Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Ευρωπαϊκή σύνοδος εν μέσω γενικής επιδείνωσης

Ελίζα, Παπαδάκη

Αυγή της Κυριακής, 2009-03-01


Χειρότερη εξελίσσεται η ύφεση στην Ευρώπη παρά στις ΗΠΑ και αιτία είναι η έλλειψη συντονισμού στην αντιμετώπισή της, παραδέχθηκε ο επίτροπος Χοακίν Αλμούνια. Με την ανεργία να ανεβαίνει παντού και την κρίση των ανατολικών οικονομιών να γίνεται μπούμερανγκ για τις πλουσιότερες δυτικές, συνέρχονται σήμερα σε έκτακτη σύνοδο οι 27 ηγέτες της Ένωσης.

Στό πιο κρίσιμο ζήτημα για την Ελλάδα τούτη την ώρα, την αναχρηματοδότηση του δημοσίου χρέους των ασθενέστερων της Ευρωζώνης σε κοινή βάση, προκειμένου να συγκρατηθεί το επικίνδυνα ανερχόμενο κόστος του δανεισμού, δεν αναμένονται θετικές εξελίξεις στη σημερινή σύνοδο. Ελπίδες για μιαν έκδοση ομολόγων σε ευρωπαϊκό επίπεδο είχαν αναπτερώσει κάποιες αμφίσημες δηλώσεις του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Πέερ Στάινμπρυκ, φέρνοντας άμεσα μιαν υποχώρηση των spreads (της διαφοράς του κόστους δανεισμού της Ελλάδας από τη Γερμανία) μέχρι και στις 2,3 μονάδες την περασμένη εβδομάδα από τις 3 που είχαν φτάσει προηγουμένως. Μάλλον τις απομάκρυνε όμως η καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ, λέγοντας την Πέμπτη στους ξένους ανταποκριτές στο Βερολίνο ότι «θα δείξουμε αλληλεγγύη, αλλά στη βάση των υφισταμένων συμφωνιών, όπως το Σύμφωνο Σταθερότητας». Παράλληλα ωστόσο η κ. Μέρκελ τόνισε την ανάγκη συντονισμού μεταξύ των ευρωπαϊκών αλλά και όλων των κρατών στην έκδοση των τίτλων τους ώστε να μην ανεβάζουν το κόστος του δανεισμού ανταγωνιζόμενα στις αγορές. Κατά τους Financial Times οι εκδόσεις κρατικών ομολόγων ανά τον κόσμο αναμένονται φέτος τριπλάσιες από το 2008, στα 3 τρισεκατομμύρια δολάρια. Για τον κίνδυνο εξ αιτίας αυτής της συρροής τα επιτόκια που αντιμετωπίζει η χώρα μας να ανέβουν πάρα πολύ στη διάρκεια του έτους είχε προειδοποιήσει, υπενθυμίζεται, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος.

Πληροφορίες θέλουν τον Έλληνα πρωθυπουργό να ετοιμάζεται να προβάλει το (αλλεπάλληλα τροποποιούμενο) κυβερνητικό πρόγραμμα σταθερότητας για να πείσει τους ομολόγους του ότι θα ακολουθήσει «σφικτή και πειθαρχημένη» πολιτική, και να αποφύγει έτσι την επιβολή σκληρών μέτρων απʼ έξω. Προχθές αναφερόταν μάλιστα ότι ήταν πρόθυμος να δεσμευθεί ότι το δημόσιο έλλειμμα θα μειωθεί κάτω από το 3% του ΑΕΠ ήδη από φέτος. Στο στόχο αυτό επέμεινε άλλωστε ξανά την Πέμπτη, παρουσιάζοντας την έκθεσή του στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, ο κ. Προβόπουλος με ακόμα πιο απαισιόδοξες προβλέψεις για οικονομική μεγέθυνση και κάτω από 0,5% φέτος. Για να διερευνήσει τις δυνατότητες, ο κ. Καραμανλής έχει ζητήσει να συναντηθεί με τον πρόεδρο της Ευρωομάδας και πρωθυπουργό του Λουξεμβούργου Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ και με τον πρόεδρο της Επιτροπής Ζοζέ Μπαρόζο στο περιθώριο της συνόδου, ενώ θα επιδιώξει επίσης επαφές με τη Γερμανίδα καγκελάριο κ. Μέρκελ, με το Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί, καθώς και με το Βρετανό πρωθυπουργό Γκόρντον Μπράουν.

