Η αναβαθμισμένη "αξία" της Τουρκίας...
Ελένη, Τσερεζόλε
Αυγή της Κυριακής, 2009-04-12
Ήταν ίσως η μοναδική φορά που ο νέος Αμερικανός πρόεδρος ήλθε σε δημόσια διαφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους του στη διάρκεια της 8ήμερης ευρωπαϊκής του περιοδείας. Την περασμένη Κυριακή, κι ενώ συνέχιζε την ευρωπαϊκή του περιοδεία στην Τσεχία και επόμενο σταθμό του την Άγκυρα, ο Ομπάμα τάχθηκε θερμά υπέρ της τουρκικής ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα γεγονός που, σύμφωνα πάντα με τον ίδιο, θα συμβάλλει στη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ της Δύσης και του μουσουλμανικού κόσμου. Μια δήλωση που δεν μπορούσε παρά να ενθουσιάσει την τουρκική πλευρά και η οποία ωστόσο αποτελεί την πάγια θέση της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, είτε στα ηνία της βρίσκεται ο Ομπάμα είτε ο Μπους ο νεότερος, ο οποίος είχε επαναλάβει την ίδια πρόταση το 2002... Ωστόσο αυτή τη φορά τούτη η (γνωστή για την αμερικανική πλευρά) τοποθέτηση εντάσσεται σε μια περίοδο που η Άγκυρα δραστηριοποιείται ιδιαίτερα στα διπλωματικά μέτωπα της Μέσης Ανατολής - ιστορικό ταξίδι του Γκιούλ στη Βαγδάτη, απόπειρα διαμεσολάβησης στον πόλεμο του Ισραήλ κατά της Λωρίδας της Γάζας...
"Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη πρέπει να αντιμετωπίζουν τους μουσουλμάνους ως φίλους, ως γείτονες και εταίρους για την καταπολέμηση της αδικίας, της έλλειψης ανεκτικότητας και της βίας, και να διαμορφώσουν μια σχέση που να στηρίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό και τα κοινά συμφέροντα" - έδωσε μια περίληψη της προσέγγισής του ο νέος πρόεδρος στην Πράγα, κατά τη σύνοδο κορυφής μεταξύ ΗΠΑ και Ε.Ε.. "Ο προσανατολισμός προς την είσοδο της Τουρκίας στην Ε.Ε. θα αποτελέσει σημαντική ένδειξη της δέσμευσής σας προς την κατεύθυνση αυτή και θα διασφαλίσει ότι συνεχίζουμε να κρατάμε αγκιστρωμένη την Τουρκία στην Ευρώπη", προσέθεσε ο Ομπάμα απευθυνόμενος στους Ευρωπαίους ηγέτες. Και μπορεί ο γνωστός για τις φιλοατλαντικές του διαθέσεις, πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ Εμανουέλ Μπαρόζο να έσπευσε να εκφράσει την ικανοποίησή του για την τοποθέτηση αυτή του Αμερικανού προέδρου, ωστόσο δεν συνέβη το ίδιο και με το "βαρύ πυροβολικό" της Ένωσης, δηλαδή τον Γάλλο πρόεδρο και τη Γερμανίδα καγκελάριο. Τους δύο ηγέτες τους χωρίζουν αρκετά θέματα ουσίας αλλά και ύφους διακυβέρνησης. Σε ένα όμως ζήτημα συμπίπτουν: αυτό της μη ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε., προκρίνοντας μάλιστα (ο Σαρκοζί με σαφήνεια, πιο έμμεσα η Μέρκελ) τη "φόρμουλα" της "προνομιακής σχέσης" της Ε.Ε. με την Τουρκία... Οι δυο τους πάντως απέφυγαν να σχολιάσουν τον Αμερικανό πρόεδρο στη διάρκεια της συνόδου - προτίμησαν να το κάνουν στο περιθώριό της.
Από την Πράγα, όπου βρισκόταν για τη σύνοδο, ο Γάλλος πρόεδρος απέρριψε χωρίς "φιοριτούρες" ή διπλωματικότητα την πρόταση Ομπάμα. "Σε ό,τι αφορά την Ευρωπαϊκή Ένωση, εκείνες που αποφασίζουν είναι τα κράτη μέλη της" δήλωσε ο Σαρκοζί, προσθέτοντας: "Είμαι αντίθετος σε αυτή την ένταξη και παραμένω αντίθετος, και νομίζω ότι μπορώ να πω ότι και η μεγάλη πλειοψηφία των κρατών μελών συντάσσεται με τη θέση της Γαλλίας". Ο ίδιος τόνισε ότι η "Τουρκία είναι μια πολύ μεγάλη χώρα, σύμμαχος της Ευρώπης και των ΗΠΑ, πρέπει να παραμείνει προνομιακός εταίρος, η θέση μου δεν έχει αλλάξει και δεν θα αλλάξει". Από την πλευρά της η Γερμανίδα καγκελάριος υπογράμμισε ότι οι καλές σχέσεις της Ε.Ε. με τον μουσουλμανικό κόσμο μπορούν να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα όλων αλλά αναγνώρισε ότι οι 27 έχουν διαφορετικές απόψεις για την τουρκική ένταξη. Η ίδια προσέθεσε ότι η μορφή των μελλοντικών σχέσεων μεταξύ της Ε.Ε. και της Τουρκίας δεν είναι ακόμη σαφής, σαφής υπαινιγμός στη σκέψη της "προνομιακής σχέσης" αντί για κανονική ένταξη.
Πάντως η διαφορά της τοποθέτησης Ομπάμα υπέρ της τουρκικής ένταξης στην Ε. Ε. σε σχέση με εκείνη του προκατόχου του, είναι η μεγάλη ποιοτική αναβάθμιση της Τουρκίας στο πλαίσιο της νέας αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής - ένα γεγονός που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να λάβουν υπόψη τους. Και τούτο γιατί η συνδρομή της Άγκυρας κρίνεται αναγκαία σε σειρά κρίσιμων, για την Ουάσινγκτον, θεμάτων, όπως της απόσυρσης από το Ιράκ των αμερικανικών δυνάμεων, της διαμεσολάβησης στο θέμα του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, του Αφγανιστάν, όπου η Τουρκία συμβάλλει με χίλιους άνδρες που έχουν αναπτυχθεί γύρω από την Καμπούλ, ενώ μπορεί να παίξει και μεσολαβητικό ρόλο λόγω των παραδοσιακών καλών της σχέσεων και με τους Αφγανούς και τους Πακιστανούς. Επίσης οι ΗΠΑ θεωρούν χρήσιμο τον ρόλο της στην προσέγγιση μεταξύ Συρίας και Ισραήλ. Όλα αυτά συνιστούν παράλληλα και ισχυρά διαπραγματευτικά χαρτιά της Άγκυρας στις σχέσεις της με την Ουάσινγκτον. Χαρτιά που η πρώτη επιθυμεί την "εξαργύρωσή" τους, μέσω της (έστω αμφιβόλου αποτελεσματικότητας) αμερικανικής στήριξης στην τουρκική ευρω-υποψηφιότητα...
Εκτύπωση στις: 2024-04-16
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=3438