Στη Σουηδία, η πράσινη φορολογία απέδειξε την αποτελεσματικότητά της
Olivier, Truc
Le Monde, ppol.gr, 2009-07-06
Η Σουηδία, που μόλις ανέλαβε την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για το επόμενο εξάμηνο, θα προσπαθήσει να πείσει τους εταίρους της να ακολουθήσουν το παράδειγμά της και να θεσπίσουν τη φορολόγηση των εκπομπών θερμοκηπικών αερίων.
«Η φορολόγηση των θερμοκηπικών αερίων είναι πολύ πιο αποτελεσματική από τα συστήματα εμπορίας τους», μας διαβεβαιώνει ο Αντρέας Κάρλγκρεν (Andreas Carlgren), υπουργός περιβάλλοντος της χώρας. «Προσοχή όμως», συνεχίζει ο εκπρόσωπος τύπου του υπουργείου Ματίας Γιόχανσον (Mattias Johansson), «δεν προτείνουμε έναν ευρωπαϊκό φόρο. Το κάθε κράτος-μέλος θα αποφασίζει μόνο το ύψος του. Θα προσδιοριστεί ένα ελάχιστο όριο, αλλά από εκεί και πέρα κάθε χώρα θα αποφασίζει αυτόνομα το ύψος του, στο πρότυπο του ΦΠΑ».
Οι Σουηδοί εφάρμοσαν ήδη από το 1991 ένα φόρο εκπομπής θερμοκηπικών αερίων, επί της κατανάλωσης ενέργειας. Τα αποτελέσματα της φορολόγησης αυτής αποστομώνουν όσους σκεπτικιστές φοβόντουσαν πως η νέα φορολογία θα υπονόμευε την ανάπτυξη: από το 1991, η οικονομία της Σουηδίας αυξήθηκε κατά 48%, με τις εκπομπές θερμοκηπικών αερίων να έχουν μειωθεί κατά 9%. «Η φορολογία αυτή δεν εμποδίζει σε τίποτα την ανάπτυξη», συμπεραίνει ο κ. Γιόχανσον.
«Αν δεν είχαμε αυτή τη φορολογία, οι εκπομπές θερμοκηπικών αερίων στη Σουηδία το 2010 θα ήταν 20% περισσότερες από ότι το 1990», υπογραμμίζει η Σούζαν ’Ακερφελντ (Suzan Akerfeldt), σύμβουλος στο υπουργείο οικονομίας.
Ο «πράσινος» αυτός φόρος αποφέρει στο σουηδικό δημόσιο ετησίως 1.4 δις ευρώ (20 δις σουηδικές κορώνες). Όταν καθιερώθηκε, το 1991, το ύψος του έφτανε τα 27 ευρώ ανά τόνο εκπεμπόμενου CO2, ενώ σήμερα βρίσκεται στα 108 ευρώ ανά τόνο.
Οι διαδοχικές αυξήσεις της φορολόγησης των εκπομπών CO2 μείωσαν καταλυτικά τις εκπομπές θερμοκηπικών αερίων στις μετακινήσεις, που οφείλονταν κυρίως στις εκπομπές της ιδιωτικής αυτοκίνησης. Οι σχετικές εκπομπές μειώνονταν διαρκώς το διάστημα 1990-2005, μεταξύ 1,500,000 και 3,200,000 τόνων ετησίως. Στη Στοκχόλμη, οι επίσημοι τονίζουν πως οι εκπομπές θερμοκηπικών αερίων του μέσου Σουηδού συγκαταλέγονται στις μικρότερες του αναπτυγμένου κόσμου (6.7 τόνοι ανά κάτοικο, έναντι 9.3 τόνοι για το μέσο κάτοικο της ΕΕ).