Τις πολιτικές που θα πρέπει να υιοθετήσει αμέσως η κυβέρνηση για να περιορίσει το έλλειμμα μέχρι στιγμής δεν τις γνωρίζει. Ωραίες ακούγονται οι διαφημιζόμενες μειώσεις στους σκανδαλωδώς υψηλούς μισθούς των ανωτάτων στελεχών των ΔΕΚΟ, αλλά δεν είναι παρά μια σταγόνα. Τι θα κάνει με τους μισθούς και τις συντάξεις την ώρα που κυκλοφορούν σενάρια για αναστολή του δώρου Χριστουγέννων; Η εξέλιξη των εσόδων το πρώτο δίμηνο ήταν ανησυχητική, η κρίση πληρωμών στην υγεία παρατείνεται και όσο δεν σχεδιάζονται ανακατανομές φαίνεται αδύνατο να συγκρατηθούν επαρκώς οι δαπάνες χωρίς να πληγούν βασικές ανάγκες. Για να μην μεταφραστούν και πάλι οι απόπειρες συγκράτησης του ελλείμματος σε περικοπές των δημοσίων επενδύσεων, όπως γινόταν επί υπουργού Γ. Αλογοσκούφη, οπωσδήποτε χρήσιμη ήταν η διαβεβαίωση της επιτρόπου Ντανούτα Χούμπνερ ότι θα συνεχισθεί απρόσκοπτα η κοινοτική χρηματοδότηση αναβάλλοντας την πληρωμή του ελληνικού μεριδίου από τον κρατικό προϋπολογισμό. Όμως προσωρινά. Διότι ισοδυναμεί με νέο δανεισμό, εφόσον τα ποσά αυτά θα πρέπει να καταβληθούν αργότερα, επιβαρύνοντας τους προϋπολογισμούς επομένων ετών. Σε κάθε περίπτωση επομένως, η κυβέρνηση οφείλει να σχεδιάσει μεσοπρόθεσμα τη μείωση του χρέους και την εξάλειψη των ελλειμμάτων με συγκράτηση και ανακατανομή των δαπανών και με αύξηση των φορολογικών εσόδων.

Στο μεταξύ νέα πίεση προς όλες τις χώρες της Ευρωζώνης να συγκρατήσουν τις δημόσιες δαπάνες και προπάντων τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων άσκησε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζαν-Κλοντ Τρισέ, επικαλούμενος νεότερα στοιχεία που δείχνουν βαθύτερη την ύφεση στην Ευρώπη. Οι υποδείξεις Τρισέ έρχονται σε πλήρη διάσταση με τα συνδικάτα του δημόσιου τομέα. Στη Γερμανία απεργούν για αυξήσεις μισθών ακριβώς για να τονωθεί η ζήτηση στις συνθήκες της ύφεσης. Αλλά η ΕΚΤ φαίνεται να ανησυχεί σοβαρά για τα δημόσια οικονομικά των χωρών καθώς διογκώνεται ο δανεισμός τους.

Εκρηκτική κρίση στην Ανατολή, βαθύτερη ύφεση και ανεργία στη Δύση

Για την Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά η κρίση των ανατολικών οικονομιών και η ύφεση που διαγράφεται ολοένα βαθύτερη είναι τα δύο κεντρικά ζητήματα που έχουν μπροστά τους σήμερα οι 27 ηγέτες.

Μιαν ανάσα για τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης προσφέρει το δάνειο των 24,5 δις ευρώ που ανακοίνωσαν προχθές ότι θα χορηγήσουν από κοινού η Παγκόσμια Τράπεζα, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, το οποίο δεν περιορίζεται στις χώρες μέλη της Ε.Ε. αλλά καλύπτει επίσης την Ουκρανία και την Τουρκία. Το δάνειο εκτείνεται σε μια διετία και δεν επαρκεί απέναντι στις οξύτατες ανάγκες, αποσκοπεί όμως στο να ενθαρρύνει διεθνείς τραπεζικούς οργανισμούς να επαναχρηματοδοτήσουν τις μαστιζόμενες χώρες, αλλά και να πείσει τις δυτικοευρωπαϊκές κυβερνήσεις να άρουν τις διακρίσεις κατά των θυγατρικών των τραπεζών τους στις χώρες αυτές. Τον κίνδυνο που συνιστά για την ίδια την υπόσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης η εγκατάλειψη των ανατολικών χωρών αναδεικνύει μια πλουσιότατη αρθρογραφία σε όλον τον ευρωπαϊκό Τύπο το τελευταίο διάστημα.

