Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Το χρέος που μας πνίγει και το χρέος προς τα παιδιά μας

Γιώργος, Καρελιάς

Ελευθεροτυπία, 2009-12-19


Είναι τα πρώτα Χριστούγεννα, απ’ όσα μπορώ να θυμάμαι, που θα συζητάμε μήπως η Ελλάδα χρεοκοπήσει. Αλήθεια, πώς είναι να χρεοκοπεί μια χώρα; Ελα ντε! Η προηγούμενη, της Ελλάδας του Τρικούπη του 1893, μας είναι γνωστή μόνο μέσα από τα βιβλία. Το ίδιο και το αμερικανικό κραχ του 1929, από το οποίο θα μπορούσαμε να πάρουμε μια ιδέα.

Είναι, όμως, η σημερινή Ελλάδα μια χώρα που φαίνονται πάνω της σημάδια χρεοκοπίας; Κάθε άλλο. Τα γνωστότερα χειμερινά τουριστικά θέρετρα -διαβάζουμε- έχουν ήδη πληρότητα που αγγίζει το 100% για τα Χριστούγεννα. Οι δρόμοι των πόλεών της κατακλύζονται από αυτοκίνητα, χωρίς οι ιδιοκτήτες τους να υπολογίζουν το παραπάνω κόστος που συνεπάγεται η αποφυγή των μέσων μαζικής μεταφοράς. Μπορεί η αγορά να έχει πέσει κάπως, αλλά να μην ξεχνάμε ότι είμαστε η χώρα με μεγάλο πλήθος κάθε είδους «μαγαζιών». Εχουμε και το πανευρωπαϊκό ρεκόρ κατοχής κινητών τηλεφώνων.

Μια χώρα που έχει μάθει να αυξάνει συνεχώς την κατανάλωσή της, είναι δύσκολο να δεχτεί ότι είναι στα πρόθυρα της πτώχευσης. Νησίδες υστέρησης και φτώχειας πάντα υπήρχαν. Και εξακολουθούν να υπάρχουν. Ομως, αυτό δεν αναιρεί τη βασική διαπίστωση ότι εδώ και τουλάχιστον μια εικοσαετία το βιοτικό επίπεδο είχε διαρκή άνοδο. Τα κοινοτικά κονδύλια, τα δανεικά και η φοροαποφυγή έπαιξαν καθοριστικό ρόλο. Διάφορες πολυάριθμες κοινωνικές ομάδες εκμεταλλεύθηκαν τη γαλαντομία και την ανοχή των κυβερνήσεων (φοροδιαφυγή).

Ηρθε τώρα η ώρα του λογαριασμού. Και δεν πρέπει να υπάρχουν αυταπάτες ότι ο λογαριασμός θα φτάσει στους πάντες. Το μόνο που μένει να απαντηθεί είναι αν η εξόφλησή του θα γίνει, αυτή τη φορά, με όρους στοιχειώδους δικαιοσύνης ή αν θα πληρώσουν πάλι όσοι δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς. Αν, όμως, συμβεί και πάλι το δεύτερο, η χρεοκοπία του κράτους θα είναι βέβαιη και πολύχρονη, καθώς τα συνήθη υποζύγια δεν αρκούν για να την αποτρέψουν.

Λέγαμε παραπάνω για το ποια εικόνα αποτυπώνει τη χρεοκοπία. Μπορεί να είναι οι ουρές των ανέργων, που είδαμε πριν από μερικούς μήνες στην Αμερική. Μπορεί να είναι -στη χειρότερη περίπτωση- η αύξηση των συσσιτίων. Μπορεί να είναι και μια εικόνα περισσότερο ανεκτή. Χιλιάδες ή και εκατομμύρια άνθρωποι να δουν να μειώνονται οι μισθοί ή εν γένει τα εισοδήματά τους και να υποχρεωθούν να πέσουν ένα ή περισσότερα σκαλοπάτια από το επίπεδο ζωής τους.

