ψήφων που διαθέτει η κάθε χώρα στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. "Αν δεν είχαμε τόσους νεκρούς την περίοδο 1939-45, σήμερα η δημογραφική δυνατότητα της χώρας μας θα ήταν της τάξης των 66 εκατ." δήλωσε ο πρωθυπουργός Γ. Καζίνσκι προκαλώντας τη δυσφορία των Ευρωπαίων ηγετών που μίλησαν για "παράλογες επισημάνσεις".

"Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα συνθηκολογήσει" είπε επίσης ο Τόνι Μπλερ στο φινάλε της παρουσίας του στην κεντρική ευρωπαϊκή σκηνή αντηχώντας κάτι από Μάργκαρετ Θάτσερ... Κι αν στους όρους της Βαρσοβίας ήταν ένα πακέτο που περιελάμβανε και την "προστασία της οικογένειας", το Ηνωμένο Βασίλειο ζήτησε τη διατήρηση της εθνικής κυριαρχίας σε όλους τους τομείς που προτεινόταν η προώθηση κοινών ευρωπαϊκών πολιτικών και η Ολλανδία αξίωσε την ενίσχυση του ρόλου των Εθνικών Κοινοβουλίων...

Στην "ποδιά" της Πολωνίας

Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησε ή οπισθοχώρησε χθες; Σε σχέση με το ευρωσύνταγμα σαφέστατα οπισθοχώρησε. Αναλυτικότερα, προκειμένου να μεταπεισθεί ο "σκληρός άντρας" της Βαρσοβίας πρωθυπουργός Γιάροσλαβ Καζίνσκι, χθες τα μεσάνυχτα η προεδρεύουσα Αγγ. Μέρκελ απείλησε ότι η Διακυβερνητική θα ξεκινήσει με τους 26 χωρίς την Πολωνία, ενώ ο Ν. Σαρκοζί επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Πολωνό πρωθυπουργό, παρουσία του Τόνι Μπλερ, του Χ. Θαπατέρο και του Ζ.Κ. Γιούνκερ. Κατά τις πληροφορίες, στην επικοινωνία αυτή κλείστηκε η συμφωνία που προβλέπει ότι το παρόν σύστημα στάθμισης των ψήφων παρατείνεται έως το 2014, με μεταβατική περίοδο έως το 2017 - έτσι ώστε να συμπεριλάβει και την κρίσιμη περίοδο απόφασης των νέων δημοσιονομικών προοπτικών 2014-2020.

Μόλις διευθετήθηκε αυτό το θέμα και η Προεδρία διένειμε τη νέα συμβιβαστική πρότασή της (οι διατάξεις της οποίας αναφέρονται παρακάτω), δέκα χώρες (η Ιταλία, το Βέλγιο, η Ελλάδα, η Αυστρία, η Ισπανία, το Λουξεμβούργο, η Φινλανδία, η Ουγγαρία, η Σλοβενία και η Λιθουανία) εξέφρασαν τη δυσφορία τους για το γεγονός ότι ευνοήθηκαν οι χώρες που διαφωνούσαν (η Πολωνία, η Βρετανία και η Ολλανδία) και αδικήθηκαν οι χώρες που επικύρωσαν το ευρωσύνταγμα και που ήθελαν τη διατήρηση των κυριότερων άρθρων του. Ενόψει της έκκλησης της Άγγελα Μέρκελ να μην ανατρέψουν τη συνολική συμφωνία, οι εταίροι προχώρησαν στον τελικό γύρο της συζήτησης.

Είπαν - ξείπαν, αποφάσισαν...

Κατά τη συμφωνία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υπάρχουν ορισμένα κληροδοτήματα από το ευρωσύνταγμα -οι προβλέψεις λ.χ. για τον πρόεδρο της Ε.Ε., την αναμόρφωση της Επιτροπής, τις προεδρίες των συμβουλίων υπουργών διατηρήθηκαν ως έχουν, ενώ η πρόταση για τον υπουργό Εξωτερικών εγκρίθηκε, με τον δανεικό τίτλο που έχει σήμερα ο Χαβιέρ Σολάνα. Ύπατος αξιωματούχος της Ε.Ε. προτείνεται να λέγεται πλέον ο υπουργός Εξωτερικών, που κατά τα λοιπά θα λειτουργεί ως επικεφαλής της κοινής ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας. Ωστόσο, σε μια προσπάθεια ενσωμάτωσης και των βρετανικών ενστάσεων, διευκρινίζεται ότι η θέσπιση του νέου πόστου δεν συνεπάγεται τη στέρηση των κρατών-μελών από την άσκηση εξωτερικής πολιτικής, ή την εθνική εκπροσώπησή τους σε τρίτες χώρες ή σε διεθνείς οργανισμούς.

