Προσωρινή ανάσα στην κούρσα του πετρελαίου
Ελίζα, Παπαδάκη
Αυγή της Κυριακής, 2008-06-22
Μέχρι και κατά μισό εκατομμύριο βαρέλια ενδέχεται να αυξήσει η Σαουδική Αραβία την ημερήσια παραγωγή πετρελαίου της. Η απόφαση αυτή θα ανακοινωθεί πιθανώς σήμερα στην Τζέντα της Ερυθράς Θάλασσας, όπου με πρωτοβουλία του Σαουδάραβα βασιλιά συναντώνται εκπρόσωποι παραγωγών και καταναλωτριών χωρών. Η προσδοκία μιας πρόσθετης προσφοράς, που θα αντιπροσωπεύει πάντως λιγότερο από το 1% της παγκόσμιας κατανάλωσης, οδήγησε σε συγκράτηση των τιμών του πετρελαίου τις τελευταίες μέρες.Την τιμή του πετρελαίου, που πρόσφατα είχε αγγίξει τα 140 δολάρια το βαρέλι φθάνοντας μιαν αύξηση 40% από τις αρχές του έτους, έριξε εξάλλου κατά 3%, στα 132,32 δολάρια την Πέμπτη, η απροσδόκητη απόφαση της κινεζικής κυβέρνησης να αυξήσει από προχθές κατά 18% τις τιμές του πετρελαίου και του ντήζελ, κατά 16% στη βενζίνη, για την εσωτερική κατανάλωση. Η αύξηση θα επιβαρύνει πρόσθετα τον πληθωρισμό στην Κίνα, που το Μάιο είχε φτάσει 7,7%. Για τελευταία φορά οι διοικητικά καθοριζόμενες (που σημαίνει επιδοτούμενες) εγχώριες τιμές των καυσίμων είχαν αυξηθεί εκεί τον περασμένο Νοέμβριο, κατά 9-10%. Έκτοτε όμως οι διεθνείς τιμές ανέβηκαν πάνω από 40%, συμπιέζοντας δραστικά τα περιθώρια για τις κινεζικές εταιρίες του κλάδου οι οποίες αδυνατούσαν να ανταποκριθούν στη ζήτηση με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ελλείψεις, αναφέρουν Ευρωπαίοι ανταποκριτές από το Πεκίνο. Μια ενδεικνυόμενη ανατίμηση των καυσίμων θα συμβάλει στην προώθηση της προσφοράς και στην εξοικονόμηση ενέργειας, εξηγούσε η αρμόδια κινεζική αρχή, η οποία με το ίδιο σκεπτικό ανακοίνωσε και μιαν αύξηση κατά 4,7% του ηλεκτρικού ρεύματος.
Την Κίνα και άλλες αναπτυσσόμενες χώρες έχουν κατηγορήσει άλλωστε οι πλούσιες χώρες ότι με τις επιδοτήσεις τους στα καύσιμα ενισχύουν τεχνητά τη ζήτηση για πετρέλαιο. Από την Ιαπωνία οι υπουργοί Οικονομικών της "ομάδας των 8" (G8) καλούσαν το περασμένο Σαββατοκύριακο σε μείωση των επιδοτήσεων για να πέσουν οι τιμές του πετρελαίου. Αντιμέτωπες με ένα δυσβάσταχτο δημοσιονομικό κόστος τις επιδοτήσεις τους αναγκάστηκαν να περικόψουν ήδη από τον περασμένο μήνα η Ινδία, η Μαλαισία, η Ινδονησία και η Ταϊβάν, παρά τις δυσμενείς επιπτώσεις στον πληθωρισμό, που στην Ινδία φθάνει πλέον το 11%. Ακριβώς όμως λόγω του πληθωρισμού δεν αναμενόταν άμεσα μια τέτοια κίνηση από την Κίνα που δεν έχει ανάλογο δημοσιονομικό πρόβλημα.
Ποιοι αυξάνουν, ποιοι μειώνουν
Το 2007 η παγκόσμια κατανάλωση πετρελαίου αυξήθηκε κατά 1,1%, ενώ η παγκόσμια παραγωγή περιορίσθηκε κατά 0,2%, σύμφωνα με τη θεωρούμενη ως έγκυρη Διεθνή Ενεργειακή Στατιστική Έκθεση της εταιρίας ΒΡ που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα. Σε απόλυτα μεγέθη τα ποσοστά αυτά μεταφράζονται σε μιαν αύξηση της ημερήσιας κατανάλωσης κατά ένα εκατομμύριο βαρέλια και σε μια μείωση της ημερήσιας παραγωγής κατά 130.000 βαρέλια.
