Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Η χρησιμότητα του ΔΝΤ

Εκτός από νεοφιλελεύθερες συνταγές έφερε και παραδείγματα διαπραγμάτευσης

Ελίζα, Παπαδάκη

Τα Νέα, 2009-05-20


Σε λίγες μέρες η αποστολή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, που ερευνά αυτόν τον καιρό την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας συζητώντας με όλους τους αρμοδίους, θα εκδώσει την έκθεσή της. Οι υποδείξεις της είναι λίγο-πολύ αναμενόμενες. Χρειαζόμαστε, θα μας πει, ένα συνεκτικό πακέτο μεταρρυθμίσεων: Στις αγορές εργασίας να συγκρατηθούν οι μισθοί συνολικά καθώς και να καταργηθεί ο κατώτατος μισθός, πολύ υψηλός με κριτήρια ανταγωνιστικότητας και ανάχωμα για την αύξηση της απασχόλησης, επίσης να θεσπιστεί ένα ενιαίο (χαμηλότερο) επίπεδο προστασίας των εργαζομένων από τις απολύσεις. Στις αγορές προϊόντων να αρθούν τα διοικητικά εμπόδια για την είσοδο νέων επιχειρήσεων, να γίνουν ιδιωτικοποιήσεις, να ενισχυθεί η Επιτροπή Ανταγωνισμού. Και στο κράτος να μειωθούν οι δαπάνες, για μισθούς ιδίως, να μειωθούν επίσης οι φόροι στην εργασία και οι ασφαλιστικές εισφορές, να μεταρρυθμιστούν οι συντάξεις, να υπάρξει διαφάνεια, συχνή και τακτική δημοσίευση στοιχείων, να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα. Πανομοιότυπα τις επαναλαμβάνει άλλωστε χρόνια τώρα. Και προφανώς κανείς δεν διανοείται να τις συζητήσει.

Φέτος ωστόσο η επίσκεψη του ΔΝΤ είχε και κάτι καινούργιο. Στις αποσκευές τους οι αξιωματούχοι του Ταμείου έφεραν, προσπαθώντας να πείσουν τους συνομιλητές τους, και κάποιες μελέτες από χώρες που υιοθέτησαν μεταρρυθμίσεις με υψηλό αρχικά κοινωνικό κόστος και κατόπιν πήγαν καλά, μείωσαν δραστικά την ανεργία και βελτίωσαν σημαντικά και τήρησαν το βιοτικό τους επίπεδο, την κοινωνική τους ευημερία. Από τις περιπτώσεις αυτές συγγενείς με τη σημερινή Ελλάδα είναι ίσως η Ολλανδία και η Ιρλανδία, οι οποίες στις αρχές της δεκαετίας του 1980 μαστίζονταν από μεγάλη ανεργία, τεράστια ελλείμματα και οικονομική στασιμότητα, και κατόρθωσαν τότε, μέσα από διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις επιχειρήσεις, τα συνδικάτα των εργαζομένων και τις κυβερνήσεις, να επιμερίσουν το κόστος μεταρρυθμίσεων που έθεσαν τις βάσεις για περισσότερες επενδύσεις, ανάπτυξη και αύξηση της απασχόλησης.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι εισηγήσεις του ΔΝΤ παραμένουν νεοφιλελεύθερης έμπνευσης, σε μια εποχή που ο νεοφιλελευθερισμός αποκρούεται ευρύτατα ως ιδεολογία των πρακτικών που γέννησαν την κρίση. Το «ιρλανδικό θαύμα» εξάλλου χάνει κάθε ελκτικότητα τώρα που η καημένη η Ιρλανδία πληρώνει τα αλλοτινά αναπτυξιακά άλματά της με τη βαθύτερη ύφεση στην ευρωζώνη: με μια μείωση του ΑΕΠ 2,6% πέρυσι, 9% φέτος, 2,4% το 2010 που προβλέπεται, πηγαίνει έξι χρόνια πίσω. Αν θέλουμε να είμαστε ψύχραιμοι όμως, από τις νεοφιλελεύθερες προτάσεις του ΔΝΤ θα πρέπει αμέσως να κρατήσουμε την εμμονή στη διαφάνεια των δημόσιων οικονομικών, την υποχρέωση της κυβέρνησης να δημοσιεύει κάθε μήνα στοιχεία για τα δημόσια έσοδα και για την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού (ενώ δεν τηρούνταν η κυβέρνησή μας πλέον την κατήργησε και επίσημα), όλων των δημόσιων φορέων (νοσοκομείων, ΟΤΑ, ασφαλιστικών ταμείων, ΔΕΚΟ) να δημοσιεύουν ισολογισμούς ανά τρίμηνο. Διότι πρόκειται για στοιχειώδη δημοκρατική λειτουργία, κατοχυρώνει το δικαίωμα των πολιτών να ελέγχουν πώς διαχειρίζονται αυτοί που εκλέγουν τον δημόσιο πλούτο, τη μισή οικονομία της χώρας. Ακόμα, συμπάσχοντας με τους Ιρλανδούς στην τωρινή δοκιμασία τους, να αναλογιστούμε τον κίνδυνο εμείς να καθηλωθούμε στην ύφεση και στην ανεργία όταν αλλού θα έρθει η ανάκαμψη, όπως τον επισημαίνουν σοβαρές αναλύσεις της ελληνικής οικονομίας. Τέλος, μπροστά σε αυτόν ακριβώς τον κίνδυνο, να σκεφτούμε πώς θα πορευτούμε.

Ζούμε σε μια κοινωνία με μεγάλες ανισότητες και υποβαθμισμένα δημόσια αγαθά - παιδεία, υγεία, περιβάλλον- σε μιαν οικονομία που δεν παράγει αρκετά αγαθά, θέσεις εργασίας, εισοδήματα, παράγει όμως διαρκώς μεγαλύτερα ελλείμματα και χρέη. Χρειαζόμαστε επομένως ανακατανομή των πόρων αλλά και αλλαγές στις οικονομικές/ επαγγελματικές / εργασιακές πρακτικές μας. Αυτά δεν γίνονται ανώδυνα, κοστίζουν. Δεν έχουμε προφανώς όλοι τα ίδια συμφέροντα, τραπεζίτες, βιομήχανοι, εργολάβοι, έμποροι, επιχειρηματίες μεγάλοι και μικροί, αγρότες, εργαζόμενοι με μονιμότητα και σε επισφάλεια, άνεργοι, συνταξιούχοι, φορολογούμενοι και φοροφυγάδες κ.ο.κ. Ούτε μας προχώρησαν ώς τώρα οι απόπειρες σχηματικής διάκρισης σε δύο κατηγορίες, κεφάλαιο- εργασία, μονοπώλια- λαός, προνομιούχοι- μη προνομιούχοι. Για να αποδώσει μια τέτοια αντίθεση θα έπρεπε να συντεθούν τα συμφέροντα του δεύτερου πόλου και αυτό δεν έγινε. Αλλά τα κόμματα υπόσχονται και πάλι σε όλους, ή πάντως στους πολλούς, πράγματα αδύνατο να τηρηθούν όλα μαζί. Το ξέρουμε πια και τα εμπιστευόμαστε λιγότερο από άλλοτε. Μήπως ήρθε η ώρα και σ΄ εμάς για μια συνολική κοινωνική διαπραγμάτευση;

Εκτύπωση στις: 2024-03-29
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=3555