Ρώσικη ρουλέτα στην Οικονομία
Ρaul, Κrugman
The New York Times, Τα Νέα, 2008-09-17
Θα καταρρεύσει το αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα; Δεν το νομίζω, αλλά δεν είμαι και εντελώς σίγουρος. Η παραδοσιακή τραπεζική, όπου οι καταθέτες άφηναν τα χρήματά τους στο γκισέ και έπειτα τα δάνειζαν οι τραπεζίτες με μακροπρόθεσμο ορίζοντα σε άλλους πελάτες, έχει σε μεγάλο βαθμό εκλείψει και έχει αντικατασταθεί με αυτό που έχει επικρατήσει να λέγεται «σκιώδες τραπεζικό σύστημα».
Οι παραδοσιακές τράπεζες τώρα δεν διαδραματίζουν παρά ένα μικρό ρόλο στη διοχέτευση κεφαλαίων από τους καταθέτες στους δανειολήπτες. Σήμερα, οι τραπεζικές εργασίες πραγματοποιούνται μέσω πολύ σύνθετων διαδικασιών που διευθετούνται από τράπεζες που δεν έχουν συναλλαγές με το ευρύ κοινό, όπως είναι οι μη καταθετικές τράπεζες, για παράδειγμα, η Βear Stearns και η Lehman Βrothers.
Το νέο σύστημα υποτίθεται ότι θα ήταν πιο ασφαλές στη διαχείριση του κινδύνου. Όμως η χρηματοπιστωτική κρίση μάς δείχνει ότι ο κίνδυνος δεν ήταν μειωμένος, αλλά κρυμμένος: οι περισσότεροι επενδυτές δεν είχαν ιδέα πόσο εκτεθειμένοι βρίσκονταν στον κίνδυνο αυτό. Μπορεί σήμερα οι συναλλαγές να πραγματοποιούνται με το πάτημα του πλήκτρου του υπολογιστή ή ένα απλό κλικ, αλλά όταν τα πράγματα πηγαίνουν στραβά- όταν παγώνουν οι πιστώσεις ή βυθίζονται οι μετοχές- τότε οι επιπτώσεις είναι ακριβώς οι ίδιες με εκείνες της Μεγάλης Ύφεσης του 1930.
Βέβαια, οι επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (FΕD) γνωρίζουν τους κινδύνους αυτούς- άλλωστε πριν αναλάβει την ευθύνη να σώσει τον κόσμο, ο πρόεδρος της FΕD Μπεν Μπερνάνκι ήταν μία από τις μεγαλύτερες αυθεντίες των οικονομιών της Μεγάλης Ύφεσης. Έτσι, λοιπόν, την προηγούμενη εβδομάδα αποφασίστηκε η κρατικοποίηση της Fannie Μae και της Freddie Μac, των τραπεζών που ειδικεύονται σε χορηγήσεις στεγαστικών δανείων. Ωστόσο, η στάση αυτή δημιουργεί νευρικότητα στους αρμόδιους της κυβερνητικής πολιτικής. Για παράδειγμα, το κράτος παίρνει μεγάλο ρίσκο με χρήματα των φορολογουμένων. Επίσης, οι αρμόδιοι φοβούνται ότι επειδή το κράτος σώζει όσους έχουν πρόβλημα, κάποιοι θα ενθαρρυνθούν να ρισκάρουν πάλι στο μέλλον, ελπίζοντας σε παρόμοια σωτηρία.
Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Χένρι Πόλσον αποφάσισε να μη σώσει τη Lehman Βrothers ρισκάροντας κι άλλο δημόσιο χρήμα, στοιχηματίζοντας ότι το σύστημα μπορεί να ανταποκριθεί στην κατάρρευση της επενδυτικής τράπεζας. Θα μάθουμε σύντομα εάν ήταν γενναίος ή ανόητος.
Η πραγματική απάντηση στο πώς θα έπρεπε να έχει αντιμετωπιστεί η κατάσταση που ζούμε σήμερα είναι ότι θα έπρεπε να είχαν δράσει από πριν.
Όταν βυθίστηκε η Βear Stearns, πολλοί μίλησαν για την ανάγκη να δημιουργηθεί μηχανισμός «ελεγχόμενης ρευστοποίησης» επενδυτικών τραπεζών με προβλήματα. Αυτό όμως έγινε πριν από έξι μήνες. Πού είναι αυτός ο μηχανισμός σήμερα; Σήμερα, ο κ. Πόλσον προφανώς νομίζει ότι μπορεί να παίζει ρώσικη ρουλέτα με το αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Εκτύπωση στις: 2024-04-26
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=2827