Οι αριθμοί αυτοί δικαιολογούν ίσως τη μονομερή απόφαση της μεγαλύτερης πετρελαιοεξαγωγικής χώρας, της Σαουδικής Αραβίας, σε διάσταση με τους εταίρους της στον ΟΠΕΚ, να αυξήσει περαιτέρω την ημερήσια παραγωγή της. Την είχε αυξήσει ήδη το Μάιο κατά 300.000 βαρέλια και φθάνει σήμερα τα 9,45 εκατομμύρια βαρέλια, αλλά κατά τις στατιστικές της ΒΡ το 2007 την είχε μειώσει κατά 4,1% έναντι του 2006. Πέρυσι αντιπροσώπευε το 12,6% της παγκόσμιας παραγωγής και θεωρείται η μόνη χώρα που μπορεί εύκολα να την αυξήσει χωρίς να απαιτούνται νέες επενδύσεις. Δύο φορές φέτος ο Αμερικανός πρόεδρος Μπους επισκέφθηκε το βασιλέα Αμπντούλα, για να τον πιέσει σε μια τέτοια κατεύθυνση.
Σύμφωνα με τις ίδιες στατιστικές, οι πιο ανεπτυγμένες 30 χώρες του ΟΟΣΑ μείωσαν πέρυσι την κατανάλωσή τους κατά 0,9% στο 56,9% της παγκόσμιας κατανάλωσης, ενώ οι λεγόμενες "αναδυόμενες" οικονομίες, που έχουν τον τριπλάσιο πληθυσμό, αύξησαν τη δικά τους κατανάλωση κατά 4,4% και το μερίδιό τους έφθασε στο 38,5% του συνόλου. Η Κίνα με το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πληθυσμού κατανάλωσε 4,1% περισσότερο πετρέλαιο για να φτάσει το 9,3% της παγκόσμιας κατανάλωσης. Η Ινδία με το ένα έκτο του παγκόσμιου πληθυσμού είχε μεγαλύτερη αύξηση, 6,7%, αλλά το μερίδιό της μόλις έφθασε το 3,3% του συνόλου.
Είναι φανερό ότι μια μείωση της κατανάλωσης των πλουσίων που δεν φτάνει καν τη μονάδα είναι πολύ μικρή για να οδηγήσει σε αποκατάσταση της ισορροπίας. Επιπλέον είναι ανισομερής. Μόλις κατά 0,1% μείωσαν την κατανάλωσή τους οι ΗΠΑ, διατηρώντας ένα πολύ υψηλό μερίδιο 23,9% στον κόσμο. Δεν είναι ικανοποιητική ούτε η επίδοση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που μείωσε την κατανάλωση πετρελαίου κατά 2,6% καθώς το παγκόσμιο μερίδιό της ήταν 17,8%. Αλλά η πρωταθλήτρια στην εξοικονόμηση πετρελαίου Σουηδία, με μια μείωση 9,9% το 2007, όπως και η αξιοσημείωτη μείωση 9% στη βιομηχανική Γερμανία, που αντιπροσωπεύει το 2,8% της παγκόσμιας κατανάλωσης, δείχνουν πόσο πιο αποφασιστικά βήματα μπορεί να γίνουν για τη βαθμιαία απεξάρτηση από το πετρέλαιο.
Το γεγονός ότι και η Ελλάδα εμφανίζεται στις ίδιες στατιστικές να έχει μειώσει την κατανάλωση πετρελαίου κατά 2,2% το 2007 έναντι του 2006, μολονότι στη χώρα μας μέχρι τώρα δεν γίνεται καμία οργανωμένη προσπάθεια εξοικονόμησης, ίσως να δείχνει ότι η ραγδαία άνοδος των τιμών τους τελευταίους μήνες του χρόνου εξανάγκασε τους καταναλωτές σε σημαντικές οικονομίες στη θέρμανση και στην κίνησή τους. Διότι από το 2003 ως το 2006 αυξάναμε την κατανάλωση πετρελαίου με ρυθμό πάνω από 2,5% το χρόνο. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι στην ακόμα συγκριτικά πολύ χαμηλότερη κατανάλωση φυσικού αερίου εμφανίσαμε το 2007 μια θεαματική αύξηση 24,3%.
