Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Στον αέρα οι αισιόδοξες προβλέψεις για την ευρωπαϊκή οικονομία

Ελίζα, Παπαδάκη

Αυγή της Κυριακής, 2007-11-11


Ξεπερασμένες πριν ακόμα δημοσιευθούν οι φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής; Το βέβαιο είναι ότι όταν οι συντάκτες τους έβλεπαν αισιόδοξα για τα επόμενα δύο χρόνια ρυθμούς μεγέθυνσης 2,4% σε ολόκληρη την Ένωση, 2,2% και 2,1% στην Ευρωζώνη, δεν είχαν προλάβει το πετρέλαιο να αγγίζει τα 100 δολάρια το βαρέλι, ούτε τον πρόεδρο της Fed Μπεν Μπερνάνκε να προειδοποιεί το Κογκρέσο για την επερχόμενη σοβαρή επιβράδυνση στην αμερικανική οικονομία. Ποσοτικά ευχάριστες διατηρούνται έτσι σε πρώτη ανάγνωση και οι προβλέψεις για την Ελλάδα.

Στα "σύννεφα που έχουν μαζευτεί στον ορίζοντα" επέμεινε πάντως ο αρμόδιος επίτροπος \Χοακίν Αλμούνια\, παρουσιάζοντας προχθές τις νέες προβλέψεις. Η αναταραχή που ξεκίνησε το καλοκαίρι στις χρηματοοικονομικές αγορές, η αμερικανική επιβράδυνση και οι συνεχώς ανερχόμενες τιμές του πετρελαίου μετριάζουν τη μεγέθυνση, είπε, και σαφώς εντείνουν τους κινδύνους προς τα κάτω (η τελική έκβαση δηλαδή να είναι χαμηλότερη από την πρόβλεψη). Θεώρησε όμως ότι η επίπτωση θα είναι περιορισμένη χάρη στην ισχυρή παγκόσμια μεγέθυνση και στα γερά "θεμελιώδη" της Ευρώπης. Ο πληθωρισμός προβλέπεται να παραμείνει συγκρατημένος, αλλά εδώ οι κίνδυνοι είναι προς τα πάνω, προσέθεσε.

Σε φάσεις μεγάλων ανακατατάξεων οι προβλέψεις είναι οπωσδήποτε δύσκολες, περιορίζονται κατά κανόνα να προεκτείνουν τη στιγμή που διατυπώνονται όσα ήδη ξέρουμε. Έχοντας εκτιμήσει ήδη πριν από το καλοκαίρι ότι η ευρωπαϊκή μεγέθυνση είχε φθάσει πιθανώς στην κορύφωσή της, στις δυσμενέστερες συνθήκες που διαμορφώθηκαν έκτοτε η Επιτροπή απλώς αναθεώρησε κατά τρία δέκατα της μονάδας προς τα κάτω τις προ εξαμήνου προβλέψεις της προς την επάνοδο στους κανονικούς "δυνητικούς" ρυθμούς της. Έτσι προκύπτει η υποχώρηση στο 2,4% από το φετεινό 2,9% στην Ε.Ε. των 27, στο 2,2% το 2008 και στο 2,1% το 2009 από το φετεινό 2,6% στην Ευρωζώνη, κυρίως λόγω των πιο σφιχτών συνθηκών χρηματοδότησης, οι οποίες θα αφαιρέσουν επτά δέκατα της μονάδας από την αύξηση των επενδύσεων, όπως αναφέρει: Έντονα θα υποχωρήσουν ιδίως στο στεγαστικό τομέα, ενώ στους άλλους κλάδους αναμένεται οι επιχειρήσεις να εξακολουθήσουν τις επενδύσεις σε εξοπλισμούς, αφού αποκόμισαν σημαντικά κέρδη τα τελευταία χρόνια (με την προϋπόθεση ωστόσο ότι θα ξεπερασθεί η πιστωτική κρίση).

