Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Θεσμικές συγχίσεις και διαπλοκή

Φώτης, Κουβέλης

Μεταρρύθμιση, 2008-11-16


Το αίτημα για τη διαφάνεια στα οικονομικά της Εκκλησίας και την αντικειμενική φορολογική αντιμετώπισή τους από το κράτος, επανήλθε στη δημόσια συζήτηση και στη Βουλή, μετά από πρόταση νόμου της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., για την κατάργηση των φοροαπαλλαγών της Εκκλησίας. Την πρόταση αυτή την απέρριψε η Κυβέρνηση, όπως άλλωστε αναμένονταν. Συγκεκριμένα, η πρόταση νόμου αφορούσε την κατάργηση νόμων που ψηφίσθηκαν στο χρονικό διάστημα από το 1997 μέχρι και το 2005, οι οποίοι απαλλάσσουν την Εκκλησία: • από την υποχρέωση εισφοράς στον Κρατικό Προϋπολογισμό του 35% των ακαθαρίστων εσόδων της • από το φόρο 10% που επιβαρύνει τα μισθώματα από την εκμίσθωση γαιών και οικοδομών εμπορικού χαρακτήρα • από το φόρο αυτόματου υπερτιμήματος και το τέλος συναλλαγής. Επισημαίνεται ότι τα τελευταία δέκα χρόνια υπήρξαν διάφορες νομοθετικές ρυθμίσεις, οι οποίες απήλλαξαν την Εκκλησία από φορολογικές επιβαρύνσεις. Την ίδια περίοδο, η φορολογική επιβάρυνση των πολιτών έχει σχεδόν διπλασιασθεί και έτσι δικαιολογημένα τίθεται θέμα φορολογικής δικαιοσύνης. Τίθεται ταυτόχρονα και το μείζον ζήτημα της ιδιαίτερης νομοθετικής αντιμετώπισης της Εκκλησίας, η οποία την αναγορεύει ως ιδιαίτερο πολιτειακό μέγεθος. Ένας μεγάλος αριθμός πολιτών συνειδητοποιεί πλέον ότι το σύστημα που διέπει τις σχέσεις Εκκλησίας και Κράτους, δημιουργεί θεσμικές συγχύσεις και διαμορφώνει συνθήκες στενής διαπλοκής Πολιτείας και Εκκλησίας. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο γεννιούνται και αντιθέσεις, που, κάποιες φορές, παίρνουν τη μορφή σύγκρουσης, που διαταράσσει την ισορροπία που πρέπει να υπάρχει στις σχέσεις Πολιτείας και Εκκλησίας. Η ουσία της αντίθεσης βρίσκεται στη σύγκρουση εκκλησιαστικής και πολιτειακής εξουσίας. Πρόκειται για υπαρκτό ανταγωνισμό, που κατά καιρούς εκδηλώνεται με διάφορες μορφές. Να θυμηθούμε την αντιδικία για τον πολιτικό γάμο, την αντιδικία για την εκκλησιαστική περιουσία, την αντιδικία για την αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες και σήμερα, την αντίθεση για το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης. Το ισχύον σύστημα σχέσεων Εκκλησίας και Κράτους, αποτελεί απόηχο ενός μακρινού παρελθόντος, που πολλοί επιχειρούν να το συντηρήσουν ερήμην της νέας πραγματικότητας και των αναγκών της. Οι θεσμικές συγχύσεις και ασάφειες, στοιχεία ενός απαρχαιωμένου πλαισίου, πρέπει να αρθούν. Ο χωρισμός Εκκλησίας – Κράτους έπρεπε να αντιμετωπισθεί με την αναθεώρηση του Συντάγματος, πλην όμως η σχετική πρόταση δεν έγινε δεκτή, προφανώς για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας, παρά το γεγονός ότι τη σχετική ρύθμιση την επέτασσε η απαίτηση για διεύρυνση και εμβάθυνση των εγγυήσεων της ισοπολιτείας και του κράτους δικαίου. Είναι όμως δυνατό ο κοινός νομοθέτης να ρυθμίσει, σήμερα, παραδεκτά σχέσεις Πολιτείας και Εκκλησίας, που θα υπηρετούν τη διακριτότητα των ρόλων και των αρμοδιοτήτων τους, σε μια προοπτική απεξάρτησης της Εκκλησίας από το Κράτος. Στην πρόταση για χωρισμό Εκκλησίας-Κράτους ή για τη θέσπιση νομοθετικών ρυθμίσεων που θα υπηρετούν τη διακριτότητα των ρόλων τους, δεν μπορεί να αντιπαρατίθεται ο εν γνώσει προσχηματικός και σκοταδιστικός λόγος που θέλει να κατασκευάζει τους «εν θρησκεία πατριώτες» και να τους διακρίνει από τους «εχθρούς της Εκκλησίας». Οι πολιτικές δυνάμεις οφείλουν να μιλήσουν με σαφήνεια για το ζήτημα. Η σιωπή είναι τουλάχιστον ανώφελη και η εμμονή στο υπάρχον σύστημα γίνεται επικίνδυνη, όταν μάλιστα προκύπτει ως επιλογή για την εξασφάλιση ψήφων. Τόσο η πρόταση για τον χωρισμό Εκκλησίας-Κράτους, όσο και η πρόταση για νομοθετική ρύθμιση της διακριτότητας των ρόλων τους, δεν αντιστρατεύονται την Εκκλησία. Εκείνο που επιδιώκεται, είναι ο αναγκαίος αναπροσδιορισμός των σχέσεων Πολιτείας-Εκκλησίας, υπό καθεστώς αμοιβαίου σεβασμού. Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι αυτή τη νέα σχέση Κράτους-Εκκλησίας, τη θέλουν περισσότεροι πολίτες σήμερα από ό,τι στο παρελθόν και δεν απορρίπτουν εκ προοιμίου τη σχετική συζήτηση αρκετοί ιεραρχικοί παράγοντες της Εκκλησίας, προεξάρχοντος του Αρχιεπισκόπου.

Εκτύπωση στις: 2024-04-25
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=2982