Οι Σουηδοί θεωρούν επίσης πως η εφαρμογή ενός πανευρωπαϊκού φόρου επί των εκπομπών θερμοκηπικών αερίων θα στείλει ισχυρό πολιτικό μήνυμα υπέρ της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει». Επιπλέον, η εφαρμογή αυτού του φόρου είναι απλή.
«Πάγια μας άποψη ήταν η ανάγκη να μειώνεται σταδιακά η φορολόγηση επί της εργασίας προς όφελος της φορολόγησης επί των εκπομπών CO2, πράγμα που συνέβη σε ένα βαθμό, Εν τούτοις εξακολουθούμε να θεωρούμε πως η φορολόγηση των εκπομπών CO2 στη Σουηδία είναι πολύ χαμηλή», επισημαίνει ο ’Αντερς Γκρόνβαλ (Anders Grönvall) εκπρόσωπος τύπου της «σουηδικής εταιρείας προστασίας του περιβάλλοντος», μίας από τις ισχυρότερες περιβαλλοντικές οργανώσεις της χώρας, που σημειώνει επίσης πως η σημερινή κεντροδεξιά κυβέρνηση της Σουηδίας δεν έχει αποδεχτεί 100% την «πράσινη» φορολογία.
Οι εργοδοτικές οργανώσεις της χώρας, που μέχρι πρόσφατα εναντιώνονταν στη φορολόγηση των εκπομπών θερμοκηπικών αερίων, έχουν πλέον βάλει νερό στο κρασί τους: «η φορολόγηση των εκπομπών θερμοκηπικών αερίων απεδείχθη τελικά πως δεν δημιούργησε πρόβλημα στην ανάπτυξη, αλλά αυτό συνέβη διότι η βιομηχανία επιβαρύνεται κατά 79% λιγότερο από ότι τα νοικοκυριά», επισημαίνει ο Τόρμπιορν Σπέκτορ (Torbjörn Spector), υπεύθυνος σε θέματα φορολογίας της εργοδοτικής οργάνωσης «σβενσκτ νάρινγκσλιβ». «Αυτή η πρόβλεψη θα πρέπει να διατηρηθεί, προκειμένου να μη βλαφτούν οι επιχειρήσεις που εκτίθενται στο διεθνή ανταγωνισμό».
Η Σουηδία βέβαια είναι ευνοημένη σε σχέση με πολλούς εταίρους της σε ότι αφορά την εφαρμογή τέτοιων φόρων: είναι ένα από τις ολιγότερο εξαρτημένα από το πετρέλαιο κράτη-μέλη, αφού η ηλεκτροδότηση της χώρας εξασφαλίζεται σχεδόν πλήρως από τους πυρηνικούς της σταθμούς, αλλά και διότι, μαζί με τη Φιλανδία, είναι το κράτος-μέλος της ΕΕ που παράγει την περισσότερη ενέργεια από μη-ορυκτά καύσιμα, ιδίως τη βιομάζα που συλλέγεται από τα δάση της χώρας.
Είναι χαρακτηριστικό από την «πράσινη» φορολογία απαλλάσσονται οι εκπομπές CO2 από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως την αιθανόλη, το μεθάνιο, τα βιοκαύσιμα, τα απορρίμματα. Το γεγονός αυτό ευνόησε τη χρήση της βιομάζας για τη θέρμανση και τη βιομηχανία. Μετά την εφαρμογή του «πράσινου» φόρου, σπανίζουν πλέον στη Σουηδία τα σπίτια που θερμαίνονται με ορυκτά καύσιμα.
Εδώ και λίγα χρόνια, η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση είχε προτείνει να γίνει η Σουηδία η πρώτη πλήρως ανεξάρτητη από το πετρέλαιο χώρα του κόσμου έως το 2020. Η σημερινή κυβέρνηση δεν έχει ακόμα υιοθετήσει την πρόταση αυτή.
* Ο Olivier Truc είναι απεσταλμένος της «Μοντ» στη Σουηδία
Εκτύπωση στις: 2024-04-25
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=3710