Το τέλος της «συντηρητικής επανάστασης»
Jean-Marie, Colombani
Το Βήμα της Κυριακής, 2008-11-09
Η ξεκάθαρη και μεγαλειώδης νίκη του Μπαράκ Ομπάμα, του πρώτου έγχρωμου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, αποτελεί αναμφίβολα ένα ιστορικών διαστάσεων γεγονός. Σηματοδοτεί το επιστέγασμα της αλλαγής που ξεκίνησε το 2006 με την ανακατάληψη της πλειοψηφίας του Κογκρέσου από τους Δημοκρατικούς και το τέλος της «συντηρητικής επανάστασης» που κυριάρχησε για είκοσι πέντε χρόνια στην πολιτική και πνευματική ζωή των ΗΠΑ. Εγκαινιάζει μια νέα εποχή, ασφαλώς όχι επανάστασης αλλά αποκατάστασης των ιδεών του Ρούζβελτ - και του New Deal που εφάρμοσε -, του Κένεντι και του Τζόνσον. Μία εποχή προσδοκιών για μια κοινωνία με περισσότερη δικαιοσύνη και λιγότερες ανισότητες, για μια Δημοκρατία που παρουσιάζει ένα άλλο πρόσωπο στο εξωτερικό, χωρίς να καταφεύγει αναγκαστικά στα όπλα.
Ενα στιγμιότυπο ενδεικτικό της συγκινησιακής φόρτισης του κόσμου και μία από τις δυνατές εικόνες της εκστρατείας του ήταν το θέαμα του πλήθους, όλων των φυλών και των ηλικιών, που συγκεντρώθηκε στο Σικάγο, στρατηγείο και ιστορικό προπύργιο των Δημοκρατικών. Ενα θέαμα που δείχνει σε ποιον βαθμό ο Ομπάμα αποτελεί ένα τόσο μεγάλο σύμβολο για τόσο πολλούς ανθρώπους που στηρίζουν τόσο πολλές ελπίδες σε αυτόν. Στην αρχή εμφανίστηκε για λίγο η οικογένειά του, εκείνος, η γυναίκα του - «ο βράχος και ο έρωτας της ζωής» του - και οι κόρες τους. Επειτα, ανέβηκε μόνος στο βήμα για την πρώτη ομιλία του, μετρημένη, χωρίς θριαμβολογίες, σχεδόν «σκοτεινή», σαν να ήθελε με αυτόν τον τρόπο να δείξει ότι κατανοεί το μέγεθος της ευθύνης του. Ακόμη, η πρώιμη δήλωση ότι θα χρειαστεί «πάνω από μία θητεία» για να ολοκληρώσει την αλλαγή που έχει ευαγγελιστεί. Ενας λόγος-ύμνος στην Αμερική, έτσι όπως θα έπρεπε να ήταν, μια χώρα όπου «όλα είναι δυνατά», η χώρα όπου επιβεβαιώνεται «η δύναμη της δημοκρατίας». Και δίχως να καθυστερήσει περισσότερο υποσχέθηκε «την αυγή μιας νέας αμερικανικής διακυβέρνησης» που δεν θα επιζητεί πλέον «τη δύναμη των όπλων» αλλά τη δύναμη των δημοκρατικών ιδεών.
Ηταν η ευκαιρία να διαπιστώσουμε σε αυτό το πρώτο διάγγελμά του την ευφράδειά του, τον απλουστευτικό του λόγο, που στηρίζεται σε μια πεποίθηση που φαίνεται να τον διακρίνει, όπως διέκρινε τους προκατόχους του η πίστη. Μόνο που εδώ έχουμε να κάνουμε με μια πίστη, σχεδόν θρησκευτική, σε κάτι εξαιρετικό, που δεν είναι άλλο από το αμερικανικό όνειρο και την αποκατάστασή του.
Η επιτυχία αυτή είναι το αποκορύφωμα της αριστερής στροφής της Αμερικής, η εκλογική τιμωρία της οκταετίας Μπους και το τέλος της συντηρητικής επανάστασης που ξεκίνησε από την προεδρία του Ρίγκαν. Διευρύνει ακόμη την επιτυχία των Δημοκρατικών το 2006 και δίνει στο κόμμα ένα συντριπτικό πλεονέκτημα σε εθνικό επίπεδο, Γερουσία, Βουλή των Αντιπροσώπων και προεδρία, καθώς κατάφερε να αποσπάσει μια ευρεία πλειοψηφία με πάνω από 349 εκλέκτορες (τη στιγμή που χρειαζόταν μόλις 270 για να εκλεγεί) και μια διαφορά τουλάχιστον 7 εκατομμυρίων ψήφων!
Λέγεται συχνά από ορισμένους ότι ο Ομπάμα και ο Μακ Κέιν, οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικανοί, είναι κατά το κοινώς λεγόμενο «οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος». Ουδέν αναληθέστερο. Αυτή η Δεξιά που παραδίδει την εξουσία υπήρξε μία από τις πιο ριζοσπαστικές στην αμερικανική ιστορία, καθώς κατέβαλε κάθε προσπάθεια για να εξαλείψει οτιδήποτε θύμιζε το New Deal και το κράτος προνοίας, το οποίο βέβαια υπολειπόταν του ευρωπαϊκού μοντέλου αλλά παρέμενε υπαρκτό. Ηταν μια Δεξιά που έφερε την όξυνση - στο υψηλότερο μάλιστα επίπεδο - των ανισοτήτων και το τέλος της κυριαρχίας της μεσαίας τάξης που υπήρξε καρπός μιας πολιτικής άμβλυνσης των ανισοτήτων η οποία εφαρμόστηκε από το 1940 ως το 1970. Στη συνέχεια όμως αποδομήθηκε, αν όχι απότομα, τουλάχιστον προοδευτικά. Ο θρίαμβος λοιπόν του Ομπάμα είναι καρπός της προσδοκίας για επιστροφή σε αυτήν την πολιτική μείωσης των ανισοτήτων που μόνο μια μικρή μερίδα της (γαλλικής) Αριστεράς θεωρεί ότι δεν είναι αριστερή.
Τέλος η νίκη του Ομπάμα, που αντιτίθεται στο Γκουαντάναμο και έχει εκφραστεί υπέρ της απόσυρσης των στρατευμάτων από το Ιράκ και της προσέγγισης μεταξύ των μεγάλων μουσουλμανικών κρατών και της Δύσης, έτσι ώστε να εγκαταλειφθούν οι ιδέες περί δήθεν «σύγκρουσης των πολιτισμών», τερματίζει αναμφίβολα μια πρωτοφανή περίοδο απόρριψης που γνώρισαν οι ΗΠΑ από ένα μεγάλο μέρος του πλανήτη. Επιπλέον δίνει τέλος σε αυτή την ιστορική παρέκκλιση που απειλούσε να μετατρέψει μια Δημοκρατία της αγοράς σε μια Αυτοκρατορική δύναμη που διαχώριζε με τόση απλοϊκότητα το «καλό» από το «κακό» υιοθετώντας τις πρακτικές του «κακού». Ολα δείχνουν λοιπόν μια επιστροφή στη διπλωματία.
Εκτύπωση στις: 2024-04-20
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=2952