Ούτε δαρμένες, Ούτε διωγμένες
ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΕΥΡΩΠΗ
Τέτα, Παπαδοπούλου
Ελευθεροτυπία, 2009-03-13
Αν το προσέξατε, την προηγούμενη Κυριακή, 8 Μαρτίου, ήταν η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας. Και έγιναν πάλι τα συνήθη και βαρετά. Και μαζί κάποια ευτράπελα. Αν το προσέξατε, την ημέρα αυτή τα δημόσια μέσα μεταφοράς ήταν δωρεάν για τις γυναίκες. Δηλαδή «είσαι γυναίκα, δεν πληρώνεις εισιτήριο σήμερα». Δωράκι το εισιτήριο, ανεξάντλητα τα αποθέματα μιζέριας. Ομως αν στέκεται κανείς σε τέτοιες μιζέριες, μιζερεύει. Πάμε, λοιπόν, παρακάτω.
Πάμε στη Γαλλία, με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας.
Θα αναφερθώ στην εκστρατεία που διοργάνωσε, στις 8 Μαρτίου, στη Γαλλία, ένα σημαντικό και τολμηρό πολιτικό κίνημα νέων γυναικών, το οποίο κινείται πέρα από το γνωστό φεμινιστικό (και όχι μόνον) κατεστημένο.
«Ούτε τσούλες, Ούτε υποταγμένες» («Ni putes, Ni soumises»). Ακόμη και το όνομα του κινήματος είναι τολμηρό. Το απαρτίζουν μουσουλμάνες, κόρες Αράβων μεταναστών -κυρίως από τις χώρες του Μαγκρέμπ- που κατά εκατοντάδες χιλιάδες ζουν στα λαϊκά, υποβαθμισμένα, πυκνοκατοικημένα προάστια γύρω από το Παρίσι και άλλες μεγάλες γαλλικές πόλεις. Εκεί, δηλαδή, όπου ο φονταμενταλισμός βρίσκει τα τελευταία χρόνια πρόσφορο έδαφος.
Ενα κίνημα που σπάει τη σιωπή και μιλά για όλα τα προβλήματα. Για τους υποχρεωτικούς γάμους, τη βία, τις κακοποιήσεις. Για το ανυπόφορο βάρος των πατριαρχικών παραδόσεων. Για την ανάγκη χειραφέτησης των κοριτσιών αλλά -προσέξτε- και των αγοριών.
«Ούτε τσούλες, Ούτε υποταγμένες». Πώς προσεγγίζουν τα προβλήματα; Στο όνομα ποιων αρχών; Θα εκπλαγείτε (ευχάριστα, ελπίζω): Στο όνομα της ισότητας και όχι της ιδιαιτερότητας. Στο όνομα της ανοικτής δημοκρατικής κοινωνίας και όχι του κοινοτισμού.
Αυτές οι θαρραλέες κοπέλες και νέες γυναίκες υψώνουν τη φωνή τους, προχωρούν σε ρήξεις. Δεν χαρίζονται σε κανέναν. Καταγγέλλουν τη βία που υφίστανται από τους «ομοεθνείς» τους. Καταγγέλλουν επίσης το γαλλικό κράτος που, σε ορισμένες περιπτώσεις, αντί να τις δικαιώσει, τις... τιμωρεί.
«Ούτε δαρμένες, Ούτε διωγμένες» («Ni tabassees, Ni expulsees»). Ετσι ονομάζεται η εκστρατεία τους με την ευκαιρία της Ημέρας της Γυναίκας. Περί τίνος ακριβώς πρόκειται;
Με δυο λόγια: Στη Γαλλία, σήμερα, υπάρχει μια κατηγορία νέων γυναικών που εξαναγκάζεται να ζει μέσα στη συζυγική βία και να υφίσταται τις χειρότερες ταπεινώσεις. Γιατί; Ο γαλλικός νόμος είναι σαφής. Ορίζει ότι οι γυναίκες που ήρθαν από το εξωτερικό πρέπει οπωσδήποτε να παραμείνουν τρία χρόνια παντρεμένες για να μπορέσουν να θεμελιώσουν δικαίωμα νόμιμης παραμονής.
Συνεπώς; Εάν κάποια από αυτές τις γυναίκες ζητήσει διαζύγιο πριν από τη συμπλήρωση της τριετίας, π.χ. λόγω αφόρητης συζυγικής βίας, τι γίνεται; Απλούστατα, χάνει κάθε δυνατότητα να αποκτήσει άδεια παραμονής. Βρίσκεται σε παράνομη κατάσταση. Δεν μπορεί να βρει κανονική δουλειά. Και, ιδίως, ζει με τον κίδυνο της απέλασης.
Αυτός ο νόμος ευνοεί την υποταγή των γυναικών. Τιμωρεί εκείνες που τολμούν να καταγγείλουν το απαράδεκτο. Τιμωρεί τα θύματα (της συζυγικής βίας) με απέλαση. Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ποιο είναι το θέμα της εκστρατείας «Ούτε δαρμένες, Ούτε διωγμένες».
