Γιατί υπάρχουν πάλι τόσο έντονες διαφωνίες μέσα στο Συνασπισμό;
Σωτήρης, Λεβέντης
Αυγή, 2009-03-19
Τον τελευταίο καιρό έχουν ενταθεί οι διενέξεις μέσα στο Συνασπισμό. Έντονες διαφωνίες παρατηρούνται, μεταξύ της μεγάλης πλειοψηφίας των Ανανεωτικών και μερίδας του Αριστερού Ρεύματος. Οι εφημερίδες έχουν επικεντρώσει την κόντρα στις υπαρκτές διαφορετικές απόψεις εντός του κόμματος για το τι πρέπει να κάνει ο Συνασπισμός και η εκλογική του συμμαχία, ο Συνασπισμός Ρ.Α, σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας μετά τις επόμενες εκλογές. Στην πραγματικότητα όμως, δεν είναι μόνο αυτή η αιτία των τριβών. Δεν είναι καν η κυρίαρχη.
Ο Συνασπισμός, από γεννήσεώς του, είναι μια "πλατιά εκκλησιά", βέβαια. Είναι ένα κομματικό μόρφωμα που δημιουργήθηκε ώστε να μπορεί να συστεγάζει πολλές διαφορετικές απόψεις. Έτσι, οι διαφορετικές εκτιμήσεις για το τι θα έπρεπε να γίνει στο υποθετικό ενδεχόμενο μη αυτοδυναμίας μετά τις επόμενες εκλογές, δεν θα έπρεπε να ξενίζουν κανέναν, τουλάχιστον μέσα στον ίδιο το Συνασπισμό. Είναι το περίφημο Συνασπισμικό κεκτημένο να λέγονται τα πάντα φανερά, χωρίς το φόβο ή την απειλή κυρώσεων και διασπάσεων.
Η πραγματική αιτία πίσω από την τωρινή έντονη σύγκρουση δεν είναι οι σχέσεις με το ΠΑΣΟΚ και αν η αριστερά πρέπει να κυβερνά ή όχι. Η σύγκρουση αυτή σοβεί στο Συνασπισμό από καταβολής του εξάλλου, και μέχρι τώρα δεν έχει διασπάσει το κόμμα, ούτε καν το έχει ταρακουνήσει ιδιαίτερα. Ο πραγματικός λόγος της αυξημένης αντιπαλότητας των τάσεων είναι η τοποθέτησή τους απέναντι στο Δεκέμβρη της Αθήνας. Γι αυτό και στην τωρινή σύγκρουση δεν υπάρχει ιδιαίτερη ένταση μεταξύ της κομμουνιστογενούς ομάδας του Αριστερού Ρεύματος και του συνόλου των Ανανεωτικών, αλλά μεταξύ της μεγάλης πλειοψηφίας των Ανανεωτικών και των στελεχών του Ρεύματος πού είτε είναι νέοι, είτε εμπνέονται από την αναρχίζουσα αριστερή παράδοση (the young at heart).
Όταν ξεκίνησαν τα γεγονότα του Δεκέμβρη, οι ερμηνείες όλων μέσα στο κόμμα συνέπιπταν στην ανάγκη να καταδικαστεί η αστυνομική βία. Όλοι ένοιωθαν εξοργισμένοι, όπως και σύμπασα η ελληνική κοινωνία ήταν εξοργισμένη. Η σύμπνοια δεν διήρκεσε πολύ. Είχε ουσιαστικά τελειώσει από το βράδυ της Δευτέρας. Η σοβούσα διχογνωμία στην ερμηνεία των γεγονότων έδωσε σύντομα τη θέση της στην κάθετη διαφωνία για τον θριαμβευτικό τόνο που υιοθετούσαν αρκετά προβεβλημένα στελέχη του Συνασπισμού και του ΣΥΡΙΖΑ.
Οι διθύραμβοι για το Δεκέμβρη και όχι τόσο η στάση του Συνασπισμού και του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στη βία ήταν αυτό που ενόχλησε τη μεγάλη πλειοψηφία των Ανανεωτικών. Οι διθύραμβοι μάλιστα δεν ακούστηκαν μόνο από πλευράς ανθρώπων της “ριζοσπαστικής αριστεράς”, αλλά αναμασιούνται κι από πολλούς προοδευτικούς Έλληνες, επώνυμους και μη, μερικές φορές χονδροειδώς και άλλοτε με κομψότητα. Σύμφωνα με αυτήν την άποψη, ο Δεκέμβρης ήταν η συμπυκνωμένη οργή του πιο ζωντανού κομματιού της ελληνικής κοινωνίας, των νέων, απέναντι στη διάχυτη σήψη της ελληνικής κοινωνίας.