Πετρέλαιο και πληθωρισμός

Το πόσο αβέβαιες είναι οι προβλέψεις αυτές γίνεται έκδηλο στις τιμές του πετρελαίου. Καθώς οι φθινοπωρινές προβλέψεις "έκλεισαν" στις 24 Οκτωβρίου, η έκθεση αναφέρεται στο τότε ρεκόρ των 84 δολαρίων για το βαρέλι αργού Brent, που ήταν κατά 65% ακριβότερο από τα μέσα Ιανουαρίου (49% ακριβότερο σε ευρώ), παρά τον υπερδιπλασιασμό του τα προηγούμενα τρία χρόνια. Υποθέτει έτσι ότι οι τιμές θα κυμαίνονται μεταξύ 75 και 81 δολαρίων το βαρέλι, αντιστοιχώντας σε μια μέση ετήσια άνοδο 6,6% φέτος, 11,9% το 2008, για να υποχωρήσουν κατόπιν ελαφρά το 2009, και σ αυτήν την υπόθεση έχουν βασισθεί όλες οι οικονομικές προβλέψεις. Αλλά προλαβαίνοντας στις 2 Νοεμβρίου ένα νέο ρεκόρ 90 δολαρίων, η έκθεση σημειώνει ότι οι έως τότε εξελίξεις οδηγούσαν σε υπόθεση για υψηλότερες μέσες τιμές κατά 6 δολάρια (σχεδόν 4 ευρώ), που στο μακροοικονομικό υπόδειγμα που χρησιμοποιεί θα συνεπαγόταν χαμηλότερη μεγέθυνση κατά δύο δέκατα της μονάδας για το 2008, πληθωρισμό υψηλότερο κατά ένα δέκατο της μονάδας. Οπότε τα προχθεσινά 96 δολάρια το βαρέλι, εφόσον αποδειχθούν διόλου προσωρινά, θα αφαιρούσαν ίσως άλλα δύο δέκατα για να ρίξουν τη μεγέθυνση της Ευρωζώνης στο 1,8%; Δεν ξέρουμε πώς εφαρμόζεται το υπόδειγμα, λογικό ακούγεται όμως.

Αλλά τότε και οι προβλέψεις για χαμηλότερη πλέον αύξηση της απασχόλησης, από 1,5% φέτος σε 1% το 2008 και το 2009, γίνονται χειρότερες. Η περαιτέρω υποχώρηση της ανεργίας από 7% αυτό το φθινόπωρο σε 6,6% το 2009 δεν θα επαληθευθεί, ούτε η η προβλεπόμενη επιτέλους αύξηση του μέσου μισθού το 2008 κατά 3,6% στην Ε.Ε. (από 3% φέτος), κατά 3,1% στην Ευρωζώνη (από 2,6%) ύστερα από πολλά χρόνια στασιμότητας ή και μειώσεων σε πραγματικούς όρους. Και ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη, 2,4% το τρέχον τρίμηνο και τους πρώτους μήνες του 2008, και πάλι 2% το δεύτερο εξάμηνο, σύμφωνα με την έκθεση, θα είναι υψηλότερος. Το ίδιο και τα δημόσια ελλείμματα, όπου η έκθεση ήδη προβλέπει την τάση βελτίωσης να ανακόπτεται.

Οι... βάναυσες κινήσεις του ευρώ

Καθόλου σχεδόν δεν αναφέρεται εξάλλου η έκθεση στις αρνητικές συνέπειες για τη μεγέθυνση από τη συνεχή άνοδο της ισοτιμίας του ευρώ έναντι του δολαρίου, μένοντας στην κατευναστική της επίδραση στον πληθωρισμό. Αντίθετα, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας \Ζαν-Κλοντ Τρισέ\, ο οποίος σπάνια εκφράζεται σχετικά, την Πέμπτη που το ευρώ κόντευε στο 1,5 δολάριο (έφθασε το 1,475) χαρακτήρισε βάναυσες και διόλου ευπρόσδεκτες τις πρόσφατες κινήσεις. Τη δημόσια αυτή τοποθέτηση ερμήνευαν οι Financial Times ως επιδίωξη παρέμβασης στις αγορές συναλλάγματος για τη σταθεροποίηση των ισοτιμιών, η οποία όμως θα απαιτούσε τη συνεργασία και άλλων κεντρικών τραπεζών. Και εδώ η Fed δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται, αν και ο πρόεδρός της \Μπεν Μπερνάνκε\ μίλησε στο Κογκρέσο για τον κίνδυνο πληθωρισμού λόγω δολαρίου και πετρελαίου. Από την ύψιστη τιμή του το 2002, το δολάριο έχει χάσει το 41% της αξίας του έναντι του ευρώ. Την αμερικανική οικονομία όμως απειλεί και η ύφεση – στον κίνδυνο σοβαρής επιβράδυνσης έδωσε ακόμα μεγαλύτερη έμφαση ο Μπερνάνκε – και το φθηνό δολάριο βοηθάει τις εξαγωγές που αυξήθηκαν φέτος κατά 8%, ξεπερνώντας τις εισαγωγές και συμβάλλοντας για πρώτη φορά ύστερα από δώδεκα χρόνια θετικά στη μεγέθυνση.