Χανάνε Μπρουκ. Είναι 25 ετών, Μαροκινή, στη Γαλλία από το 2005, παντρεμένη με Μαροκινό γαλλικής υπηκοότητας. Τόλμησε να ζητήσει διαζύγιο -δεν άντεξε τόση ευτυχία- πριν από τη συμπλήρωση της περιβόητης και απαραίτητης τριετίας. Τώρα; Περιμένει την απέλασή της... Η Χανάνε είναι το κεντρικό πρόσωπο της εκστρατείας «Ούτε δαρμένες, Ούτε διωγμένες».
Οκτώβριος 2002, έξω από το Παρίσι, σε ένα προάστιο με μεγάλο πληθυσμό Αράβων μεταναστών. Μια κοπέλα 17 ετών, η Σοχάνε, πεθαίνει με φρικτό θάνατο. Την περιέλουσε με βενζίνη, την έβαλε σε έναν κάδο απορριμμάτων και την έκαψε από... πίκα. Ο δράστης ήταν ένα συνομήλικο αγόρι.
Από την τραγωδία της Σοχάνε, που δυστυχώς δεν είναι η μοναδική, ξεπήδησε το κίνημα «Ούτε τσούλες, Ούτε υποταγμένες». Ιδρύτρια και πρώτη πρόεδρός του ήταν η χαρισματική Φαντέλα Αμάρα (τώρα, στην κυβέρνηση Σαρκοζί, υφυπουργός με αρμοδιότητες σε Θέματα Πόλης).
Σε ποια κατάσταση βρίσκεται αυτό το κίνημα σήμερα; Εχει σαράντα παραρτήματα σε όλη τη Γαλλία, φωνή που ακούγεται, πολλαπλή δράση (σε σχολεία, δήμους κ.α.) και από το 2007 έχει θέση συμβουλευτική στον ΟΗΕ, γεγονός που το καθιστά συνομιλητή στη διεθνή σκηνή.
Κάτι επίσης χαρακτηριστικό. Αυτό το κίνημα είναι αντίθετο με τις μαντίλες και τη μαντιλο-κουλτούρα. Ιδίως, μάλιστα, με την άποψη ορισμένων ότι η μαντίλα αποτελεί τάχα... «ελεύθερη επιλογή».
«Οσοι υποστηρίζουν ότι η μαντίλα είναι ή μπορεί να είναι "ελεύθερη επιλογή", έχουν αποποιηθεί τις οικουμενικές αξίες της ελευθερίας και της ισότητας». Ετσι ακριβώς απαντούν οι κοπέλες του κινήματος -και νομίζω ότι αξίζουν ακόμη ένα μπράβο.
Υ.Γ. Ακόμη ένα χαρακτηριστικό αυτού του κινήματος είναι, όπως βλέπετε και στη φωτογραφία (από πορεία στο Παρίσι, 7 Ιουνίου 2008), η συνεργασία και η ανάμιξη· γυναίκες, άντρες, κάθε καταγωγής, μαζί.
ΕΥΡΩΠΗ-EUROPE-EVROPA
Το Αουσβιτς κινδυνεύει
******Η επιγραφή. Χαραγμένη σε μαύρη πλάκα. Βρίσκεται στο μνημείο της φρίκης, στον χώρο της φρίκης: στο στρατόπεδο εξόντωσης Αουσβιτς-Μπιρκενάου (1940-1945). Στην επιγραφή μία φράση μόνον, γραμμένη σε είκοσι μία γλώσσες. «Αυτός ο τόπος, όπου οι ναζί δολοφόνησαν ενάμισι εκατομμύριο ανθρώπους -άνδρες, γυναίκες, παιδιά-, κυρίως Εβραίους από διάφορες χώρες της Ευρώπης, ας γίνει κραυγή απελπισίας και προειδοποίησης για την ανθρωπότητα, για πάντα».
******Για πάντα; Πολύ αμφίβολο. Διότι το Αουσβιτς, όπως εν συντομία το λέμε, κινδυνεύει. Μοιάζει με παραδοξολογία, όμως είναι αλήθεια. Θύμα της φθοράς του χρόνου και ιδίως των καιρικών συνθηκών το Αουσβιτς. Ορισμένα κτίρια αυτού του μεγαλύτερου από όλα τα ναζιστικά στρατόπεδα (σχεδόν διακόσια εκτάρια ο χώρος στον οποίο εκτείνεται) έχουν υποστεί ήδη μεγάλες καταστροφές.
******Θάλαμοι αερίων. Κρεματόρια. Υπνωτήρια όπου στοιβάζονταν οι κρατούμενοι. Διαβρώνονται. Μετατρέπονται σε ερείπια. Εάν δεν γίνουν εκτεταμένες εργασίες συντήρησης, αμέσως, χωρίς χρονοτριβή, το Αουσβιτς -το μόνο στρατόπεδο που περιλαμβάνεται στον κατάλογο της ΟΥΝΕΣΚΟ με τα Μνημεία της Παγκόσμιας Κληρονομιάς- κινδυνεύει να καταρρεύσει.
