Μεταπολίτευση στην Τουρκία με καταλύτη τον Ερντογάν
Γιώργος, Καπόπουλος
Ημερησία, 2007-07-28
Ο ρόλος των Ενόπλων Δυνάμεων στην πολιτική σκηνή της Τουρκίας εμφανίζεται από βραχυκυκλωμένος έως ακυρωμένος την επαύριον της θριαμβευτικής νίκης του Ερντογάν στις πρόωρες εκλογές της 22ας Ιουλίου.
Οι πρόωρες εκλογές υπήρξαν στην ουσία ένα δημοψήφισμα με το ερώτημα «ποιος κυβερνά τον τόπο, ο λαός ή οι στρατηγοί» και η απάντηση δόθηκε με τον πιο σαφή τρόπο.
Ολοι όσοι στήριξαν την πανστρατιά κατά του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ με επίκεντρο την παρεμπόδιση της εκλογής Γκιούλ στην προεδρία τιμωρήθηκαν σκληρά από τους εκλογείς.
Στο νέο πολιτικό σκηνικό που διαμορφώνεται μετά τις εκλογές, όρος επιβίωσης και πολύ περισσότερο μελλοντικής συμμετοχής στη διαχείριση της εξουσίας αναδεικνύεται η έμπρακτη χειραφέτηση από το Κεμαλικό Κατεστημένο, καθώς και μια αντιπολίτευση στον Ερντογάν με πολιτικούς όρους και όχι ως πολιτικό παρακολούθημα της στρατιωτικής ηγεσίας.
Τόσο στην εκλογή Προέδρου και στην προώθηση της Συνταγματικής Μεταρρύθμισης, όσο και στον χειρισμό του Κουρδικού εντός και εκτός συνόρων αλλά και στο μέτωπο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ενωση ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι κυρίαρχος του παιχνιδιού.
ΕΚΛΟΓΗ ΠΡΟΕΔΡΟΥ 1
Ανοικτός ο δρόμος για τον Α. Γκιουλ
Ο δρόμος για την εκλογή του Γκιούλ ή όποιου άλλου υποψήφιου ήθελε τελικά να επιλέξει ο Ερντογάν άνοιξε με την δήλωση την Πέμπτη του Μπαχτσελί, του επικεφαλής του Εθνικιστικού ΜΗΡ, ότι οι 71 βουλευτές του κόμματος θα είναι παρόντες στη διαδικασία εκλογής, χωρίς να δεσμεύεται αν θα ψηφίσει τον υποψήφιο του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ ή δικό του υποψήφιο. Μπορούν να εκλέξουν τον πρόεδρο που θέλουν στον τρίτο γύρο είπε χαρακτηριστικά θέτοντας τέρμα στην παραφιλολογία για νέα μετεκλογική κρίση, καθώς ο Ερντογάν δεν διασφάλισε τον αριθμό 367 βουλευτών, που είναι η πλειοψηφία των δύο τρίτων που χρειάζεται για να αρχίσει η διαδικασία εκλογής.
Είχε προηγηθεί την Τετάρτη η δήλωση Γκιούλ που επαναλάμβανε το αυτονόητο ότι δεν βλέπει το λόγο να αποσύρει την υποψηφιότητά του που ήταν η αφορμή για την έναρξη των εχθροπραξιών με το Κεμαλικό Κατεστημένο πριν από τρεις μήνες, δήλωση που έθεσε τέρμα στις απίστευτες παρερμηνείες της δήλωσης Ερντογάν ότι θα αναζητήσει διακομματική συναίνεση στην διαδικασία εκλογής Προέδρου.
Ετσι το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (CHP) του Μπαϊκάλ είναι το μόνο που θα επιμείνει στον παραλογισμό του δικαστικού πραξικοπήματος που προκάλεσε με την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου που ταυτίζει την απαρτία στη διαδικασία εκλογής προέδρου με την ενισχυμένη πλειοψηφία των δύο τρίτων της Βουλής. Ρόλο - κλειδί όχι μόνο στην εκλογή προέδρου αλλά και στο μετεκλογικό σκηνικό θα διαδραματίσει το ΜΗΡ: Κόμμα εξουσίας με κυβερνητικό παρελθόν και όχι αποκλειστικά και μόνο ακροδεξιά εθνικιστική ομάδα, έχει κάθε λόγο να καταλάβει το κενό που άφησε η συντριβή των δύο κομμάτων της Κεντροδεξιάς (Κόμμα της Μητέρας Πατρίδας του Οζάλ και Κόμμα του Ορθού Δρόμου του Ντεμιρέλ που μετονομάσθηκε σε Δημοκρατικό Κόμμα) αλλά και η εμμονή του Μπαϊκάλ σε μια αδιέξοδη αντιπολιτευτική τακτική.
