Ναι", γιατί δεν μπορούμε πια να πούμε "όχι"...
ΕΥΡΩΤΟΥΡΚΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ
Χριστίνα, Πουλίδου
Αυγή, 2004-10-10
Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την τουρκική υποψηφιότητα αποτελεί ένα κλασικό υπόδειγμα του διλήμματος περί του αν πρέπει να πούμε ένα ποτήρι "μισογεμάτο ή μισοάδειο". Η άμεσα ενδιαφερόμενη υποψήφια χώρα, με υψηλή πολιτική διορατικότητα, βάφτισε το ποτήρι "μισογεμάτο" προτάσσοντας τη θετική πλευρά των πραγμάτων -το γεγονός, δηλαδή, πως η Επιτροπή διαπίστωσε ότι η Τουρκία εκπλήρωσε "επαρκώς" τις υποχρεώσεις της ως προς τα κριτήρια της Κοπεγχάγης, αποκλείοντας έτσι τη δυνατότητα των ηγετών να προσφύγουν τον Δεκέμβρη στο πρόσχημα της ανετοιμότητας της Τουρκίας. Όλοι οι υπόλοιποι, διαπιστώνοντας ότι η Επιτροπή έθεσε όρους, καθόρισε μηχανισμούς και προέβλεψε ανασταλτικές διαδικασίες απολύτως καινοφανείς, θεώρησαν ότι το ποτήρι είναι σαφώς "μισοάδειο". Στην πραγματικότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έβαλε τη σφραγίδα της "έγκρισης" στο τουρκικό αίτημα για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, πλην όμως αφενός παρέπεμψε τον χρόνο εκκίνησης της σχετικής διαδικασίας στην απόφαση που θα λάβουν οι 25 ηγέτες στις 17.12 και αφετέρου, ενσωματώνοντας τις ανησυχίες των εταίρων για την τουρκική περίπτωση, διαμόρφωσε εκείνες τις συνθήκες που θα επιτρέψουν στην Ε.Ε. να χειρίζεται την υπόθεση ανάλογα με τις δυνατότητές της και τους συσχετισμούς της συγκυρίας.
Ο αρμόδιος επίτροπος \Γκ. Φερχόιγκεν\, παρουσιάζοντας την έκθεση, διαπίστωσε ότι "η αποστολή του εξετελέσθη", ενώ σε ερώτηση αναφορικά με τον χρόνο έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων παρέπεμψε στη σχετική απόφαση της συνόδου Κορυφής του 2002, όταν οι 15 ηγέτες είχαν υπογραμμίσει ότι η διαδικασία θα ξεκινήσει "χωρίς καθυστέρηση" ευθύς ως πιστοποιήσει η Επιτροπή την ανταπόκριση της Τουρκίας στα κριτήρια της Κοπεγχάγης. Παρά ταύτα, ο Ολλανδός προεδρεύων προχθές παρατήρησε ότι η υποψήφια χώρα πρέπει να ολοκληρώσει κάποιες εκκρεμότητες και άρα διαβλέπει ότι οι διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν στο β’ εξάμηνο του 2005, επί βρετανικής προεδρίας.
Η τουρκική κυβέρνηση, σχολιάζοντας την έκθεση της Επιτροπής, επιχαίρει για την "αναγνώριση" από πλευράς Ε.Ε. των προσπαθειών που κατέβαλε η χώρα προκειμένου να ανταποκριθεί στον "στρατηγικό στόχο" που έθεσε, επισημαίνει όμως ταυτόχρονα ότι τα "διαφορετικά μέτρα", η "διακριτική και άνιση μεταχείριση" που υιοθετεί η Ε.Ε. για την ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας (που έχει να κάνει με την "αποτελεσματικότερη εφαρμογή και εποπτεία της ενταξιακής διαδικασίας") "δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αντανακλά μια εποικοδομητική και αντικειμενική προσέγγιση" και υπενθυμίζει ότι "ο σεβασμός της αρχής pacta sunt servanda (οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται) επαφίεται πλέον στα κράτη-μέλη"...