Την επιβράδυνση στις ΗΠΑ, σε μικρότερο βαθμό και στην Ευρώπη, προκαλεί η παρατεινόμενη χρηματοοικονομική κρίση που ακολούθησε την κατάρρευση της αμερικανικής αγοράς των ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων. Εξ αιτίας της η ΕΚΤ δεν αύξησε την Πέμπτη το επιτόκιό της, μολονότι ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη έφθασε 2,6% τον Οκτώβριο και προβλέπεται να διατηρηθεί αισθητά πάνω από 2% για αρκετούς μήνες, ούτε έδωσε σαφές σήμα, όπως σε άλλες περιπτώσεις, ότι επίκειται αύξηση επιτοκίου στο αμέσως επόμενο διάστημα. Η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα από την επανεκτίμηση των κινδύνων στις χρηματοοικονομικές αγορές επιβάλλει ενδελεχή εξέταση πρόσθετων πληροφοριών πριν βγάλουμε περαιτέρω συμπεράσματα για τη νομισματική μας πολιτική, είπε ο κ. Τρισέ. Η ΕΚΤ ανανέωσε εξάλλου για άλλους τρεις μήνες την έκτακτη χορήγηση 60 δισ. ευρώ στο τραπεζικό σύστημα τον Αύγουστο για να αντιμετωπίσει την έλλειψη ρευστότητας, επιβεβαιώνοντας ότι η κρίση κάθε άλλο παρά έχει τελειώσει..

Πρώτοι ερχόμαστε στο εξωτερικό έλλειμμα

Η βασική αδυναμία της ελληνικής οικονομίας, το ότι η μεγέθυνση τροφοδοτείται κυρίως από την εγχώρια ζήτηση και μάλιστα την καταναλωτική, φαίνεται να την καθιστά προσωρινά αλώβητη στις ευρύτερες αρνητικές εξελίξεις.

Σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η αύξηση του ΑΕΠ θα φθάσει φέτος το 4,1%, σαφώς πάνω από το μέσο όρο της Ευρωζώνης. Οι επενδύσεις άρχισαν να υποχωρούν από το θεαματικό περυσινό τους δυναμισμό (αύξηση 7,9% από 12,9%), αλλά ισχυρή άνοδο παρουσίασε η δημόσια κατανάλωση (αυξήθηκε 4,3% από 0,9% πέρυσι), αντανακλώντας τα επιδόματα στους πυρόπληκτους και τις δαπάνες για τις εκλογές. Το 2008 το ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 3,8% και το 2009 κατά 3,7%.

Καλύτερα από όσο τα ξέραμε εμφανίζονται πλέον στην έκθεση τα ελλείμματα και το χρέος, εφόσον υπολογίζονται στο αναθεωρημένο κατά 9,6% προς τα πάνω ΑΕΠ. Ωστόσο το δημόσιο έλλειμμα προβλέπεται να φθάσει φέτος το 2,9% του ΑΕΠ, υψηλότερα από το περυσινό 2,5% και μόλις κάτω από το όριο του 3%, λόγω αυτής της διόγκωσης των δημόσιων καταναλωτικών δαπανών και της αναδρομικής πληρωμής εισφορών στην Ε.Ε. που αντιστοιχούν στο υψηλότερο ΑΕΠ. Προβλέπεται να πέσει στο 1,8% του ΑΕΠ το 2008 και το 2009. Χαμηλότερα από το 100% του ΑΕΠ εμφανίζεται πλέον και το δημόσιο χρέος: 93,7% φέτος, 91,1% το 2008, 88,8% το 2009.

Ακόμα και ως προς το αναθεωρημένο ΑΕΠ το ελληνικό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών παραμένει το υψηλότερο της Ευρωζώνης: 10,8%, με την Ισπανία και την Πορτογαλία να ακολουθούν (9,3% και 9% αντιστοιχα). Ελάχιστα προβλέπεται να υποχωρήσει (10,6% του ΑΕΠ το 2009).

Πολιτική που θα μείωνε το εξωτερικό μας έλλειμμα άλλωστε δεν υφίσταται. Από τη Νέα Υόρκη, όπου βρίσκεται με ομάδα Ελλήνων επιχειρηματιών, ο υπουργός Οικονομίας \Γιώργος Αλογοσκούφης\ εξέφρασε ικανοποίηση για την αναγνώριση των κυβερνητικών προσπαθειών από την Επιτροπή. Μιλώντας σε Αμερικανούς επιχειρηματίες, τους κάλεσε να επενδύσουν στη χώρα μας στον τουρισμό, την ενέργεια, τις υπηρεσίες, τις τράπεζες, μάλιστα και στην ανάπτυξη ακινήτων! Ούτε στη βιομηχανία, ούτε στη γεωργία...

Εκτύπωση στις: 2024-03-28
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=2180