******Τα έργα συντήρησης κοστίζουν. Χρειάζονται 120 εκατομμύρια ευρώ για να διασφαλιστεί η «επιβίωση» του Αουσβιτς. Φυσικά το ζήτημα δεν είναι να μετατραπεί ο τόπος σε Disneyland για ενήλικους με εστιατόρια και αναμνηστικά είδη, αλλά να παραμείνει όπως ήταν τότε... Σημειώνω ότι το 2008 επισκέφθηκαν το Αουσβιτς 1,3 εκατομμύριο άνθρωποι· ταξίδεψαν στην Πολωνία μόνον για αυτόν τον λόγο.
Η ιδέα της συντήρησης και ανακαίνισης ενός τέτοιου τόπου μαρτυρίου και εξόντωσης είναι, από μιαν άποψη, εφιαλτική. Αουσβιτς. Τόπος φρίκης αλλά επίσης κατ’ εξοχήν τόπος Μνήμης (συχνά τα δύο πάνε μαζί). Σημείο αναφοράς για την ανθρωπότητα και ιδίως για την Ευρώπη (όταν το έγκλημα έχει συμβεί στο σπίτι σου, στην περιοχή σου, δίπλα σου, πώς να το κάνουμε, σε αφορά περισσότερο).
Ασφαλώς και πρέπει να συντηρηθεί το Αουσβιτς. Και μάλιστα οφείλουν όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης να συμβάλουν, δεδομένου ότι το Αουσβιτς είναι πέρα για πέρα «ευρωπαϊκή υπόθεση».
Μικρό Αλφαβητάριο
Ν και Σ, όπως National Σαντορίνη
Ενενήντα λέξεις ακριβώς. Ενενήντα και τσακίζουν. Πού; Στο μπλογκ του National Geographic Adventure Magazine (δηλαδή όχι όπου κι όπου). Τις αντιγράφω και, αμέσως μετά, θα ακολουθήσουν οι διευκρινίσεις. Εχουμε και λέμε: «Σαντορίνη, Ελλάδα. Ενα από τα ωραιότερα νησιά της Μεσογείου έχει γίνει το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τσαλαπατημένου παραδείσου. Ασφαλώς, διαθέτει ασύγκριτη θέα και εκπληκτικά ηλιοβασιλέματα. Να είστε όμως προετοιμασμένοι ότι θα τα μοιραστείτε μαζί με άλλους 15.000 επιβάτες κρουαζιερόπλοιων, οι οποίοι αποβιβάζονται την ίδια ώρα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και σπρώχνουν ο ένας τον άλλον για την καλύτερη φωτογραφία. Οικιστικά συμπλέγματα, ξενοδοχεία και στίφη τουριστών εξαπλώνονται σαν μήκυτες στο τοπίο. Μιλάμε για τη δολοφονία της κότας με τα χρυσά αβγά. Βρείτε, λοιπόν, την ελληνική έμπνευσή σας σε άλλο ελληνικό νησί». Το περιοδικό, που έχει αναγνώστες σε όλο τον πλανήτη, διαμόρφωσε κατάλογο με δέκα ταξιδιωτικούς προορισμούς... προς αποφυγήν. Top 10 «Μην πάτε εκεί». Ο κατάλογος περιλαμβάνει δέκα μοναδικής φυσικής ομορφιάς μέρη στον κόσμο, τα οποία μέσα σε λίγες δεκαετίες έγιναν σμπαράλια από την άγρια τουριστική «αξιοποίηση». Μεγάλο στραπάτσο. Οχι μόνο στο φυσικό αλλά και στο ανθρώπινο τοπίο. Στη 2η θέση βρίσκεται η Σαντορίνη. Το κειμενάκι των ενενήντα λέξεων που διαβάσατε παραπάνω «φωτογραφίζει» ακριβοδίκαια τη σημερινή κατάσταση του νησιού· και το κάλλος και το χάλι. Ποιός μας έκλεψε την 1η θέση; Το Κανκούν (Μεξικό). Μετά τη Σαντορίνη, ακουλουθούν μεταξύ άλλων το Ορλάντο (Φλόριντα), η China Beach (Βιετνάμ), το Ντουμπάι (Αραβικά Εμιράτα). Υπ’ όψιν ότι το Top 10 του National Geographic θα συμπεριληφθεί στον ταξιδιωτικό οδηγό «Don’t go there». Δεν λέω, η 2η θέση της Σαντορίνης είναι σημαντική διάκριση. Ομως μπορούμε ακόμη καλύτερα -του χρόνου στόχος η 1η θέση;
Εκτύπωση στις: 2024-04-18
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=3342