Ο Δεκέμβρης του 2008 ήταν ένα πολύπλοκο φαινόμενο και σαν τέτοιο επιδέχεται πολλών ερμηνειών, από τις πιο απλές μέχρι τις πιο έξαλλα συνομωσιολογικές. Όπως πολλά άλλα κοινωνικά γεγονότα, δημιούργησε τις δικές του πολώσεις, που ξεπερνούν παλιές διαχωριστικές γραμμές. Δεν ξέρουμε κατά πόσο θα δημιουργήσει νέες. Σε κάθε περίπτωση, η στάση που κρατά κανείς απέναντί του, επηρεάζει άμεσα τη στάση που κρατούν απέναντι στον ίδιον κάποιοι άλλοι.
Η μεγάλη πλειοψηφία της ανανεωτικής αριστεράς (δηλαδή της μη κομμουνιστικής αριστεράς που δεν ανήκει στο ΠΑΣΟΚ) ένοιωσε αμήχανα απέναντι στο Δεκέμβρη. Σε καμία περίπτωση δεν τον λάτρεψε, ούτε μπορεί να δει στον Δεκέμβρη κάτι που να χρειάζεται να λατρευτεί και να αγιοποιηθεί. Ούτε βέβαια θέλει να τον διαιωνίσει, αυτόν και τη μνήμη του. Είναι κάτι το ξένο στην ιδιοσυγκρασία της. Όπως είναι ξένος για την παραδοσιακή κομμουνιστική αριστερά. Μετά βίας μπόρεσαν οι δύο αυτές εκφάνσεις της αριστεράς να τον ανεχθούν τη στιγμή που γινόταν και να μην τον καταδικάσουν αναφανδόν.
Κατά μία περίεργη σύμπτωση, τα δύο αυτά ρεύματα της αριστεράς, που μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν τα κυρίαρχα στη χώρα μας (ίσως να παραμένουν κυρίαρχα), συνέπηξαν τον ενιαίο Συνασπισμό, το Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου. Κατά μία άλλη περίεργη σύμπτωση, τα ρεύματα της αριστεράς που βλέπουν με συμπάθεια το Συνασπισμό Ριζοσπαστικής Αριστεράς, και συμμετάσχουν ενεργά σε αυτόν, που μέχρι πριν λίγο ήταν απόλυτα περιφερειακά, έως περιθωριακά, είναι αυτά που βλέπουν το Δεκέμβρη σαν το Μεγάλο Γεγονός. Οι αναφορές των πρώτων είναι πολυποίκιλες, από τον Μπερνστάιν ως τον Τρότσκυ. Οι αναφορές των οπαδών της “ριζοσπαστικής αριστεράς” είναι κυρίως στο Μάη του ’68, κι από τον Μάη αντλούν την έμπνευσή τους.
Όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι δεν υπάρχουν πολλές άλλες μεγάλες διαφορές μεταξύ των στελεχών, των μελών, και μέρους των οπαδών του Συνασπισμού. Δεν είναι όμως μόνο το ζήτημα του ΠΑΣΟΚ, ή τα προγραμματικά ζητήματα του Διαρκούς Συνεδρίου. Είναι πολύ περισσότερο η Ευρώπη και η ΕΕ (διαφορές που ίσως αναδυθούν στην επιφάνεια στο άμεσο μέλλον, με αφορμή τον καθορισμό του Ευρωψηφοδελτίου), η τοποθέτηση απέναντι στην κομμουνιστική παράδοση (παλαιοκομμουνιστική, αναθεωρητική κομμουνιστική και μετακομμουνιστική), ή η λειτουργία του ευρύτερου δημόσιου τομέα (βλέπε αντίθετα ψηφοδέλτια στην ΠΟΣΔΕΠ), ενώ και πολλές άλλες σημαντικές διαφορές θα μπορούσαν να καταγραφούν, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια.
Σε κάθε περίπτωση, ο Συνασπισμός έχει να παρουσιάσει ένα τεράστιο επίτευγμα για τα πολιτικά δεδομένα της χώρας μας. Έχει κατορθώσει να συστεγάσει για 20 ολόκληρα χρόνια μεταρρυθμιστές και κομμουνιστές, δύο σαφώς διακριτά, ενίοτε δε και αντίπαλα ιδεολογικά ρεύματα, χωρίς να διαλυθεί. Στα 20 αυτά χρόνια υπήρξαν και αποχωρήσεις και εντάσεις. Δεν υπήρξαν όμως παρά ελάχιστες διαγραφές, σχεδόν πάντα σε τοπικό επίπεδο και σε σχέση με διαφωνίες για τις δημοτικές εκλογές, όχι για ευρύτερα πολιτικά ζητήματα. Το επίτευγμα αυτό βασίστηκε στην καθιέρωση των τάσεων και στην ανοχή που έχει δείξει μέχρι τώρα το ένα ρεύμα προς το άλλο. Με την ανοχή να μην περιορίζεται στην αναγνώριση του άλλου ως συνομιλητή, αλλά να περιλαμβάνει το δικαίωμα της άλλης άποψης να αναπαραχθεί. Σε όλα τα επίπεδα, ακόμα και στα υψηλότερα.
Σωτήρης Λεβέντης, μέλος της ΚΠΕ του Συνασπισμού
Εκτύπωση στις: 2024-04-19
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=3361