Ολοένα θα ακριβαίνουν τα τρόφιμα
Ανυποψίαστη η κυβέρνηση για τις πολιτικές που απαιτούνται
Ελίζα, Παπαδάκη
Τα Νέα, 2007-12-19
Έχουμε μπει σε μια περίοδο ολοένα ακριβότερων τροφίμων σε παγκόσμια κλίμακα. Αφότου θεσπίστηκε το ενιαίο νόμισμα, ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη παρέμενε πολύ χαμηλός, αλλά τον Νοέμβριο η ετήσια άνοδος του δείκτη τιμών καταναλωτή έφθασε το 3,1%, και όχι μόνο λόγω του πετρελαίου. Καθοριστική ήταν η συμβολή των τροφίμων, που ανατιμήθηκαν κατά 4,3%. Παγίως υψηλότερος, ο ελληνικός πληθωρισμός τον ίδιο μήνα ήταν 3,9%, ενώ η ετήσια άνοδος των τροφίμων έφθανε το 4,8%, και αυτό παρά την υποχώρηση της τιμής του ελαιολάδου και κάποιων άλλων ειδών. Ακριβαίνει το ψωμί μαζί με όλα τα προϊόντα που βασίζονται στα δημητριακά, όλα επίσης τα γαλακτοκομικά, τα αυγά, το μοσχαρήσιο κρέας. Ταυτόχρονα, στις ΗΠΑ ο δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε κατά 4,3%, αλλά τα τρόφιμα που αγοράζουν τα νοικοκυριά για το σπίτι κατά 5,4%. Και στην Κίνα, όπου η ραγδαία ανάπτυξη δικαιολογεί κάπως ταχύτερη άνοδο των τιμών, ο πληθωρισμός έκανε τον Νοέμβριο ρεκόρ ενδεκαετίας στο 6,9% με ένα άλμα 18,2% στα τρόφιμα. Η ακρίβεια στα τρόφιμα φαίνεται ότι θα εντείνεται για μεγάλο διάστημα. Μια σειρά από αιτίες ωθούν τις διεθνείς τιμές προς τα πάνω: η σημαντική άνοδος των εισοδημάτων στις αναπτυσσόμενες χώρες τα τελευταία χρόνια μεταβάλλει εκεί τις διατροφικές συνήθειες με αποτέλεσμα να αυξάνεται η ζήτηση για ορισμένα είδη που έως τώρα καταναλώνονταν περισσότερο στις πιο πλούσιες χώρες. Στην Ινδία, για παράδειγμα, ενώ ο μισός πληθυσμός παραμένει φυτοφάγος, η ζήτηση για γαλακτοκομικά (τυριά, παγωτά) έχει αυξηθεί τόσο πολύ ώστε σ΄ αυτήν την πρώτη στον κόσμο γαλακτοπαραγωγό χώρα η κυβέρνηση να επιβάλει απαγόρευση των εξαγωγών για να συγκρατήσει τις τιμές. Αντίστοιχα, πολύ περισσότερο κρέας τρώνε πλέον οι Κινέζοι αλλά και οι Ρώσοι, αφού πιο πολλοί έχουν πλέον χρήματα να το αγοράσουν. Περισσότερα ζώα, επομένως, που απαιτούν περισσότερες ζωοτροφές εκτοπίζοντας δημητριακά για ανθρώπινη βρώση. Από την άλλη πλευρά, τη γεωργία πλήττουν οι κλιματικές αλλαγές: η παραγωγή σιτηρών στην Αυστραλία περιορίστηκε φέτος στο μισό της κανονικής λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας, στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη καλλιέργειες καταστράφηκαν από τις πλημμύρες, στη Μεσόγειο από τους καύσωνες. Επιπλέον, το κόστος παραγωγής επιβαρύνει το συνεχώς ακριβότερο πετρέλαιο που καίνε τα τρακτέρ, το φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται στα αζωτούχα λιπάσματα. Σπασμωδική αντίδραση στις ανατιμήσεις του πετρελαίου και στην κλιματική απειλή, η μαγική λύση των βιοκαυσίμων, ισχυρά επιδοτούμενη στις ΗΠΑ εις βάρος των πολύ αποδοτικότερων της