Οι καταχρηστικοί όροι
Τα επίμαχα σημεία της έκθεσης της Επιτροπής εντοπίζονται στις ακόλουθες προβλέψεις: \1)\ Καταγράφονται ελλείμματα στην εκπλήρωση των κριτηρίων της Κοπεγχάγης (στον τομέα ελευθερίας της έκφρασης, θρησκευτικής ελευθερίας, του ρόλου του στρατού, των δικαιωμάτων των γυναικών, των μειονοτικών δικαιωμάτων των Κούρδων και των αλεβιτών, καθώς και σε ό,τι αφορά την κακοποίηση και τα βασανιστήρια) και καλείται η υποψήφια χώρα να εναρμονιστεί εμπράκτως με τις κοινοτικές προδιαγραφές πριν ξεκινήσει την ενταξιακή διαδικασία. \2)\ Οι διαπραγματεύσεις αναφέρονται ως μια "ανοιχτή διαδικασία, η έκβαση της οποίας δεν είναι εκ των προτέρων διασφαλισμένη", μολονότι ανάλογη αναφορά δεν έχει γίνει σε κάποια προηγούμενη διεύρυνση. \3)\ Επισημαίνεται ότι "ανεξαρτήτως του αποτελέσματος των διαπραγματεύσεων, οι σχέσεις ανάμεσα στην Ε.Ε. και την Τουρκία πρέπει να διασφαλίζουν ότι η Τουρκία παραμένει πλήρως αγκιστρωμένη στο ευρωπαϊκό περιβάλλον", αφήνοντας ανοιχτό το παράθυρο στην πρόκριση ενός μοντέλου "ειδικού καθεστώτος". \4)\ Σημειώνεται η σκέψη θέσπισης μιας "μόνιμης ρήτρας διασφάλισης των ισορροπιών στην αγορά εργασίας της Ε.Ε.", μολονότι στις προηγούμενες διευρύνσεις οι μεγαλύτερες μεταβατικές περίοδοι στην ελευθερία διακίνησης εργαζομένων δεν υπερέβαιναν τα επτά χρόνια. \5)\ Ορίζεται ότι κανένα (από τα 31) κεφάλαια δεν θα κλείνει διαπραγματευτικά αν δεν έχει διασφαλιστεί η εναρμόνισή του με το κοινοτικό κεκτημένο, τόσο σε νομοθετικό επίπεδο όσο και στο επίπεδο της εφαρμογής, γεγονός που θα επικυρώνεται με ομοφωνία από τη Διακυβερνητική Διάσκεψη των 25 - μολονότι στις προηγούμενες διευρύνσεις δεν είχε τεθεί ζήτημα εφαρμογής. \6)\ Κατ’ επέκταση προβλέπεται ότι "αν παρουσιαστεί υπαναχώρηση της υποψηφίας στον σεβασμό των πολιτικών κριτηρίων, τότε με ειδική πλειοψηφία τα κράτη-μέλη θα μπορούν να διακόπτουν τις διαπραγματεύσεις", μολονότι στις προηγούμενες διευρύνσεις δεν υπήρχε προκαταρκτικός όρος αναστολής της ενταξιακής διαδικασίας. \7)\ Εμμέσως θέτει υπό όρο την κατάληξη της ενταξιακής διαδικασίας ορίζοντας ότι "η Ε.Ε. θα πρέπει να έχει καθορίσει το δημοσιονομικό της πλαίσιο για την περίοδο πέραν του 2014, πριν καταλήξουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία".
Στο ράφι το Ελσίνκι, στα μείον η Κύπρος...
Στα καθ’ ημάς, αξιοσημείωτο είναι ότι ακυρώνεται πλέον το διαπραγματευτικό ατού που είχε εξασφαλίσει η Ελλάδα στο Ελσίνκι (διαπλέκοντας την ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας με την επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών), αφού η μοναδική αναφορά που γίνεται εμμέσως στα ελληνοτουρκικά είναι η εκτίμηση πως "η προοπτική της ένταξης θα πρέπει να οδηγήσει στη βελτίωση των διμερών σχέσεων της Τουρκίας με τους γείτονές της", ενώ κατά πληροφορίες ο Έλληνας επίτροπος \Στ. Δήμας\ δεν αξίωσε την επανάληψη της αναφοράς του Ελσίνκι παρά σχολίασε ότι "οι διαφωνίες μπορούν να επιλυθούν κι αφού εξασφαλίσει η Τουρκία την ημερομηνία έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων"...
Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, τέλος, αξιοσημείωτο είναι ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως αναφορά στην ανάγκη απόσυρσης των κατοχικών στρατευμάτων από τα εδάφη χώρας - μέλους της Ε.Ε., αποδίδοντας έτσι αφενός "άφεση αμαρτιών" στην Τουρκία (όπως κατέγραψε η κυπριακή εφημερίδα "Φιλελεύθερος") και αφετέρου τον λογαριασμό στον \κ. Τάσο Παπαδόπουλο\ για τη στάση του στο σχέδιο Ανάν. Η κυπριακή κυβέρνηση, συνηθισμένη πλέον να "εκφράζει ικανοποίηση" για κάθε εξέλιξη -έστω κι αν είναι καταφανώς αρνητική για τα συμφέροντα της χώρας-, επιχαίρει για το γεγονός ότι στη διάρκεια της διαπραγμάτευσης θα αποφασίζεται με ομοφωνία το "κλείσιμο" των επιμέρους κεφαλαίων και άρα θα κρατά τον έλεγχο επί της ευρωτουρκικής πορείας. Μόνο που η πρόβλεψη αυτή δεν έγινε για την Κύπρο, αλλά για τη Γαλλία, την Αυστρία κ.ά. χώρες-μέλη, ενώ μόνο θυμηδία μπορεί να προκαλέσει ο λεονταρισμός της Λευκωσίας πως μπορεί να προβάλει βέτο -μόνη αυτή!- στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας -δεδομένου ότι έχει καταπιεί την "κάμηλο" της λειτουργίας του "παράνομου" αεροδρομίου της Τύμπου, συναίνεσε στην οικονομική συνδρομή των Τουρκοκυπρίων και αναγνώρισε τα δικαιώματα περιουσιών των Τουρκοκυπρίων στις ελεύθερες περιοχές, μολονότι δεν υπάρχει αντίστοιχη απόδοση περιουσιών στα κατεχόμενα...
Εκτύπωση στις: 2024-04-25
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=308