Κάτι γίνεται στην Κύπρο
Κώστας, Κάρης
Κυριακάτικη Αυγή, 2009-10-18
.jpg)
Ταράζει την εικόνα της αποτελματωμένης διαπραγμάτευσης ο Πρόεδρος της Κύπρου με την πρότασή του για την εκλογή του Προέδρου και του Αντιπροέδρου της ενωμένης Κύπρου. Τώρα όλοι μπαίνουν μπροστά σε πραγματικά διλήμματα και πρέπει να διαλέξουν. Θα στηρίξουν την εξεύρεση λύσης ή θα την υπονομεύσουν;Την πρόταση Χριστόφια ήδη δέχθηκε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μ. Ταλάτ. Δίνεται έτσι νέα ώθηση στη διαπραγμάτευση για να αντιμετωπιστούν και τα άλλα κρίσιμα θέματα, ιδιαίτερα έποικοι, στρατοί, ελευθερίες. Ήδη τα κέντρα που επενδύουν στο αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων, πολιτικές δυνάμεις που στηρίζονται στην καλλιέργεια εθνικισμού και ομάδες κρατικών στελεχών που δρουν παρασκηνιακά εξαπολύουν δριμεία επίθεση. Υποστηρίζοντας τι άλλο; Ότι υπάρχει εθνική υποχώρηση ή άλλοι μιλούν για “προδοσία”!
Η ψύχραιμη εκτίμηση του θέματος, όμως, άλλα δείχνει. Όπως είναι γνωστό, θεμέλιο των διαπραγματεύσεων μετά το πραξικόπημα της ελληνικής χούντας και την τουρκική εισβολή είναι η δικοινοτική ομοσπονδία, που σημαίνει ότι στο πεδίο της διακυβέρνησης θα υπάρχουν ισχυρές αποκλίσεις από τις δομές των ενιαίων κρατών, ώστε να διασφαλίζεται η μειοψηφία.
Ο Μακάριος πρώτος είχε δεχθεί ότι Πρόεδρος και Αντιπρόεδρος δεν θα είναι αποκλειστικά Ελληνοκύπριοι. Ο ένας Ελληνοκύπριος, ο άλλος Τουρκοκύπριος. Στην πορεία, τη δεκαετία του ’80, έγινε αποδεκτό από την ελληνοκυπριακή πλευρά ότι δεν θα είναι πάντα Ελληνοκύπριος ο Πρόεδρος αλλά ότι θα συμφωνηθεί κάποια εναλλαγή (με περισσότερες θητείες του Ελληνοκύπριου πρόεδρου - έχει συζητηθεί το 2 προς 1), ο τρόπος όμως πάντα αποτελούσε θέμα διαφωνίας. Θα ψηφίζουν όλοι οι Κύπριοι πολίτες και για τις δύο αυτές θέσεις ή οι Ελληνοκύπριοι τον δικό τους και οι Τουρκοκύπριοι τον δικό τους; Η πρώτη εκδοχή ενισχύει τον ενιαίο χαρακτήρα της ομοσπονδίας, η δεύτερη την αυτονομία των δύο κοινοτήτων, σε βαθμό επικίνδυνο. Γιατί τι είδους κεντρική κυβέρνηση μπορεί να υπάρχει όταν οι επικεφαλής εκλέγονται π.χ. από το 80% στη μια περίπτωση και από το 20% στην άλλη περίπτωση;
Κεντρική θέση του προέδρου Χριστόφια είναι ότι για τον Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο θα ψηφίζουν όλοι οι Κύπριοι πολίτες και όχι οι Ελληνοκύπριοι τον δικό τους και οι Τουρκοκύπριοι τον δικό τους. Κάνει όμως την παραχώρηση η ψήφος των Ελληνοκυπρίων για την εκλογή του Τουρκοκύπριου να είναι “σταθμισμένη”: θα μετράει, αλλά περιορισμένα, όσο δηλαδή θα μετράει και η ψήφος των Τουρκοκυπρίων για την εκλογή του Ελληνοκύπριου Προέδρου. Ενδεικτικά, αναφέρθηκε η αναλογία 7 προς 2.
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Ότι οι Ελληνοκύπριοι υποψήφιοι πρέπει να απευθύνονται και στους Τουρκοκύπριους πολίτες για να εκλεγούν και το αντίστροφο. Μόνον ένας υποψήφιος με συντριπτική πλειοψηφία στη δική του κοινότητα θα μπορεί να αδιαφορεί για την ψήφο των άλλων Κυπρίων πολιτών. Είναι δηλαδή ένα εκλογικό σύστημα που ωθεί προς την κατεύθυνση της πολιτικής επικοινωνίας των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων, ενισχύει τις πολιτικές δυνάμεις που σπάζουν τους φραγμούς του εθνικισμού και απευθύνονται σε όλους του Κύπριους πολίτες. Ενώ τα συστήματα που προβλέπουν η κάθε πλευρά - κοινότητα να εκλέγει τους δικούς της ενισχύει τις δυνάμεις που επενδύουν στην εθνικιστική πόλωση, έστω μόνον στα λόγια.
Η αντίδραση ξεσηκώνεται ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο απ’ τους ελληνικούς κύκλους εθνικιστικής αντίληψης και όχι μόνον δεξιάς πολιτικής προέλευσης. Και για έναν επιπλέον λόγο. Η πολιτική Χριστόφια επιχειρεί να αξιοποιήσει τώρα την πίεση που δέχεται η Άγκυρα ενόψει των αποφάσεων του Δεκεμβρίου για το μέλλον των σχέσεων της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι πολέμιοι αυτής της πολιτικής, επιδιώκοντας μια κρίση στις σχέσεις Ε.Ε. - Τουρκίας, αναστατώνονται από την προοπτική συγκλίσεων στην Κύπρο. Προτιμούν τη μακρά εκκρεμότητα του Κυπριακού ακόμη και με κίνδυνο θεσμικής διχοτόμησης. Το πλεονέκτημα της σημερινής πολιτικής της κυπριακής ηγεσίας είναι ότι, αν υιοθετηθούν βιώσιμες λύσεις, θα ανοίξει ενωτικός δρόμος. Αν η Άγκυρα παρεμποδίσει τη σύγκλιση, θα έχει πολλά να χάσει.
Ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου θα δοκιμαστεί πολλαπλά. Όλοι ξέρουμε ότι ο παραλυτικός (και αποδεδειγμένα αυτοκαταστροφικός) εθνικισμός εμφιλοχωρεί όχι μόνον στην ηγεσία της Ν.Δ., αλλά και σε ιστορικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ και του συστήματός του - πολύ υψηλόβαθμα. Θα τολμήσει να συγκρουστεί και να παγώσει τις υπονομευτικές κινήσεις του παρασκηνίου ή θα υποκύψει;
Και οι αριστερές πολιτικές δυνάμεις θα δοκιμαστούν. Θα υποκύψουν στις σειρήνες της εθνικιστικής κριτικής, εγκαταλείποντας τις στρατηγικές τους επιδιώξεις για την ειρηνική συμβίωση των λαών και τα κοινά συμφέροντα των εργαζομένων ή θα πάρουν καθαρή, ξεκάθαρη θέση στήριξης του Κύπριου προέδρου, της πολιτικής που ανοίγει σήμερα δρόμους ειρήνης, με σεβασμό σε αξίες, δημοκρατία και δικαιώματα;
Εκτύπωση στις: 2024-04-25
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=3973