Μισή αναγνώριση της μισής Κύπρου
Μακάριος, Δρουσιώτης
Ελευθεροτυπία, 2004-12-20
Σύμφωνα με το περιεχόμενο του προσχεδίου των τελικών συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στο οποίο κατέληξαν οι 25 αρχηγοί κρατών, στο δείπνο της Πέμπτης, η Τουρκία θα έπρεπε να μονογράψει το πρωτόκολλο προσαρμογής της Συμφωνίας της Αγκυρας και να το υπογράψει πριν από την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Δηλαδή, υπήρχε ένα έτοιμο πρωτόκολλο προς υπογραφή, χωρίς τροποποιήσεις και αλλαγές. Στο τελικό κείμενο των συμπερασμάτων στο οποίο κατέληξαν οι 25, αναφέρεται πως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «χαιρετίζει τη δήλωση της Τουρκίας» ότι είναι έτοιμη να υπογράψει το πρωτόκολλο, «αφού επιτευχθεί συμφωνία και οριστικοποιηθούν οι αναγκαίες προσαρμογές, λαμβάνοντας υπόψη τα σημερινά μέλη της Ενωσης». Η Ε.Ε. «χαιρετίζει», αλλά δεν καλεί την Τουρκία να υπογράψει το πρωτόκολλο, ενώ η υπογραφή θα τεθεί, αφού επιτευχθεί συμφωνία για τις «αναγκαίες προσαρμογές». Δηλαδή, το κείμενο που θα υπογραφεί σε κάποιους μήνες θα είναι διαφορετικό από εκείνο που θα μονογραφούσε η Τουρκία την Παρασκευή. Ποιες θα είναι οι τροποποιήσεις αυτές; Σύμφωνα με το Ρόιτερ, «το κείμενο του πρωτοκόλλου θα τροποποιηθεί κατά τρόπο που θα λάβει υπόψη την ειδική κατάσταση στο διχοτομημένο νησί».
Η κυπριακή κυβέρνηση επιδίωξε την αναγνώριση, πρώτα την πλήρη και ακολούθως την de facto μέσω της Τελωνειακής Ενωσης, στο πλαίσιο του πολιτικού σχεδιασμού του προέδρου Παπαδόπουλου για μια μακροχρόνια διαδικασία λύσης, κατά την οποία η Κυπριακή Δημοκρατία θα βρισκόταν σε θέση ισχύος έναντι της Τουρκίας. Η στρατηγική αυτή κατέρρευσε στις Βρυξέλλες την περασμένη Παρασκευή, επειδή:
1. Αυτό που επιτεύχθηκε θεωρείται από την ίδια την Ε.Ε. συμφωνία τεχνικής φύσεως και όχι de facto αναγνώριση. Κατόπιν συνεννόησης της προεδρίας με την Τουρκία, ο πρόεδρος του Συμβουλίου Γιαν Πρετέρ Μπαλκενέντε δήλωσε δημόσια πως η υπογραφή του πρωτοκόλλου δεν αποτελεί αναγνώριση. Οπως ισχυρίζονται οι Τούρκοι, η διευκρίνιση αυτή περιλαμβάνεται (ή ερμηνεύεται) σε κείμενο «αμοιβαίας συνεννόησης» που έχει υπογραφεί μεταξύ του υπουργού Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Ολλανδίας Ατζο Νικολάι και του Τούρκου υπουργού Επικρατείας Μπεσίρ Αταλάι.
2. Θεωρείται βέβαιο ότι η Τουρκία θα συνδέσει την υπογραφή του πρωτοκόλλου με την άρση του εμπάργκο και θα επιδιώξει τροποποιήσεις, κατά τρόπο που θα απευθύνεται μόνο στις μη κατεχόμενες περιοχές. Δηλαδή θα πρόκειται για μισή αναγνώριση της μισής Κύπρου.
Οι λόγοι για τους οποίους απέτυχε η στρατηγική του προέδρου Παπαδόπουλου είναι πλέον σαφείς:
*Η Κύπρος έγινε δεκτή στην Ε.Ε. με άλυτο το πολιτικό της πρόβλημα για να πιεστεί η Τουρκία να αποδεχτεί λύση και να ανοίξει ο δικός της δρόμος προς την ένταξη. Δηλαδή, η Κύπρος μπήκε στην Ε.Ε. για να διευκολύνει την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Ο πρόεδρος Παπαδόπουλος επιχείρησε να αντιστρέψει τους όρους, αξιοποιώντας την ένταξη για να δυσκολέψει την Τουρκία.
*Στην προσπάθειά του να περάσει την πολιτική του, βρισκόταν σε διαρκή ρήξη με τις Βρυξέλλες, είτε για αποφάσεις που αφορούσαν τους κανονισμούς για τις σχέσεις με τα κατεχόμενα, είτε για την ερμηνεία των πολιτικών κριτηρίων της Κοπεγχάγης. Οι θέσεις του Παπαδόπουλου, έστω κι αν ήταν σωστές, βρίσκονταν σε πλήρη αντίθεση με τον πολιτικό σχεδιασμό των Βρυξελλών και είχαν συνέπεια την πολιτική του απομόνωση. Οι επιπτώσεις από την κατάρρευση της στρατηγικής του κ. Παπαδόπουλου θα έχουν καταλυτική επίδραση στις μελλοντικές εξελίξεις:
Η Κύπρος έδωσε τη συναίνεσή της στο να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Τουρκίας και Ε.Ε. χωρίς να θεωρείται πρόβλημα η κατοχή και οι συνέπειές της. Ο μόνος όρος που πρέπει να εκπληρώσει η Τουρκία -κι αυτός ασαφής- είναι η υπογραφή του πρωτοκόλλου για την προσαρμογή της Συμφωνίας της Αγκυρας. Συνεπώς, η Κύπρος συναίνεσε στην πλήρη αποσύνδεση του Κυπριακού από τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με την Ε.Ε. και «αγόρασε ελπίδα». Είναι αστείο να ισχυρίζεται κανείς ότι μπορεί η Κύπρος να θέσει βέτο για το άνοιγμα ή το κλείσιμο του κεφαλαίου για τις επικοινωνίες, επειδή υπάρχει τουρκικός στρατός στο νησί. Ο μόνος τρόπος διασύνδεσης του Κυπριακού με την ένταξη της Τουρκίας ήταν η υποβολή λογικών αιτημάτων για αλλαγές στο προτεινόμενο σχέδιο λύσης και η δέσμευση της Τουρκίας ότι θα παραμείνει προσηλωμένη στο στόχο της λύσης. Αντί ο κ. Παπαδόπουλος να οικοδομήσει την πολιτική του στη βάση μιας στρατηγικής που θα έχει στόχο τη λύση, επιδίωξε να εξασφαλίσει την αναγνώριση, για να τη χρησιμοποιήσει ως όπλο για να στριμώξει την Τουρκία. Τελικά, έχασε την αναγνώριση, ενώ απάλλαξε την Τουρκία από κάθε ευθύνη για την κατοχή της Κύπρου.
Εκτύπωση στις: 2024-04-25
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=374