Η τεράστια απάτη των 50 δισ. δολαρίων του "αξιοσέβαστου" Μπέρναρντ Μέιντοφ
Κάκη, Μπαλλή
Αυγή, 2008-12-21
Πριν από δώδεκα χρόνια καιγόταν από άκρη σε άκρη η Αλβανία, εξαγριωμένοι οι γείτονές μας έκλεβαν τα Καλάσνικοφ από τα στρατόπεδα και έβγαιναν στον δρόμο. Την οργή τους πυροδότησε το γκρέμισμα των πυραμίδων, η εξαφάνιση των οικονομιών τους -συνολικά ένα δισεκατομμύριο δολάρια- από ένα επιτήδειο σύστημα απάτης. Μπροστά στην απάτη όμως του εντιμότατου Μπέρναρντ Μέιντοφ, που αποκαλύφθηκε την περασμένη εβδομάδα στη Νέα Υόρκη, το σύστημα των πυραμίδων που έσκασε στην Αλβανία ήταν… πταίσμα. Περί τα 50 δισεκατομμύρια δολάρια έγιναν καπνός στα χέρια του θρυλικού επενδυτή κι ο μόνος λόγος που δεν βγήκαν στον δρόμο τα Καλάσνικοφ ήταν ότι τα περισσότερα δικά του θύματα ήταν τόσο πλούσια, ώστε η απώλεια μερικών εκατομμυρίων να μην τα βυθίζει στην απελπισία.
Ο Μπέρναρντ Μέιντοφ, που πρωταγωνιστεί εδώ και δέκα μέρες στο μεγαλύτερο σκάνδαλο απάτης στις Ηνωμένες Πολιτείες, έχαιρε επί δεκαετίες μεγάλης εκτίμησης στη Wall Street. Οι επενδυτικές του επιδόσεις ήταν εντυπωσιακές, οι πελάτες του μπορούσαν να είναι σίγουροι ότι ανεξάρτητα από την πορεία των αγορών θα εισέπρατταν κάθε χρόνο ένα 8% έως 12% επί του κεφαλαίου τους. Η φήμη του ήταν τόσο καλή, ώστε οι πράκτορες του FBI που του χτύπησαν την πόρτα για να τον ανακρίνουν- καθώς τον κατήγγειλαν τα ίδια τα παιδιά του- περίμεναν ότι ο Μέιντοφ θα είχε μια πολύ καλή εξήγηση να τους δώσει, ότι όλα θα ήταν μια μεγάλη παρεξήγηση. Ωστόσο, ο 70χρονος επικεφαλής της Madoff Investment Securities LLC και πρώην πρόεδρος του Nasdaq, τους άφησε άφωνους: «Δεν έχω δικαιολογίες. Πλήρωνα τους επενδυτές με χρήματα που δεν υπήρχαν. Πιστεύω ότι θα καταλήξω στη φυλακή. Όλα ήταν ένα μεγάλο ψέμα, ένα σύστημα χιονοστιβάδας».
Ο «γιος» του Πόντσι
Πολύ γρήγορα έγινε σαφές ότι ο Μέιντοφ δεν έκανε τίποτε περισσότερο από τους επιτήδειους που έστησαν το σύστημα των πυραμίδων στην Αλβανία. Απλά το έκανε με… στιλ. Πνευματικός πατέρας του Μέιντοφ στον σχεδιασμό της απάτης ήταν ο θρυλικός Τσαρλς Πόντσι, ένας Ιταλός μετανάστης στην Αμερική που… μεγαλούργησε στη δεκαετία του 1920. Ο Πόντσι έφτασε από την Πάρμα στη Νέα Υόρκη το 1903 με 2,5 δολάρια στην τσέπη. Στην αρχή δούλεψε γκαρσόνι σε ένα ιταλικό εστιατόριο, σύντομα τον απέλυσε το αφεντικό γιατί άρχισε να διαπρέπει στη «δημιουργική λογιστική» και να κλέβει λεφτά από το ταμείο. Επί χρόνια έκανε κάθε πιθανή και απίθανη παρανομία, πολλές φορές πέρασε τις πόρτες της φυλακής. Κάποια στιγμή είχε τη φαεινή ιδέα της πυραμίδας. Κατάφερε να πείσει χιλιάδες άπληστους επενδυτές να τον εμπιστευτούν, υποσχόμενος να τους δίνει 50% τόκο στο κεφάλαιό τους, πληρωτέο ανά 45 μέρες, υπό την προϋπόθεση ότι κάθε επενδυτής θα στρατολογούσε άλλους πέντε. Για ένα διάστημα ο Πόντσι πλήρωνε τόκους στους επενδυτές, όχι όμως από τα κέρδη των τοποθετήσεών του, αλλά από τα χρήματα των άλλων επενδυτών. Μόλις κάποιοι από αυτούς θέλησαν να ζητήσουν πίσω τα κεφάλαιά τους, η πυραμίδα κατέρρευσε, ο Πόντσι συνελήφθη και πήγε πάλι φυλακή.
Την ίδια μέθοδο ακολούθησε ο Μέιντοφ, μόνο που αυτός υποσχόταν χαμηλότερες ετήσιες αποδόσεις, γι’ αυτό και οι πυραμίδες του άντεξαν αρκετά χρόνια. Οι πελάτες του επένδυαν τα λεφτά τους στην Madoff Investment Securities LLC και εισέπρατταν επί σειρά ετών αποδόσεις γύρω στο 10%. Μόνο που τα χρήματα που εισέπρατταν ήταν από το κεφάλαιο των επόμενων επενδυτών.
