Διπλό στοίχημα
Παύλος, Τσίμας
Τα Νέα, 2008-02-16
Η εκλογή του Αλέξη Τσίπρα συνοδεύτηκε από μεθοριακά επεισόδια μεταξύ ΠΑΣΟΚ και Συνασπισμού, με εκατέρωθεν επιθετικές δηλώσεις και μιαν ανεξήγητη απώλεια ψυχραιμίας από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ. Τα στελέχη του τελευταίου αντέδρασαν με πανικό στη νεαρή «απειλή», με την πεποίθηση πως μεταξύ των δύο όμορων χώρων υπάρχει σχέση συγκοινωνούντων εκλογικών δοχείων, που κάνει τις εκλογικές τους προσδοκίες ευθέως ανταγωνιστικές, τα κέρδη του ενός ζημίες του άλλου.
Εδραιωμένη πεποίθηση. Αλλά είναι και σωστή;
Αν, σύμφωνα με το περίφημο ρητό, το πρώτο μάθημα στην πολιτική είναι να μάθεις να μετράς, ας δοκιμάσουμε λίγη εκλογική αριθμητική.
Όταν το 1981 το ΠΑΣΟΚ της Αλλαγής σάρωνε τις εκλογές με το δημοψηφισματικό 48%, η Αριστερά δεν συρρικνώθηκε. Αντίθετα, το ΚΚΕ σημείωσε τότε το υψηλότερο (ώς σήμερα) ποσοστό του σε εθνική αναμέτρηση: 11%. Το ίδιο είχε συμβεί και στην προηγούμενη αναμέτρηση, το 1977, όπου το ΠΑΣΟΚ διπλασίασε τα ποσοστά του (από το 13% στο 25%) αλλά και η Αριστερά βελτίωσε τα δικά της ποσοστά (από το 9,5% του ΄74 στο 12%). Όταν πάλι, το 1996, το ΠΑΣΟΚ του εκσυγχρονισμού ανεστήθη εκ νεκρών και διέψευσε τη βεβαιότητα ενός προαναγγελθέντος εκλογικού θριάμβου της Ν.Δ., η νίκη του δεν συνετελέσθη εις βάρος της Αριστεράς. Αντιθέτως, τα δύο αριστερά κόμματα κέρδισαν αθροιστικά τρεις και κάτι ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 1993, παρ΄ ότι στη Βουλή είχε μπει στο μεταξύ ένας ακόμη ανταγωνιστής, το ΔΗΚΚΙ του κ. Τσοβόλα.
Από την άλλη πλευρά, τόσο η ήττα του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 1990 όσο και εκείνη του 2004 δεν συνοδεύτηκαν από βελτίωση των εκλογικών επιδόσεων των κομμάτων της Αριστεράς, που καθηλώθηκαν ή υποχώρησαν.
Η αριθμητική, λοιπόν, δεν επιβεβαιώνει τον μύθο πως μεταξύ του ΠΑΣΟΚ και της άλλης Αριστεράς παίζεται ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος, όπου, αναπόφευκτα, ό,τι χάνει ο ένας το κερδίζει ο άλλος και αντίστροφα. Αντίθετα, η καμπύλη των εκλογικών τους επιδόσεων είχε συνήθως κοινή τροχιά. Όταν το πολιτικό εκκρεμές έκλινε δεξιά έχαναν και οι δύο, όταν μετακινούνταν αριστερά κέρδιζαν από κοινού. Χωρίς να αλλάζει σημαντικά το πηλίκον της διαίρεσης ΠΑΣΟΚ - Αριστεράς.
Πώς να εξηγήσει κανείς, λοιπόν, τα πρόσφατα δεδομένα, τα ευρήματα των τελευταίων δημοσκοπήσεων, που δείχνουν τα κόμματα της Αριστεράς- και προπάντων τον Συνασπισμό- να επωφελούνται από την υποχώρηση του «μεγάλου συγγενούς» (και μεγάλου ασθενούς); Τι έχει αλλάξει;
Μια ματιά και πάλι στους αριθμούς. Αυτό που αποτυπώνουν δεν είναι μια κάποια μετακίνηση του εκκρεμούς μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και ΠΑΣΟΚ, όπως γινόταν έως τώρα, αλλά μια δραματική υποχώρηση του αθροίσματος και των δύο- από το ήδη χαμηλό 80% του περασμένου Σεπτεμβρίου στο δημοσκοπικό 54,5% της τελευταίας έρευνας της ΜRΒ.
Αυτό που συμβαίνει εδώ, λοιπόν, δεν είναι κάτι που αφορά ειδικά στη σχέση του ΠΑΣΟΚ με την άλλη Αριστερά. Αλλά μια βαθιά- συγκυριακή ή μονιμότερη- δυσλειτουργία του πολιτικού συστήματος, το οποίο μοιάζει αδύναμο να παράγει πειστικές εναλλακτικές λύσεις.
Θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι σε κρίση ο δικομματισμός- να χειροκροτήσουμε και να ξεμπερδέψουμε. Αλλά θα προσπερνούσαμε, έτσι, ένα κρίσιμο έλλειμμα που αφορά στην (όλη) Αριστερά.
Διπλό έλλειμμα. Ένα έλλειμμα, πρώτον, πειστικής αφήγησης για το μέλλον κοινωνικού οράματος, διεκδίκησης της χαμένης ηγεμονίας της Αριστεράς στο πεδίο των ιδεών και των αξιών. Κι ένα έλλειμμα, δεύτερον, αξιόπιστης και ρεαλιστικής εναλλακτικής πρότασης για την άμεση διαχείριση της εξουσίας, για το «εδώ και τώρα», για μια προοδευτική διακυβέρνηση.
Διπλό έλλειμμα, διπλό στοίχημα. Κι αν τα δύο σκέλη του στοιχήματος- μια νέα αφήγηση για το μέλλον, μια αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση εξουσίας- μοιάζουν ξένα μεταξύ τους, ανταγωνιστικά ίσως, μπορεί και να μην είναι. Γιατί, αν δεν μετακινηθεί το εκκρεμές από τον εμπεδωμένο «φόβο της πτώσης» σε μια νέα προσδοκία, αν το κοινωνικό κλίμα δεν βγει από το βαρομετρικό χαμηλό της απελπισμένης απαισιοδοξίας, όχι μόνον του ΠΑΣΟΚ η κρίση θα βαθαίνει αλλά και του Συνασπισμού τα σημερινά δημοσκοπικά οφέλη μπορεί να αποδειχθούν εφήμερα.
Εκτύπωση στις: 2024-04-19
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=2386