Ο εθνοκεντρικός ως τώρα προσανατολισμός των πολιτικών για την αντιμετώπιση της ύφεσης αποδυναμώνει άλλωστε την όποια εμβέλειά τους. Το παραδέχεται σε συνέντευξή του στους Financial Times ο επίτροπος Χοακίν Αλμούνια, τονίζοντας την ανάγκη να βελτιωθεί ο συντονισμός μεταξύ των χωρών. Ήταν ελάχιστος όταν καταρτίστηκαν τα σχέδια για την τόνωση της οικονομίας, με αποτέλεσμα κάθε κυβέρνηση να προωθεί διαφορετικά μέτρα και να μη δημιουργούνται συνέργειες, είπε. Εδώ οι ΗΠΑ με τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό τους έχουν σοβαρό πλεονέκτημα, παρατήρησε, επιμένοντας και αυτός στην ανάγκη να στηριχτούν οι ανατολικές χώρες μέλη. Τα σχόλια του κ. Αλμούνια διατυπώνονταν την ώρα που η διοίκηση Ομπάμα κατέθετε έναν εντυπωσιακά παρεμβατικό προϋπολογισμό με δεκαετή ορίζοντα στο αμερικανικό Κονγκρέσο, προβλέποντας σημαντικές επενδύσεις στη δημόσια υγεία και στην πράσινη ενέργεια και αύξηση φορολογίας για τα υψηλά εισοδήματα.

Ο δείκτης οικονομικού κλίματος που καταρτίζει η Επιτροπή κατέγραψε νέα πτώση το Φεβρουάριο στην Ευρωζώνη (1,8 μονάδες) και σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση (2,2 μονάδες). Η εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων υποχώρησε ακόμα περισσότερο σε όλους τους τομείς εκτός από το λιανικό εμπόριο (στην Ελλάδα και στο λιανικό εμπόριο), το ίδιο και των καταναλωτών. Στη βιομηχανία και τις υπηρεσίες οι προσδοκίες για την απασχόληση έπεσαν απότομα, ενώ στους καταναλωτές αντίστοιχα αυξήθηκαν σημαντικά οι προσδοκίες για την ανεργία. Από τις μεγαλύτερες οικονομίες η πιο έντονη πτώση στο δείκτη οικονομικού κλίματος, 8,2 μονάδες, σημειώθηκε στην Πολωνία, αλλά τόση ακριβώς ήταν και στην Ελλάδα. Ακολουθούσαν η Ολλανδία (-6,7), η Βρετανία (-3,8) και η Ισπανία (-2,2).

Πέρα από το δείκτη άλλωστε, στη Γαλλία η ανησυχία για την απασχόληση εντάθηκε την περασμένη εβδομάδα, καθώς η Στατιστική Υπηρεσία ανακοίνωσε άνοδο της ανεργίας κατά 90.000 άτομα για τον Ιανουάριο σε 2,2 εκατομμύρια, ή 8,3%, το υψηλότερο επίπεδο από το 1991. Στη Γερμανία η προσθήκη νέων ανέργων ακόμα μετριέται μικρότερη, 40.000 το Φεβρουάριο, αλλά αυτό αποδίδεται στην εκτεταμένη χρήση της “Kurzarbeit”, των μειωμένων ωρών εργασίας που εφαρμόζουν οι επιχειρήσεις για να αποφύγουν τις μαζικές απολύσεις, και στην εκτεταμένη κρατική επιδότηση της απασχόλησης. Το ποσοστό της ανεργίας ωστόσο είναι πλέον 8,5% από 7,1% το Νοέμβριο. Τα 3,55 εκατομμύρια έφτασαν οι άνεργοι και 201.000 εργάζονταν με ωράριο μειωμένο στα δύο τρίτα. Οι εργαζόμενοι στην αυτοκινητοβιομηχανία Opel αγωνιούν και διαδηλώνουν. Η χειρότερη γερμανική είδηση ήταν η πτώση των εξαγωγών κατά 7,3% το τελευταίο τρίμηνο πέρυσι.

Εκτύπωση στις: 2024-04-25
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=3295