Θύμα και ο Σπίλμπεργκ
Σε αντίθεση με τον Πόντσι και τους Αλβανούς μιμητές του, ο Μέιντοφ δεν απευθύνθηκε σε κοινούς θνητούς. Έστησε τα δίχτυα του σε επαγγελματίες των αγορών, σε μεγαλοεπιχειρηματίες, σε Κροίσους. Πολλά από τα θύματά του κατοικοεδρεύουν στο πριβέ γκέτο των μάνατζερ των hedge funds στο Γκρίνουιτς του Κονέκτικατ. Πανί με πανί άφησε ο Μέιντοφ τον ιδιοκτήτη των Μετς της Νέας Υόρκης, μιας από τις ισχυρότερες ομάδες μπέιζμπολ, ενώ έφαγε πολλά λεφτά και από ιδρύματα, όπως αυτό του σκηνοθέτη Στίβεν Σπίλμπεργκ για τους επιζήσαντες του ολοκαυτώματος, ή του νομπελίστα Ειρήνης, Έλι Βίζελ. Τις μεγαλύτερες απώλειες όμως της μετράνε ιδιωτικές επενδυτικές εταιρείες και μεγάλες τράπεζες.
Περίπου ένα δισεκατομμύριο δολάρια φαίνεται να έχασε στις πυραμίδες του Μέιντοφ η βρετανική HSBC, ενώ μικρότερο είναι το «άνοιγμα» των ιταλικών UniCredit (75 εκατ. ευρώ) και Banco Popolare (68 εκατ. ευρώ). Στη Γαλλία, οι τράπεζες Natixis και BNP Paribas είναι προς το παρόν αυτές που επλήγησαν περισσότερο από την απάτη του Μέιντοφ, καθώς ανακοίνωσαν ότι είναι πιθανόν να χάσουν 450 και 350 εκατομμύρια ευρώ αντίστοιχα, ενώ στην Ιαπωνία, η χρηματιστική εταιρεία Nomura Holdings παραδέχθηκε ότι μπορεί να καταγράψει απώλεια 27,5 δισεκατομμυρίων γεν (225 εκατομμύρια ευρώ).
Εκτεθειμένη για ποσό που μπορεί να φτάσει τα 500 εκατομμύρια ευρώ είναι και η δεύτερη σε μέγεθος ισπανική τράπεζα BBVA, ενώ η μεγαλύτερη ισπανική τράπεζα, η Santander, ανακοίνωσε χθες ότι οι πελάτες των αμοιβαίων κεφαλαίων υψηλού κινδύνου Optimal-που διακινούσε ο Μέιντοφ- έχουν εκτεθεί μέχρι το ποσόν των 2,33 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Λέγεται, μάλιστα, ότι και κάποιοι Έλληνες επενδυτές κλαίνε τα χρήματα που εμπιστεύτηκαν μέσω επενδυτικής εταιρείας στον Μέιντοφ.
Ποιος είναι ο Μέιντοφ
Σε είκοσι χρόνια φυλακή ενδέχεται να καταδικαστεί για την απάτη του ο Μπέρναρντ Μέιντοφ, που ξεκίνησε από πολύ χαμηλά για να μεσουρανήσει τελικά επί δεκαετίες στη Νέα Υόρκη. Τα πρώτα του χρήματα τα έβγαλε πριν από πενήντα και κάτι χρόνια κάνοντας το ναυαγοσώστη στην παραλία της Νέας Υόρκης το καλοκαίρι και τοποθετώντας συστήματα αυτόματου ποτίσματος σε κήπους τον χειμώνα. Μόλις κατάφερε να μαζέψει τα απαραίτητα 5.000 δολάρια ίδρυσε την επενδυτική του εταιρεία. Σύντομα απέκτησε καλή φήμη ως συντηρητικός επενδυτής που όμως πετύχαινε σταθερά υψηλές αποδόσεις. Ο Μέιντοφ κήρυξε τον πόλεμο στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης και ίδρυσε μαζί με άλλους επενδυτές τον Nasdaq, που αρχικά λειτούργησε ως ανεξάρτητη πλατφόρμα συναλλαγών στην αμερικανική αγορά. Άρχισε να συχνάζει στην Φλόριντα- όπου διαθέτει εξοχικό κάθε πλούσιος Αμερικανός που σέβεται τον εαυτό του- και να οργανώνει γεύματα και κοκτέιλ στα οποία έσπευδαν οι Κροίσοι. Ένα δίκτυο δικών του ανθρώπων διέσπειρε συστηματικά φήμες για το πόσο πολλά λεφτά βγάζουν οι επενδυτές που εμπιστεύονται τον Μέιντοφ, πολλοί ζήλεψαν κι έσπευσαν να ακολουθήσουν το κερδοφόρο δρόμο. Τώρα το μετάνιωσαν. Όπως μετάνιωσαν που έκλεισαν τα αυτιά τους στις -ελάχιστες- φωνές που αμφισβητούσαν το «μαγικό» σύστημα του Μέιντοφ. Ο Χάρι Μαρκόπουλος, ένας μάνατζερ ανταγωνιστικής εταιρείας στην MIS, είχε καταγγείλει από χρόνια στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της Νέας Υόρκης ότι ο Μέιντοφ «στήνει τη μεγαλύτερη πυραμίδα στον κόσμο». Αλλά δεν εισακούστηκε. Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που αδυνατούν να σταθούν στο ύψος των ευθυνών τους οι ελεγκτικοί μηχανισμοί.
Εκτύπωση στις: 2024-04-19
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=3078