Νοσταλγική αυταρέσκεια
Γιώργος, Μπράμος
Αυγή, 2008-01-05
Πήρα το ημερολόγιο της Επιτροπής Πολιτισμού του ΣΥΝ, με τα συνθήματα του Γαλλικού Μάη, σαράντα χρόνια από εκείνο το φοβερό ’68. Καλό είναι, δεν λέω, να θυμόμαστε κάπου-κάπου και κυρίως στις "στρογγυλές" ημερομηνίες, τα γεγονότα "που πυρπολούσαν την νιότη μας". "Κοιτάτε", μπορεί να λέμε στα παιδιά μας, "από πόσο μακριά ερχόμαστε εμείς, οι σημερινοί μεσήλικες!"Η ιστορία στάθηκε τόσο γενναιόδωρη μαζί μας. Ζήσαμε το ρίγος της ανατροπής,
την απελευθέρωση από τις προκαταλήψεις, είδαμε τις φωτιές στους δρόμους,
ακούσαμε τα τραγούδια της επανάστασης, χωθήκαμε στις ταινίες που
απαιτούσαν κάτι περισσότερο από την κατανάλωσή τους, διαβάσαμε τους
ποιητές που αναστατώνουν την τάξη του κόσμου, ελπίσαμε, κυρίως ελπίσαμε
πως με μας η ουτοπία μπορεί να διαψεύσει το νόημά της, μπορεί να γίνει
πραγματικότητα.
Σίγουρα τα παιδιά θα μας ζηλεύουν, αν δεν μας φθονούν. Αλλά με τρώει η
υποψία πως στο βάθος θα μας χλευάζουν. Είναι μόνο οι συμβιβασμοί μας,
μικροί και μεγάλοι, είναι μόνο η τύφλωσή μας στην μαοϊκή εκδοχή της
ανατροπής, η ηθικολογία της νέας ανθρώπινης συνείδησης, που πριν προλάβει
να υποψιαστεί τι είναι και τι σημαίνει χειραφέτηση, παρασύρθηκε και τελικά
υποτάχθηκε σε μορφές ανάπτυξης που σήμερα έχουν φέρει τον κόσμο στην
αγωνία της οικολογικής απορρύθμισης; Είναι ένα αμάρτημα απειρίας,
ημιμάθειας και οίησης που δεν μπορέσαμε οι περισσότεροι να φθάσουμε στο
βάθος των επισημάνσεων του Γκράμσι για τον Πιραντέλλο, του Τρότσκι για τον
Σελίν, της Άρεντ για το Ολοκαύτωμα και την Αμερικανική Επανάσταση; Όταν,
με άλλα λόγια, θεωρήσαμε την διαδικασία της ανθρώπινης περιπέτειας ένα
γεγονός που ξεκινούσε από το "Κόκκινο βιβλίο" και τις αφελείς δοξασίες
του, που με υποκρισία και εθελοτυφλία δεν καταλαβαίναμε πως ήταν το
προσωπείο μιας ακόμα μεγάλης τυραννίας; Όταν μας γοήτευσε τόσο πολύ και
τόσο καθοριστικά το ακραίο σύνορο, όταν η πατροκτονία από γόνιμη
διαδικασία υπέρβασης έγινε αδιέξοδη, απελπισμένη και απάνθρωπη εκδοχή
τρομοκρατίας.
Είναι αυτά εσχατολογική γκρίνια; Όταν σκέφτομαι τον Μάη του ’68, έχω
προσωπικά την ανάγκη ενός αναστοχασμού. "Η φαντασία στην εξουσία" ήταν η
νεανική, αυθάδης, αλαζονική και σίγουρη απαίτηση. Ήταν ένα σύνθημα που,
καμιά φορά πιστεύω πως έβγαζε τα παιδιά της Δύσης από την ραστώνη και την
τρυφηλότητα των πατεράδων, αλλά τα οδηγούσε σε έναν περίπατο που είχε ως
προϋπόθεση τα ροδαλά μαγουλάκια τους και τις χορτασμένες τους κοιλιές.
Μέχρι τότε οι πατεράδες και οι παππούδες τους είχαν πάει στους πολέμους
του αιώνα, είχαν πολεμήσει, ματώσει, σωθεί ή λουφάρει, είχαν πάντως σε
όλες τις περιπτώσεις δοκιμαστεί. Αυτή η δοκιμασία των προγόνων καθόρισε
στις μεγάλες μεταπολεμικές απεργίες για την δουλειά και την ζωή, απ’ αυτήν
την δοκιμασία η Ευρώπη κέρδισε την σχετική, πάντα, ειρήνη κι ένα μίνιμουμ
κοινωνικής προστασίας με το κοινωνικό κράτος που τόσο απορρίψαμε τότε σαν
σοσιαλδημοκρατική κομπίνα και άλλο τόσο υποστηρίζουμε σήμερα ως εργατική
κατάκτηση.
Τα λέω, έτσι, λίγο ως πολύ προβοκατόρικα και χύμα, γιατί έχω έμμονη ιδέα
για τον τρόπο που η Αριστερά συνομιλεί με το δοξασμένο, μυθικό παρελθόν
της. Πάνω στα γραφεία μας, στους τόπους που κυνηγάμε το μεροκάματο, ένα
ημερολόγιο που υπενθυμίζει την χρεοκοπία του οράματος, προσωπικά εμένα δεν
με αφήνει ήσυχο να συγκεντρωθώ στην αλλοτρίωσή μου. Αυτή είναι η μία, η
ενοχική πλευρά. Η άλλη έχει να κάνει με τον φόβο και την απορία, μήπως,
λέω μήπως, τα σύμβολα, οι ιστορίες, οι μυθολογίες, από ιστορική γνώση και
συνείδηση γίνονται εικονίσματα και περιχαράξεις. Νοσταλγική αυταρέσκεια.
Κρατάω πάντως την βεβαιότητα πως το Τμήμα Πολιτισμού του ΣΥΝ θα έχει στον
σχεδιασμό του ένα συνέδριο, ένα σεμινάριο, μια συζήτηση για τα βάθη, τα
πλούτη, την φτώχεια και την συντριβή του Μάη. Τα σαράντα χρόνια από τότε
είναι πολλά για την μικρή μας ζωή, αλλά είναι ελάχιστα για την αμηχανία
που εκείνα τα γεγονότα θα προκαλούν σε όλες τις γενιές που, πάντα, όσο και
αν το αρνούνται οι κυνικοί, έχουν όνειρα και οράματα.
Εκτύπωση στις: 2024-04-26
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=2411