Ατολμη μεταρρύθμιση
Πάνος, Σώκος
Ελευθεροτυπία, 2008-08-25
Δεν είναι η μεταρρύθμιση που θα γίνει πρώτο θέμα στα ραδιοτηλεοπτικά δελτία ειδήσεων, ενώ και στις εφημερίδες σπανίως βρίσκει θέση στην πρώτη σελίδα. Ομως η διοικητική μεταρρύθμιση είναι η πιο κρίσιμη, ουσιαστική και καθοριστική για την περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας.
Η Ν.Δ. δεν φημίζεται για την αυτοδιοικητική της ευαισθησία. Το παρελθόν της είναι μια στείρα άρνηση σε κάθε κίνηση που απέβλεπε στην ενίσχυση και αναβάθμιση της αυτοδιοίκησης. Οταν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 1994 είχε καθιερώσει τη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, η Ν.Δ. με μια αναχρονιστική και αντιδραστική τακτική είχε υποστηρίξει ότι η χώρα θα χωριστεί σε... καντόνια και είχε αποχωρήσει από τη Βουλή. Τρία χρόνια αργότερα, το 1997, κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ εφάρμοσε το σχέδιο «Καποδίστριας» και μείωσε σε 1.000 τις 6.000 κοινότητες της χώρας. Η Ν.Δ. και πάλι διαφώνησε και συντάχθηκε με τις πιο ακραίες και αναχρονιστικές δυνάμεις του τόπου. Ομως ήταν αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Στην Ευρώπη των περιφερειών η Ελλάδα δεν μπορούσε είναι ανταγωνιστική με κοινότητες των 300 και 500 κατοίκων. Επρεπε να αντιμετωπίσει την ανισομερή ανάπτυξη.
Σήμερα η Ν.Δ. ως κυβέρνηση κατάλαβε εκείνα τα λάθη της και προωθεί νέο σχέδιο συνένωσης, το οποίο, εκτός από τους δήμους, θα το εφαρμόσει και στις νομαρχίες. Προβλέπει, σύμφωνα με πληροφορίες οι οποίες έχουν δημοσιευτεί, περίπου 400 δήμους και 15-16 περιφέρειες. Αυτές γεωγραφικά δεν θα συμπίπτουν με τις σημερινές περιφέρειες, οι οποίες διατηρούνται. Θα μοιάζουν περισσότερο με τις σημερινές διευρυμένες νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις, θα έχουν αιρετό περιφερειακό συμβούλιο και θα διοικούνται από αιρετό πρόεδρο.
Σωστή κατ’ αρχήν νομοθετική πρωτοβουλία, που οφείλεται κυρίως στον Προκόπη Παυλόπουλο. Ωστόσο, ακόμα και τώρα η μεταρρύθμισή της έχει σπέρματα συντήρησης και κρατικού συγκεντρωτισμού. Στις σημερινές ανάγκες, δεν μπορεί να υπάρξει ουσιαστική διοικητική μεταρρύθμιση χωρίς αναπτυξιακούς στόχους, χωρίς αναπτυξιακά κριτήρια συνένωσης, χωρίς επανασχεδιασμό των δομών του κράτους, χωρίς επαναπροσδιορισμό του ρόλου του κράτους. Το σχέδιο που προωθεί η κυβέρνηση δεν φαίνεται να έχει όλα αυτά τα στοιχεία. Εμμένει σε ένα αθηνοκεντρικό αναπτυξιακό πρότυπο χρεοκοπημένο και μακριά από τις σύγχρονες ανάγκες.
Για τους λόγους αυτούς απαιτείται πια συνολικότερος σχεδιασμός, που θα προβλέπει:
- Κυβέρνηση με λιγότερα υπουργεία, που θα έχει ρόλο επιτελικό.
- Ουσιαστική αποκέντρωση αρμοδιοτήτων των υπουργείων, ούτως ώστε να ενισχυθούν και να αναβαθμιστούν πρώτος και ο δεύτερος βαθμός αυτοδιοίκησης.
- Αποκέντρωση πόρων στην αυτοδιοίκηση, για να πάψει να είναι ο ζήτουλας του κεντρικού κράτους. Αυτό μπορεί να γίνει με έναν επανασχεδιασμό της διαχείρισης των φορολογικών εσόδων και με σαφή προσδιορισμό των πόρων της αυτοδιοίκησης, για να μην παρατηρείται το φαινόμενο της παρακράτησης από το κράτος δισ. ευρώ, που ανήκουν π.χ. στους δήμους και στις νομαρχίες σήμερα ή στις περιφέρειες αύριο.
- Δεύτερος βαθμός αυτοδιοίκησης σε επίπεδο περιφέρειας με κατάργηση του διορισμένου περιφερειάρχη. Η διατήρηση του διορισμένου από το κράτος περιφερειάρχη, όπως προβλέπουν τα κυβερνητικά σχέδια, είναι ένα σπέρμα συντήρησης και στρεβλής λειτουργίας. Η παράλληλη λειτουργία αυτού και του αιρετού λεγόμενου περιφερειάρχη, έστω κι αν οι γεωγραφικές ενότητες στις οποίες θα προΐστανται είναι διαφορετικών ορίων, θα προκαλέσει δυσλειτουργία, επικάλυψη αρμοδιοτήτων, καθυστερήσεις, τριβές. Ποιος θα σχεδιάζει, ποιος θα προγραμματίζει, ποιος θα κατανέμει τα κονδύλια και με ποια κριτήρια;
Υπάρχει χρόνος, η κυβέρνηση και ο κ. Παυλόπουλος να ξαναδούν τα σχέδιά τους και να καταλήξουν σε μια τολμηρή μεταρρύθμιση, που θα απαντά στις σημερινές ανάγκες και θα αντέξει στον χρόνο.
Εκτύπωση στις: 2024-04-18
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=2789