Αυτά θα συμβούν -όλα μαζί ή κάποια από αυτά- αν η κυβέρνηση δεν καταφέρει να πείσει όσους δανείζουν το ελληνικό κράτος ότι είναι ικανό να συνεχίσει να αποπληρώνει τα χρέη του.Σε αντίθετη περίπτωση, θα οδηγηθούμε στη χρεοκοπία του 21ου αιώνα: το κράτος δεν θα μπορεί να δανείζεται, επομένως δεν θα μπορεί να πληρώνει τουλάχιστον όπως μέχρι τώρα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για χιλιάδες, εκατομμύρια ανθρώπους, που εξαρτώνται αμέσως ή εμμέσως από αυτό.

Θεωρητικώς οι άνθρωποι που μας κυβερνούν τα γνωρίζουν όλα αυτά. Οπως γνωρίζουν πώς θα αποφύγουν το χειρότερο σενάριο. Διότι, στη φάση που βρισκόμαστε, μόνο μεταξύ κακών σεναρίων έχουμε να επιλέξουμε. Αυτοί που κυβερνούν, δηλαδή. Εμείς οι άλλοι απλώς θα υποστούμε τις συνέπειες.

Στη συζήτηση αυτή πρέπει να βάλουμε και μια άλλη παράμετρο. Δεν πρέπει όλη μας η έγνοια να είναι πώς θα τα βολέψουμε εμείς, δηλαδή οι γενιές που είναι από τη μέση και μετά της παραγωγικής τους ηλικίας. Αλλά να υπολογίσουμε ότι ακολουθούν και οι νεότερες γενιές, οι οποίες -αν εμείς επιμείνουμε στον μέχρι τώρα δρόμο μας- θα κληθούν να ζήσουν σε μια πιο φτωχή χώρα. Αυτές οι γενιές, τα παιδιά μας δηλαδή, δεν έχουν σήμερα λόγο, δεν μπορούν να παρέμβουν. Πρέπει εμείς να δράσουμε και για λογαριασμό τους και όχι να συμπεριφερθούμε εγωιστικά, βάζοντας πάνω απ’ όλα τα δικά μας «κεκτημένα».

Η διατήρηση του επιπέδου της ζωής μας και, κυρίως, η διασφάλιση ενός αντίστοιχου επιπέδου στις νέες γενιές προϋποθέτουν αποφασιστική δράση τώρα και στα λίγα χρόνια που έρχονται. Οσοι κυβερνούν έχουν βαριά ευθύνη.

Ηθική και διαφθορά

Πριν αναλάβει την εξουσία, η Ν.Δ. του Κώστα Καραμανλή είχε πρωτοστατήσει στην καταγγελία σκανδάλων, τη σκανδαλολογία και την επιχείρηση «ηθικοποίησης» της πολιτικής. Ως πρωθυπουργός, ο Καραμανλής επιχείρησε να κάνει πράξη αυτή την πολιτική με τη «μηδενική ανοχή» σε διαφθορά, διαπλοκή κ.λπ. Απέτυχε παταγωδώς. Ο πρώτος υπουργός της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ αναγκάστηκε να παραιτηθεί, επειδή παραβίασε την εντολή του Γιώργου Παπανδρέου για πόλεμο στο πελατειακό κράτος (αυτός ζητούσε ρουσφέτια). Η πρώτη ρωγμή στην προσπάθεια για «ηθική» διακυβέρνηση, αυτή τη φορά του ΠΑΣΟΚ, είναι γεγονός. Το συμπέρασμα: Το πελατειακό κράτος και η διαφθορά δεν καταπολεμώνται με διακηρύξεις, δεν αρκεί η εκπεφρασμένη βούληση. Χρειάζονται ουσιώδη μέτρα και όχι μέτρα που εντυπωσιάζουν πρόσκαιρα.

Εκτύπωση στις: 2024-03-29
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=4178