ΚΟΥΡΔΙΚΟ ΕΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΚΤΟΣ ΣΥΝΟΡΩΝ 2
Απενεργοποίηση της μόνης απειλής
Στο Κουρδικό ο Ερντογάν έχει κάθε λόγο να κινηθεί ταχύτατα για να απενεργοποιήσει τη μόνη απειλή που μπορεί να βραχυκυκλώσει την αρχή της νέας θητείας του. Εκτός συνόρων είναι μονόδρομος η διαπραγμάτευση με τους Μπαρζανί-Ταλαμπανί, όπου η Αγκυρα θα αναγνωρίζει την υπαγωγή της περιοχής του Κιρκούκ με τα πλούσια πετρελαϊκά της κοιτάσματα στον έλεγχο της Αυτόνομης Κουρδικής Οντότητας έναντι της απομάκρυνσης των δυνάμεων του ΡΚΚ από την περιοχή Καντίλ δίπλα στα σύνορα.
Εντός συνόρων, η συνολική προώθηση μεταρρυθμίσεων εκδημοκρατισμού, με επίκεντρο την κατάργηση του άρθρου 301 περί προσβολής της τουρκικότητας, θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για μια πολιτική διεκδίκηση των δικαιωμάτων των Κούρδων στο πλαίσιο της νομιμότητας.
Εντός της Βουλής ο Ερντογάν θα επιχειρήσει, σε ό,τι αφορά το Κουρδικό, να κρατήσει λεπτές ισορροπίες ανάμεσα στους ανεξάρτητους Κούρδους βουλευτές και την κοινοβουλευτική ομάδα του ΜΗΡ. Η εμπλοκή των Εθνικιστών στην εκλογή προέδρου προερχόμενου από το κυβερνών κόμμα θα περιορίσει τη δυνατότητα συνέχισης της προεκλογικής σκληρής ρητορικής κατά του Ερντογάν για εθνική μειοδοσία. Εξυπακούεται ότι οι παραπάνω επιλογές Ερντογάν στο Κουρδικό που παραπέμπουν σε μια παρόμοια προσέγγιση που επεχείρησε ο Οζάλ μετά το 1990 θα έχουν την πλήρη στήριξη των ΗΠΑ.
ΕΝΤΑΞΙΑΚΕΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΜΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ 3
Επιστροφή σε ήρεμα νερά
Παρά τη σκληρή προεκλογική του ρητορική ο Σαρκοζί κάνει ήδη κινήσεις προσαρμογής στην πραγματικότητα των ενδοευρωπαϊκών συσχετισμών: Αφού μπλόκαρε το άνοιγμα του κεφαλαίου Οικονομική και Νομισματική Πολιτική και αφού προσέκρουσε στην άρνηση της πορτογαλικής Προεδρίας να συμπεριλάβει στην Ατζέντα της Συνόδου του Δεκεμβρίου τη συζήτηση για τα «Σύνορα της Ευρώπης», ζητά τώρα την συγκρότηση Επιτροπής Σοφών για να μελετήσει το μέλλον των Ενταξιακών Διαπραγματεύσεων. Η νίκη Ερντογάν και η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων δυσκολεύει ήδη εκ των προτέρων κάθε κίνηση και πρωτοβουλία περαιτέρω περιπλοκής της Ευρωτουρκικής Διαπραγμάτευσης.
Με τη Μεταρρυθμιστική Συνθήκη να αποτελεί την απόλυτη προτεραιότητα του Σαρκοζί, με τη Βρετανία να στηρίζει την Αγκυρα, και τον Μεγάλο Συνασπισμό Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών στο Βερολίνο να μην επιθυμεί να διακινδυνεύσει την ενότητα του λόγω Τουρκίας, δεν θα ήταν παρακινδυνευμένη η υπόθεση ότι μέχρι το τέλος του 2007 οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις θα έχουν επιστρέψει σε ήρεμα νερά.
Ανανέωση
Το ΑΚΡ που κέρδισε την εκλογική αναμέτρηση της 22.7 δεν θυμίζει σε πολλά πράγματα το ΑΚΡ που κέρδισε τις εκλογές του Νοεμβρίου του 2002. Η μισή και παραπάνω κοινοβουλευτική του ομάδα είναι νεοεκλεγέντες βουλευτές, καθώς ο Ερντογάν διέγραψε από τις λίστες όλους όσοι θύμιζαν το παρελθόν και την περίοδο Ερμπακάν. Κόμμα πολυσυλλεκτικό που εκφράζει την κυρίαρχη στην κοινωνία τάση για εκδημοκρατισμό είναι ένας ηγεμονικός κεντρώος πολιτικός σχηματισμός που μπορεί να επηρεάσει με τις επιλογές του και την αναπόφευκτη ανασυγκρότηση και ανασύνθεση των πολιτικών δυνάμεων στον χώρο της Αριστεράς και της Δεξιάς.
Εκτύπωση στις: 2024-04-19
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=1964