Βραζιλίας, αποσύρει μεγάλες σοδειές καλαμπόκι από την αγορά τροφίμων. Μια σειρά χώρες, με τελευταία τη γειτονική μας Τουρκία, καταργούν τους υψηλούς εισαγωγικούς δασμούς τους στα δημητριακά για να εξασφαλίσουν τη διατροφή του πληθυσμού τους. Όμως άλλες, έως τώρα πλεονασματικές, επιβάλλουν εξαγωγικούς δασμούς για να προστατεύσουν τους δικούς τους πληθυσμούς. Στις ΗΠΑ, μόλις, ανακοινώθηκε η πρόβλεψη ότι τα αποθέματα σιτηρών θα πέσουν το 2008 στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 60 ετών, ενώ όλες οι προβλέψεις συγκλίνουν στο ότι επίκεινται νέα ανατιμητικά σοκ στις διεθνείς αγορές τροφίμων.Αν στις χώρες υψηλού εισοδήματος οι ανατιμήσεις των τροφίμων προκαλούν προβλήματα- πληθωρισμό, συμπίεση αγοραστικής δύναμης των φτωχότερων στρωμάτων, τάση των κεντρικών τραπεζών να αυξήσουν τα επιτόκια διακινδυνεύοντας μιαν οικονομική ύφεση και περισσότερη ανεργία- για τις φτωχές χώρες του πλανήτη, όπου τα τρόφιμα αποτελούν μεγάλο μέρος των εισαγωγών, συνιστούν άμεση απειλή: περισσότερος υποσιτισμός και καταστροφή των οικονομιών τους. Είναι φανερό ότι οι εξελίξεις επιβάλλουν μια διεθνή συνεννόηση για την ασφάλεια των τροφίμων, όπως επανειλημμένα ζητάει ο γενικός διευθυντής του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών Ζακ Ντιουφ, εντέλει και ένα σχεδιασμό σε πλανητική κλίμακα για την κάλυψη των αναγκών. Τα φτωχά αποτελέσματα της πρόσφατης διάσκεψης στο Μπαλί για το κλίμα, αλλά και το παρατεινόμενο έξι χρόνια τώρα αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων της Ντόχα για το διεθνές εμπόριο, δείχνουν πόσο ανέτοιμες είναι οι κυβερνήσεις των ισχυρότερων χωρών να αναλάβουν αυτήν την ευθύνη, πόσες πολιτικές προσπάθειες χρειάζεται να καταβληθούν σε μια τέτοια κατεύθυνση.
Από τις αναγκαίες αυτές προσπάθειες δεν επιτρέπεται να αυτοεξαιρείται καμία χώρα, ούτε η δική μας, όπου δυστυχώς η κυβέρνηση θέλει να αγνοεί τα μεγάλα και κρίσιμα ζητήματα- όπως επανεπιβεβαίωσε με την απουσία της στο Μπαλί. Παράλληλα όμως κάθε χώρα, και η δική μας, οφείλει να έχει μιαν εσωτερική πολιτική για την αγροτική ανάπτυξη και τα τρόφιμα ώστε να αντιμετωπίσει τις επερχόμενες απειλές με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για τον εγχώριο πληθυσμό. Υπουργείο με τέτοιο τίτλο διαθέτουμε, ένα μακρόπνοο σχέδιο όμως για την ανάπτυξη της γεωργίας με σύγχρονους όρους, αξιοποιώντας τους φυσικούς πόρους, τους υδάτινους π.χ. αντί να τους καταστρέφουμε, αλλά και τον ήλιο και την αιολική ενέργεια αντί να καίμε τόσο πετρέλαιο, για την επέκταση πραγματικών βιολογικών καλλιεργειών, αλλά και για να προσαρμόσουμε βαθμιαία τα καταναλωτικά μας πρότυπα, δεν έχουμε. Όταν ακριβαίνουν τα τρόφιμα, κοιτάμε μόνο τα σουπερμάρκετ...
Εκτύπωση στις: 2024-04-18
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=2249