Φρένο το πολιτικό κόστος
Ελίζα, Παπαδάκη
Τα Νέα, 2009-07-01
Γιατί δεν αντιμετωπίζονται, χρόνια τώρα, τα οξυνόμενα σε ακραίο βαθμό πλέον διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, μολονότι «το τι πρέπει να γίνει είναι πια γνωστό και σ΄ αυτό υπάρχει απόλυτη σχεδόν σύμπνοια των οικονομολόγων και των τεχνοκρατών;»- ρώτησε προχθές ο πρόεδρος του ΙΟΒΕ Μιχαήλ Κορτέσης σε εκδήλωση για τις προκλήσεις της οικονομικής πολιτικής. Η απάντηση που έδωσε ο ίδιος ήταν ότι «τα πολιτικά κόμματα καθοδηγούνται από εκτιμήσεις για το βραχυχρόνιο πολιτικό κόστος των επιλογών τους, υποβαθμίζοντας το μακροχρόνιο κοινωνικό όφελος». Ακολουθούν έτσι «στείρες κομματικές αντιπαραθέσεις», η εφαρμογή των πολιτικών υπονομεύεται «ακόμα και όταν τα κόμματα που διαδέχονται το ένα το άλλο συμφωνούν κατά βάση στις πολιτικές αυτές». Την έως τώρα αποτυχία εξήγησε ακόμα ο κ. Κορτέσης με τη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης, «την αδυναμία και πολύ συχνά την αντίσταση των μηχανισμών που καλούνται να εφαρμόσουν τις πολιτικές αποφάσεις», προσθέτοντας «τη διάχυση της διαφθοράς σε όλα τα επίπεδα της της δημόσιας ζωής». Αλλά μια τέτοια διάγνωση, όσες φορές και αν επαναλαμβάνεται, δεν αρκεί για να δείξει τη διέξοδο. Αυτό που κατά κανόνα αποφεύγουν να κατονομάσουν ρητά και ολοκληρωμένα συμπνέοντες «οικονομολόγοι και τεχνοκράτες», οι κατά τα άλλα διεισδυτικές μελέτες του ΙΟΒΕ, προφανώς και τα κυβερνητικά κόμματα, είναι το κόστος που θα συνεπάγονταν οι πολιτικές για την επιβαλλόμενη δημοσιονομική προσαρμογή αλλά και για να περάσουμε σε ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο. Πόσω μάλλον να προτείνουν τρόπους καταμερισμού του συνολικού κόστους στις κοινωνικές/επαγγελματικές ομάδες με διαφορετικά κοινωνικά συμφέροντα, ή να σκεφτούν συγκεκριμένα ανταλλάγματα για όσους θα πληγούν περισσότερο. Διότι από τις αναγκαίες πολιτικές κάποιοι, πολλοί, έχουν άμεσα να χάσουν από τα όποια εισοδήματα, ή και βολή στη ρουτίνα τους, απολάμβαναν μέχρι χθες. Ανησυχούν, νιώθουν ατομικά ή ως επιμέρους κοινωνικές ομάδες ολοένα και μεγαλύτερη ανασφάλεια και λίγο πείθονται από προειδοποιήσεις εκ των άνω ότι χωρίς αλλαγές τώρα (όλοι) θα αναγκαστούμε να πληρώσουμε πολύ περισσότερα αύριο, ακόμα λιγότερο από επικλήσεις στο γενικό «μακροχρόνιο κοινωνικό όφελος». (Ας βάλουμε εδώ μια παρένθεση: Εφόσον μια τέτοια προβληματική αποδεικνύεται ξένη στους αξιόλογους οικονομικούς ερευνητές της χώρας, για να μην αχρηστευτούν πρακτικά τα κρίσιμα πορίσματά τους, η σχετική μελέτη θα πρέπει να ανατεθεί σε κοινωνικούς επιστήμονες: στο ΕΚΚΕ, αντί να απειλείται με διάλυση σήμερα εν ονόματι της εξοικονόμησης δαπανών. Ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιώργος Προβόπουλος, φάνηκε να το αντιλαμβάνεται, όταν ενέταξε το- υπό κατάργηση- ΕΚΚΕ στην ομάδα που μελετά τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στη χώρα μας και θα εισηγηθεί πολιτικές για την άμβλυνσή τους.)Υπολογισμοί του κόστους των υποδεικνυομένων πολιτικών και προτάσεις για την κατανομή του δεν κατατέθηκαν στην εκδήλωση του ΙΟΒΕ. Καθώς πρόκειται για ζήτημα κάθε άλλο παρά ουδέτερο πολιτικά, φανερές ήσαν πάντως ουσιαστικές διαφορές προσέγγισης μεταξύ των ομιλητών: Ο υπουργός Οικονομίας Γιάννης Παπαθανασίου, πέρα από τα μέτρα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής και για κάποιον εξορθολογισμό των δαπανών που εξήγγειλε- χωρίς να εξηγήσει πώς ξαφνικά θα υλοποιηθούν προτάσεις που ακούμε χρόνια τώρα, ενόσω τα δημόσια οικονομικά επιδεινώνονται- επέμεινε στη συνεχή περαιτέρω μείωση των φορολογικών συντελεστών για κέρδη και εισοδήματα μέχρι το 2014, και επιτέθηκε στην αξιωματική αντιπολίτευση για το πρόγραμμά της να φορολογούνται σε ενιαία προοδευτική κλίμακα όλα τα προσωπικά εισοδήματα (από εργασία, κεφάλαιο και περιουσία, όπως συμβαίνει από τις ΗΠΑ μέχρι την Ιρλανδία), κατηγορώντας την ότι θέλει να διαλύσει τη μεσαία τάξη! Η αντιμετώπιση των πολύ μεγάλων ανισοτήτων στη χώρα μας ήταν, αντίθετα, στο επίκεντρο των προτάσεων που παρουσίασε η εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ καθηγήτρια Λούκα Κατσέλη, μαζί με αυξημένες δημόσιες επενδύσεις και κλαδικές παρεμβάσεις για μια «πράσινη» ανάπτυξη με στόχο να δημιουργηθούν πολλές και πιο παραγωγικές θέσεις εργασίας. Από τις εισηγήσεις του ΙΟΒΕ σημειώνουμε σχετικά την αναβολή των φορολογικών μειώσεων μέχρι το 2014, αλλά και την εκτίμηση ότι η μείωση του δημοσίου ελλείμματος σε ανεκτά όρια θα απαιτήσει πάνω από δύο χρόνια.
Αλλά εδώ έρχονται αντιμέτωπα αντιτιθέμενα κοινωνικά συμφέροντα καθώς και αντιλήψεις για τον ρόλο των αγορών και για την αξία που αποδίδεται στα δημόσια αγαθά. Σχολιάζοντας τις προτάσεις του ΙΟΒΕ, μόνον ο καθηγητής Νίκος Βέττας έκανε μια γενική αναφορά σε «κόστος» που θα κληθούν να καταβάλουν κάποιοι «παλιοί παίκτες» για να προχωρήσουν η σταθεροποίηση και η ανάπτυξη της οικονομίας. Ο καθηγητής Γκίκας Χαρδούβελης προειδοποίησε ότι οι συνθήκες μετά την κρίση θα είναι πια δυσκολότερες. Κόμματα και φορείς δεν μπορούν επομένως να εξακολουθούν να κρύβουν το κεφάλι στην άμμο.
Εκτύπωση στις: 2024-04-19
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=3678