Τελευταία μεγάλη απάτη του Τζορτζ Μπους
Σύμφωνα με την έκθεση της ΒΡ, τα βεβαιωμένα στο τέλος του 2007 παγκόσμια αποθέματα πετρελαίου, 1237,9 δισεκατομμύρια βαρέλια, θα αρκούσαν για να καλύψουν μιαν ετήσια παραγωγή στα περυσινά επίπεδα για 41 ακόμα χρόνια. Εφόσον οι ετήσιες ανάγκες θα αυξάνονται, θα τελειώσουν ακόμα νωρίτερα.
Αυτό είναι το υπόβαθρο για την αιφνίδια απόφαση του Τζωρτζ Μπους να άρει την απαγόρευση εξόρυξης πετρελαίου έξω από τις αμερικανικές ακτές που έχει επιβληθεί για περιβαλλοντικούς λόγους. Η απόφαση πρέπει να εγκριθεί από το Κονγκρέσο και ελπίζεται ότι η πλειοψηφία των Δημοκρατικών θα την αποτρέψει. Αλλά τα κίνητρα του Μπους είναι, βέβαια, πολιτικά: Να δώσει ενόψει των εκλογών μια ψεύτικη ελπίδα στην ασίγαστη δίψα των Αμερικανών που παρακολουθούν αγανακτισμένοι το ράλι των καυσίμων, σ’ αυτούς άλλωστε ποντάρει ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος Τζον Μακέιν και στηρίζει το μέτρο. Και να προσφέρει ένα τελευταίο δώρο στις "δικές του" πετρελαϊκές εταιρίες πριν αποχωρήσει από το Λευκό Οίκο.
Πρόκειται για βάναυσα παραπλανητική επιχείρηση, έγραφαν οι New York Times, τεκμηριώνοντας με κυβερνητικά στοιχεία ότι η υπεράκτια εκμετάλλευση στην καλύτερη περίπτωση θα άρχιζε να επηρεάζει τις τιμές μετά το 2030. Οι μόνοι που πραγματικά θα ωφεληθούν, προσέθεταν, είναι οι πετρελαϊκές εταιρίες που θέλουν να κλειδώσουν και την τελευταία εκμεταλλεύσιμη δυνατότητα, όσο ακόμα οι φίλοι τους, ο Τζορτζ Μπους και ο Ντικ Τσέινι, βρίσκονται στην εξουσία. Και παρέπεμπαν στο σχόλιο του εκπροσώπου των Δημοκρατικών στη Γερουσία Χάρι Ρέιντ για την απάτη ότι η χώρα που καταναλώνει το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πετρελαίου και διαθέτει μόλις το 3% των παγκόσμιων αποθεμάτων μπορεί τάχα να λύσει το πρόβλημα με δικές της εξορύξεις. Ο Πολ Κρούγκμαν εξάλλου υπενθύμιζε από τη στήλη του σαρκαστικά την προηγούμενη μεγάλη απάτη: τις κυβερνητικές διαβεβαιώσεις τις παραμονές του πολέμου στο Ιράκ, ότι μαζί με τη "δημοκρατία" θα έρεαν από τη χώρα αυτή εκατομμύρια πρόσθετα βαρέλια πετρελαίου, όταν χρειάστηκαν πέντε χρόνια για να αποκατασταθεί η παραγωγή σε προπολεμικά επίπεδα.
Ο υποψήφιος των Δημοκρατικών Μπάρακ Ομπάμα έχει ξεκάθαρα εξαγγείλει μια νέα ενεργειακή πολιτική απεξάρτησης από το πετρέλαιο που θα σέβεται το περιβάλλον και θα επιδιώξει να αναστείλει την κλιματική αλλαγή. Μέσα στους επόμενους μήνες θα φανεί πόσο ισχυρά θα αποδειχθούν τα επιχειρήματα απέναντι σε μια δημαγωγία που πατάει σε πραγματική λαϊκή δυσφορία.
Εκτύπωση στις: 2024-04-23
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=2679