Μόνος θεσμός ο λαός;
Σήφης, Πολυμίλης
Ελευθεροτυπία, 2009-12-04
Οσο εντυπωσιακή είναι η σαρωτική επικράτηση Σαμαρά στη μάχη για την ηγεσία της αντιπολίτευσης και η καθαρή ήττα της Ντ. Μπακογιάννη άλλο τόσο εντυπωσιακή είναι και η μετάλλαξη των κομματικών διαδικασιών σ’ ένα συντηρητικό κόμμα όπως η Ν.Δ.Οχι μόνο γιατί πάνω από 700.000 πολίτες αποφάσισαν να στηθούν στις ουρές για να εκλέξουν τον αρχηγό που θεωρούσαν ότι εκφράζει τα πολιτικά τους «πιστεύω», αλλά και γιατί ήρθαν ουσιαστικά σε σύγκρουση με τη μεγάλη πλειοψηφία του κομματικού κατεστημένου, που οι ίδιοι είχαν εκλέξει στο παρελθόν... Ετσι, ο δρόμος που άνοιξε το ΠΑΣΟΚ με την εκλογή του Γ. Παπανδρέου παγιώνεται πλέον αλλάζοντας άρδην τις, κομματικές δομές και ισορροπίες...
Η ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ουσιαστικά και στη χώρα μας του αμερικανικού μοντέλου εκλογής ηγεσίας, μέσα όμως σ’ ένα εντελώς διαφορετικό πλαίσιο λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών, προκαλεί εκ των πραγμάτων ριζικές ανατροπές και στη λειτουργία των κομμάτων, όπως την είχαμε γνωρίσει από τη Μεταπολίτευση και μετά. Η εκλογή ενός ηγέτη ώς τώρα προϋπέθετε μια μακρά και επίπονη διαδρομή μέσα στον κομματικό μηχανισμό και βέβαια αποδοχή και συμμόρφωση με τους κανόνες που ο ίδιος ο μηχανισμός είχε διαμορφώσει. Με συμμαχίες βέβαια και παρασκηνιακές διεργασίες, αλλά πάντα μέσα σ’ έναν σχεδόν κλειστό πυρήνα στελεχών. Με την απευθείας εκλογή από τη λαϊκή βάση αυτός ο μεσολαβητικός ρόλος του κομματικού μηχανισμού ακυρώνεται και ο ηγέτης αντλεί τη νομιμοποίηση και την εξουσία του απευθείας από τους ψηφοφόρους του. Αρα λογοδοτεί ουσιαστικά μόνο στον λαό και κρίνεται μόνο για την αποτελεσματικότητα των υποσχέσεων που έχει δώσει...
ΟΤΑΝ μάλιστα η εκλογή του γίνεται σε συνθήκες κρίσης του κόμματος, η δύναμη επιβολής του στον κομματικό μηχανισμό είναι απόλυτη. Πολύ περισσότερο όταν δεν υπάρχουν θεσμικά αντίβαρα που να του περιορίζουν την εξουσία. Και βέβαια αυτή η προνομιακή απευθείας σχέση με τον λαό θα καθορίζει σε μεγάλο βαθμό και τις πολιτικές επιλογές του. Το λαϊκό αίσθημα, οι προσδοκίες της κοινής γνώμης, όπως θα αποτυπώνονται στις δημοσκοπήσεις για παράδειγμα, θα καθορίζουν σε σημαντικό βαθμό τη στάση του απέναντι στα προβλήματα. Με λίγα λόγια ο λαϊκισμός είναι αναπόφευκτος, ιδιαίτερα σε πολιτικούς όπως ο κ. Σαμαράς, που διαθέτει ανάλογη προϊστορία...
ΟΣΟ προβληματικό λοιπόν κι αν ήταν πλέον το μεταπολιτευτικό κομματικό μας σύστημα, άλλο τόσο προβληματική είναι κι αυτή η έμμεση αντικατάστασή του από την αυθεντία του ηγέτη. Γιατί ένας ηγέτης δεν μπορεί να αποβλέπει μόνο στην ικανοποίηση του λαού του, αλλά οφείλει μερικές φορές να τον υπερβαίνει. Να συνθέτει τις ανάγκες της κοινωνίας, να τους δίνει ιστορική προοπτική και να διαμορφώνει ένα «νόημα» που θα εκφράζει τις απαιτήσεις και του παρόντος και του μέλλοντός μας...
polimilis@enet.gr
Εκτύπωση στις: 2024-04-19
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=4137