Στη βρετανική αμφισβήτηση εξάλλου περί του προβαδίσματος που έχει το ευρωπαϊκό ή το εθνικό δίκαιο, η χθεσινή συμφωνία των 27 σημειώνει ότι η συγκεκριμένη αρχή θα διατυπωθεί σε Διακήρυξη, όπου θα παραπέμπεται στη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και τις συνθήκες η παραδοχή πως το κοινοτικό κεκτημένο υπερισχύει της εθνικής νομοθεσίας.

Προς κάμψη επίσης των πολωνικών αντιρρήσεων, οι 27 ηγέτες συμφώνησαν να καταγραφεί "το πνεύμα αλληλεγγύης των κρατών-μελών αναφορικά με τον ενεργειακό εφοδιασμό" (πάγια ανησυχία της Βαρσοβίας), ενώ επίσης (για να ικανοποιήσουν αντίστοιχο αίτημα της Πολωνίας) προσέθεσαν στη Χάρτα Θεμελιωδών Δικαιωμάτων πως το συγκεκριμένο άρθρο "δεν επηρεάζει κατά κανένα τρόπο το δικαίωμα των κρατών-μελών να δικαιοδοτούν σε θέματα δημόσιας ηθικής, οικογενειακού δικαίου και προστασίας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας".

Κατά τα λοιπά υπήρξαν ορισμένες οπισθοχωρήσεις από τα ευρωπαϊκά κεκτημένα -ενώ δηλαδή ώς τώρα η γενική τάση ήταν να μεταφέρονται εθνικές αρμοδιότητες στις Βρυξέλλες, στη σύνοδο κορυφής προβλέπεται η δυνατότητα (με την αναθεώρηση των συνθηκών) να υπάρχει αμφίδρομη σχέση. Οι αρμοδιότητες δηλαδή που αποδίδονται στην Ε.Ε., θα μπορούν "να αυξηθούν ή να μειωθούν" μετά την αναθεώρηση των συνθηκών.

Οι 27 αποδέχθηκαν επίσης το αίτημα της Ολλανδίας και προβλέπουν μεγαλύτερη εξουσία στα εθνικά Κοινοβούλια - για την ακρίβεια, στην περίπτωση που τα Εθνικά Κοινοβούλια με απλή πλειοψηφία διατυπώνουν μιαν αντίθετη θέση σε σχέδιο νόμου, η Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάσει το σχέδιο νόμου και είτε να το αναθεωρήσει είτε να το διατηρήσει είτε να το καταργήσει.

Σε ό,τι αφορά τη νομική προσωπικότητα της Ε.Ε., σε Διακήρυξη θα σημειωθεί ότι "η Διακυβερνητική Διάσκεψη επιβεβαιώνει πως το γεγονός ότι η Ε.Ε. έχει μια νομική προσωπικότητα σε καμία περίπτωση δεν νομιμοποιεί την Ε.Ε. να νομοθετεί ή να δρα πέραν των αρμοδιοτήτων που της έχουν αποδοθεί από τα κράτη-μέλη κατά τις συνθήκες".

Αναφορικά με την προώθηση της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας, προβλέπεται η υιοθέτηση ενός μηχανισμού "που θα επιτρέπει στα κράτη-μέλη να προχωρήσουν στην υιοθέτηση μέτρων, αλλά που θα επιτρέπει επίσης σε άλλα κράτη-μέλη να μην συμμετέχουν σ’ αυτή τη διαδικασία" θεσπίζοντας έτσι κατά ένα τρόπο το δικαίωμα αυτοεξαίρεσης των Βρετανών.

Ως προς την προοπτική των επόμενων διευρύνσεων, οι 27 (ενσωματώνοντας σε κάποιο βαθμό το σχετικό αίτημα της Ολλανδίας) σημειώνουν ότι "κάθε ευρωπαϊκό κράτος που σέβεται τις αξίες της Ε.Ε. και δεσμεύεται στην προώθησή τους, μπορεί να υποβάλει αίτημα ένταξης στην Ε.Ε.", ενώ επισημαίνουν ότι "τα κριτήρια της υποψηφιότητας, όπως συμφωνήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, θα πρέπει να συνυπολογιστούν". Αξίζει να σημειωθεί ότι με τη διατύπωση αυτή η σύνοδος κορυφής παραπέμπει στη Διακυβερνητική το επίμαχο θέμα συζήτησης περί των ορίων της Ευρώπης, ενώ επίσης παραπέμπει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την ad hoc στάθμιση των κριτηρίων.

Αναφορικά τέλος με τη Χάρτα Θεμελιωδών Δικαιωμάτων -η δεσμευτικότητα της οποίας χαλάρωσε εξαιρετικά- οι 27 συμφώνησαν στη σύναψη ενός Πρωτοκόλλου όπου θα ορίζεται ρητά ότι "οποιαδήποτε αναφορά της Χάρτας δεν υπαγορεύει δικανική πεποίθηση στα δικαστήρια του Ηνωμένου Βασιλείου, εκτός αν υπάρχει αντίστοιχη διάταξη της εθνικής νομοθεσίας".

Εκτύπωση στις: 2024-03-28
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=1896